តំណាងកម្មករនិយោជិត និងតំណាងក្រុមហ៊ុនណាហ្គាវើលដ៍បានចូលរួមក្នុងការជជែកពិភាក្សាដោះស្រាយវិវាទការងារលើកទី៩ កាលពីថ្ងៃពុធ ប៉ុន្តែការចរចាមិនទាន់ឈានដល់ចំណុចព្រមព្រៀងគ្នានៅឡើយទេ។ នេះបើយោងតាមសេចក្តីជូនដំណឹងរបស់ក្រសួងការងារ និងបណ្តុះបណ្តាលវិជ្ជាជីវៈ។
បើតាមសេចក្តីជូនដំណឹងចេញកាលពីថ្ងៃទី៤ ខែឧសភារបស់ក្រសួងការងារ ការដោះស្រាយវិវាទការងារនេះមានការចូលរួមពីតំណាងភាគីកម្មករនិយោជិតចំនួន៤រូប តំណាងភាគីនិយោជក ៣រូប និងតំណាងក្រសួងការងារ។
តំណាងចូលរួម៤នាក់ពីភាគីកម្មករនិយោជិតរួមមាន អ្នកស្រី ឈឹម សុខន អ្នកស្រី រី សុវណ្ណឌី អ្នកស្រី សុន ស្រីពេជ្រ និងអ្នកស្រី ហៃ សុភាព។ ក្រសួងការងារបានបញ្ជាក់ថាកញ្ញា ឈឹម ស៊ីថរ មេដឹកនាំសហជីពដែលធ្លាប់ជាប់ពន្ធនាគារ មិនបានចូលរួមនោះទេ ដោយសារមានធុរៈចាំបាច់។ តំណាងចូលរួមបីនាក់ពីភាគីក្រុមហ៊ុនណាហ្គាវើលដ៍ រួមមាន លោក ហាយ វលាភ អ្នកស្រី ឌី សីហា និងអ្នកស្រី រស់ ប៊ុនឡេង ជំនួសឱ្យលោក Hein Dames នាយកគ្រប់គ្រងផ្នែកធនធានមនុស្សប្រចាំក្រុមហ៊ុនណាហ្គាវើលដ៍ ដែលមានធុរៈចាំបាច់។
ក្រសួងការងារបានបញ្ជាក់ក្នុងសេចក្តីជូនដំណឹងថា កាលបរិច្ឆេទប្រជុំបន្ទាប់នឹងធ្វើឡើងនៅថ្ងៃពុធ ទី១១ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២២។ ក្រសួងការងារក៏បានលើកឡើងថា ប្រសិនបើវិវាទការងារនេះមិនអាចស្វែងរកដំណោះស្រាយបានដោយការផ្សះផ្សារ នោះនីតិវិធីបន្ទាប់គឺអាចបញ្ជូនទៅតុលាការ ដើម្បីរកដំណោះស្រាយចុងក្រោយ។
យោងតាមសេចក្តីជូនដំណឹងដដែល ការទាមទារចម្បងរបស់តំណាងភាគីកម្មករនិយោជិតក្រុមហ៊ុនណាហ្គាវើលដ៍ មានដូចជា ការស្នើឱ្យកម្មករនិយោជិត២០០នាក់ ដែលបានបញ្ឈប់ពីការងារឱ្យចូលធ្វើការវិញ ការស្នើឱ្យក្រុមហ៊ុនបង្កើតជម្រើសថ្មី ក្រៅពីការប្រកាន់ជំហរដាច់ណាត់ថាមិនទទួលយកធ្វើចូលធ្វើការវិញ ការស្នើឱ្យក្រសួងការងារផ្តល់លិខិតរបស់អធិការការងារស្តីពីឯកភាពលើការបញ្ឈប់ពីការងាររួមរបស់កម្មករនិយោជិត១.៣២៩នាក់ ការស្នើសុំតាមរយៈក្រសួងការងារឱ្យមានការទម្លាក់បទចោទចំពោះតំណាងកម្មករ និងនិយោជិតនៃក្រុមហ៊ុនណាហ្គាវើលដ៍ទាំងអស់ និងការស្នើសុំបើកការិយាល័យសហជីពឡើងវិញ។
ចំណែកតំណាងភាគីក្រុមហ៊ុនណាហ្គាវើលដ៍បានលើកឡើងក្នុងសេចក្តីជូនដំណឹងខាងលើថា ក្រុមហ៊ុននៅតែរក្សាកញ្ចប់ប្រាក់បំណាច់បញ្ចប់កិច្ចសន្យាចំពោះអតីតកម្មករនិយោជិតដែលត្រូវបានបញ្ឈប់ពីការងារ ហើយបញ្ជាក់ថា អ្នកមិនទាន់ទទួលប្រាក់បំណាច់នេះនៅសល់តែជាង១៩០នាក់ប៉ុណ្ណោះ។ ហើយក្រុមហ៊ុននៅតែបន្តអនុញ្ញាតឱ្យកម្មករនិយោជិតដែលអវត្តមានដោយគ្មានច្បាប់ វិលត្រឡប់ចូលធ្វើការវិញ។
