រដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងការបរទេសចិនគឺលោកវ៉ាង យី (Wang Yi) បាននិយាយថា ប្រទេសរបស់លោកមានសិទ្ធិដើម្បីសាងសង់និងអភិវឌ្ឍដីនៅម្តុំកោះនិងថ្មប៉ប្រះទឹកដែលមានជម្លោះក្នុងសមុទ្រចិនខាងត្បូង។
សកម្មភាពរបស់រដ្ឋាភិបាលក្រុងប៉េកាំងបានធ្វើឲ្យមានការព្រួយបារម្ភពីសហរដ្ឋអាមេរិក និងបណ្តាប្រទេសផ្សេងទៀតនៅក្នុងតំបន់ ប៉ុន្តែលោកវ៉ាង(Wang) បាននិយាយថា ប្រទេសចិននឹងគាំទ្រសេរីភាពនៃការធ្វើនាវាចរណ៍នៅក្នុងដែនទឹកនេះ ហើយលោកបដិសេធថា ការសាងសង់នេះមិនធ្វើឡើងក្នុងបំណងដើម្បីតម្រង់គោលដៅចំពោះប្រទេសណាមួយឡើយ។
ជាច្រើនខែមកហើយ មានការត្អូញត្អែរអំពីសកម្មភាពរបស់ប្រទេសចិននៅក្នុងសមុទ្រចិនខាងត្បូង។ ហើយនៅប៉ុន្មានសប្តាហ៍កន្លងមក ការវិភាគ និងរូបថតដែលចេញផ្សាយដោយក្រុមហ៊ុន IHS Jane’s និងមជ្ឈមណ្ឌលសម្រាប់ការសិក្សាយុទ្ធសាស្រ្តនិងអន្តរជាតិ បានបង្ហាញពីកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់ចិនទាក់ទងនឹងសកម្មភាពនេះ។
យោងតាមការវិភាគ និងរូបភាពផ្កាយរណបឲ្យដឹងថា ប្រទេសចិនកំពុងតែធ្វើសកម្មភាពសាងសង់ថ្មប៉ប្រះទឹកមួយចំនួនដែលខ្លួនគ្រប់គ្រង ដែលមានចម្ងាយរាប់រយគីឡូម៉ែត្រពីឆ្នេរសមុទ្ររបស់ខ្លួន។ នៅលើថ្មប៉ប្រះទឹកមួយ ប្រទេសចិនបានចាក់ដីយ៉ាងច្រើនដែលបានបង្កើតជាកោះថ្មីមួយឡើង។ ប្រទេសចិនបានសាងសង់កន្លែងសម្រាប់ឧទ្ធម្ភាគចក្រចុះចតនៅលើកោះមួយនិងវាលយន្តហោះចុះចតមួយនៅលើកោះផ្សេងមួយទៀត។
ទោះយ៉ាងណា រដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងការបរទេសរបស់ចិនគឺលោកវ៉ាងយី(Wang Yi) បានមានប្រសាសន៍ថា ការសាងសង់នេះគឺជាការចាំបាច់ ហើយវាមិនមែនជាសញ្ញាបង្ហាញថា នយោបាយរបស់ចិនចំពោះតំបន់នេះមានការផ្លាស់ប្តូរនោះទេ។
ថ្លែងនៅខាងក្រៅកិច្ចប្រជុំសភានៅទីក្រុងប៉េកាំងនៅសប្តាហ៍នេះ លោកវ៉ាង (Wang) ក៏បានមានប្រសាសន៍ថា ការសាងសង់នេះមិនមានគោលបំណងធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ដល់ប្រទេសណាមួយនោះទេ។
