ក្មេងប្រុសអាយុ ៩ ឆ្នាំម្នាក់បានស្លាប់ហើយអ្នកភូមិ ៥ នាក់បានរងរបួសនៅពេលដែលទាហានមីយ៉ាន់ម៉ាដែលការពារអណ្ដូងរ៉ែរបស់ចិនបានបាញ់លើជនស៊ីវិលនៅក្នុងឃុំ Sarlingyi នៅភាគពាយ័ព្យប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ា។
លោកអនុសេនីយ៍ទោ Sit Naing នៃកងកម្លាំងការពារសាធារណជនប្រចាំឃុំ Sarlingyi បានប្រាប់ VOA ផ្នែកភាសាភូមាថា កាលពីថ្ងៃទី ១៤ ខែសីហា នៅពេលដែលរថយន្តកាម៉្ញុងរបស់ក្រុមហ៊ុន Wanbao Mining Ltd. របស់ចិនកំពុងដឹកជញ្ជូនរ៉ែទង់ដែង ទាហានសន្តិសុខបានបើកការបាញ់ប្រហារដោយមិនរើសមុខ។
ការិយាល័យសារព័ត៌មានផ្លូវការរបស់របបយោធាមីយ៉ាន់ម៉ាមិនទាន់បានបញ្ចេញព័ត៌មានអំពីការវាយប្រហារនេះនៅឡើយទេ។ VOA ផ្នែកភាសាភូមាបានទាក់ទងក្រុមហ៊ុន Wanbao Mining ជាច្រើនដងដើម្បីសុំអត្ថាធិប្បាយ ប៉ុន្តែមិនទទួលបានការឆ្លើយតបណាមួយទេ។ ស្ថានទូតចិននៅក្នុងទីក្រុងរ៉ង់ហ្គូនក៏មិនបានឆ្លើយតបចំពោះសំណើសុំអត្ថាធិប្បាយផងដែរពី VOA ផ្នែកភាសាភូមា។
ក្មេងប្រុសឈ្មោះ Kyaw Thiha អាយុ ៩ ឆ្នាំនេះគឺជាអ្នកដែលរស់នៅក្នុងភូមិ Pay Kone។ ក្មេងប្រុសនេះត្រូវបានសម្លាប់នៅនឹងកន្លែង ហើយស្ត្រី ៣ នាក់និងបុរស ២ នាក់ទៀតបានរងរបួស។ នេះបើយោងតាមវេបសាយព័ត៌មាន The Irrawaddy ដែលគ្រប់គ្រងដោយពលរដ្ឋមីយ៉ាន់ម៉ាដែលរស់នៅក្នុងប្រទេសថៃ។
លោក Ko Lwan Thu ដែលជាប្រធានគណៈកម្មការអចិន្ត្រៃយ៍នៃកូដកម្មពហុភូមិ Yinmabin-Sarlingyi បានប្រាប់វេបសាយព័ត៌មាន The Irrawaddy ថា៖ «ឪពុករបស់ក្មេងប្រុស Kyaw Thiha ក៏បានរងរបួសដែរ ប៉ុន្តែមិនធ្ងន់ធ្ងរទេ។ សាច់ញាតិរបស់ខ្ញុំពីរនាក់ដែលបានរត់ទៅជ្រកពួននៅក្នុងផ្ទះក៏បានរងរបួសផងដែរ។ អ្នកដែលរងរបួសទាំងអស់ត្រូវបានព្យាបាលនៅមន្ទីរពេទ្យ»។
សូម្បីតែមុនពេលមានការវាយប្រហារនេះ គេឃើញមានភាពតានតឹងកើនឡើងខ្លាំងរវាងក្រុមប្រដាប់អាវុធមូលដ្ឋាននិងកងកម្លាំងសន្តិសុខអណ្ដូងរ៉ែ Wanbao ក្នុងឃុំ Sarlingyi។ ក្រុមហ៊ុន Wanbao Mining គឺជាសាខារបស់ក្រុមហ៊ុន China North Industries Corp. ដែលជាក្រុមហ៊ុនផ្នែកការពារដែលគ្រប់គ្រងដោយរដ្ឋាភិបាលចិន។
កាលពីខែកក្កដា ឆ្នាំ ២០២១ សហរដ្ឋអាមេរិកបានដាក់ទណ្ឌកម្មលើក្រុមហ៊ុន Wanbao Mining និងសាខាពីររបស់ក្រុមហ៊ុននេះថាបានគាំទ្ររបបយោធាមីយ៉ាន់ម៉ាដែលទម្លាក់រដ្ឋាភិបាលស៊ីវិលកាលពីខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ ២០២១។
