ស្ថានភាពពលរដ្ឋរស់នៅក្នុងទីក្រុងកាន់តែមានគម្លាតគ្នាធំឡើងៗរវាងអ្នកដែលមានកម្មសិទ្ធិផ្ទះសម្បែង និងអ្នកដែលរស់នៅក្នុងលំនៅដ្ឋានមិនសមរម្យ ហើយនិន្នាការនេះនឹងបន្តរីកកាន់តែធំឡើង នៅក្នុងរយៈពេល១០ឆ្នាំខាងមុខ។
ក្នុងពេលបច្ចុប្បន្ននេះ មានពលរដ្ឋទីក្រុងម្នាក់ក្នុងចំណោមបីនាក់រស់នៅក្នុងទីលំនៅដែលមិនសមរម្យ គ្មានសុវត្ថិភាព និងមិនមានតម្លៃសមស្រប ដែលធ្វើឱ្យពួកគេមិនអាចទទួលបានសេវាជាមូលដ្ឋាន ដូចជាអគ្គិសនី ទឹកម៉ាស៊ីន និងអនាម័យ។ នេះបើតាមការស្រាវជ្រាវថ្មីមួយ ដែលចេញផ្សាយកាលពីថ្ងៃពុធ។
លោកស្រី រ៉ូប៊ីន ឃីង (Robin King) អ្នកសរសេររបាយការណ៍ស្រាវជ្រាវនេះ បានបញ្ជាក់ប្រាប់វីអូអេថា៖
«ហើយនៅពេលដែលយើងមើលឃើញតួលេខទាំងនេះ គឺគួរឱ្យខ្លាចណាស់។ យើងឃើញថា ពលរដ្ឋរស់នៅក្នុងផ្ទះចំនួន៣៣០លានខ្នង ក្នុងទីក្រុងជុំវិញពិភពលោក ដែលមានចំនួនប្រហែល១.២០០លាននាក់នាពេលបច្ចុប្បន្ននេះ មិនទទួលបានលំនៅដ្ឋានដែលមានតម្លៃសមរម្យ សមស្របនឹងការរស់នៅ និងមានសុវត្ថិភាពទេ។ ហើយយើងដឹងថា គម្លាតផ្ទះសម្បែងនេះនឹងកើនឡើងប្រហែល៣០ភាគរយ រហូតដល់មានពលរដ្ឋចំនួន១.៦០០លាននាក់ក្នុងឆ្នាំ២០២៥។ ហើយយើងដឹងថា បញ្ហានេះនឹងកាន់តែធ្ងន់ធ្ងរនៅក្នុងបណ្តាប្រទេសនៅអាហ្វ្រិក និងអាស៊ីដែលការរីកចម្រើនក្នុងទីក្រុងនឹងមានកាន់តែច្រើនឡើង»។
របាយការណ៍ដែលចេញផ្សាយដោយវិទ្យាស្ថានធនធានពិភពលោក ដែលមានមូលដ្ឋាននៅរដ្ឋធានីវ៉ាស៊ីនតោន សហរដ្ឋអាមេរិក បានរកឃើញបញ្ហាប្រឈមចំនួន៣ ដែលនាំឱ្យមានគម្លាតគ្នាក្នុងចំណោមពលរដ្ឋនេះ។ ក្នុងនោះមាន៖ ការកើនឡើងនៃលំនៅដ្ឋានក្រោមស្តង់ដា និងមិនផ្លូវការ ការផ្តោតខ្លាំងលើកម្មសិទ្ធិផ្ទះសម្បែង និងគោលនយោបាយ ឬច្បាប់ដែលមិនសមស្របដែលឈានដល់ការរុញច្រានពលរដ្ឋក្រីក្រចេញពីទីក្រុង។
រូបឯកសារ៖ អគារខ្ពស់ៗនៅទីក្រុងសៀងហៃ ប្រទេសចិន។