លោកវ៉ាង (Wang)បាននិយាយថា ប្រទេសចិនគឺ «មិនដូចបណ្តាប្រទេសមួយចំនួនដែលបានចូលរួមនៅក្នុងការសាងសង់ខុសច្បាប់នៅក្នុងផ្ទះរបស់នរណាម្នាក់នោះទេ» ហើយថា រដ្ឋាភិបាលក្រុងប៉េកាំង «មិនទទួលយកការរិះគន់ពីអ្នកដទៃទេ ព្រោះថា យើងគ្រាន់តែធ្វើការសាងសង់នៅក្នុងទឹកដីរបស់ខ្លួនឯងតែប៉ុណ្ណោះ»។ លោកបាននិយាយថា ប្រទេសចិនមាន «សិទ្ធិគ្រប់យ៉ាងក្នុងការធ្វើអ្វីដែលស្របច្បាប់ និងមានយុត្តាធិការ»។
ប្រទេសចិនបាននិយាយថា ស្ទើរតែទាំងអស់នៃសមុទ្រចិនខាងត្បូងជាផ្នែកនៃទឹកដីរបស់ខ្លួន ហើយចិនបានគូសបន្ទាត់ព្រំដែនដែលមានគំនូសប្រាំបួននៅលើផែនទីផ្លូវការរបស់ខ្លួនដើម្បីបង្ហាញពីការទាមទារថា តំបន់នោះនៅក្នុងបូរណភាពទឹកដីរបស់ចិន។
មិនមែនមានតែរដ្ឋាភិបាលក្រុងប៉េកាំងមួយទេដែលទាមទារយកកោះនិងថ្មប៉ប្រះទឹកក្នុងសមុទ្រសម្បូរទៅដោយធនធានថាមពល ហើយដែលជាផ្លូវដឹកជញ្ជូនពិភពលោកដ៏សំខាន់នេះ គឺមានបរទេសផ្សេងទៀតក៏ទាមទារថា តំបន់នេះជាបូរណភាពដែនដីរបស់គេដែរ។ ក្រុមអ្នកវិភាគបាននិយាយថា ការសាងសង់នេះនឹងធ្វើឲ្យចិនងាយស្រួលក្នុងការការពារការទាមទាររបស់ខ្លួន និងត្រៀមកម្លាំង។
ទោះបីជាយ៉ាងណាក៏ដោយ លោកវ៉ាង យី (Wang Yi) បានមានប្រសាសន៍ថា ប្រទេសចិននឹងបន្តគាំទ្រសេរីភាពនៃការធ្វើនាវាចរណ៍នៅសមុទ្រចិនខាងត្បូង។
លោកបាននិយាយថា ប្រទេសចិន«នឹងបន្តដោះស្រាយជម្លោះដោយសន្តិវិធីតាមរយៈការចរចា និងការពិគ្រោះយោបល់ដោយផ្ទាល់» ហើយថា រដ្ឋាភិបាលក្រុងប៉េកាំង«នឹងបន្តដើរតួនាទីក្នុងន័យស្ថាបនាក្នុងការរក្សាសន្តិភាពនិងស្ថិរភាពក្នុងតំបន់»។
សកម្មភាព និងការអះអាងរបស់ប្រទេសចិនទាក់ទងនឹងការទាមទារដែនដីនៅក្នុងសមុទ្រចិនខាងត្បូងនិងសមុទ្រចិនខាងកើតជាមួយប្រទេសជិតខាងគឺជប៉ុននោះគឺជាប្រភពនៃការខ្វែងគំនិតគ្នាជារឿយៗ។
ក្រៅពីជម្លោះជាមួយរដ្ឋាភិបាលក្រុងតូក្យូអំពីប្រជុំកោះក្នុងសមុទ្រចិនខាងកើត រដ្ឋាភិបាលក្រុងប៉េកាំងក៏បានអន់ចិត្តជាយូរមកហើយជាមួយនឹងអ្វីដែលចិនមើលឃើញថា ជប៉ុនគ្មានឆន្ទៈទទួលកំហុសចំពោះសកម្មភាពរបស់ខ្លួនក្នុងអំឡុងសង្រ្គាមលោកលើកទី២។ ទំនាក់ទំនងរបស់ប្រទេសទាំងពីរបានជាប់គាំងនៅក្នុងប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយនេះ ប៉ុន្តែនៅខែក្រោយនេះប្រទេសទាំងពីរនឹងជួបពិភាក្សាផ្នែកសន្ដិសុខជាលើកដំបូងរបស់ខ្លួននៅក្នុងរយៈពេលបួនឆ្នាំកន្លងមក។
