សហគ្រិនស្ត្រីកម្ពុជាដែលជោគជ័យមើលឃើញថា ការសិក្សាគឺជារឿងសំខាន់ដែលមិនអាចមើលរំលងបាននៅក្នុងការធ្វើអាជីវកម្ម។ អ្នកស្រី វឹង ច័ន្ទដេលីស គឺជាសហគ្រិនស្ត្រីម្នាក់ដែលមានបទពិសោធន៍ធ្វើអាជីវកម្មអស់រយៈពេលជិត១០ឆ្នាំមកហើយ។
បច្ចុប្បន្ននេះ អ្នកស្រីមានអាជីវកម្មផ្ទាល់ខ្លួនចំនួនពីរ ដែលទទួលបានប្រាក់ចំណេញនឹងនរ ប៉ុន្តែអ្នកស្រីនៅតែយល់ថា អ្នកស្រីនៅតែត្រូវរៀនសូត្របន្ថែមទៀតដើម្បីជួយពង្រឹងនិងពង្រីកអាជីវកម្មរបស់ខ្លួន។
អ្នកស្រី ដេលីស គឺជាសហគ្រិនស្ត្រីវ័យក្មេងម្នាក់នៅកម្ពុជា និងជាម្ចាស់ក្រុមហ៊ុន Asia Exotic Trading ដែលជាសិប្បកម្មផលិតក្រដាសសើមសម្រាប់ទារកម៉ាកអេលីស ម៉ាម់មី និងជូលី។
ដោយមើលឃើញពីកំណើនតម្រូវការផលិតផលទារកក្នុងស្រុក អ្នកស្រី ដេលីស ក៏បានសម្រេចចិត្តចាប់ផ្តើមបើកអាជីវកម្មរបស់ខ្លួនកាលពីពាក់កណ្តាលឆ្នាំ២០១៥ ដោយវាយលុកទីផ្សារភាគច្រើននៅតាមបណ្តាខេត្តនានា។ សិប្បកម្មដែលមានទីតាំងនៅក្នុងរាជធានីភ្នំពេញនេះ គឺជាអាជីវកម្មទីពីររបស់អ្នកស្រី បន្ទាប់ពីអ្នកស្រីទទួលបានជោគជ័យលើអាជីវកម្មទីមួយរបស់ខ្លួន។
អ្នកស្រី ដេលីស មានកំណើតនៅរាជធានីភ្នំពេញ។ អ្នកស្រីបានចាប់ផ្តើមបើកក្រុមហ៊ុនទេសចរណ៍ Asia Exotic Tours កាលពីឆ្នាំ២០០៨ ក្រោយពីអ្នកស្រីបានបញ្ចប់ការសិក្សាបរិញ្ញាបត្រផ្នែកទេសចរណ៍នៅសាកលវិទ្យាល័យភូមិន្ទភ្នំពេញ។ ក្រុមហ៊ុនរបស់អ្នកស្រីមានផ្តល់សេវាទេសចរណ៍និងសេវានានាដែលពាក់ព័ន្ធនឹងទេសចរណ៍ ដូចជាជាការធ្វើទិដ្ឋាការនិងការពន្យារលិខិតឆ្លងដែនជាដើម។ អតិថិជនរបស់អ្នកស្រីគឺមានទាំងអ្នកក្នុងស្រុកនិងជនបរទេស ហើយសព្វថ្ងៃនេះ ក្រុមហ៊ុននេះមានបុគ្គលិកចំនួន៨នាក់ និងទទួលបានប្រាក់ចំណេញនឹងនរ។
ប្រវត្តិធ្វើជំនួញរបស់អ្នកស្រី ដេលីស មិនបានប្រព្រឹត្តទៅដោយរលូននោះទេកាលពីដើមឡើយ មួយផ្នែកគឺដោយសារតែគ្រួសាររបស់អ្នកស្រីគ្មាននរណាម្នាក់ធ្លាប់មានបទពិសោធន៍ខាងធ្វើជំនួញនោះឡើយ។ ឪពុករបស់អ្នកស្រីគឺជាមន្ត្រីរាជការ ហើយម្តាយរបស់អ្នកស្រីគឺជាមេផ្ទះ។ អ្នកស្រីនិយាយថា ថ្វីដ្បិតតែស្វាមីរបស់អ្នកស្រីក៏ជាអ្នកធ្វើអាជីវកម្មក៏ពិតមែន ប៉ុន្តែវិធីសាស្រ្តធ្វើអាជីវកម្មរបស់គាត់មានលក្ខណៈចាស់គំរិល។
