នៅខែតុលាខាងមុខនេះ លោក Kevin Wu វ័យ ៤៥ ឆ្នាំនឹងចូលកាន់តំណែងជាសមាជិកសភាតំបន់ហ្សាការតាជាលើកដំបូងបង្អស់។ លោកគឺជាមន្ត្រីម្នាក់ក្នុងចំណោមមន្ត្រីជាប់ឆ្នោតអំបូរចិននៅក្នុងស្ថាប័ននីតិប្បញ្ញតិ្តឥណ្ឌូណេស៊ី។
លោក Wu គឺជាអ្នកតស៊ូមតិដ៏មុតមាំដើម្បីសិទ្ធិពលរដ្ឋឥណ្ឌូណេស៊ីអំបូរចិនតាំងពីឆ្នាំ ២០០៨ មក ហើយលោកបានជួយបង្កើតវិហារសក្ការៈបូជាបែបព្រះពុទ្ធសាសនានៅក្នុងប្រទេសដែលពលរដ្ឋភាគច្រើនគឺជាអ្នកកាន់សាសនាអ៊ិស្លាមនេះ។ ឥឡូវនេះ លោកគឺជាសហគ្រិនម្នាក់ដែលគាំទ្រអាជីវកម្មខ្នាតតូច។
លោកបានថ្លែងថា៖ «ប្រសិនបើយើងមើលឃើញភាពអយុត្តិធម៌ យើងមានជម្រើសពីរ គឺទទួលយកតាមព្រេងវាសនា ឬតស៊ូនិងសង្ឃឹមដើម្បីការផ្លាស់ប្តូរ។ ខ្ញុំជ្រើសយកជម្រើសទីពីរ»។
លោក Wu បានបញ្ជាក់ថា លោកមានទឹកចិត្តតស៊ូដើម្បីសិទ្ធិពលរដ្ឋឥណ្ឌូណេស៊ីអំបូរចិននេះគឺដោយសារលោកអតីតប្រធានាធិបតី Abdurrahman Wahid។ លោក Wahid ត្រូវបានគេស្គាល់តាមរយៈការគាំទ្ររបស់លោកក្នុងការទទួលយកជាតិសាសន៍និងសាសនាផ្សេងៗ។
កាលពីខែកុម្ភៈ ពលរដ្ឋឥណ្ឌូណេស៊ីជិត ២០៥ លាននាក់មានសិទ្ធិបោះឆ្នោតនៅក្នុងការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសប្រធានាធិបតីនិងការបោះឆ្នោតសភានៅក្នុងប្រទេស។ បើយោងតាមជំរឿនចុងក្រោយកាលពីឆ្នាំ ២០១០ ពលរដ្ឋឥណ្ឌូណេស៊ី ១,២% ក្នុងចំណោមប្រជាជនសរុបមានជាប់សែស្រឡាយចិន ដែលមានចំនួនជាង ២ លាន ៨ សែននាក់។
លោក Johanes Herlijanto ប្រធានក្រុម Indonesian Sinology Forum ដែលចង់លើកតម្កើងទំនាក់ទំនងរវាងឥណ្ឌូណេស៊ីនិងចិន បានថ្លែងថា នៅក្នុងការបោះឆ្នោតលើកនេះ លោកឃើញមានឈ្មោះអ្នកនយោបាយឥណ្ឌូណេស៊ីអំបូរចិនដែលព្យាយាមដណ្តើមអាសនៈក្នុងសភាជាតិ ក៏ដូចជាអាសនៈនៅក្នុងក្រុមប្រឹក្សាសង្កាត់ ខេត្ត និងមូលដ្ឋាននានាច្រើនជាងក្នុងអំឡុងការបោះឆ្នោតសភាកាលពីឆ្នាំ ២០១៩។
លោក Herlijanto បាននិយាយថា ភាពសកម្មនិយមផ្នែកនយោបាយក្នុងចំណោមសហគមន៍ឥណ្ឌូណេស៊ីអំបូរចិនត្រូវបានពង្រឹងឡើងនៅក្នុងរយៈពេល ២៦ ឆ្នាំចុងក្រោយនេះ តាំងពីពេលដែលមានកុបកម្មនៅក្នុងទីក្រុងហ្សាការតាកាលពីខែឧសភា ឆ្នាំ ១៩៩៨ មក ដែលនៅពេលនោះពលរដ្ឋឥណ្ឌូណេស៊ីអំបូរចិនជាច្រើនត្រូវបានគេធ្វើទុក្ខបុកម្នេញ។
លោកបានបន្ថែមថា លោកបានឃើញពលរដ្ឋឥណ្ឌូណេស៊ីអំបូរចិនច្រើនជាងមុនបម្រើការជាមន្ត្រីសាធារណៈ។
លោក Herlijanto បានពន្យល់ថា មានអង្គការនានាដែលផ្តល់ការអប់រំផ្នែកនយោបាយដល់ពលរដ្ឋឥណ្ឌូណេស៊ីអំបូរចិនតាំងពីចុងទសវត្សរ៍ ១៩៩០ មក។
