រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបានរក្សាជំហរដើមរបស់ខ្លួនលើបញ្ហាវិបត្តិនយោបាយ នៅមីយ៉ាន់ម៉ា ឬភូមា ជិតមួយខែក្រោយយោធាប្រទេសនេះ ធ្វើរដ្ឋប្រហារទម្លាក់រដ្ឋាភិបាលស៊ីវិលជាប់ឆ្នោត។
ប៉ុន្តែ កម្ពុជាថា ខ្លួននឹងស្របតាមជំហររួមណាមួយក្រោមមូលដ្ឋានកុងសង់ស៊ីសរបស់អាស៊ាន គឺសំឡេង ១០ ប្រទេសឯកភាពគ្នាទាំងស្រុង។
កាលពីថ្ងៃអង្គារ លោក Wunna Maung Lwin រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសនៃរបបសឹកភូមា បានបំពេញទស្សនកិច្ចនៅទីក្រុងបាងកក និងបានជួបនាយករដ្ឋមន្ត្រីថៃ Prayut Chan-o-cha រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសថៃ Don Pramudwinai និងរដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសឥណ្ឌូនេស៊ីលោកស្រី Retno Marsudi។
ឥណ្ឌូនេស៊ីកំពុងស្វះស្វែងរកដំណោះស្រាយថ្នាក់តំបន់តាមយន្តការអាស៊ាន ដើម្បីទម្លុះវិបត្តិរដ្ឋប្រហារភូមា ដែលមានបាតុកម្មមហាជនទូទាំងប្រទេសចេញមុខប្រឆាំងនឹងរបបសឹក ដែលបានធ្វើរដ្ឋប្រហារតាំងតែពីដើមខែកុម្ភៈ។
លោក កុយ គួង អ្នកនាំពាក្យក្រសួងការបរទេសកម្ពុជា ប្រាប់ VOA នៅថ្ងៃព្រហស្បតិ៍នេះថា លោកស្រី Retno Marsudi រដ្ឋមន្រ្តីការបរទេសឥណ្ឌូនេស៊ី ក៏បានទាក់ទងលោកឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី ប្រាក់ សុខុន រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការបរទេសកម្ពុជាផងដែរ។
រដ្ឋលេខាធិការក្រសួងការបរទេសកម្ពុជារូបនេះមានប្រសាសន៍យ៉ាងខ្លីតាមប្រព័ន្ធ Telegram ថា៖ «ជំហរកម្ពុជា គឺស្របតាមជំហររួមរបស់អាស៊ានផ្អែកលើគោលការណ៍ Consensus [ជាឯកច្ឆន្ទ]»។
ការប្រាថ្នាចាប់យកតួនាទីជាអ្នកសម្របសម្រួលរបស់ឥណ្ឌូនេស៊ី ត្រូវបានរាយការណ៍ដំបូង ដោយទីភ្នាក់ងារព័ត៌មាន Reuters កាលពីថ្ងៃច័ន្ទ។
Reuters បានដកស្រង់សម្ដីប្រភពមន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលឥណ្ឌូនេស៊ីថា ទីក្រុងហ្សាការតាស្វះស្វែងរកការគាំទ្រជាឯកច្ឆន្ទក្នុងចំណោមសមាជិកអាស៊ានទាំង ១០ ប្រទេស ដើម្បីជំរុញរបបសឹកភូមាគោរពសន្យាក្នុងការរៀបចំការបោះឆ្នោតឡើងវិញ ក្នុងរយៈពេលមួយឆ្នាំបន្ទាប់ពីនេះ។
