ស្របពេលដែលប្រជាជនកម្ពុជារាប់លាននាក់នៅទូទាំងពិភពលោកកំពុងប្រារព្ធពិធីបុណ្យចូលឆ្នាំថ្មីប្រពៃណីជាតិ ឆ្លងឆ្នាំវកនៅថ្ងៃពុធនេះ ស្ថានការណ៍នយោបាយរបស់ប្រទេសដែលត្រូវបានគេមើលឃើញថា មានភាពល្អក់កករនិងអាប់អួរ ផ្ទុយពីភាពល្អូកល្អិនរវាងមេដឹកនាំនយោបាយកាលពីឆ្នាំមុន។
ខុសពីពិធីបុណ្យចូលឆ្នាំថ្មី ឆ្នាំមមែ កាលពីមួយឆ្នាំមុន (២០១៥) ប្រជាជាតិខ្មែរទូទាំងសាកលលោកបានប្រារព្ធពិធីចូលឆ្នាំថ្មី មហាសង្ក្រាន្ត ឆ្នាំវក ដែលចាប់ផ្ដើមនៅថ្ងៃទី១៣ ខែមេសានេះ ខណៈដែលស្ថានការណ៍នយោបាយមានសភាពតានតឹង និងអាប់អួរ។
ពលរដ្ឋបានសម្រុកចេញពីរាជធានីនិងទីប្រជុំជនធំៗ ទៅស្រុកកំណើត និងចេញទៅធ្វើដំណើរកម្សាន្តដូចសព្វមួយដង។ នៅតាមទីរួមខេត្តនានា មានការប្រារព្ធពិធីអបអរឆ្នាំថ្មីដោយឡែកៗពីគ្នា ដូចជានៅខេត្តសៀមរាប មានការរៀបចំព្រឹត្តិការណ៍អង្គរសង្ក្រាន្តលើកទីបួនឆ្នាំជាប់គ្នាដ៏គគ្រឹកគគ្រេង ទីដែលមាននូវអនុស្សាវរីយ៍នយោបាយ ដែលមេដឹកនាំនយោបាយធ្លាប់បានសាងភាពផ្អែមល្ហែមកាលពីឆ្នាំទៅ។
គេនៅចាំបាន អំឡុងពិធីបុណ្យចូលឆ្នាំថ្មី ឆ្នាំមមែ កាលពីឆ្នាំទៅមិញ មានការដោះលែងក្រុមសកម្មជន និងមន្ត្រីបក្សប្រឆាំងដែលជាប់ពន្ធនាគារ ជាមួយនឹងការសម្រេចព្រមព្រៀងអនុម័តច្បាប់សំខាន់ៗ ដែលបើកផ្លូវឱ្យមានកំណែទម្រង់ការបោះឆ្នោត។
លើសពីនេះទៅទៀត ដៃគូបដិបក្ខនយោបាយយូរឆ្នាំ គឺលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន និងប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ លោក សម រង្ស៊ី បានមានវត្តមានរួមគ្នានៅមុខប្រាសាទបាយ័ន ខេត្តសៀមរាប ដើម្បីប្រារព្ធពិធីស្វាគមន៍ឆ្នាំថ្មី ដែលគ្រានោះស្ថានការណ៍នយោបាយកម្ពុជា ត្រូវបានអ្នកឃ្លាំមើលបរិយាយថា ឈានដល់ស្ថានភាពល្អូកល្អិនមិនធ្លាប់មានពីមុនមក។
មុនថ្ងៃចូលឆ្នាំតែប៉ុន្មានថ្ងៃ(២០១៥) ច្បាប់ស្ដីពីការបង្កើតគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត ត្រូវបានអនុម័ត និងឈានទៅដល់ការរុះរើសមាសភាព គ.ជ.ប. ដែលរងការរិះគន់ជាយូរលង់ថា ជាដើមចមនាំឱ្យមានជម្លោះប្រទាំងប្រទើស ក្រោយការបោះឆ្នោតម្ដងៗ។ ព្រមពេលជាមួយគ្នា មន្ត្រីសកម្មជនបក្សប្រឆាំង និងសកម្មជនដីធ្លី ត្រូវបានដោះលែងឱ្យនៅក្រៅពន្ធនាគារភ្លាមៗ ដែលញ៉ាំងឱ្យបរិយាកាសនយោបាយ មានសភាពធូរស្រាល បង្កឱ្យមានការរំពឹងទុកជាវិជ្ជមានជាច្រើននាគ្រានោះ។
