រដ្ឋាភិបាលហ្វីលីពីនក្រើនរំឮកពលរដ្ឋរបស់ខ្លួនឲ្យបានដឹងថា ការពពោះជំនួសនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាគឺជារឿងខុសច្បាប់ ហើយអ្នកដែលប្រព្រឹត្តនឹងអាចជាប់ទោស បន្ទាប់ពីស្រ្តីជនជាតិហ្វីលីពីនចំនួន ១៣ នាក់ដែលពពោះជំនួសនៅកម្ពុជា ត្រូវបានតុលាការកម្ពុជាកាត់ទោសឲ្យជាប់ពន្ធនាគាររយៈពេល ៤ ឆ្នាំ ។
ការលើកឡើងរបស់រដ្ឋាភិបាលហ្វីលីពីនបានធ្វើឡើង បន្ទាប់ពីតុលាការខេត្តកណ្តាល កាលពីថ្ងៃទី ២ ខែធ្នូ ឆ្នាំ ២០២៤ នេះ បានចេញសាលក្រមសម្រេចផ្តន្ទាទោសស្រ្តីជនជាតិហ្វីលីពីនចំនួន ១៣ នាក់ ដែលជាអ្នកស៊ីឈ្នួលពពោះជំនួសនៅកម្ពុជា ឲ្យជាប់ពន្ធនាគាររយៈពេល ៤ ឆ្នាំ ពីបទប៉ុនប៉ងក្នុងអំពើលក់-ដូរមនុស្សសម្រាប់នាំឆ្លងដែន។ ស្ត្រីខ្មែរម្នាក់ដែលជាអ្នកសម្អាតផ្ទះ ក៏ត្រូវបានកាត់ទោសឲ្យជាប់ពន្ធនាគាររយៈពេល ៦ ខែ ពីបទមិនប្តឹងបរិហារបទឧក្រិដ្ឋ។
សេចក្តីថ្លែងការណ៍របស់ស្ថានទូតហ្វីលីពីនប្រចាំកម្ពុជា កាលពីថ្ងៃទីអង្គារ បានឲ្យដឹងថា រដ្ឋាភិបាលហ្វីលីពីន តាមរយៈស្ថានទូតនឹងបន្តផ្តល់ការគាំទ្រសមស្រប និងចាំបាច់ រួមទាំងជំនួយផ្នែកច្បាប់និងកុងស៊ុលដល់ប្រជាជនហ្វីលីពីនទាំង ១ ៣នាក់ សម្រាប់រយៈពេលនៃការស្នាក់នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។
សេចក្តីថ្លែងការណ៍ដដែលបញ្ជាក់ថា រដ្ឋាភិបាលហ្វីលីពីនបន្តសហការជាមួយភ្នាក់ងារអនុវត្តច្បាប់ និងដៃគូអន្តរជាតិ រួមទាំងកម្ពុជាផង នៅក្នុងការប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងការជួញដូរមនុស្ស និងឧក្រិដ្ឋកម្មឆ្លងដែនផ្សេងទៀត និងក្រើនរំឮកដល់ពលរដ្ឋរបស់ខ្លួនឱ្យបានដឹងថា ការពពោះនៅកម្ពុជាគឺជារឿងខុសច្បាប់ ហើយអ្នកដែលប្រព្រឹត្តអាចប្រឈមនឹងការកាត់ទោស។
អ្នកនាំពាក្យសាលាដំបូងខេត្តកណ្តាលចេញសេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានមួយកាលពីថ្ងៃចន្ទថា នៅថ្ងៃទី ២៨ និងថ្ងៃទី ២៩ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ ២០២៤ សាលាដំបូងខេត្តកណ្តាលបានបើកសវនាការជាអសាធារណៈដើម្បីជំនុំជម្រះលើសំណុំរឿងពាក់ព័ន្ធនឹងករណីសមគំនិតប៉ុនប៉ងក្នុងអំពើលក់-ដូរមនុស្សសម្រាប់នាំឆ្លងដែន មានចែងឲ្យផ្តន្ទាទោស តាមបញ្ញត្តិមាត្រា២៧ នៃក្រមព្រហ្មទណ្ឌ និងមាត្រា១៦ នៃច្បាប់ស្តីពីការបង្ក្រាបអំពើជួញដូរមនុស្ស និងអំពើធ្វើអាជីវកម្មផ្លូវភេទ ដែលមានជនជាប់ចោទជាស្ត្រីជនជាតិហ្វីលីពីនចំនួន ១៣ នាក់ និងជនជាប់ចោទម្នាក់ទៀតជាស្ត្រីជនជាតិខ្មែរ។
