ក្រុមមេដឹកនាំសហជីពបម្រើប្រយោជន៍កម្មករ នៅថ្ងៃពុធនេះ បានផ្តល់ការព្រមានជាថ្មីចំពោះការអធិប្បាយនានារបស់ក្រុមមន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលខ្មែរ ដែលព្យាយាមបន្សាបផលប៉ះពាល់ជាអវិជ្ជមានធ្ងន់ធ្ងរមកលើសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជា នៅពេលប្រទេសនេះបាត់បង់ប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធរបស់សហភាពអឺរ៉ុបក្រោមគម្រោង«គ្រប់មុខទំនិញទាំងអស់លើកលែងតែអាវុធ»ឬហៅថា EBA។
លោកមឿន តុលា នាយកប្រតិបត្តិសម្ព័ន្ធភាពការងារ និងសិទ្ធិមនុស្សហៅកាត់ថា Central បានប្រាប់ VOA ថា ប្រទេសកម្ពុជាមិនទាន់អាចបោះបង់ EBA បាននៅឡើយទេ ក្នុងកាលៈទេសៈបច្ចុប្បន្ន ឬ១០ឆ្នាំទៅមុខទៀត។
«ខ្ញុំថា ប្រទេសកម្ពុជា ប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធហ្នឹង ជារឿងចាំបាច់ណាស់សម្រាប់ស្រុកខ្មែរយើងហ្នឹងណ៎ា! ដើម្បីយើងពង្រឹងខ្លួនយើងអាចថា ប្រាំ ប្រាំមួយឆ្នាំ ឬក៏១០ឆ្នាំទៅមុខទៀត។ នៅពេលដែលយើង សេដ្ឋកិច្ចយើងកើនខ្ពស់ ប្រហែលជាយើង យើងអាចមានលទ្ធភាពបង់ពន្ធ ឬក៏យើងកាត់បន្ថយនូវអំពើពុករលួយ យើងពង្រឹងនូវភាពប្រកួតប្រជែងរបស់ប្រទេសទៅ អាហ្នឹងគឺថា យើងអាចឈរ ដោយខ្លួនឯងបាន»។
ក្រោយការជូនដំណឹងរបស់សហភាពអឺរ៉ុបកាលពីថ្ងៃច័ន្ទទី១១ខែកុម្ភៈឆ្នាំ២០១៩អំពីការបន្តនីតិវិធីដកកម្ពុជាពី EBA នោះ កម្ពុជាមានពេលតែ១៨ខែទៀតទេសម្រាប់ការកែលម្អប្រព័ន្ធប្រជាធិបតេយ្យ ដែលអាចអនុញ្ញាតឲ្យកម្ពុជារក្សាបានកិច្ចអនុគ្រោះពន្ធរបស់សហភាពអឺរ៉ុបដែលជាទីផ្សារធំបំផុតសម្រាប់ផលិតផលកាត់ដេរកម្ពុជា។
ប្រតិកម្មរបស់ក្រុមមន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលខ្មែរនិងប្រតិកម្មរបស់របស់មេដឹកនាំកម្ពុជាគឺលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីហ៊ុន សែន បានកើតឡើងជាបន្តបន្ទាប់តាំងពីមុន និងក្រោយការជូនដំណឹងរបស់សហភាពអឺរ៉ុប កាលពីថ្ងៃច័ន្ទកន្លងទៅនេះ។
លោកហ៊ុន សែនអះអាងកាលពីពេលថ្មីៗនេះថា កម្ពុជាមិនអាចពឹងលើជំនួយបរទេសតែមួយមុខទេ ហើយកម្ពុជាក៏មិនត្រូវយកឯករាជ្យភាព និងអធិបតេយ្យភាពរបស់ខ្លួនទៅដោះដូរជាថ្នូរនឹងអ្វីមួយនោះដែរ។ លោកថា សេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជា ដែលពីមុនហ៊ុមព័ទ្ធដោយទណ្ឌកម្ម និងការគាបសង្កត់ ប៉ុន្តែពេលនេះគឺបានរីកលូតលាស់ និងកាន់តែរឹងមាំ។
កាលពីខែមករាឆ្នាំ២០១៩ លោកវង្សី វិស្សុត រដ្ឋលេខាធិការក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុ ត្រូវបានអង្គភាពព័ត៌មាន Fresh News ស្រង់សម្តីថា ប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធ EBA នេះ គង់តែបាត់ទេ ហេតុដូច្នេះ ប្រទេសកម្ពុជាត្រូវធ្វើកំណែទម្រង់ពីការពឹងផ្អែកលើប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធមកជាការមានម្ចាស់ការលើខ្លួនឯងពោលគឺ«ការធ្វើកំណែទម្រង់សេដ្ឋកិច្ចផ្ទៃក្នុង ធ្វើឲ្យបរិយាកាសវិនិយោគ និងធ្វើឲ្យធុរកិច្ចនៅកម្ពុជាកាន់តែប្រសើរជាងមុន»។
លោកបានប្រាប់អង្គភាពព័ត៌មាន Fresh News កាលពីពេលនោះថា កម្ពុជាត្រូវតែមានឯករាជ្យក្នុងការធ្វើជំនួញជាមួយប្រទេសដទៃ ដោយឈរលើគោលការណ៍ស្មើភាពគ្នា។
