កម្ពុជាបានបញ្ជូនកងទ័ពប្រមាណ១០០នាក់ ដើម្បីចូលរួមសមយុទ្ធធោយាដែលដឹកនាំដោយមហាយក្សចិន នៅទីក្រុងស៊ាន់ជាំង ខេត្តក្វាងតុងនៃប្រទេសចិន ដែលសមយុទ្ធនេះធ្វើឡើងចាប់ពីថ្ងៃទី១៣ ខែវិច្ឆិកានេះ។ នេះបើតាមសារដែលបង្ហោះនៅលើទំព័រហ្វេសប៊ុករបស់ក្រសួងការពារជាតិកម្ពុជា កាលពីថ្ងៃ១១ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២៣។
សមយុទ្ធដែលមានឈ្មោះថា «AMAN YOUYI 2023» ធ្វើឡើងក្រោមប្រធានបទ«ប្រតិបត្តិការយោធាចម្រុះលើការប្រឆាំងភេរវកម្ម និងការថែរក្សាសន្តិសុខលម្ហសមុទ្រ» ដែលមានប្រទេសចំនួន៥មកពីសមាជិកអាស៊ានចូលរួម រួមមានកម្ពុជា ឡាវ ថៃ វៀតណាម និងម៉ាឡេស៊ី។ សមយុទ្ធពហុសាសន៍រួមនេះ ប្រព្រឹត្តទៅក្នុងរយៈពេល១០ថ្ងៃ ចាប់ពីថ្ងៃទី១៣ ដល់២២ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២៣ ហើយក៏មានការចូលរួមសង្កេតការណ៍ពីតំណាងអង្គការសហប្រជាជាតិផងដែរ។ នេះបើតាមក្រសួងការពារជាតិកម្ពុជា។
វីអូអេមិនទាន់អាចសុំការអត្ថាធិប្បាយពីអ្នកនាំពាក្យក្រសួងការពារជាតិកម្ពុជា លោក ឈុំ សុជាត និងលោក វង្ស ពិសេន អគ្គមេបញ្ជាការនៃកងយុទ្ធពលខេមរភូមិន្ទបាននៅឡើយទេ។
បើតាមសេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានរបស់ក្រសួងការពារជាតិចិន ចុះថ្ងៃទី១២ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២៣ សមយុទ្ធនេះត្រូវបានបំបែកជាផ្នែកដីគោក និងផ្នែកសមុទ្រ រៀបចំក្រុមដើម្បីធ្វើការហ្វឹកហ្វឺនរួមគ្នា សមយុទ្ធបញ្ជាការរួម និងសមយុទ្ធកម្លាំងជាក់ស្តែងស្តីពីការប្រឆាំងភេរវកម្ម និងឧក្រិដ្ឋកម្មតាមសមុទ្រ។
ក្រសួងការពារចិនបញ្ជាក់បន្ថែមថា៖ «គោលដៅនៃសមយុទ្ធនេះ គឺដើម្បីបង្កើនសមត្ថភាពប្រតិបត្តិការរបស់អ្នកចូលរួមនៅក្នុងការប្រឆាំងភេរវកម្មក្នុងទីក្រុង ក៏ដូចជាការប្រឆាំងភេរវកម្មតាមដែនសមុទ្រ និងការប្រឆាំងឧក្រិដ្ឋកម្មតាមសមុទ្រ ធ្វើឱ្យកាន់តែស៊ីជម្រៅនូវទំនុកចិត្តគ្នាទៅវិញទៅមកខាងយោធា និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការជាក់ស្តែង និងរួមគ្នាការពារសន្តិភាព និងស្ថិរភាពក្នុងតំបន់»។
សមយុទ្ធយោធានេះកើតឡើង ខណៈភាពតានតឹងកំពុងតែឡើងកម្តៅរវាងចិននិងហ្វីលីពីនដែលកំពុងមានជម្លោះដែនទឹកជាមួយចិន នៅសមុទ្រចិនខាងត្បូង។
វីអូអេមិនទាន់អាចសុំការអត្ថាធិប្បាយពីស្ថានទូតហ្វីលីពីនប្រចាំនៅកម្ពុជាបាននៅឡើយទេ។