របាយការណ៍ផ្តល់ជាដំណោះស្រាយ គឺត្រូវតែធ្វើឱ្យប្រសើរឡើងនៅហ្នឹងកន្លែងនូវលំនៅដ្ឋានមិនផ្លូវការ គាំទ្រការជួលលំនៅដ្ឋានស្នាក់នៅ និងយកដីក្នុងទីក្រុងដែលមិនបានប្រើប្រាស់ទៅសាងសង់ជាលំនៅដ្ឋាន ដែលមានតម្លៃសមស្រប ដែលពលរដ្ឋអាចទិញស្នាក់នៅបាន។
លោកស្រី រ៉ូប៊ីន ឃីង បានបន្តថា៖
«ដូច្នេះយើងគិតថា ដំណោះស្រាយទាំងបីនេះពិតជានឹងផ្តល់ឱ្យអាជ្ញាធរក្រុងនូវគន្លឹះដោះស្រាយបញ្ហាដ៏អស្ចារ្យមួយដែលពួកគេអាចប្រើប្រាស់បានដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហាផ្ទះសម្បែងនេះ។ យើងគិតថា សិទ្ធិទទួលបានផ្ទះសម្បែងសមរម្យ សមស្របនិងមានសុវត្ថិភាពដោយស្មើៗគ្នា នឹងធ្វើឱ្យប្រសើរឡើងដល់ជីវភាពរស់នៅក្នុងទីក្រុងដែលនឹងធ្វើឱ្យវាកាន់តែប្រសើរឡើងសម្រាប់ពលរដ្ឋ បរិស្ថាន និងសេដ្ឋកិច្ច»។
លោកស្រី រ៉ូប៊ីន ឃីង បានបន្ថែមថាពលរដ្ឋខ្លះរស់នៅក្នុងតំបន់ក្រីក្រអស់មួយជីវិតហើយមរតកនេះបន្តរហូតដល់កូនចៅរបស់ពួកគេទៀតផង។
«ខ្ញុំគិតថា បញ្ហានេះមានលក្ខណៈបន្ទាន់ខ្លាំងណាស់។ ខ្ញុំគិតថា ប្រសិនបើយើងមិនដោះស្រាយបញ្ហានេះនៅពេលឥឡូវនេះទេ យើងនឹងបង្កើតអចីរភាពដែលនឹងចាក់ឫសកាន់តែពិបាកដោះស្រាយក្នុងពេលអនាគត ហើយបើសិនជាយើងដោះស្រាយបញ្ហានេះកាន់តែឆាប់ គឺកាន់តែល្អ ជាជាងយើងត្រូវរង់ចាំដោះស្រាយនៅពេលក្រោយដែលនឹងពិបាកខាងផ្នែកសេដ្ឋកិច្ច សង្គមកិច្ច និងនយោបាយ»។
ប្រទេសកម្ពុជាក៏ប្រឈមមុខនឹងបញ្ហាពលរដ្ឋក្រីក្រនៅក្នុងទីក្រុងនេះដែរ ដោយក្នុងពេលកន្លងមកមានពលរដ្ឋខ្លះត្រូវបានបណ្តេញចេញពីទីក្រុង ដើម្បីយកកន្លែងសម្រាប់អភិវឌ្ឍន៍អគារទំនើបៗ ហើយឈានទៅដល់ការតវ៉ា និងត្រូវបង្ក្រាបដោយហិង្សាក៏មាន ប៉ុន្តែក៏មានសហគមន៍ខ្លះទទួលបានការអនុញ្ញាតឱ្យអភិវឌ្ឍនៅហ្នឹងកន្លែងផងដែរ។
ពលរដ្ឋក្រីក្ររស់នៅក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ មានចំនួន១០ភាគរយនៃពលរដ្ឋទីក្រុងដែលមានចំនួនជាង២លាននាក់។ នេះបើតាមការវាយតម្លៃរបស់ក្រុមសិទ្ធិលំនៅដ្ឋាន។
លោក សៀ ភារម្យ នាយកលេខាធិការដ្ឋានសិទ្ធិលំនៅដ្ឋាន បានបញ្ជាក់ថា៖
