ព្រះមហាក្សត្រខ្មែរព្រះបាទ នរោត្តម សីហមុនីនៅថ្ងៃសៅរ៍នេះ បានធ្វើជាអធិបតី ប្រារព្ធទិវាបុណ្យឯករាជ្យជាតិខួបលើកទី៦៦ឆ្នាំ ខណៈដែលមានភាពរកាំរកូសខាងនយោបាយ ដោយសារក្រុមមេដឹកនាំគណបក្សប្រឆាំងត្រូវបានអាជ្ញាធរកម្ពុជារារាំងមិនឲ្យវិលចូលប្រទេស។
ការប្រារព្ធទិវាបុណ្យឯករាជ្យជាតិថ្ងៃទី៩ ខែវិច្ឆិកា នៅឆ្នាំនេះ ធ្វើឡើងដោយមិនសូវមានភាពអ៊ឹកធឹកដូចឆ្នាំមុននោះទេ។ ក៏ប៉ុន្តែក្រុមមេដឹកនាំសំខាន់ៗរបស់ប្រទេសកម្ពុជារួមមាននាយករដ្ឋមន្ត្រីកម្ពុជាលោក ហ៊ុន សែន ប្រធានរដ្ឋសភាលោកហេង សំរិន ប្រធានព្រឹទ្ធសភាលោកសាយ ឈុំ លោកនាយឧត្ដមសេនីយ៍ទៀ បាញ់ រដ្ឋមន្ត្រីការពារជាតិ លោកស ខេង រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងមហាផ្ទៃ និងលោកនាយឧត្តមសេនីយ៍ វង្ស ពិសេន អគ្គមេបញ្ជាការកងយោធពលខេមរភូមិន្ទ បានបង្ហាញវត្តមានក្នុងទិវាដ៏សំខាន់នៅថ្ងៃនេះ។
នៅពេលដែលក្រុមមេដឹកនាំគណបក្សកាន់អំណាច និងរដ្ឋាភិបាលប្រារព្ធទិវាបុណ្យឯករាជ្យជាតិជាមួយក្រុមមន្ត្រីរាជការ កងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធ សិស្សសាលា និងគ្រូបង្រៀន ក្រោមការពារសន្តិសុខយ៉ាងតឹងរ៉ឹងនោះ មានសេចក្តីរាយការណ៍ជាបន្តបន្ទាប់ពីដំណើររបស់ក្រុមមេដឹកនាំគណបក្សសង្គ្រោះជាតិវិលមកកម្ពុជា។ រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាក៏បានរឹងបន្តឹងសន្តិសុខកាន់តែខ្លាំងនៅច្រកព្រំដែនអន្តរជាតិប៉ោយប៉ែតក្នុងខេត្តបន្ទាយមានជ័យ និងនៅអាកាសយានដ្ឋានអន្តរជាតិភ្នំពេញ។
នាយឧត្ដមសេនីយ៍លោកទៀ បាញ់ រដ្ឋមន្ត្រីការពារជាតិ មានប្រសាសន៍ បន្ទាប់ពីការប្រារព្ធទិវាបុណ្យឯករាជ្យជាតិដែលមានលម្អទៅដោយកម្រងផ្កានិងការបង្ហោះប៉េងប៉ោងចម្រុះពណ៌ថា ការបង្កើនកម្លាំងយាមកាមនេះ មានបំណងរក្សាសន្តិសុខពេញលេញដល់ប្រជាពលរដ្ឋដែលចូលរួមពិធីបុណ្យជាតិនានា។
«គាប់ជួនជាមួយនឹងពេលវេលានេះ យើងក៏កំពុងមានពិធីបុណ្យសំខាន់ៗ ដូច្នេះត្រូវការពារភាពសុខសាន្តដល់ប្រជាជនដែលគេសប្បាយរីករាយ ជាពិសេសគឺក្នុងពិធីអុំទូក ដែលចាប់ផ្តើមនៅថ្ងៃស្អែកនេះហើយ»។
ទោះយ៉ាងណា នៅមុនថ្ងៃបុណ្យឯករាជ្យជាតិនេះ ក្រុមអង្គការសិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិជាច្រើន និងអង្គការសហប្រជាជាតិ បានអំពាវនាវជាបន្តបន្ទាប់ឲ្យរដ្ឋាភិបាលរបស់លោកហ៊ុន សែន ឈប់ធ្វើទុក្ខបុកម្នេញក្រុមមេដឹកនាំនិងអ្នកគាំទ្រគណបក្សសង្គ្រោះជាតិដែលត្រូវបានរំលាយកាលពីឆ្នាំ២០១៧ ទៅតាមសំណើរបស់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា។
