ជាងពាក់កណ្តាលនៃប្រទេសក្នុងតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍បានចាប់ផ្តើមទទួលសម្ភារៈការពារខ្លួនពីវីរុសដែលជាការបរិច្ចាគពីប្រទេសវៀតណាមកាលពីពាក់កណ្តាលខែឧសភាដើម្បីប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងជំងឺកូវីដ១៩។
វាគឺជាសញ្ញាចុងក្រោយដែលបង្ហាញថាតំបន់នេះកំពុងព្យាយាមទប់ស្កាត់ការកាត់ផ្តាច់ការនាំចេញសម្ភារៈវេជ្ជសាស្ត្រចេញពីប្រទេសរបស់ខ្លួន ដែលត្រូវបានយល់ឃើញជាសាកលថាការខ្វះខាតការផ្គត់ផ្គង់ធ្វើឲ្យជីវិតរបស់បុគ្គលិកសុខាភិបាលស្ថិតក្នុងគ្រោះថ្នាក់។
នៅក្នុងពិធីប្រគល់អំណោយកាលពីថ្ងៃទី១៩ ខែឧសភា ក្នុងទីក្រុងហាណូយដែលរួមមានឧបករណ៍ធ្វើតេស្តរកវីរុសផងដែរ ប្រទេសវៀតណាមដែលជាប្រធានអាស៊ានឆ្នាំ២០២០ បានបរិច្ចាគឧបករណ៍ទាំងនោះទៅកាន់ប្រទេសសមាជិកទាំង១០នៃសមាគមប្រជាជាតិអាស៊ីអាគ្នេយ៍។
ក្រុមប្រទេសក្នុងសមាគមអាស៊ានបាននិយាយថាខ្លួននឹងសហការដើម្បីបង្ការការរាំងស្ទះ ដូចជាបំរាមការនាំចេញឧបករណ៍វេជ្ជសាស្ត្រដែលសមាជិកមួយចំនួនបានចាប់ផ្តើមពង្រឹងខណៈដែលជំងឺរាតត្បាតមួយបានលេចឡើង។ នាយករដ្ឋមន្ត្រីប្រទេសសិង្ហបុរីលោក លី សៀនឡុង បាននិយាថាជំងឺកូវីដ១៩ គឺជា «សត្រូវតែមួយ»ដែលតំបន់នេះត្រូវតែប្រយុទ្ធប្រឆាំងជាមួយគ្នា។
លោក លី សៀនឡុងបាននិយាយប្រាប់សមភាគីខ្លួនតាមរយៈការទាក់ទងតាមវីដេអូកាលពីខែមុនថា៖«អាស៊ានគួរតែសហការគ្នាដើម្បីរក្សាការបើកផ្លូវពាណិជ្ជកម្មនិងខ្សែបណ្តាញផ្គត់ផ្គង់ ជាពិសេសសម្រាប់ទំនិញចាំបាច់ ដូចជាអាហារនិងសម្ភារៈផ្គត់ផ្គង់វេជ្ជសាស្ត្រ»។
នាយករដ្ឋមន្ត្រីម៉ាឡេស៊ីលោក Muhyiddin Yassin បានបង្ហាញការគាំទ្រដូចគ្នាដែរក្នុងការការពារ«ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធសំខាន់សម្រាប់ពាណិជ្ជកម្ម»។
នាយករដ្ឋមន្ត្រីម៉ាឡេស៊ីបាននិយាយថា៖«យើងក៍ត្រូវតែប្រុងប្រយ័ត្នចំពោះការរឹតត្បិតមិនចាំបាច់ចំពោះលំហូនៃការផ្គត់ផ្គង់សម្ភារៈវេជ្ជសាស្ត្រ អាហារនិងសម្ភារៈចាំបាច់ផ្សេងទៀត»។
ការផ្គត់ផ្គង់ «សង្គ្រោះជីវិត»
ឆ្នាំនេះប្រទេសម៉ាឡេស៊ីគឺជាប្រធាននៃប្លុកប្រទេសក្នុងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការសេដ្ឋកិច្ចអាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិក ដែលមន្ត្រីរបស់ពួកគេបានបង្ហាញការព្រួយបារម្ភលើហានិភ័យលើការខ្វះខាត។ គិលានុបដ្ឋាយិការ តាំងពីប្រទេសហ្វីលីពីនដល់ឥណ្ឌូណេស៊ីបារម្ភថាពួកគេមិនមានស្រោមដៃគ្រប់គ្រាន់និងម៉ាស់ដើម្បីជួយការពារពួកគេពីការឆ្លងវីរុសកូរ៉ូណា។