«ពាក្យឯករាជ្យមួយម៉ាត់បានន័យថា ម៉េច? ថាយើងធ្វើកិច្ចការជាមួយគេ ដោយឈរលើគោលការណ៍ពាណិជ្ជកម្ម គោលការណ៍ស្មើភាព ឈប់ពឹងអាអនុគ្រោះ ឈប់អីទៅ! អាហ្នឹងវាធ្វើឲ្យយើងមានទម្លាប់មួយទៅជាទម្លាប់មួយពឹងគេ។ អត់គេ ងាប់!»។
មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់សេដ្ឋកិច្ចរូបនេះអះអាងទៀតថា កម្ពុជាក៏ត្រូវពង្រឹងភាពប្រកួតប្រជែងរបស់ខ្លួន ដើម្បីរក្សាផលចំណេញក្នុងការនាំចេញ។ ដោយមិនបានថ្លែងចំៗដល់វិស័យកាត់ដេរនោះ លោកវង្សី វិស្សុតមានប្រសាសន៍ថា៖
«តែ in competitive [ក្នុងស្ថានភាពប្រកួតប្រជែងបានហើយ] ចង់អ្នកឯងឲ្យពន្ធ បង់ពន្ធ មិនបង់ នៅតែរស់អ៊ីចឹង។ អ្នកឯងឲ្យខ្ញុំបង់ពន្ធ ក៏ខ្ញុំនៅតែរកស៊ីបាន។ អ្នកឯងឲ្យអនុគ្រោះ ខ្ញុំចេះតែចំណេញច្រើនទៀត តែប៉ុណ្ណឹង»។
ក៏ប៉ុន្តែលោកមឿន តុលាយល់ថា ភាពប្រកួតប្រជែងរបស់កម្ពុជា នៅខ្សោយនៅឡើយក្នុងឧស្សាហកម្មកាត់ដេរ ដែលវត្ថុធាតុដើមភាគច្រើនត្រូវបាននាំមកពីខាងក្រៅ ដូច្នេះការរក្សាទុកប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធ EBA គឺមានភាពចាំបាច់បំផុត។
«វិស័យកាត់ដេរនេះ យើងនៅមានភាពប្រកួតប្រជែងខ្សោយជាងគេ ព្រោះសូម្បីតែវត្ថុធាតុដើម ក៏យើងនាំចូលពីប្រទេសក្រៅដែរ ដូច្នេះហើយ វាពិបាកឲ្យអ្នកវិនិយោគទុន កាត់បន្ថយថ្លៃដើម មានតែច្រកមួយទេគឺព្យាយាមបន្ថយប្រាក់ខែ ឬក៏ចំណាយ labor cost [ថ្លៃពលកម្ម]ហ្នឹង ឲ្យកាន់តែច្រើនតាមតែអាចធ្វើបាន ហើយបើសិនជាបន្ថយ labor cost គឺវាអាចធ្វើឲ្យមានការមិនសប្បាយចិត្ត ឬក៏មានការងើបបះបោរឡើងពីសំណាក់កម្មករនិយោជិត»។
រូបឯកសារ៖ លោក ប៉ាវ ស៊ីណា ប្រធានសម្ព័ន្ធសហជីពចលនាកម្មករ ថ្លែងប្រាប់ អ្នកកាសែតកាលពីថ្ងៃទី ៨ ខែ មិថុនា ឆ្នាំ ២០១៧ អំពីការព្យួរការងារក្រុមសហជីពនៅរោងចក្រ Southland ។ (ហ៊ុល រស្មី/VOA)
លោកប៉ាវ ស៊ីណា ប្រធានសហភាពចលនាកម្មករកម្ពុជា មានប្រសាសន៍ថា ក្នុងស្ថានភាពដែលសមត្ថភាពប្រកួតប្រជែងកម្ពុជានៅមានកម្រិតនៅឡើយនោះ ការបាត់បង់ EBA គឺជាការបាត់ឱកាសរកផលចំណេញសម្រាប់កម្ពុជា។
«ប្រសិនបើយើងមានរបស់ដែលស្រាប់ហើយ យើងមិនព្រមថែទាំវា ហើយបែរជាយើងគិតថា បាត់ក៏បាត់ទៅ ហើយយើងគិតថា គួរតែច្នៃ ឬក៏រិះរកវិធីថ្មីដើម្បីដំណើរការនៃការបង្កើតនូវគេហៅថា ឱកាសថ្មី អ៊ីចឹងវានឹងមានន័យថា យើងបង្កើតឱកាសថ្មី តែយើងបាត់បង់ឱកាសមួយ។ ចុះបើសិនជាយើងថា ឱកាសថ្មីក៏យើងបង្កើត ហើយឱកាសដែលវាមានស្រាប់ យើងគួរតែរក្សាវា វាមានន័យថា យើងកាន់តែចំណេញទ្វេដងសម្រាប់ពលរដ្ឋយើង បាទ»។
រដ្ឋសមាជិកនៃសហភាពអឺរ៉ុបដែលមានប្រទេសចំនួន២៨បានផ្តល់ការយល់ព្រមកាលពីចុងខែមករាឱ្យចាប់ផ្តើមដំណើរការដកហូតឋានៈអនុគ្រោះពន្ធ«គ្រប់មុខទំនិញទាំងអស់លើកលែងតែអាវុធ» EBA ពីប្រទេសកម្ពុជា។
សហភាពអឺរ៉ុបគឺជាទីផ្សារនាំចេញដ៏ធំបំផុតរបស់ប្រទេសកម្ពុជា ដោយបាននាំផលិតផលចូលគិតជាទឹកប្រាក់ចំនួនជាង៥,៥ពាន់លានដុល្លារសហរដ្ឋអាមេរិកដោយមិនបង់ពន្ធ ហើយធ្វើឱ្យកម្ពុជាចំណេញប្រាក់ពន្ធជាង៦០០លានដុល្លារក្នុងមួយឆ្នាំៗ។ ភាគច្រើននៃទំនិញដែលកម្ពុជានាំចូលសហភាពអឺរ៉ុបគឺមានសម្លៀកបំពាក់ ស្បែកជើង ផលិតផលកសិកម្មនិងកង់៕