បន្ទាប់ពីពិធីចូលឆ្នាំខ្មែរឆ្នាំមមែឆ្នាំមុន លោក ហ៊ុន សែន និងលោក សម រង្ស៊ី បានដឹកដៃគ្នាទៅជួបពលករខ្មែរនៅប្រទេសម៉ាឡេស៊ី ហើយត្រឡប់មកកម្ពុជាវិញ ដើម្បីពិសារអាហារពេលល្ងាចរួមគ្នាជាលក្ខណៈគ្រួសារ។ នោះហើយជាពេលវេលាផ្អែមល្ហែមចុងក្រោយបំផុតនៃអ្នកនយោបាយទាំងពីរ។
ចាប់ពីពេលនោះមក គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ បានដឹកនាំយុទ្ធនាការពិនិត្យខ្សែបន្ទាត់ព្រំដែនភាគខាងកើត ដែលរាជរដ្ឋាភិបាលគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា បានកំពុងដំណើរការបោះបង្គោលកំណត់ព្រំសីមាជាមួយនឹងវៀតណាម។
វោហាស័ព្ទនយោបាយ និងការដឹកនាំចលនារបស់អ្នកតំណាងរាស្ត្របក្សប្រឆាំង បានឡើងដល់ចំណុចកំពូល ពេលដែលមនុស្សជាង២.០០០នាក់បានតាមដង្ហែលោក អ៊ុំ សំអាន និងលោក រៀល ខេមរិន្ទ ទៅកាន់បង្គោលព្រំដែន ក្នុងស្រុកកំពង់រោទិ៍ ខេត្តស្វាយរៀង ។ ពីរថ្ងៃក្រោយមក សាលក្រមបន្ទាន់មួយរបស់សាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ បានសម្រេចដាក់គុកសកម្មជន និងមន្ត្រីបក្សប្រឆាំង១១រូប ទាក់ទងនឹងទំនួលខុសត្រូវលើអំពើហិង្សានយោបាយកើតឡើងនៅស្ពាននាគ ក្បែរវត្តភ្នំ ក្នុងខែកក្កដាឆ្នាំ២០១៤។
បន្ទាប់មកទៀត តំណាងរាស្ត្រពីររូបរបស់បក្សប្រឆាំង គឺលោក គង់ សភា និងលោក ញ៉យ ចំរើន ត្រូវបានជនមិនស្គាល់មុខវាយដំឱ្យរបួសជាទម្ងន់នៅក្បែរមន្ទីររដ្ឋសភា ទីដែលមានក្រុមបាតុករបានទាមទារឱ្យលោក កឹម សុខា លាលែងពីដំណែងអនុប្រធានទីមួយរដ្ឋសភា។
បន្តិចក្រោយមក លោក កឹម សុខា ត្រូវបានរដ្ឋសភា ដែលមានតែសមាជិកមកពីគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ដកដំណែងជាអនុប្រធានទីមួយ ហើយលោក សម រង្ស៊ី ក៏ត្រូវបានសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ ចេញដីកាឱ្យអនុវត្តទោសរឿងបរិហារកេរ្តិ៍លោកអតីតរដ្ឋមន្ត្រីការបរទេស ហោ ណាំហុង នាំឱ្យលោករស់នៅនិរទេសខ្លួននៅក្រៅប្រទេសដល់ពេលនេះ។
ផ្ទុយពីចូលឆ្នាំ ឆ្នាំមុនដែលអ្វីដែលគេហៅថា «អ្នកទោសនយោបាយ» ត្រូវបានដោះលែង លោកតំណាងរាស្ត្រ
ដែលរិះគន់រាជរដ្ឋាភិបាលមិនសំចៃមាត់រឿងកិច្ចការព្រំដែនកម្ពុជាវៀតណាម ត្រូវសមត្ថកិច្ចចាប់ខ្លួនកាលពីដើមសប្ដាហ៍នេះ ហើយកំពុងតតាំងក្ដីនៅតុលាការរាជធានី ទាំងមានអភ័យឯកសិទ្ធិ ក្រោមបទចោទញុះញង់បង្កភាពចលាចល។