ប្រទេសហ្វីលីពីនកាលពីសប្តាហ៍មុន បានថ្កោលទោសឆ្មាំការពារដែនសមុទ្ររបស់ចិនចំពោះ«សកម្មភាពបង្ខំដោយមិនបានបង្កហេតុនិងប្រកបដោយគ្រោះថ្នាក់» រួមមានទាំងការប្រើប្រាស់កាណុងបាញ់ទឹកប្រឆាំងនឹងទូករបស់ខ្លួននៅក្នុងការប៉ុនប៉ង ដើម្បីឆាឆៅបេសកកម្មផ្គត់ផ្គង់នៅក្នុងសមុទ្រចិនខាងត្បូង។ នេះបើតាមសេចក្តីរាយការណ៍របស់ទីភ្នាក់ងារសារព័ត៌មាន Reuters។ ហ្វីលីពីននិយាយថាសកម្មភាពរបស់ចិនមិនត្រឹមតែបង្កហានិភ័យដល់អាយុជីវិតប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែក៏«ចោទជាសំណួរនិងការមន្ទិលសង្ស័យយ៉ាងខ្លាំងពីភាពស្មោះត្រង់នៃការអំពាវនាវរបស់ចិនឱ្យមានការសន្ទនាដោយសន្តិវិធី»។
កាសែត Global Times សារព័ត៌មានរដ្ឋចិន បានស្រង់សម្តីអ្នកជំនាញយោធាចិនថាប្រទេសមួយចំនួនដែលចូលរួមនៅក្នុងសមយុទ្ធយោធាដែលរៀបចំដោយប្រទេសចិននេះ ក៏មានជម្លោះដែនទឹកនៅសមុទ្រចិនខាងត្បូងជាមួយចិនដែរ ដូចជាប្រទេសវៀតណាម និងម៉ាឡេស៊ី ប៉ុន្តែពួកគេជ្រើសរើស«ផ្លូវដ៏ត្រឹមត្រូវ»នោះគឺការមិនឱ្យជម្លោះប៉ះពាល់ដល់មិត្តភាពនិងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការ ហើយរួមគ្នាការពារសន្តិភាពតំបន់និងស្ថិរភាព។
លោក គិន ភា ប្រធានវិទ្យាស្ថានទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ដែលជាស្ថាប័នរបស់រដ្ឋាភិបាល ប្រាប់វីអូអេថាសមយុទ្ធយោធានេះគឺជាសមយុទ្ធពហុភាគីនិយម។ លោកបន្ថែមថាកម្ពុជាមិនគួរក្លាយជាការស្តីបន្ទោសរបស់ប្រទេសដទៃឡើយ ខណៈបណ្តាប្រទេសអាស៊ានផ្សេងទៀតក៏ចូលរួមសមយុទ្ធនេះដែរ។
អ្នកវិភាគរូបនេះអះអាងថាកម្ពុជាកន្លងមកព្យាយាមរក្សាតុល្យភាពនៃទំនាក់ទំនងជាមួយបណ្តាប្រទេសមហាអំណាច និងថាបញ្ហាជម្លោះដែនសមុទ្រចិនខាងត្បូង និងការប្រកួតប្រជែងគ្នារបស់មហាអំណាច មិនគួរទាញប្រទេសតូចៗចូលឡើយ។
លោកបញ្ជាក់ថា៖ «មហាអំណាចពួកគាត់ខ្លួនឯងហ្នឹង ប្រកួតប្រជែងគ្នា ហើយនៅពេលដែលពួកគាត់មានដៃគូប្រកួតប្រជែង គាត់តែងតែអូសប្រទេសតូចៗឱ្យនៅខាងខ្លួន។ នេះគឺជាគេហៅថាទ្វេគ្រោះរបស់ប្រទេសតូចៗ។ សម្រាប់កម្ពុជា ខ្ញុំគិតថាយើងនៅតែរក្សានូវគោលជំហរគោលនយោបាយការបរទេសឯករាជ្យ ដែលពឹងផ្អែកលើច្បាប់ ឈរលើមូលដ្ឋានពហុភាគីនិយម»។
គួរបញ្ជាក់ថាចិនបានទាមទារសើ្ទរតែទាំងស្រុងនៃដែនទឹកសមុទ្រចិនខាងត្បូង ដែលប្រទេសសមាជិកអាស៊ានមួយចំនួនមានជម្លោះជាមួយចិន ដូចជាម៉ាឡេស៊ី វៀតណាម ហ្វីលីពីន និងព្រុយណេ៕