ស្របពេលដែលមេដឹកនាំកំពូលនៃមហាអំណាចអាមេរិក គឺលោកប្រធានាធិបតី បារ៉ាក់ អូបាម៉ា នឹងធ្វើដំណើរទស្សនកិច្ចទៅកាន់ប្រទេសវៀតណាមសម្រាប់រយៈពេលពីរថ្ងៃកន្លះនៅដើមសប្ដាហ៍ក្រោយ អ្នកវិភាគនិងអ្នកនយោបាយកម្ពុជា មើលឃើញពីផលចំណេញនិងការពង្រឹងទំនាក់ទំនងពាណិជ្ជកម្មបន្ថែមទៀតរវាងប្រទេសកុម្មុយនិស្តមួយនេះនិងមហាអំណាចលោកខាងលិច។
ដោយឡែកពួកគេ ក៏រំពឹងថា ប្រទេសកម្ពុជា ក៏នឹងអាចទទួលផលចំណេញ ដោយប្រយោលផងដែរ។
ដំណើរទស្សនកិច្ចផ្លូវការរបស់លោកប្រធានាធិបតី អូបាម៉ា ក្នុងប្រទេសកុម្មុយនិស្តវៀតណាមនេះ គឺជាដំណើរទស្សនកិច្ចផ្លូវការលើកដំបូងបង្អស់របស់លោកក្នុងតំណែងជាប្រធានាធិបតីសហរដ្ឋអាមេរិក ក្រោយពេលដែលសហរដ្ឋអាមេរិក កំពុងតែអនុវត្តគោលនយោបាយការបរទេសមួយរបស់ខ្លួនដែលគេស្គាល់ថាជា «ការធ្វើឲ្យមានតុល្យភាពអំណាចឡើងវិញទៅកាន់តំបន់អាស៊ី» ឬជាភាសាអង់គ្លេសថា "The U.S. Rebalance to Asia” ។
យោងតាមសេចក្ដីប្រកាសព័ត៌មានរបស់ សេតវិមានដែលចេញផ្សាយកាលពីសប្ដាហ៍កន្លងទៅ ឲ្យដឹងថា ការពង្រឹងពាណិជ្ជកម្មទ្វេភាគី សន្តិសុខនិងសិទ្ធិមនុស្ស គឺជារបៀបវីរសំខាន់ៗដែលនឹងលើកយកទៅពិភាក្សាក្នុងដំណើរទស្សនកិច្ចនេះ។
យ៉ាងណាក៏ដោយ លោក ផៃ ស៊ីផាន អ្នកនាំពាក្យទីស្ដីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រី បានប្រាប់ VOA ថា ដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់លោក អូបាម៉ា នេះ គឺជាជោគជ័យមួយនៃគោលនយោបាយការបរទេសរបស់អាស៊ាន ដែលកម្ពុជាក៏ធ្លាប់ជាប្រធានផងនោះ។
ក៏ប៉ុន្តែអ្នកនាំពាក្យរូបនេះយល់ថាអាស៊ាន១០ប្រទេស គ្រាន់តែចាត់ទុកប្រទេសមហាអំណាច ជាដៃគូប៉ុណ្ណោះ មិនមែនជាសម្ព័ន្ធមិត្តឡើយ។
«សម័យកាលឥឡូវហ្នឹងត្រូវតែដើរចេញពីភូមិសាស្ត្រនយោបាយ ហើយប្រែពីសម្ព័ន្ធមិត្ត មកជាសហការដើម្បីកំណើនសេដ្ឋកិច្ច។ ចំណុចទី២ ខ្ញុំឃើញថា ជាការវិលត្រលប់របស់សហរដ្ឋអាមេរិកមកកាន់វៀតណាមដែលធ្លាប់ជាសត្រូវសូរពូជ គឺជាការផ្សះផ្សាដំបៅចាស់។ ទី៣ ហាក់ដូចជាមានគោលដៅភូមិសាស្ត្រនយោបាយច្រើន ដែលស្ថានភាពប្រជាធិបតេយ្យនៅវៀតណាម មិនទាន់អាចឆ្លើយតបទៅនឹងបំណងរបស់អាមេរិកទេ»។