តុលាការសម្រេចដាក់ពន្ធនាគារស្ត្រីជនជាតិហ្វីលីពីនចំនួន ១៣ នាក់ ក្នុងនោះម្នាក់ៗកំណត់រយៈពេល ៤ ឆ្នាំ តែត្រូវអនុវត្តទោសក្នុងពន្ធនាគារត្រឹមតែរយៈពេល ២ ឆ្នាំ។ ចំណែកជនជាប់ចោទដែលជាស្ត្រីជនជាតិខ្មែរនិងជាអ្នកសម្អាតផ្ទះនិងរៀបចំម្ហូបអាហារដើម្បីមើលថែស្ត្រីជនជាតិហ្វីលីពីន នៅភូមិក្រោម ឃុំព្រែកអញ្ចាញ ស្រុកមុខកំពូល ខេត្តកណ្តាល ត្រូវផ្តន្ទាទោសពីបទមិនប្តឹងបរិហារបទឧក្រិដ្ឋតាមបញ្ញត្តិមាត្រា៥២៩ នៃក្រមព្រហ្មទណ្ឌ ដោយត្រូវជាប់ពន្ធនាគាររយៈពេល ៦ ខែ តែត្រូវអនុវត្តទោសក្នុងពន្ធនាគាររយៈពេល ២ ខែ ១ថ្ងៃ ទោសដែលនៅសល់ត្រូវព្យួរ។
បើតាមសេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានរបស់តុលាការខេត្តកណ្តាល អំពើដែលបានប្រព្រឹត្តដោយជនជាប់ចោទជាស្ត្រីជនជាតិហ្វីលីពីនទាំង ១៣ នាក់នោះ គឺជាបទល្មើសដែលផ្ទុយនឹងច្បាប់នៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ដែលពួកគេមានចេតនាពពោះជំនួស ដើម្បីបង្កើតទារកក្នុងគោលបំណងលក់-ដូរ ទៅឱ្យអ្នកទី ៣ ជាថ្នូរនឹងប្រាក់។
បន្ទាប់ពីការសម្រេចរបស់តុលាការខេត្តកណ្តាលមក គេមិនទាន់ដឹងនៅឡើយទេថា តើស្រ្តីជនជាតិហ្វីលីពីនទាំង ១៣ នាក់ និងស្រ្តីជនជាតិខ្មែរម្នាក់នោះ នឹងត្រូវសម្រេចឃុំខ្លួនក្នុងពន្ធនាគារ ឬយ៉ាងណានៅឡើយទេ គិតត្រឹមថ្ងៃពុធនេះ។
វីអូអេមិនអាចសុំការអត្ថាធិប្បាយពីលោក សូ សារិន អ្នកនាំពាក្យតុលាការខេត្តកណ្តាល និងអ្នកនាំពាក្យពន្ធនាគារខេត្តកណ្តាល លោក ឆាត ស៊ីនាង បានទេ។
ចំណែកលោកស្រី ជូ ប៊ុនអេង អនុប្រធានអចិន្ត្រៃយ៍គណៈកម្មាធិការជាតិប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងអំពើជួញដូរមនុស្ស មិនទទួលទូរស័ព្ទរបស់វីអូអេ។
នាយកទទួលបន្ទុកកិច្ចការទូទៅនៃអង្គការសិទ្ធិមនុស្សលីកាដូ លោក អំ សំអាត លើកឡើងថា លោកគាំទ្រចំពោះការអនុវត្តច្បាប់ចំពោះជនណាដែលពាក់ព័ន្ធនឹងការជួញដូរមនុស្សដែលធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ដល់ការវិនិយោគ ភ្ញៀវទេសចរ សន្តិសុខ និងសុវត្ថិភាពក្នុងសង្គម។ ប៉ុន្តែលោកថា ចំពោះករណីស្រ្តីជនជាតិហ្វីលីពីនដែលពពោះជំនួសខុសច្បាប់ទាំង ១៣ នាក់នេះ មន្ត្រីកម្ពុជាគួរតែស៊ើបអង្កេតឲ្យបានច្បាស់លាស់ ដើម្បីបង្ហាញពីភាពយុត្តិធម៌ពិតប្រាកដ។
