រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបានបកស្រាយពន្យល់អំពីមូលហេតុដែលខ្លួនបានទាត់ចោល អនុសាសន៍ចំនួន ២៥ ដែលស្នើដោយសមាជិកក្រុមប្រឹក្សាសិទ្ធិមនុស្សអង្គការសហប្រជាជាតិកាលពីសប្តាហ៍មុន។
ក្នុងកិច្ចប្រជុំទៀតទាត់លើកទី៤១ នៃក្រុមប្រឹក្សាសិទ្ធិមនុស្សអង្គការសហប្រជាជាតិ ស្តីពីការអនុម័តរបាយការណ៍ UPR ជុំទី៣ សម្រាប់កម្ពុជា នៅទីក្រុងហ្សឺណែវ ប្រទេសស្វីសកាលពីថ្ងៃសុក្រសប្តាហ៍មុន ប្រទេសកម្ពុជាទទួលយកអនុសាសន៍ពីបណ្តាប្រទេសជាសមាជិកចំនួន១៧៣ប៉ុណ្ណោះក្នុងចំណោមអនុសាសន៍សរុបចំនួន១៩៨ ទាក់ទិននឹងស្ថានភាពសិទ្ធិមនុស្សនៅកម្ពុជា។
អង្គការសិទ្ធិមនុស្ស Human Rights Watch ដែលមានមូលដ្ឋានក្នុងប្រទេសអាមេរិក បានទទូចឲ្យប្រទេសកម្ពុជាទទួលយកអនុសាសន៍ទាំង២៥ដែលកម្ពុជាបដិសេធនោះដែលទាក់ទងនឹងសិទ្ធិពលរដ្ឋនិងសិទ្ធិនយោបាយ រួមទាំងទម្លាក់ចោលបទចោទព្រហ្មទណ្ឌដែលមានចរិតនយោបាយទាំងអស់ ដោះលែងអ្នកទោសនយោបាយ និង កែប្រែច្បាប់គាបសង្កត់ ដែលរឹតត្បិតសិទ្ធិជាមូលដ្ឋាន។
ជាមួយគ្នានេះអង្គការHuman Rights Watch ក៏បានស្នើឲ្យក្រុមប្រឹក្សាសិទ្ធិមនុស្សអង្គការសហប្រជាជាតិ«ចាត់វិធានការបើរដ្ឋាភិបាលខកខានមិនធ្វើការកែប្រែ»។
លោក ជិន ម៉ាលីន អ្នកនាំពាក្យក្រសួងយុត្តិធម៌បានពន្យល់ប្រាប់វីអូអេនៅថ្ងៃចន្ទ័ចនេះថា កម្ពុជាមិនអាចទទួលយកអនុសាសន៍ទាំង២៥នោះទេដោយសារតែក្នុងចំណោមអនុសាសន៍ទាំង២៥នោះមានចរឹតនយោបាយ។
លោក ជិន ម៉ាលីន អធិប្បាយថា ក្នុងចំណោមអនុសាសន៍នោះមានការស្នើសុំឲ្យមានការដោះលែងអតីតមេដឹកនាំគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ លោក កឹម សុខា ការអនុញ្ញាតឲ្យគណៈបក្សសង្គ្រោះជាតិមានវត្តមានក្នុងឆាកនយោបាយវិញ និងការអនុញ្ញាតឲ្យអតីតអ្នកនយោបាយ១១៨នាក់របស់គណបក្សប្រឆាំងនោះមកធ្វើនយោបាយវិញជាដើម។
«អ៊ីចឹងទេយើងបានពន្យល់ប្រាប់អង្គការសហប្រជាជាតិដែល អនុសាសន៍ដែលមានរបៀបវារៈនយោបាយនៅពីក្រោយ ហើយអនុសាសន៍ដែលមិនអាចអនុវត្តបានដែលផ្ទុយនឹងរដ្ឋធម្មនុញ្ញហើយនឹងច្បាប់របស់កម្ពុជាយើងមិនអាចទទួលយកបានទេ។ ទីមួយវាដូចបង្ខំឲ្យរដ្ឋាភិបាលទៅលូកលាន់ជាមួយនឹងការងាររបស់ស្ថាប័នតុលាការដែលជាស្ថាប័នឯករាជ្យ អ៊ីចឹងបានជាយើងធ្វើការកត់សម្គាល់ទៅលើអនុសាសន៍ទាំង២៥ហ្នឹងបាទ»។
លោកបានបន្ថែមថា អនុសាសន៍ទាំង២៥នេះ គឺជាអនុសាសន៍ដែលត្រូវបានផ្តល់ដោយប្រទេសមួយចំនួនតូចដែលធ្លាប់គាំទ្រគណបក្សប្រឆាំង ជាពិសេសសហរដ្ឋអាមេរិក ចក្រភពអង់គ្លេសនិងប្រទេសនៅអឺរ៉ុបដែលសម្ព័ន្ធមិត្តរបស់ប្រទេសមហាអំណាចមួយនេះ។ ដោយឡែកអនុសាសន៍ចំនួន១៧៣ដែលកម្ពុជាយល់ព្រមនឹងអនុវត្តគឺផ្តោតលើសិទ្ធិសេរីភាពរបស់ប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជាជារួម។
លោកស្រី ចក់ សុភាព នាយិកាមជ្ឈមណ្ឌលសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជាមានការសោកស្តាយចំពោះការច្រានចោលអនុសាសន៍ទាំង២៥ពីសំណាក់រដ្ឋាភិបាល។ អ្នកស្រីយល់ថារដ្ឋាភិបាលគួរតែពិចារណារឿងនេះឡើងវិញ។
«អ៊ីចឹងមានការតែព្យាយាមស្តារឡើងវិញនៅស្ថានភាពទាំងអស់នេះទេ ដែលអាចអនុញ្ញាតឲ្យប្រទេសកម្ពុជាយើងរួចផុតពីការដែលមិនអាចរងផលប៉ះពាល់ពីការដកនូវការអនុគ្រោះពីសហភាពអឺរ៉ុបឬហៅកាត់ថា EBAនេះ»។
អនុសាសន៍ទាំង១៩៨ នេះត្រូវបានពិភាក្សាម្តងរួចមកហើយកាលពីដើមឆ្នាំ២០១៩អំឡុងកិច្ចប្រជុំក្រុមការងារត្រួតពិនិត្យឡើងវិញតាមកាលកំណត់ជាទូទៅរបស់ក្រុមប្រឹក្សាសិទ្ធិមនុស្សអ. ស. ប. ឬហៅកាត់ថា UPR ហើយរដ្ឋាភិបាលបានផ្តល់ការពន្យល់ដូចគ្នា។
កាលពីខែមេសាកន្លងទៅរដ្ឋាភិបាលធ្លាប់បានបកស្រាយពន្យល់ម្តងរួចមកហើយថា ខ្លួនមិនអាចទទួលយកអនុសាសន៍ចំនួន២៥ក្នុងចំណោមអនុសាសន៍ទាំង១៩៨នេះដោយសារអនុសាសន៍ទាំងនោះមានចរឹតជ្រៀតជ្រែក«អធិបតេយ្យភាព»កម្ពុជា៕