«ជាទូទៅគឺថា រដ្ឋាភិបាលបានគិតគូ និងយកចិត្តទុកដាក់សម្រាប់អ្នកដែលរស់នៅក្នុងតំបន់មិនរៀបរយ ឬក៏សហគមន៍ក្រីក្រនៅក្នុងទីក្រុងភ្នំពេញ ឬក៏នៅក្នុងគោលនយោបាយលំនៅដ្ឋានជាតិ គឺថា គិតទៅដល់ប្រជាពលរដ្ឋក្រីក្រនៅទូទាំងប្រទេស។ ប៉ុន្តែយើងឃើញថា ការអនុវត្តជាក់ស្តែង ហើយលទ្ធផលជាក់ស្តែងរបស់រដ្ឋាភិបាលយើងឃើញថា នៅមានឧបសគ្គដោយសារតែបច្ចុប្បន្នយើងមានតែអ្នកអភិវឌ្ឍតែផ្ទះល្វែងដែលមានតម្លៃថ្លៃៗចាប់ពី ៣ម៉ឺនដុល្លារជាងទៅ៥ម៉ឺនដុល្លារ។ ដូច្នេះសម្រាប់អ្នកដែលក្រីក្រ គាត់មិនមានលទ្ធភាពទិញផ្ទះល្វែងបុរីហ្នឹងទេ»។
រូបឯកសារ៖ លោកសៀ ភារម្យ នាយកលេខាធិការដ្ឋានក្រុមការងារពិសេសសិទ្ធិលំនៅដ្ឋាន ផ្តល់បទសម្ភាសន៍ដល់អ្នកសារព័ត៌មានអំពីស្ថានភាពអភិវឌ្ឍលំនៅឋាននៅកម្ពុជា នៅរាជធានីភ្នំពេញ នៅថ្ងៃទី២៧ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០១៧។ (ខាន់ សុគុំមនោ/VOA)
លោកបានលើកសរសើរដល់ក្រុមហ៊ុនជប៉ុនមួយ ដែលកំពុងទទួលបានសិទ្ធិអភិវឌ្ឍន៍អគារប៊ូឌិញសរថា ជាគំរូដែលអាចឱ្យអ្នកមានទ្រព្យធន និងអ្នកក្រីក្ររស់នៅជាមួយគ្នាបាន។ ប៉ុន្តែលោកសោកស្តាយដែលពលរដ្ឋមិនទទួលយកវិធីអភិវឌ្ឍន៍នៅហ្នឹងកន្លែង។
«យើងបានឃើញក្រុមហ៊ុនជប៉ុនមួយ ដែលគាត់មកអភិវឌ្ឍន៍អគារប៊ូឌិញនេះគឺជារឿងមួយល្អមែនទែន ដែលគាត់ជួយសម្រេចនូវគោលដៅនៃគោលនយោបាយលំនៅដ្ឋានជាតិ គឺថាគាត់ចង់អភិវឌ្ឍន៍នៅហ្នឹងកន្លែង ក៏ប៉ុន្តែដោយសារប្រជាពលរដ្ឋមិនមានការជឿជាក់ចំពោះការអនុវត្តរបស់រដ្ឋាភិបាល ដោយសារបទពិសោធកន្លងមកហ្នឹងធ្វើឱ្យការចង់បានរបស់ក្រុមហ៊ុនជប៉ុនហ្នឹង គឺមិនបានសម្រេចទេ។ ក្រុមហ៊ុនជប៉ុនគាត់ចង់ឱ្យអ្នកមានអ្នកក្រនៅអគារប៊ូឌិញអាចរស់នៅជាមួយគ្នា ដើម្បីបង្កើតវប្បធម៌អ្នកមានអ្នកក្រហ្នឹង ចេះជួយគ្នា ចេះរស់នៅជាមួយគ្នាបាននៅក្នុងទីក្រុងហ្នឹង»។