អ្នកស្រីវេជ្ជបណ្ឌិតRebecca Fatima Sta Maria នាយកប្រតិបត្តិនៃលេខាធិការដ្ឋាន APEC និងជាអតីតមន្ត្រីពាណិជ្ជកម្មម្នាក់នៃប្រទេសម៉ាឡេស៊ីបាននិយាយថា៖ «ការធានាឲ្យបានថាគោលនយោបាយពាណិជ្ជកម្មត្រូវអនុវត្ត និងការបើកឲ្យមានការទទួលបានទំនិញវេជ្ជសាស្ត្រនឹងអាចសង្គ្រោះជីវិតបានជាច្រើន»។
អ្នកស្រីបានកត់សម្គាល់នៅក្នុងសេចក្តីថ្លែងមុននោះថា ខ្សែចង្វាក់ផ្គត់ផ្គង់ «ប្រហែលនៅងាយរងគ្រោះ និងមានបញ្ហារាំងស្ទះ និងបញ្ហាសុចរិតភាព។ ប្រទេសជាច្រើនលើពិភពលោកមិនត្រូវបានជួយរំលែកក្នុងការខ្វះខាតឧបករណ៍វេជ្ជសាស្ត្រថ្នាំពេទ្យ និងឧបករណ៍ការពារខ្លួននោះទេ»។
ជុំវិញពិភពលោក ប្រជាជាតិទាំងអស់បានព្យាយាមរក្សាឧបករណ៍សម្រាប់ខ្លួនឯងដើម្បីប្រយុទ្ធនឹងជំងឺរាតត្បាតនេះ។
រដ្ឋាភិបាលនៃបណ្តាប្រទេសអឺរ៉ុបបានចោទគ្នាទៅវិញទៅមកនិងចោទសហរដ្ឋអាមេរិកផងដែរថាបានរឹបអូសឧបករណ៍ការពារខ្លួនដែលនៅតាមផ្លូវនាំចេញ។ ប្រទេសកូឡុំប៊ី ឥណ្ឌានិងរុស្ស៊ី គឺប្រទេសខ្លះក្នុងចំណោមជាង១០ប្រទេសដែលបានផ្អាកការនាំចេញសម្ភារៈវេជ្ជសាស្ត្រមួយចំនួន។
នៅក្នុងតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍មានបំរាមលើការនាំចេញស្រដៀងគ្នានេះដែរលើសម្ភារៈដូចជា ទឹកលាងដៃនិងម៉ាស់ ពីប្រទេសឥណ្ឌូណេស៊ី ម៉ាឡេស៊ី ថៃ និងវៀតណាម។
នៅក្នុងប៉ុន្មានសប្តាហ៍ចុងក្រោយនេះ ប្រទេសភាគច្រើនបានបន្ធូរបំរាមនេះ។ អ្នកអង្កេតការណ៍និយាយថារដ្ឋនានាគួរតែជៀសវៀងពន្ធគយនិងកូតានាំចេញ ដោយសារតែវាអាចបង្កើតជាការសងសឹកពីរដ្ឋផ្សេងទៀត ក៏ដូចជាការបង្កើតការបម្រុងទុកនៅក្នុងខ្សែសង្វាក់ផ្គត់ផ្គង់ដែលទប់ឧបករណ៍វេជ្ជសាស្ត្រមិនឲ្យចេញទៅកន្លែងដែលត្រូវការវាខ្លាំងបំផុត។
ជំងឺរាតត្បាតនេះក៏បានបង្កឲ្យរដ្ឋាភិបាលនៃប្រទេសមួយចំនួនចេញបំរាមលើការនាំចេញអាហារមួយចំនួន នៅពេលដែលអតិថិជននៅតែផ្ទះហើយចាប់ផ្តើមស្តុកអាហារដែលទុកបានយូរ។
ប្លុកអាស៊ានបានបន្ធូរបន្ថយបំរាមមួយចំនួន ពីព្រោះតែតំបន់នេះចាប់ផ្តើមងើបរួចពីវិបត្តិនេះ។ ឧទាហរណ៍ ប្រទេសវៀតណាមដែលជាប្រធានអាស៊ាន មិនមានករណីឆ្លងថ្មីក្នុងប្រទេសជាងមួយខែមកហើយ ហើយគ្មានការឆ្លងកើនឡើងហួសពីប្រព័ន្ធសុខាភិបាលរបស់ខ្លួនទេ។ វៀតណាមបានដកបំរាមលើការនាំចេញម៉ាស់វេជ្ជសាស្ត្រតាំងពីថ្ងៃទី២៩ ខែមេសា ដែលនាំឲ្យការនាំចេញផ្ទុះខ្លាំងចំពោះរោងចក្រផលិតម៉ាស់ក្នុងស្រុកចំនួន២០។
រដ្ឋាភិបាលវៀតណាមបានថ្លែងនៅលើគេហទំព័ររបស់ខ្លួនក្នុងខែនេះថា «រោងចក្រកាត់ដេរវៀតណាមទទួលបានការបញ្ជាទិញជាបន្តបន្ទាប់»៕
ប្រែសម្រួលដោយទុំ ម្លិះ