ប្រទេសភូមាបានប្រកាសដាក់ប្រទេសក្នុងភាពអាសន្ន ក្នុងរយៈពេល ១ ឆ្នាំ ក្រោយរដ្ឋប្រហារយោធា។
យ៉ាងណាក៏ដោយ សំណើនេះបានរងការជំទាស់ពីសំណាក់បាតុករមហាជនភូមា ដែលទាមទារឱ្យឥណ្ឌូនេស៊ី និងប្រទេសសមាជិកអាស៊ាន គោរពលទ្ធផលបោះឆ្នោតកាលពីខែវិច្ឆិកា ដែលបក្សសម្ព័ន្ធភាពជាតិ ដើម្បីលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ (NLD) របស់លោកស្រី Aung San Suu Kyi ដែលត្រូវបានចាប់ខ្លួន ឈ្នះភ្លូកទឹកភ្លូកដី។
ក្រោយមក គម្រោងទស្សនកិច្ចរបស់លោកស្រីរដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសឥណ្ឌូនេស៊ី Retno Marsudi ទៅប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ា ដើម្បីជជែកជាមួយមេដឹកនាំយោធានៅទីក្រុងណៃពិដោ ក៏ត្រូវលុបចោល ហើយទីក្រុងហ្សាការតាបានចេញមកប្រកែកថាសំណើឱ្យមានការបោះឆ្នោតជាថ្មីនៅភូមា មិនមែនជាជំហររបស់ឥណ្ឌូនេស៊ីឡើយ។
តបនឹងសំណួរថា តើកម្ពុជាគាំទ្រឱ្យមានការបោះឆ្នោតឡើងវិញនៅប្រទេសភូមាឬយ៉ាងណា លោក កុយ គួង អ្នកនាំពាក្យក្រសួងការបរទេសកម្ពុជា បានតបថា៖ «ជាកិច្ចការផ្ទៃក្នុងរបស់មីយ៉ាន់ម៉ា»។
កម្ពុជាប្រកាសជំហរបែបនេះ ទោះភ្លាមៗក្រោយបោះឆ្នោតភូមាកាលពីខែវិច្ឆិកា ដោយស្ថានទូតកម្ពុជានៅទីក្រុងរ៉ង់ហ្គូន បានវាយតម្លៃថា «ត្រឹមត្រូវនិងយុត្តិធម៌» ហើយលោកនាយករដ្ឋមន្រ្តី ហ៊ុន សែន ថែមទាំងបានសរសេរលិខិតអបអរសាទរ និងសរសើរចំពោះជ័យជម្នះរបស់លោកស្រី Aung San Suu Kyi ទៀតផង។
កាលពីថ្ងៃពុធ នាយឧត្ដមសេនីយ៍ វង្ស ពិសេន អគ្គមេបញ្ជាការកងយោធពលខេមរភូមិន្ទ ក៏បានទទួលជួបឧត្ដមសេនីយ៍ត្រី Thura Hla Min អនុព័ន្ធយោធាអមស្ថានទូតមីយ៉ាន់ម៉ានៅភ្នំពេញ។
បើយោងតាមសេចក្ដីប្រកាសនៃលទ្ធផលជំនួបដែលផ្សព្វផ្សាយដោយអគ្គបញ្ជាការដ្ឋានកងយោធពលខេមរភូមិន្ទ លោក Thura Hla Min ដែលទើបតែងតាំងថ្មីបានបកស្រាយបញ្ហាវិបត្តិនយោបាយប្រទេសខ្លួន ប្រាប់មេដឹកនាំយោធាកម្ពុជា។
សេចក្ដីប្រកាសឲ្យដឹងថា៖ «ឧត្តមសេនីយ៍ត្រីបានបញ្ជាក់ថាប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ា នឹងរៀបចំការបោះឆ្នោតឡើងវិញ ដើម្បីឱ្យមានភាពសេរីត្រឹមត្រូវ និងធានាដល់គោលនយោបាយបរទេស»។