អ្នកស្រី រ៉ូណា ស្មីត (Rhona Smith) អ្នកជំនាញសិទ្ធិមនុស្សរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ ទទួលបន្ទុកឃ្លាំមើលស្ថានភាពសិទ្ធិមនុស្សនៅកម្ពុជានេះ បានទាមទារឱ្យរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា គោរពកាតព្វកិច្ចអន្តរជាតិរបស់ខ្លួន ទាក់ទងនឹងការធានានូវការគោរពសិទ្ធិបញ្ចេញមតិ យោបល់និងការប្រមូលផ្ដុំរបស់ពលរដ្ឋ។
ស្របពេលជាមួយគ្នានេះលោក អង់តូនីញូ ហ្គុយតេរេស អគ្គលេខាធិការអង្គការសហប្រជាជាតិបានកំពុងតាមដានស្ថានភាពវិវឌ្ឍនៅកម្ពុជាយ៉ាងដិតដល់ទាក់ទងនឹងការប្រកាសវិលត្រឡប់មកវិញរបស់លោក សម រង្ស៊ី និងមេដឹកនាំផ្សេងទៀតនៃគណបក្សប្រឆាំង។
លោកមានក្តីបារម្ភចំពោះ «វិធានការរឹតត្បិតរបស់អាជ្ញាធរទៅលើសេរីភាពក្នុងការធ្វើដំណើរ និងការជួបប្រជុំហើយនិងចំពោះសេចក្ដីរាយការណ៍ថាមានការដាក់ពង្រាយកម្លាំងយោធានៅតាមបន្ទាត់ព្រំដែនជាប់ជាមួយប្រទេសថៃ»។
ដោយឡែក លោក Michael Pompeo រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសសហរដ្ឋអាមេរិកបានចូលរួមអបអរសាទរដល់ប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជាក្នុងថ្ងៃបុណ្យឯករាជ្យជាតិ៩ វិច្ឆិកានេះ។ ប៉ុន្តែលោកបានស្នើឲ្យកម្ពុជា «ផ្ដោតការយកចិត្តទុកដាក់លើការផ្សះផ្សាជាតិ កិច្ចសន្ទនាដោយសន្តិវិធី ការអភិវឌ្ឍន៍សង្គម សេដ្ឋកិច្ច និងប្រជាធិបតេយ្យ»។
ក្រុមសិស្សសាលាថ្នាក់វិទ្យាល័យមួយចំនួនដែលបានចូលរួមក្នុងទិវាបុណ្យឯករាជ្យជាតិឆ្នាំនេះ ប្រាប់ VOA ថា ពួកគេមិនបានដឹងពីជម្លោះនយោបាយដែលបានអូសបន្លាយមកជាងពីរឆ្នាំនោះទេ។ ពួកគេនិយាយថា ប្រទេសរបស់ពួកគេកំពុងជួបភាពសុខសាន្ត និងមានការរីកចម្រើនច្រើនជាងមុន។
ប្រទេសកម្ពុជាបានរួចផុតពីអាណានិគមនិយមបារាំងនិងបានក្លាយជារដ្ឋឯករាជ្យពេញបរិបូរណ៍ថ្ងៃទី០៩ វិច្ឆិកា ឆ្នាំ១៩៥៣ បន្ទាប់ពីអតីតព្រះមហាក្សត្រខ្មែរសម្ដេចព្រះបរមរតនកោដ្ឋព្រះបាទនរោត្តម សីហនុ ទទួលជោគជ័យក្នុងការទាមទារឯករាជ្យពីសាធារណរដ្ឋបារាំង ដែលបានគ្រប់គ្រងប្រទេសកម្ពុជាប្រមាណ៩០ឆ្នាំ ចាប់តាំងពីឆ្នាំ១៨៦៣។ អតីតព្រះមហាក្សត្រខ្មែរ សម្ដេចព្រះបរមរតនកោដ្ឋព្រះបាទនរោត្តម សីហនុ ជាព្រះបិតារបស់អង្គមហាក្សត្រកម្ពុជានាពេលបច្ចុប្បន្ននេះ៕