លោក ផៃ ស៊ីផាន ដែលមានសញ្ជាតិអាមេរិកផងនោះ បានលើកឡើងថា ទស្សនកិច្ចរបស់ប្រធានាធិបតីអាមេរិក គឺដើម្បីពង្រឹងលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ និងលើកកម្ពស់ការគោរពសិទ្ធិមនុស្សនៅក្នុងតំបន់ ដែលកម្ពុជាបានដើរមួយជំហានផុតអ្វី ដែលសហរដ្ឋអាមេរិកចង់ឃើញនៅក្នុងប្រទេសដទៃរួចទៅហើយ។
លោកក៏បង្ហាញជំហរមិនគាំទ្រ ចំពោះគម្រោងដែលថាអាមេរិកនឹងពិភាក្សាជាមួយប្រទេសវៀតណាមអំពីការពង្រឹងសមត្ថភាពយោធានៃប្រទេសវៀតណាម។
«ហើយយើងលឺព័ត៌មានថា នឹងអនុញ្ញាតឲ្យវៀតណាមអាចពង្រឹងសមត្ថភាពខាងផ្លូវអាវុធធ្វើសង្គ្រាម។ កម្ពុជាយើងអត់ត្រូវការអាវុធ យុទ្ធភណ្ឌទេ ព្រោះយើងចង់ឲ្យពិភពលោកមានសន្តិភាព។ ដូច្នេះការពង្រឹងសមត្ថភាពវៀតណាមឲ្យមានអាវុធ កម្ពុជាអត់ត្រូវការទេ អត់គាំទ្រទេ»។
ក៏ប៉ុន្តែសម្រាប់លោក សុន ឆៃ ប្រធានក្រុមអភិបាលតំណាងរាស្ត្រគណបក្សប្រឆាំង យល់ថាកម្ពុជាមិនអាចទទួលបានផលចំណេញចេញពីដំណើរទស្សនកិច្ចមួយនេះទេ ដោយហេតុថាទស្សនកិច្ចមួយនេះ ធ្វើឡើង ដោយចំពោះតែប្រទេសវៀតណាមប៉ុណ្ណោះ។
«ដែលវៀតណាមប្រកាសថា ប្រទេសចិនឈ្លានពាន ហាក់ដូចជាមានការឈ្លានពានមកលើប្រជុំកោះរបស់គេ ហើយគេត្រូវការពឹងពាក់សហរដ្ឋអាមេរិកឲ្យជួយក្នុងការធានាអធិបតេយ្យភាពរបស់គេ។ ហើយវិស័យពាណិជ្ជកម្ម ដែលវៀតណាមជាអ្នកផ្ដួចផ្ដើមជាមួយអាមេរិកដែរ នៅក្នុងទីផ្សារអាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិក ដែលខ្មែរមិនមែនជាសមាជិកនោះទេ»។
សហរដ្ឋអាមេរិក និងប្រទេសវៀតណាម បានផ្ដើមចំណងការទូតជាលើកដំបូងនៅឆ្នាំ១៩៥០ ក៏ប៉ុន្តែចំណងការទូតនេះ មានភាពរកាំរកូសពេលមានសង្គ្រាមត្រជាក់រវាងប្លុកសេរីនឹង កុម្មុយនិស្ត និងសង្គ្រាមរវាងអាមេរិកនិងវៀតណាមនាអំឡុង ទសវត្សរ៍៦០និង៧០។
លោកប្រធានាធិបតី បារ៉ាក់ អូបាម៉ា នឹងក្លាយជាប្រធានាធិបតី សហរដ្ឋអាមេរិកទីបី ដែលបានធ្វើទស្សនកិច្ចទៅប្រទេសកុម្មុយនិស្តមួយនេះ បន្ទាប់ពីអតីតប្រធានាធិបតីអាមេរិកលោក Bill Clinton និងលោក George W. Bush ។
លោក គង់ ភោគ ប្រធានវិទ្យាស្ថានកម្ពុជាសម្រាប់ការស្រាវជ្រាវផ្នែកយុទ្ធសាស្ត្រក្នុងប្រទេសកម្ពុជា លើកឡើងថាដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់លោក អូបាម៉ាលើកនេះ គឺជាផ្នែកមួយនៃគោលនយោបាយការបរទេស ការធ្វើឲ្យមានតុល្យភាពអំណាចឡើងវិញទៅកាន់តំបន់អាស៊ី ដើម្បីពង្រឹងចំណងទំនាក់ទំនងអាមេរិកជាមួយប្រទេសក្នុងតំបន់។