ជាការឆ្លើយតបនាយឧត្ដមសេនីយ៍ វង្ស ពិសេន បានលើកឡើងនូវជំហររដ្ឋាភិបាលលោក ហ៊ុន សែន ដែល «តែងគោរពលើអធិបតេយ្យភាពប្រទេសជាមិត្ត មិនជ្រៀតជ្រែកកិច្ចការផ្ទៃក្នុងផងគ្នា ពិសេសការគោរពចំពោះធម្មនុញ្ញអាស៊ាន»។
បើតាមសេចក្ដីប្រកាសដដែល មេដឹកនាំយោធាកម្ពុជាប្រាថ្នាចង់ឱ្យភូមា «រក្សាបាននូវស្ថិរភាពល្អឡើងវិញ» ហើយថា «អ្វីដែលកងទ័ពប្រទេសទាំងពីរត្រូវប្រកាន់ភ្ជាប់ទៅថ្ងៃខាងមុខ គឺការ[រក្សា]ទំនាក់ទំនងល្អជាមួយគ្នា»។
ក្រោយរដ្ឋប្រហារភូមា នាថ្ងៃទី១ ខែកុម្ភៈ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បានប្រកាសថា រដ្ឋាភិបាលលោកនឹងមិនបញ្ចេញយោបល់អ្វីលើការក្រសោបអំណាចនៃយោធាក្រុងណៃពិដោឡើយ។
កាលពីថ្ងៃទី១២ ខែកុម្ភៈ ក្រុមសង្គមស៊ីវិលកម្ពុជាបានប្រមូលផ្តុំរយៈពេលខ្លី នៅខាងមុខស្ថានទូតមីយ៉ាន់ម៉ា នៅភ្នំពេញ ដោយទាមទារឱ្យរបបសឹកដោះលែងលោកស្រី Aung San Suu Kyi និងអ្នកជាប់ឃុំក្រោយរដ្ឋប្រហារទាំងអស់ ហើយប្រគល់អំណាចជូនរដ្ឋាភិបាលស៊ីវិលជាប់ឆ្នោតវិញ។
លោក ប៉ូ សុវីនដា បេក្ខជនបណ្ឌិតនៅសាកលវិទ្យាល័យ Griffith ប្រទេសអូស្ត្រាលី និយាយថាជំហរកម្ពុជាលើបញ្ហាភូមាគឺភ្នំពេញចង់បង្ការការជ្រៀតជ្រែកពីខាងក្រៅចូលកិច្ចការរបស់ខ្លួនដែរ នៅពេលខាងមុខ។
លោកបានប្រាប់វីអូអេតាមទូរស័ព្ទថា៖ «នេះបើក្នុងទ្រឹស្ដី បើសិនជាខ្ញុំមិនប៉ះពាល់អ្នក អ៊ីចឹងអ្នកក៏មិនត្រូវប៉ះពាល់ខ្ញុំដែរ។បើកម្ពុជាមិនប៉ះពាល់នយោបាយផ្ទៃក្នុងភូមា អ៊ីចឹងភូមាក៏មិនអាចប៉ះពាល់នយោបាយផ្ទៃក្នុងកម្ពុជាដែរ។ អ៊ីចឹង រឿងនេះដូចថាម្ដងគេម្ដងយើងអ៊ីចឹងទៅណា»។
លោក សុវីនដា ដែលសិក្សាផ្នែកកិច្ចការបរទេសបន្ថែមថាជំហរទាំងនេះបានឆ្លុះបញ្ចាំងនូវគោលគំនិតរក្សាព្រំដែនអធិបតេយ្យភាពនៅកម្ពុជា ដែលស្រដៀងគ្នានឹងឡាវ ថៃ និងវៀតណាម ដែលនេះនឹងដាក់កម្រិតលើភាពខ្លាំងក្លានៃគំនិតផ្ដួចផ្ដើមរបស់ឥណ្ឌូនេស៊ី ឬអាស៊ានលើបញ្ហាភូមា។
យោធាភូមាបានធ្វើរដ្ឋប្រហារទម្លាក់រដ្ឋាភិបាលលោកស្រី Aung San Suu Kyi តែប៉ុន្មានម៉ោងមុនពេលរដ្ឋសភាអាណត្តិថ្មីដែលកើតចេញពីការបោះឆ្នោតក្នុងខែវិច្ឆិកា ត្រូវកោះប្រជុំដំបូង។ យោធាថាការបោះឆ្នោតដែលបក្សសម្ព័ន្ធមិត្តខ្លួនបានចាញ់យ៉ាងចាស់ដៃនោះ មានការលួចបន្លំ៕