ក្រុមហ៊ុន Wanbao បានពង្រីករបងការពារនៅជុំវិញបរិវេណរបស់ខ្លួននិងបានដាក់ពង្រាយបុគ្គលិកសន្តិសុខដែលបំពាក់អាវុធពេញលេញដើម្បីការពារការផ្ទេររ៉ែទង់ដែងទៅកាន់ទីក្រុង Monywa នៅក្នុងតំបន់ Sagaing។
ពលរដ្ឋដែលរស់នៅក្នុងភូមិនៅជិតអណ្ដូងរ៉ែនោះបានប្រាប់ VOA ផ្នែកភាសាភូមាថា ក្រុមហ៊ុន Wanbao បានរឹបអូសយកដីនិងដាក់របងជុំវិញដីនោះ។ ពលរដ្ឋ ៣០ គ្រួសារបានបដិសេធមិនទទួលយកសំណងនិងនៅបន្តរស់នៅលើដីដែលមានរបងជុំវិញនេះ។ អ្នកភូមិក៏បានបញ្ជាក់ផងដែរថា ទាហានប្រហែល ១.០០០ នាក់ដែលមានកាំភ្លើងធំធុនធ្ងន់របស់របបយោធាមីយ៉ាន់ម៉ាត្រូវបានដាក់ពង្រាយដើម្បីការពារអណ្ដូងរ៉ែទង់ដែងរបស់ក្រុមហ៊ុន Wanbao នេះ។
លោក Tin Than Win អ្នកនាំពាក្យឱ្យក្រុមប្រឹក្សាយោធាតំបន់ Sagaing ដែលជាប្រធានមន្ទីរធនធានធម្មជាតិនៅក្នុងតំបន់នោះផងដែរ បានប្រាប់ VOA ផ្នែកភាសាភូមាកាលពីថ្ងៃទី ១៤ ខែសីហាថា ក្រុមហ៊ុន Wanbao មិនត្រូវបានអនុញ្ញាតឱ្យពង្រីកដែនដីរបស់ខ្លួននោះទេ។
ចាប់តាំងពីការវាយប្រហារថ្ងៃទី ១៤ ខែសីហានោះមក ក្រុមប្រឆាំងមូលដ្ឋានដែលប្រដាប់ដោយអាវុធនៅជិតឃុំ Sarlingyi បានប្រាប់ VOA ផ្នែកភាសាភូមាថា ពួកគេនឹងសងសឹកប្រឆាំងនឹងក្រុមហ៊ុន Wanbao ដែលធ្វើប្រតិបត្តិការរួមជាមួយនឹងក្រុមហ៊ុន Myanmar Economic Holding Limited របស់មីយ៉ាន់ម៉ា។
ពលរដ្ឋមូលដ្ឋានម្នាក់នៃឃុំ Sarlingyi បាននិយាយថា ក្រុមហ៊ុន Wanbao ដឹកជញ្ជូនរ៉ែប្រហែល ២០ រថយន្តកាម៉្ញុងក្នុងមួយថ្ងៃៗ ហើយកងកម្លាំងសន្តិសុខរបស់ក្រុមហ៊ុននេះបានបាញ់កាំភ្លើងសំដៅលើភូមិនៅតាមផ្លូវនោះ។
ការលក់រ៉ែទង់ដែងរបស់ក្រុមហ៊ុន Wanbao «កំពុងគាំទ្រផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុដល់យុទ្ធនាការភេរវកម្មរបស់យោធា [មីយ៉ាន់ម៉ា]»។ នេះបើយោងតាមអង្គការសិទ្ធិមនុស្ស Publish What You Pay របស់ប្រទេសអូស្ត្រាលី។ អង្គការនេះបានហៅអណ្ដូងរ៉ែទង់ដែង Wanbao នេះថាជា «រង្វាន់ហិរញ្ញវត្ថុដ៏ធំបំផុតមួយ» សម្រាប់របបយោធាមីយ៉ាន់ម៉ា។
កាលពីខែឧសភា ឆ្នាំ ២០២២ ក្រុមចំនួនជាង ៥០០ នៅក្នុងប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ា បានផ្ញើលិខិតមួយច្បាប់ទៅកាន់ប្រធានាធិបតីចិនលោក Xi Jinping ដោយព្រមានថា ការគាំទ្ររបស់ចិនលើរបបយោធាមីយ៉ាន់ម៉ាតាមរយៈអណ្ដូងរ៉ែទង់ដែងនេះនឹងរឹតតែធ្វើឱ្យអារម្មណ៍ប្រឆាំងនឹងចិនកាន់តែពុះកញ្ជ្រោលបន្ថែមទៀត។ នៅពេលនោះ ក្រុមហ៊ុន Wanbao បានបញ្ជាក់ថា ខ្លួនគាំទ្រផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុដល់គម្រោងសុខភាព អប់រំ និងការអភិរក្សបរិស្ថាននៅក្នុងតំបន់៕
ប្រែសម្រួលដោយលោក ឈឹម សុមេធ