ជាការឆ្លើយតបនឹងការលើកឡើងរបស់សហជីពឱ្យក្រុមហ៊ុនបង្កើតជម្រើសផ្សេងទៀត តំណាងក្រុមហ៊ុនបាននិយាយថា ក្រុមហ៊ុនមិនមានជម្រើសអ្វីផ្សេងនោះទេ និងបានបញ្ជាក់ជំហរសាជាថ្មីថា ក្រុមហ៊ុននៅតែមិនយល់ព្រមទទួលយកកម្មករនិយោជិតដែលត្រូវបានបញ្ឈប់ពីការងារឱ្យចូលធ្វើការវិញឡើយ។
រូបឯកសារ៖ ទិដ្ឋភាពទីក្រុងភ្នំពេញក្បែរកាស៊ីណូណាហ្គាវើលដ៍ កាលពីថ្ងៃទី ២៥ ខែមីនា ឆ្នាំ ២០២១។
តំណាងសហជីពកូដករណាហ្គាវើលដ៍ អ្នកស្រី រី សុវណ្ណឌី ដែលបានចូលរួមក្នុងការចរចាដោះស្រាយវិវាទខាងលើ បានឱ្យដឹងថាជម្លោះការងារនេះនឹងមិនងាយបញ្ចប់នោះទេ ខណៈលើកឡើងថាក្រុមហ៊ុនណាហ្គាវើលដ៍ជាក្រុមហ៊ុនមានឥទ្ធិពលមកលើរដ្ឋអំណាច។
អ្នកស្រីថ្លែងថា៖ «ខាងក្រុមហ៊ុនគេមានលុយច្រើន។ ហើយទោះបីជាអូសបន្លាយ១០ឆ្នាំទៅទៀត ក៏គេអត់ពិបាកដែរ ដោយសារតែអាជ្ញាធរ ចង់និយាយថា អាជ្ញាធររារាំងកូដករមិនឱ្យទៅមុខក្រុមហ៊ុន។ អ៊ីចឹងអាជីវកម្មក្រុមហ៊ុនគឺនៅបន្តដដែល។ គេបានអាជ្ញាធរជួយរារាំងហើយ អ៊ីចឹងពេលចូលតុចរចា គេអត់មានអ្វីឆ្លើយតប ហើយសកម្មភាពដែលពួកខ្ញុំមើលទៅឃើញថា គេអត់មានខ្វល់ខ្វាយអីទាំងអស់»។
អ្នកស្រី រី សុវណ្ណឌី បន្ថែមថា អំឡុងពេលការប្រជុំ តំណាងក្រសួងការងារមិនបានផ្តោតលើមាត្រាឬចំណុចផ្សេងៗ ដែលមានលក្ខណៈដាក់បន្ទុកលើភាគីក្រុមហ៊ុន ដើម្បីយកមកនិយាយនៅក្នុងការជជែកពិភាក្សានោះទេ។
អ្នកស្រីបញ្ជាក់ថា៖ «ប៉ុន្តែខាងក្រសួងបែរជាលើកតែមាត្រាណាដែលគាំទ្រលើអ្វីដែលក្រុមហ៊ុនបានធ្វើ។ ប៉ុន្តែមាត្រាផ្សេងទៀតស្តីពីច្បាប់ការងារ ដែលមិនគាំទ្រការបញ្ឈប់ខុសច្បាប់បែបហ្នឹង គាត់អត់លើកមកនិយាយនៅក្នុងពេលប្រជុំទេ»។
តំណាងសហជីពរូបនេះបន្ថែមថា អ្នកស្រីមិនមានជំនឿទុកចិត្តថា ភាគីកម្មករនិយោជិតនឹងឈ្នះក្តីនោះទេ ប្រសិនរឿងវិវាទនេះត្រូវបញ្ជូនទៅតុលាការ ពីព្រោះអ្នកស្រីយល់ថា ប្រព័ន្ធតុលាការមិនមានភាពយុត្តិធម៌ ដោយបានលើកឡើងពីករណីចាប់ខ្លួនតំណាងសហជីពកម្មករនិយោជិតក្រុមហ៊ុនណាហ្គាវើលដ៍កាលពីពេលកន្លងមក។ អ្នកស្រីបន្តប្រកាន់ជំហរថាតំណាងសហជីពទាំងនោះមិនមានកំហុសនោះទេ។
នាយកគ្រប់គ្រងផ្នែកធនធានមនុស្សប្រចាំក្រុមហ៊ុនណាហ្គាវើលដ៍ លោក Hein Dames សុំមិនផ្តល់ការអធិប្បាយ នៅពេលវីអូអេទាក់ទងទៅតាមទូរស័ព្ទនាថ្ងៃព្រហស្បតិ៍នេះ។