លោកយល់ថាពាណិជ្ជកម្ម គឺជាកិច្ចពិភាក្សាសំខាន់ចំពោះទស្សនកិច្ចលើកនេះ ហើយកម្ពុជា ក៏ដូចជាសមាជិកអាស៊ានដទៃទៀត ក៏អាចទាញយកប្រយោជន៍ពីជំនួបនេះផងដែរ។ ក៏ប៉ុន្តែវាទាមទារឲ្យមានការចូលរួមឲ្យបានទូលំទូលាយបន្ថែមទៀត។
«អញ្ចឹងការធ្វើដំណើររបស់គាត់ហ្នឹង គឺជាការបញ្ជាក់បន្ថែមថា អាមេរិកនឹងមានវត្តមានបន្តនៅក្នុងតំបន់កាន់តែខ្លាំង។ យើងដឹងថាបច្ចុប្បន្ន តំបន់អាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិក គឺជាមជ្ឈមណ្ឌលសេដ្ឋកិច្ចដែលទ្រទ្រង់ដល់សេដ្ឋកិច្ចពិភពលោក។ អញ្ចឹងគ្រប់ប្រទេសលើពិភពលោកសុទ្ធតែមានចំណាប់អារម្មណ៍មកលើបណ្ដាប្រទេសក្នុងតំបន់។ មិនត្រឹមតែមហាអំណាចសេដ្ឋកិច្ចក្នុងតំបន់ដូចជាជប៉ុន ចិន កូរ៉េខាងត្បូងទេ តែក៏ជាមួយអាស៊ានយើងដែរ»។
ដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់លោកប្រធានាធិបតីសហរដ្ឋអាមេរិករូបនេះ ធ្វើឡើង ស្របពេលដែល ទំនាស់សមុទ្រចិនខាងត្បូងរវាងប្រទេសចិននិងសមាជិកអាស៊ានមួយចំនួន រួមទាំងប្រទេសវៀតណាមផងនោះ ចេះតែឡើងកម្ដៅ ជាបន្តបន្ទាប់ នាប៉ុន្មានខែចុងក្រោយ។
ក្នុងនោះវៀតណាមដែលជា ភាគីជម្លោះ បានចេញមុខជំទាស់ខ្លាំង ចំពោះការសាងសង់មូលដ្ឋានទ័ពរបស់ចិនក្នុងតំបន់សមុទ្រចិនខាងត្បូងដែល កំពុងប្រទាញប្រទង់គ្នានោះ។
លោក គង់ ភោគ ពន្យល់ប្រាប់VOAថាជម្លោះសមុទ្រចិនខាងត្បូង ក៏ជាប្រធានបទសំខាន់មួយដែលត្រូវពិភាក្សាផងដែរ ដោយសារតែវាអាចប៉ះពាល់ដល់ស្ថិរភាពក្នុងតំបន់ និងសន្តិភាពពិភពលោក។
រីឯ លោកបណ្ឌិត ចន ស៊ៀអ័រស៊ៀរី (John D. Ciorciari ) សាស្ត្រាចារ្យផ្នែកគោលនយោបាយសាធារណៈនៃសាកលវិទ្យាល័យ Michigan នៃសហរដ្ឋអាមេរិកឲ្យដឹងថា ការចូលរួមដោះស្រាយបញ្ហាសមុទ្រចិនខាងត្បូងរបស់អាមេរិកនេះ អាចធ្វើឲ្យទំនាក់ទំនងអាមេរិក និងវៀតណាមកាន់តែស្និតស្នាលជាងមុន ក្រោយពីភាពរកាំរកូសនៃទំនងការទូត ជាច្រើនឆ្នាំរួចមក។
តាមការឲ្យដឹងរបស់សេតវិមាន លោកបារ៉ាក់ អូបាម៉ា ក៏នឹងធ្វើដំណើរទស្សនកិច្ចទៅកាន់ប្រទេសជប៉ុនផងដែរ ក្រោយពីពេលដំណើរទស្សនកិច្ចលើកទី១របស់លោក ទៅកាន់ប្រទេសកុម្មុយនិស្តវៀតណាមនោះ៕
