រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសសហរដ្ឋអាមេរិក លោក Antony Blinken លើកឡើងអំពីការរំខានចិត្តពាក់ព័ន្ធរឿងក្តី«ដែលជាប់ហេតុផលនយោបាយ»របស់ប្រធានអតីតគណបក្សសង្គ្រោះជាតិលោក កឹម សុខា ដែលបានអូសបន្លាយពេល៥ឆ្នាំមកហើយ តែគ្មានដំណោះស្រាយ។
លោក Antony Blinken បានបញ្ចប់ទស្សនកិច្ចរបស់លោកនៅប្រទេសកម្ពុជា កាលពីសប្តាហ៍មុន បន្ទាប់ពីលោកបានចូលរួមកិច្ចប្រជុំថ្នាក់រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសអាស៊ាន និងកិច្ចប្រជុំពាក់ព័ន្ធផ្សេងទៀត។
មុនពេលចាកចេញពីប្រទេសកម្ពុជាកាលពីថ្ងៃទី៥ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២២ លោក Blinken បានជួបពិភាក្សាដោយផ្ទាល់ជាមួយលោក កឹម សុខា ក្នុងទីក្រុងភ្នំពេញ និងបានបង្ហាញការខកចិត្តចំពោះការគ្មានដំណោះស្រាយដល់រឿងក្តីដែលមានអាយុកាល៥ឆ្នាំរបស់លោក កឹម សុខា។ នេះបើតាមទំព័រហ្វេសប៊ុកផ្លូវការរបស់ក្រសួងការបរទេសសហរដ្ឋអាមេរិក។
បើតាមសារដែលបានបង្ហោះលើទំព័រហ្វេសប៊ុករបស់ក្រសួងការបរទេសសហរដ្ឋអាមេរិកកាលពីថ្ងៃទី៥ ខែសីហា លោកBlinken ត្រូវបានគេស្រង់សម្តីជាភាសាអង់គ្លេស និងត្រូវប្រែសម្រួលជាខេមរភាសាតាមអត្ថន័យដើមថា៖ «ខ្ញុំបានជួបជាមួយលោក កឹម សុខា អំឡុងពេលនៃដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់ខ្ញុំមកទីក្រុងភ្នំពេញ»។
លោក Blinken បន្ថែមថា៖ «យើងខកចិត្តចំពោះសវនាការរបស់លោកដែលមានជាប់ហេតុផលនយោបាយរយៈពេលប្រាំឆ្នាំហើយគ្មានដំណោះស្រាយ។ ព្រះរាជាណាចក្រ [កម្ពុជា] នឹងទទួលបានផលប្រយោជន៍ពីការស្តារសិទ្ធិធ្វើនយោបាយរបស់លោកឡើងវិញ និងការចូលរួមរបស់លោកក្នុងដំណើរការប្រជាធិបតេយ្យនៅប្រទេសកម្ពុជា»។
លោក កឹម សុខា មិនបានផ្តល់ការអត្ថាធិប្បាយលម្អិតជុំវិញការពិភាក្សាទល់មុខគ្នាជាមួយរដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសអាមេរិកលោក Antony Blinken ទេ តែអ្នកនយោបាយដែលកំពុងជាប់បម្រាមធ្វើនយោបាយរូបនេះ បានថ្លែងអំណរគុណចំពោះលោក Blinken និងគណៈប្រតិភូសហរដ្ឋអាមេរិក ដែលបានផ្តល់ឱកាស និងកិត្តិយសដល់លោក ខណៈអញ្ជើញមកបំពេញទស្សនកិច្ចផ្លូវការនៅទីក្រុងភ្នំពេញ ទោះបីមានកិច្ចការពិភពលោក តំបន់ និងបញ្ហាក្តៅគគុកជាច្រើនយ៉ាងមមាញឹកក៏ដោយ។ នេះបើតាមទំព័រហ្វេសប៊ុកផ្លូវការរបស់មេដឹកនាំនយោបាយជំទាស់លោក កឹម សុខា។
លោក មុត ចន្ថា ជំនួយការជំនិតលោក កឹម សុខា មិនផ្តល់ការអត្ថាធិប្បាយលម្អិតបន្ថែមអំពីការពិភាក្សារវាងលោក កឹម សុខា និងលោក Blinken ដោយថា លោក កឹម សុខា និងលោក Blinken បានបកស្រាយរួចរាល់នៅតាមប្រព័ន្ធទំនាក់ទំនងសង្គមហ្វេសប៊ុក។
លោក កឹម សុខា ត្រូវបានតុលាការចោទពីបទសន្ទិដ្ឋិភាពជាមួយបរទេសឬតាមអ្វីដែលគេហៅម្យ៉ាងទៀតថាការរៀបគម្រោងផ្តួលរំលំរដ្ឋាភិបាលរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ដោយមានការចោទប្រកាន់ថាសហរដ្ឋអាមេរិកនៅពីក្រោយ។ កន្លងមកទាំងលោក កឹម សុខា និងសហរដ្ឋអាមេរិក បានច្រានចោលការចោទប្រកាន់ដ៏ចម្រូងចម្រាសនេះ។