លោកថ្លែងថា៖ «កន្លងមក កម្ពុជាយើងនៅតែជាប់ចំណាត់ថ្នាក់លេខ [Tier] ៣ របស់សហរដ្ឋអាមេរិកទាក់ទងនឹងការជួញដូរមនុស្ស។ ចំណាត់ថ្នាក់លេខ ៣ ជាចំណាត់ថ្នាក់ល្អទេសម្រាប់កម្ពុជា។ ប៉ុន្តែរឿងជនជាតិហ្វីលីពីនស្រ្តីទាំង ១៣ នាក់នេះ គួរតែពិនិត្យ ពិចារណា និងមានសិក្សាស៊ើបអង្កេតឱ្យបានច្បាស់លាស់ ដើម្បីកុំឲ្យមានភាពចម្រូងចម្រាស់ អាចថាជាជនរងគ្រោះឬក៏ជនដែលពាក់ព័ន្ធ ព្រោះយើងចង់ឲ្យមានយុត្តិធម៌ចំពោះបញ្ហាទាំងអស់នេះ»។
ចំណែកស្រ្តីជនជាតិខ្មែរម្នាក់ដែលជាអ្នកសម្អាត ដែលត្រូវបានតុលាការចោទពីបទមិនប្តឹងបរិហារបទឧក្រិដ្ឋនោះ លោក អំ សំអាត យល់ថា ក៏គួរតែមានការពិចារណាផងដែរ។
លោកបញ្ជាក់ថា៖ «បើយើងមើលទៅ គាត់ជាអ្នកដាំស្លរ មេផ្ទះ តើគាត់បានដឹងអំពីបទល្មើសដែលកើតឡើងដែរឬអត់? បើសិនជាគាត់មិនបានដឹងថា ជាបទល្មើសគួរតែពិនិត្យពិចារណាទៅលើបញ្ហាទាំងអស់នោះ ព្រោះជួនកាល វាជាការងាររបស់គាត់ ហើយគាត់គិតថាអ្វីដែលគាត់ធ្វើគ្រាន់តែជាការដាំស្លរ ការជូតផ្ទះ ហើយមិនបានដឹងពីបទល្មើស។ បើសិនជាដឹងពីបទល្មើសឧក្រិដ្ឋមិនបានរាយការណ៍ នោះជារឿងខុសច្បាប់។ ប៉ុន្តែបើមិនបានដឹងហើយបញ្ហាទាំងអស់ហ្នឹងស្ថិតក្នុងភាពអាថ៌កំបាង នោះក៏គួរតែពិនិត្យពិចារណាផងដែរ»។
កាលពីថ្ងៃទី ២៣ ខែកញ្ញា ប៉ូលិសកម្ពុជាបានរកឃើញស្ត្រីជនជាតិហ្វីលីពីនចំនួន ២០ នាក់ពាក់ព័ន្ធនឹងការពពោះជំនួសខុសច្បាប់នៅកម្ពុជា នៅពេលកម្លាំងសមត្ថកិច្ចបានឆ្មក់ចូលផ្ទះវីឡាមួយកន្លែងក្នុងខេត្តកណ្តាល។ ក្នុងចំណោមស្រ្តី ២០ នាក់នោះ ស្រ្តីហ្វីលីពីន ៧ នាក់ដែលមិនទាន់មានផ្ទៃពោះ ត្រូវបានបញ្ជូនទៅប្រទេសហ្វីលីពីនវិញ កាលពីកន្លងទៅ។
កម្ពុជាបានក្លាយជាគោលដៅដ៏ពេញនិយមមួយសម្រាប់ការផ្តល់សេវាពពោះជំនួសដែលរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាចាត់ទុកថាជាសេវាកម្មខុសច្បាប់ បន្ទាប់ពីសេវាកម្មនេះត្រូវបានហាមប្រាមនៅក្នុងប្រទេសថៃ ឥណ្ឌា និងនេប៉ាល់។
កាលពីឆ្នាំ ២០១៨ ស្រ្តីខ្មែរមានផ្ទៃពោះជាង ៣០ នាក់ ត្រូវបានឃាត់ខ្លួនដោយសារផ្តល់សេវាពពោះជំនួស។ ពួកគេត្រូវបានតុលាការសម្រេចដាក់ឱ្យស្ថិតក្រោមការពិនិត្យពីបទ«អំពើលក់-ជួញដូរមនុស្សសម្រាប់នាំឆ្លងដែន» និងតម្រូវឱ្យធ្វើកិច្ចសន្យាជាមួយអាជ្ញាធរថា ត្រូវចិញ្ចឹមកូនទាំងនោះ។
ហើយកាលពីឆ្នាំ ២០១៧ សាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញក៏បានផ្តន្ទាទោសស្រ្តីជនជាតិអូស្រ្តាលីម្នាក់ និងបុរស-ស្រ្តីជនជាតិខ្មែរពីរនាក់ទៀត ឲ្យជាប់ពន្ធនាគាររយៈពេល ១៨ ខែ ពាក់ព័ន្ធនឹងសំណុំរឿងជួលស្រ្តីខ្មែរឱ្យពពោះជំនួស៕
វេទិកាបញ្ចេញមតិ