លោក សុខ ឥសាន សមាជិករដ្ឋសភា និងជាអ្នកនាំពាក្យគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា បានហៅការធ្លាក់ដុនដាបនៃទំនាក់ទំនងជាមួយនឹងបក្សសង្គ្រោះជាតិថា បណ្ដាលមកពីមន្ត្រីបក្សសង្គ្រោះជាតិខ្លួនឯងដែលជាអ្នកបង្កបញ្ហា និងបណ្ដាលឱ្យ«ស្ថានការណ៍ស្រុកទេសច្របូកច្របល់»។
លោក សុខ ឥសាន ថ្លែងប្រាប់ VOA ថា៖ «អស់លោកអ្នកនយោបាយប្រឆាំង គាត់នៅតែមានបញ្ហាមិនចេះចប់មិនចេះហើយ ធ្វើឱ្យស្ថានការណ៍ស្រុកទេសច្របូកច្របល់។ មិនមែនជាការគាបសង្កត់រឹតត្បិតពីគណបក្សកាន់អំណាចនោះទេ នោះជាអំពើប្រព្រឹត្តរបស់គាត់(មន្ត្រីបក្សប្រឆាំង) ដែលហុចលទ្ធផលយ៉ាងដូច្នេះ ដែលនាំឱ្យមានការល្អក់កករក្នុងអារម្មណ៍របស់យើងពេលចូលឆ្នាំខ្មែរ»។
VOA មិនទាន់អាចទាក់ទងអ្នកនាំពាក្យ និងមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិដើម្បីសុំមតិយោបល់បានទេ នៅថ្ងៃពុធនេះ។ ប៉ុន្តែលោក សម រង្ស៊ី កាលពីខែតុលាឆ្នាំទៅមិញ បានចេញសេចក្ដីថ្លែងការណ៍មួយថា គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា បាននឹងកំពុងប្រើប្រាស់វិធីសាស្ត្រហ្វាស៊ីស (ក្រុមកាន់អំណាចផ្ដាច់ការនៅអ៊ីតាលី អំឡុងសង្គ្រាមលោកលើកទីពីរ) ដើម្បីរក្សាការកាន់អំណាច។ ហើយជាបន្តបន្ទាប់ បក្សប្រឆាំងបានហៅចំណាត់ការរបស់អាជ្ញាធររដ្ឋ មានតុលាការជាដើមទៅលើមន្ត្រី និងសកម្មជនរបស់ខ្លួនថា ធ្វើឡើងក្រោមសម្ពាធនយោបាយ ហើយបក្សជំទាស់ធំជាងគេនៅកម្ពុជាមួយនេះ តែងបានធ្វើការអត្ថាធិប្បាយ បរិហារថ្កោលទោសចំណាត់ការទាំងនោះជាបន្តបន្ទាប់។
លោក ព្រាប កុល អ្នកឃ្លាំមើលនយោបាយ និងជានាយកប្រតិបត្តិអង្គការតម្លាភាពអន្តរជាតិ (Transparency International) ប្រចាំនៅកម្ពុជា បាននិយាយថា ការណ៍ដែលទំនាក់ទំនងរវាងបក្សទាំងពីរធ្លាក់ចុះក៏ដោយសារតែទំនោរនៃការជ្រែងជើងគ្នាដណ្ដើមការគាំទ្រក្នុងការបោះឆ្នោតឆ្នាំ២០១៧ និង២០១៨ កាន់តែខិតជិតមកដល់។
លោក ព្រាប កុល ប្រដូចស្ថានភាពនេះថា៖ «លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យរបស់យើងដូចចង្វាក់បូឡេរ៉ូ (bolero) អ៊ីចឹង ... គឺយើងរាំទៅមុខបី[ជំហាន] ថយក្រោយបី[ជំហាន] ដូច្នេះគឺវានៅទ្រឹងដដែល ហើយពេលខ្លះវាដើរថយក្រោយក៏មាន»។
លោក ព្រាប កុល ក៏បានលើកឡើងផងដែរ អំពីកង្វះការអនុគ្រោះគ្នា និងភាពចាស់ទុំផ្នែកនយោបាយនៃអ្នកនយោបាយគណបក្សទាំងពីរ ដែលនាំឱ្យការបែកបាក់ផ្នែកនយោបាយនៅកម្ពុជាកាន់តែមានសភាពជ្រាលជ្រៅ និងធ្ងន់ធ្ងរឡើង៕