លោកបានថ្លែងថា៖ «ករណីនេះអនុញ្ញាតឱ្យពលរដ្ឋឥណ្ឌូណេស៊ីអំបូរចិនដែលធ្លាប់មានអារម្មណ៍មិនសុខស្រួលក្នុងចិត្តឱ្យចូលប្រឡូកក្នុងឆាកនយោបាយនិងជាប់ឆ្នោតដើម្បីជួយឱ្យបានសកម្មនៅក្នុងការលើកកម្ពស់ផ្នែកសុខុមាលភាពសាធារណៈក្នុងនាមជាអ្នកនយោបាយ»។
អស់រយៈពេលជាច្រើនទសវត្សរ៍មកហើយនៅក្រោមការដឹកនាំរបស់អតីតប្រធានាធិបតីឥណ្ឌូណេស៊ីលោក Suharto ពលរដ្ឋឥណ្ឌូណេស៊ីអំបូរចិនជាច្រើនប្រឈមនឹងការរើសអើស ការធ្វើទុក្ខបុកម្នេញ និងការដាក់កំហិតក្នុងសង្គម ដូចជាត្រូវបានហាមឃាត់មិនឱ្យប្រើឈ្មោះចិន មិនឱ្យអនុវត្តជំនឿប្រពៃណី និងមិនឱ្យបង្ហាញវប្បធម៌ចិនជាដើម ហើយសូម្បីតែសញ្ជាតិរបស់ពួកគេក៏មិនត្រូវបានទទួលស្គាល់ពេញលេញផងដែរ។
ប៉ុន្តែ បន្ទាប់ពីលោក Wahid ចូលកាន់អំណាចជាប្រធានាធិបតីនៅខែតុលា ឆ្នាំ ១៩៩៩ ការរើសអើងរបស់រដ្ឋាភិបាលប្រឆាំងនឹងពលរដ្ឋឥណ្ឌូណេស៊ីអំបូរចិនត្រូវបានបញ្ចប់ដោយការចេញក្រឹត្យលេខ ៦ របស់ប្រធានាធិបតីបញ្ជាក់អំពីការការពារសិទ្ធិរបស់ជនជាតិភាគតិច។
លោក Wahid ដែលគេស្គាល់ជាទូទៅថា «Gus Dur» គឺជាអតីតប្រធានអង្គការ Nahdlatul Ulama ដែលជាអង្គការអ៊ិស្លាមដ៏ធំបំផុតនៅក្នុងប្រទេសឥណ្ឌូណេស៊ី ហើយលោកជាប់សែស្រឡាយចិន អារ៉ាប់ និងជ្វា។
លោក Daniel Johan វ័យ ៥២ ឆ្នាំកាន់ព្រះពុទ្ធសាសនាបានធ្វើជាសមាជិកសភាឥណ្ឌូណេស៊ីក្នុងពេលមួយទសវត្សរ៍កន្លងមក ហើយលោកនឹងបន្តបម្រើការជាសមាជិកសភាខាងគណបក្ស Indonesian Renaissance Party (PKB) នេះនៅអាណត្តិទី ៣ ដែលមានរយៈពេល ៥ ឆ្នាំជាបន្តទៀតនៅខែតុលាខាងមុខ។
លោកបាននិយាយថា លោក Wahid និងមេដឹកនាំគណបក្ស PKB ដទៃទៀតដូចជាលោក Muhaimin Iskandar ជាដើម គឺជាអ្នកដែលបានធ្វើឱ្យលោកមានទឹកចិត្តធ្វើនយោបាយ។
លោក Johan មានភាពសកម្មនៅក្នុងសមាគម Chinese Clans Association of Indonesia។ លោកបានប្រាប់ VOA ថា លោកបានចំណាយពេលជាច្រើនខែធ្វើការក្នុងសហគមន៍អ្នកបោះឆ្នោតដែលភាគច្រើនជាអ្នកកាន់សាសនាអ៊ិស្លាមនៅក្នុងខេត្ត West Kalimantan ដើម្បីឱ្យអ្នកទាំងនោះទុកចិត្តនិងបោះឆ្នោតឱ្យអ្នកនយោបាយឥណ្ឌូណេស៊ីអំបូរចិន។
ទោះបីជាភាពសកម្មនិយមនិងការចូលរួមក្នុងនយោបាយមានការកើនឡើងក្នុងចំណោមសហគមន៍ឥណ្ឌូណេស៊ីអំបូរចិនក៏ដោយ ក៏អ្នកនយោបាយនិងថ្នាក់ដឹកនាំសមាគមចិននៅឥណ្ឌូណេស៊ីនៅតែដឹងថាផ្នត់គំនិតរើងអើសជាតិសាសន៍ចិននៅតែមាន ពិសេសនៅតាមតំបន់ជនបទ។
លោកHerlijanto បាននិយាយថា ក្រុមយុទ្ធនាការបោះឆ្នោតរបស់បេក្ខជនប្រធានាធិបតីទាំង ៣ រូបនៅក្នុងការបោះឆ្នោតកាលពីពេលថ្មីៗនេះមានអ្នកគាំទ្រជាពលរដ្ឋឥណ្ឌូណេស៊ីអំបូរចិន «ដូច្នេះការប្រកាន់យកនូវនយោបាយអត្តសញ្ញាណដែលមានការបែងចែកគឺមិនមែនជាយុទ្ធសាស្ត្រនយោបាយដ៏ឆ្លាតវៃនោះទេ»៕
ប្រែសម្រួលដោយអ្នកនាង ស្រេង លក្ខិណា