អ្នកនាំពាក្យក្រសួងការងារលោក ហេង សួរ បានថ្លែងប្រាប់វីអូអេតាមប្រព័ន្ធផ្ញើសារ Whatsapp នាថ្ងៃព្រហស្បតិ៍នេះថា យោងតាមនីតិវិធីនៃការដោះស្រាយវិវាទការងារ ភាគីអតីតបុគ្គលិកដែលមិនសុខចិត្តគឺត្រូវបន្តទៅតុលាការ និងថា ការសម្របសម្រួលរបស់ក្រសួងគឺដើម្បីបំពេញតាមសំណើរបស់អតីតបុគ្គលិកនិងការឯកភាពរបស់ភាគីក្រុមហ៊ុន។
លោកបានបន្ថែមថា ក្រសួងក៏បានអំពាវនាវឱ្យភាគីទាំងពីរយោគយល់និងយកច្បាប់ជាគោល មិនមែនយកអារម្មណ៍ជាគោលនោះទេ។
មន្ត្រីកម្មវិធីការងាររបស់មជ្ឈមណ្ឌលសម្ព័ន្ធភាពការងារនិងសិទ្ធិមនុស្សហៅកាត់ថា សង់ត្រាល់ លោក ឃុន ថារ៉ូ យល់ឃើញថា ភាគីក្រុមហ៊ុននៅតែ«មិនមានចេតនាស្មោះត្រង់» ក្នុងការដោះស្រាយបិទបញ្ចប់ជម្លោះ និង«ព្យាយាមរំលាយរចនាសម្ព័ន្ធសហជីព» តាមរយៈការអូសបន្លាយវិវាទ ក្នុងគោលដៅកាត់បន្ថយកម្លាំងសហជីពជាដើម។
លោកថ្លែងថា៖ «អ៊ីចឹង ទម្រង់ដែលយើងអាចនិយាយបានថាវាជាការគុំកួន ឬក៏ជាទម្រង់នៃការរើសអើងសហជីពយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងន់ពីសំណាក់និយោជកនៅក្រុមហ៊ុនណាហ្គាវើលដ៍ហ្នឹង។ ហើយវាជាការបង្ហាញនូវការបន្តនូវការធ្វើទុក្ខបុកម្នេញទៅលើចលនាសហជីពឯករាជ្យ ដែលដើរតួនាទីក្នុងការការពារសិទ្ធិ និងផលប្រយោជន៍របស់កម្មករ»។
លោកបន្ថែមថា ចំណុចគន្លឹះនៃការដោះស្រាយវិវាទគឺការទទួលយកសកម្មជន និងថ្នាក់ដឹកនាំសហជីពមួយចំនួនឱ្យចូលធ្វើការងារវិញ ដែលអាចធ្វើទៅបានតាមរយៈការយោគយល់រវាងគ្នា។
មន្ត្រីសង្គមស៊ីវិលរូបនេះក៏ស្នើឱ្យរដ្ឋអំណាចអនុវត្តច្បាប់ឱ្យបានសមស្របក្នុងករណីរកឃើញថាភាគីនិយោជកបានប្រព្រឹត្តសកម្មភាពណាមួយ ដែលត្រូវបានចាត់ទុកថា«រើសអើងសហជីពធ្ងន់ធ្ងរ»ផងដែរ។
គួររំឭកផងដែរ បុគ្គលិកក្រុមហ៊ុនកាស៊ីណូណាហ្គាវើលដ៍ ដែលចុះបញ្ជីនៅផ្សារភាគហ៊ុនក្នុងទីក្រុងហុងកុង បានប្រមូលផ្តុំធ្វើកូដកម្មជាច្រើនខែ បន្ទាប់ពីកម្មករនិយោជិតប្រមាណ១.៣២៩នាក់ ត្រូវបានបញ្ឈប់ពីការងារដោយបង្ខំ កាលពីអំឡុងខែមេសា ឆ្នាំ ២០២១។
កូដកម្មរបស់កម្មករនិយោជិតឬអតីតបុគ្គលិកនៅក្រុមហ៊ុនណាហ្គាវើលដ៍ បានចាប់ផ្តើមកាលពីខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២១។ ប៉ុន្តែរដ្ឋាភិបាលបានប្រកាសមិនអនុញ្ញាតឱ្យកូដករជាកម្មករនិយោជិត ឬអតីតបុគ្គលិកក្រុមហ៊ុនបន្តតវ៉ា បើទោះបីមានការដោះលែងតំណាងសហជីពយ៉ាងហោចណាស់៨នាក់ដែលត្រូវបានចាប់ខ្លួន ឱ្យនៅក្រៅឃុំជាបណ្តោះអាសន្ន កាលពីកន្លងទៅក៏ដោយ៕