លោក សៀ ភារម្យ មើលឃើញថា ដីនៅទីក្រុងភ្នំពេញនៅតែមានលទ្ធភាពសម្រាប់រដ្ឋាភិបាលសាងសង់ជាលំនៅដ្ឋានដែលមានតម្លៃសមរម្យសម្រាប់ប្រជាពលរដ្ឋក្រីក្រស្នាក់នៅ ប៉ុន្តែដោយសារតែអាជីវកម្មដីធ្លីដែលអ្នកមានធនធានខ្លះទិញទុកធ្វើឱ្យលទ្ធភាពនៃការប្រើប្រាស់ដីធ្លីនៅមិនទាន់បានពេញលេញនៅឡើយ។
លោក អៀង វុទ្ធី នាយកប្រតិបត្តិនៃអង្គការសមធម៌កម្ពុជា មើលឃើញថា អាជ្ញាធររាជធានីភ្នំពេញ និងរដ្ឋាភិបាលបានយកគោលនយោបាយអភិវឌ្ឍន៍នៅហ្នឹងកន្លែងមកអនុវត្តគឺជាការល្អ៖
«យើងគិតថា នេះជាជម្រើសល្អ។ ដូចក្នុងរបាយការណ៍ដែលលើកឡើង គឺថាការអភិវឌ្ឍលំនៅដ្ឋាននៅហ្នឹងកន្លែង គឺវាមានលក្ខណៈល្អប្រសើរ ហើយកាត់បន្ថយនូវបញ្ហាសង្គមជាច្រើន ដោយសារយើងសង្កេតមើលនៅតំបន់រាជធានីភ្នំពេញ ក៏ដូចជាតំបន់ផ្សេងៗហ្នឹង នៅពេលដែលមានការផ្លាស់ប្តូរទីលំនៅ គឺប្រជាពលរដ្ឋប្រឈមបញ្ហាច្រើនណាស់ដោយសារគាត់ត្រូវធ្វើការកសាងជីវិតថ្មីហើយនៅតំបន់ថ្មី គឺប្រឈមទាំងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ សេវាកម្មក៏ដូចជាមុខរបរជាដើម»។
រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាកំពុងសាងសង់លំនៅដ្ឋានដែលមានតម្លៃសមរម្យសម្រាប់មន្ត្រីរាជការ កងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធ និងប្រជាពលរដ្ឋដែលមានប្រាក់ចំណូលមធ្យមនិងចំណូលទាប និងជនងាយរងគ្រោះ។
ក្រសួងរៀបចំដែនដី នគរូបនីយកម្មនិងសំណង់ បានបញ្ជាក់ថា ជំហានដំបូងនេះគឺសាងសង់ចំនួន៥.៣៤០ល្វែង។
យ៉ាងណាក៏ដោយ ទីផ្សារអចលនទ្រព្យកម្ពុជានៅតែទាក់ទាញអ្នកវិនិយោគទុនក្រៅប្រទេសឱ្យវិនិយោគលើអគារលំនៅដ្ឋានខុនដូ ដែលមានតម្លៃថ្លៃៗនៅពេលដែលច្បាប់ប្រទេសនេះបើកឱ្យជនបរទេសមានសហកម្មសិទ្ធិបាន។
ចាប់តាំងពីឆ្នាំ២០០០ដល់ខែមេសា ឆ្នាំ២០១៧ ការបោះទុនវិនិយោគរបស់វិស័យឯកជនមកពីបរទេសមានចំនួន១៨ប្រទេស លើគម្រោងសាងសង់ចំនួន៣០៤ ដែលមានតម្លៃទុនវិនិយោគសាងសង់ចំនួន ៤.៥៣៩លានដុល្លារសហរដ្ឋអាមេរិក។ នេះបើតាមតួលេខរបស់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា៕