លោក ប្រាក់ សុខុន រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការបរទេស និងសហប្រតិបត្តិការអន្តរជាតិ បានបញ្ជាក់ឲ្យដឹងពីការវិវត្តន៍ជាវិជ្ជមាននានារបស់អាស៊ាន ក្រោយពីកិច្ចប្រជុំរដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសអាស៊ាន ដែលជារបៀបវារៈមួយនៃកិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ានលើកទី៣២ ដែលបានធ្វើឡើងនៅប្រទេសសិង្ហបុរី កាលពីសប្ដាហ៍មុន។ នេះបើយោងតាមសេចក្ដីប្រកាសរបស់ក្រសួងការបរទេស និងសហប្រតិបត្តិការអន្តរជាតិដែលបានចេញផ្សាយកាលពីថ្ងៃសៅរ៍។
សេចក្ដីប្រកាសព័ត៌មានចុះថ្ងៃទី២៨ ខែមេសា ឆ្នាំ ២០១៨ បានបញ្ជាក់ឲ្យដឹងថា លោកប្រាក់ សុខុន បានគូសបញ្ជាក់ពីសន្ទុះវិជ្ជមានក្នុងទំនាក់ទំនងទ្វេភាគីរវាងចិន និងជប៉ុន ដែលអាចនាំមកនូវកិច្ចសហប្រតិបត្តិការបន្ថែមក្នុងក្របខ័ណ្ឌអាស៊ានបូកបី និងជោគជ័យនៃកិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ាន ជាមួយឥណ្ឌានិងជាមួយអូស្ត្រាលី ដែលជាចំណុចវិជ្ជមានសម្រាប់កិច្ចសហប្រតិបត្តិការខាងក្រៅ។
ទាក់ទិនបញ្ហាសមុទ្រចិនខាងត្បូង លោក ប្រាក់ សុខុន រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសកម្ពុជា ត្រូវបានស្រង់ប្រសាសន៍តាមន័យដើមថា៖ «រយៈកាលពីរឆ្នាំកន្លងទៅ កិច្ចប្រឹងប្រែងក្នុងការកសាងភាពជឿជាក់ និងទំនុកចិត្ត បាននាំមកឲ្យយើងនូវសមិទ្ធផលដ៏សំខាន់៖ ការបញ្ចប់ក្របខ័ណ្ឌការងារសម្រាប់ក្រមប្រតិបត្តិនៅសមុទ្រចិនខាងត្បូង និងការចាប់ផ្ដើមជាផ្លូវការនូវកិច្ចពិគ្រោះយោបល់ប្រកបដោយខ្លឹមសារ»។
លោកបានថ្លែងបន្ថែមថាតាមន័យដើមថា៖ «បរិយាកាសទូទៅមានសភាពសមស្របសម្រាប់កិច្ចចរចាផ្លូវការស្ដីពីក្រមប្រតិបត្តិ (COC) ដំណើរការក្រមប្រតិបត្តិអាចមានរយៈពេលយូរ និងស្មុគស្មាញ ប៉ុន្តែយ៉ាងហោចណាស់ ក៏កំពុងដំណើរការទៅមុខ»។
ទាក់ទិនស្ថានការណ៍វិវត្តន៍ចុងក្រោយនៃឧបទ្វីបកូរ៉េ លោក បា្រក់ សុខុន បានឲ្យដឹងតាមសេចក្ដីប្រកាសដដែលថា ការវិវត្តន៍នាពេលថ្មីៗនេះ គឺមានការចាប់អារម្មណ៍ លើកទឹកចិត្ត និងមិនដែលកើតមានសោះនៅលើឧបទ្វីបកូរ៉ ក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រថ្មីៗនេះ។
លោក ប្រាក់ សុខុន អះអាងថា ក្នុងឋានៈជាប្រទេសសម្របសម្រួលទំនាក់ទំនងដៃគូ សន្ទនាអាស៊ាន – សាធារណរដ្ឋកូរ៉េ កម្ពុជាផ្ដល់សារសំខាន់ចំពោះ ដំណោះស្រាយនយោបាយនៅឧបទ្វីបកូរ៉េ និងក្នុងការថែរក្សាសន្តិភាព ស្ថិរភាព និងសន្តិសុខនៅក្នុងតំបន់។
កិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ានដែលប្រទេសសិង្ហបុរីបានធ្វើជាម្ចាស់នេះ បានប្រព្រឹត្តទៅកាលពីថ្ងៃទី២៧ ដល់ថ្ងៃទី២៨ខែមេសា ឆ្នាំ២០១៨ ក្រោមមូលបទ ភាពរឹងមាំ និងនវានុវត្តន៍ ភាពរបស់អាស៊ាន នឹងឆ្លុះបញ្ចាំងនូវអភិក្រមដ៏សំខាន់ ដែលអាស៊ានប្រកាន់យក ដើម្បីរក្សាសារៈសំខាន់របស់ខ្លួនក្នុងនាមជាអង្គការតំបន់ដែលទទួលបានការជឿទុកចិត្តនៅក្នុងការថែរក្សា និងលើកកម្ពស់សន្តិភាព ស្ថិរភាព និងវិបុលភាព។ នេះបើយោងតាមសេចក្ដីប្រកាសព័ត៌មានរបស់ក្រសួងការបរទេសកម្ពុជា។
ថ្នាក់ដឹកនាំក្នុងតំបន់អាស៊ាន ក៏បានពិភាក្សា និងផ្លាស់ប្ដូរទស្សនៈស្ដីពីការកសាងភាពរឹងមាំ និងនវានុវត្តន៍របស់អាស៊ាន ការបង្កើតបណ្ដាញទីក្រុងឆ្លាតអាស៊ាន កិច្ចសហប្រតិបត្តិការសន្តិសុខតាមប្រព័ន្ធអ៊ីនធឺណិត។ នេះបើតាមការបញ្ជាក់របស់លោកលី សៀនឡុង (Lee Hsien Loong) នាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃសាធារណរដ្ឋសិង្ហបុរី និងជាប្រធានកិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ានឆ្នាំនេះ។
លោក លី សៀនឡុង (Lee Hsien Loong) នាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃសាធារណរដ្ឋសិង្ហបុរី បានថ្លែងថា អាស៊ាន ក៏បានឯកភាពគ្នាលើកិច្ចការមួយចំនួន ក្នុងនោះមានសន្ធិសញ្ញាការធ្វើបត្យាប័នរបស់អាស៊ានដែលបានព្រមព្រៀងគ្នារួចហើយ។ លោកថា ប្រទេសសមាជិកអាស៊ាននឹងចាប់ផ្ដើមចរចាគ្នា ដើម្បីអនុវត្តន៍សន្ធិសញ្ញានេះជាផ្លូវការ។
លោក លី សៀនឡុង បានបន្ថែមថា ការកសាងបណ្ដាញទីក្រុងឆ្លាតរបស់អាស៊ានអាចនឹងត្រូវបានធ្វើឡើងនៅឆ្នាំនេះ ហើយកិច្ចសហការការពារសន្តិសុខតាមប្រព័ន្ធអ៊ីនធឺណិត គួរតែអាចចាប់ផ្ដើមនៅឆ្នាំនេះ តែវាក៏នឹងត្រូវការពេលវេលាច្រើនថែមទៀត៕