នៅឯសន្និសីទមួយ លោកវ៉ាង យី (Wang Yi) បានផ្តល់សញ្ញាយ៉ាងខ្លាំងបំផុតមិនធ្លាប់មានពីមុនមកថា ប្រទេសចិនអាចអញ្ជើញជប៉ុន ដែលជាសត្រូវរបស់ខ្លួននៅសម័យសង្គ្រាម មកចូលរួមពិធីរំឭកខួបលើកទី៧០ឆ្នាំនៃការបញ្ចប់សង្គ្រាមលោកលើកទី២ ដែលរដ្ឋាភិបាលក្រុងប៉េកាំងនឹងរៀបចំនៅចុងឆ្នាំនេះ។
នៅពេលសួរថា តើលោកស៊ីនហ្សូ អាបេ (Shinzo Abe) នាយករដ្ឋមន្រ្តីជប៉ុននឹងត្រូវបានអញ្ជើញមកពិធីនេះឬទេ គាត់បានប្រាប់អ្នកយកព័ត៌មានថា ប្រទេសចិននឹងផ្តល់ការអញ្ជើញទៅកាន់មេដឹកនាំនៃបណ្តាប្រទេស ដែលពាក់ព័ន្ធទាំងអស់។
មេដឹកនាំចិនគឺលោកស៊ី ជីនពីង (Xi Jingping) បានផ្តល់គោលនយោបាយថ្មីនៅក្នុងនយោបាយការបរទេសរបស់រដ្ឋាភិបាលក្រុងប៉េកាំង ដោយប្រើវិធានដែលផ្តល់តួនាទីកាន់តែធំមួយឲ្យប្រទេសចិនក្នុងកិច្ចការពិភពលោក គឺតួនាទីសាកសមនឹងឋានៈសេដ្ឋកិច្ចរបស់ចិន ដែលជាប្រទេសសេដ្ឋកិច្ចធំបំផុតទីពីរក្នុងពិភពលោក។
ទោះយ៉ាងណា សកម្មភាពរបស់លោក នៅពេលខ្លះបាននាំឲ្យមានការសង្ស័យថា ប្រទេសចិនកំពុងស្វែងរកការបង្កើតច្បាប់របស់ខ្លួន ហើយមិនអើពើនឹងបទដ្ឋានអន្តរជាតិ។
លោកវ៉ាង យី (Wang Yi) រដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងការបរទេសចិន បាននិយាយថា ប្រទេសចិនមិនចង់ធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ដល់សណ្តាប់ធ្នាប់ពិភពលោកនាពេលបច្ចុប្បន្ននេះទេ ប៉ុន្តែប្រទេសចិនជឿថា ប្រព័ន្ធនាពេលបច្ចុប្បន្ននេះត្រូវតែធ្វើឲ្យទាន់បច្ចុប្បន្នភាព ដើម្បីផ្តល់ឲ្យប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍន៍នូវសិទ្ធិក្នុងការបញ្ចេញមតិកាន់តែច្រើនជាងមុន។
ដោយប្រៀបធៀបអង្គការសហប្រជាជាតិទៅនឹងទូកមួយ លោកវ៉ាង (Wang)បាននិយាយថា ប្រទេសចិននៅក្នុងនាវានេះរួមជាមួយនឹងប្រទេសជាង១៩០ទៀត ហើយចិនមិនចង់ឲ្យនាវានេះក្រឡាប់ទេ តែចង់ធ្វើការរួមគ្នាជាមួយនឹងអ្នកដំណើរដទៃទៀត។
នៅពេលជាមួយគ្នានេះដែរ លោកបានបន្ថែមថា ប្រទេសចិនចង់ធ្វើឱ្យប្រាកដថា នាវានេះនឹងធ្វើដំណើរទៅមុខជាលំដាប់ ហើយនៅក្នុងទិសដ៏ត្រឹមត្រូវ៕
ប្រែសម្រួលដោយហង្ស វុទ្ធីកា