នៅក្នុងសវនាការរបស់ប្រធានអតីតគណបក្សសង្គ្រោះជាតិលោក កឹម សុខា ដែលបានធ្វើឡើង៥០លើកមកហើយនោះ មិនទាន់មានការបង្ហាញភ័ស្តុតាងជាក់លាក់ដែលអាចយកមកដាក់បន្ទុកលើលោក កឹម សុខា ក្រៅតែពីភ័ស្តុតាងជាឃ្លីបវីដេអូមួយចំនួន បង្ហាញពីសកម្មភាពបាតុកម្ម និងការថ្លែងសារនយោបាយរបស់លោក កឹម សុខា និងសហស្ថាបនិកមួយរូបទៀតរបស់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិគឺលោក សម រង្ស៊ី។ នេះបើតាមក្រុមអ្នកការពារសិទ្ធិមនុស្សដែលតាមឃ្លាំមើលសវនាការរបស់លោក កឹម សុខា។
នាយករងទទួលបន្ទុកឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្សនៃអង្គការលីកាដូ លោក អំ សំអាត ប្រាប់វីអូអេនៅថ្ងៃចន្ទនេះថា ក្នុងសវនាការរបស់លោក កឹម សុខា ដែលធ្វើឡើងជាច្រើនដងមកហើយនោះ តុលាការមិនទាន់បង្ហាញភ័ស្តុតាងជាដុំកំភួន គាំទ្រការចោទប្រកាន់លើលោក កឹម សុខា ពីបទសន្ទិដ្ឋិភាពជាមួយបរទេសនោះឡើយ។
លោកបន្ថែមថា៖ «អ៊ីចឹងហើយ បានមានការរិះគន់ច្រើន ហើយក៏មានសហគមន៍អន្តរជាតិជាច្រើន ហើយយើងឃើញហើយ ដូចជារដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសសហរដ្ឋអាមេរិកដែលជួបហ្នឹង ក៏សម្តែងការព្រួយបារម្ភដែរ។ អ៊ីចឹងកាលណា សវនាការចេះតែអូសបន្លាយទៅវាប៉ះទៅដល់សិទ្ធិនៃការចូលរួមផ្នែកនយោបាយរបស់ឯកឧត្តម កឹម សុខា។ អ៊ីចឹងហើយដែលសហរដ្ឋអាមេរិកទទូចស្នើសុំ ឱ្យមានលម្ហសេរីភាពទាក់ទងនឹង លម្ហសេរីភាពអង្គការសង្គមស៊ីវិល ឬក៏លម្ហសេរីភាពជាមូលដ្ឋានរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ និងលម្ហសេរីភាពនយោបាយនោះ»។
លោក ផែង ហេង សហមេធាវីការពារក្តីឱ្យលោក កឹម សុខា ប្រាប់វីអូអេកាលពីថ្ងៃសុក្រសប្តាហ៍មុនថា សំណើរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក ដែលសុំឱ្យកម្ពុជាបើកលម្ហប្រជាធិបតេយ្យឡើងវិញនោះគួរតែត្រូវបានអ្នកនយោបាយខ្មែរយកទៅពិចារណា ហើយថាសំណុំរឿងលោក កឹម សុខា អាចដោះស្រាយបាន បើសិនជាគណបក្សកាន់អំណាចមានឆន្ទៈនយោបាយក្នុងការបញ្ចប់សំណុំរឿងនេះ។
លោកថ្លែងថា៖ «វាជាសំណើមួយដែលធ្វើឱ្យខ្មែរយើងគួរពិចារណា ហើយរឿងនេះបើសិនជាឆន្ទៈនយោបាយរបស់គណបក្សប្រជាជន គាត់ចង់ឱ្យមានលម្ហសេរីភាពរបស់ឯកឧត្តម កឹម សុខា មកវិញ មធ្យោបាយក្នុងការដោះស្រាយ វាមានច្រើន មិនមែនថា មិនអាចដោះស្រាយបាន ទោះបីសំណុំរឿងនៅក្នុងដៃតុលាការក៏ដោយ»។
អ្នកនាំពាក្យអយ្យការអមសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ លោក ប្លង់ សុផល មិនផ្តល់ការអត្ថាធិប្បាយលើជំហររបស់រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសសហរដ្ឋអាមេរិកលោក Antony Blinken ដែលចង់ឃើញលោក កឹម សុខា បានធ្វើនយោបាយដូចដើមវិញ។
លោកលើកឡើងតាមប្រព័ន្ធទំនាក់ទំនងតេឡេក្រាមនៅថ្ងៃចន្ទនេះថា៖ «ខ្ញុំមិន[មាន]យោបល់អ្វីទេ ព្រោះជាការយល់ឃើញរបស់គាត់ប៉ុណ្ណោះ»៕