អ្នកស្រី ដេលីស ជឿជាក់ថា អ្នកធ្វើជំនួញជោគជ័យគឺមិនឈប់រៀននោះទេ ហើយការយល់ឃើញបែបនេះបានជំរុញឲ្យអ្នកស្រីចូលរៀនក្នុងកម្មវិធីសហគ្រិនមួយ នៅមជ្ឈមណ្ឌល WECREATE កាលពីចុងឆ្នាំ២០១៥ ប៉ុន្មានខែបន្ទាប់ពីអ្នកស្រីបង្កើតអាជីវកម្មទីពីរ។
ស្ថិតក្រោមកម្មវិធី Lower Mekong Initiative មជ្ឈមណ្ឌល WECREATE ត្រូវបានបង្កើតឡើងដោយក្រសួងការបរទេសអាមេរិកក្រោមការសហការជាមួយនឹងក្រុមហ៊ុន GriffinWorx ដែលជាក្រុមហ៊ុនមួយជួយដល់អាជីវកម្មដែលទើបបង្កើតថ្មី។ មជ្ឈមណ្ឌល WECREATE នៅកម្ពុជានេះ គឺជាមជ្ឈមណ្ឌលទីមួយដែលបើកដំណើរការនៅក្នុងតំបន់មេគង្គក្រោម។
មជ្ឈមណ្ឌល WECREATE ដែលមានទីតាំងក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ មានផ្តល់កម្មវិធីជាច្រើនដល់សហគ្រិនស្ត្រី ដែលមានចាប់ពីកម្មវិធីបណ្តុះបណ្តាលនិងបង្កើតបណ្តាញ រហូតដល់សេវាមើលថែរក្សាកុមារតូចៗ។ មជ្ឈមណ្ឌលនេះផ្តល់ជាទីតាំង ធនធាន និងមធ្យោបាយដល់ស្ត្រី ដើម្បីឲ្យពួកគេអាចពង្រីកចំណេះដឹងខាងធ្វើអាជីវកម្មបាន។
ជាសមិទ្ធិផលពីការចូលរៀនក្នុងវគ្គសិក្សានៅមជ្ឈមណ្ឌលនេះ អ្នកស្រី ដេលីស អាចពង្រីកសិប្បកម្មរបស់អ្នកស្រី ដោយបានជួលបុគ្គលិកពេញម៉ោងបន្ថែមបាន២នាក់និងបុគ្គលិកក្រៅម៉ោងបាន៤នាក់ទៀត។
អ្នកស្រីបាននិយាយរៀបរាប់អំពីអ្វីដែលអ្នកស្រីបានរៀនចេះពីវគ្គបណ្តុះបណ្តាលនៅមជ្ឈមណ្ឌល WECREATE ថា៖
«បងបានដឹងច្រើនថា ឥឡូវយើងត្រូវចាប់ផ្តើមចំណុចនេះៗ។ យើងត្រូវរៀបចំផ្នែក operation [ប្រតិបត្តិការ] យើងម៉េច រៀប finance [ហិរញ្ញវត្ថុ] ម៉េច sales [លក់] marketing [ទីផ្សារ]យើងត្រូវធ្វើម៉េច។ អញ្ចឹងយើង improve business [ជួយអាជីវកម្ម] របស់យើងបានច្រើនជាងមុន»។
លោក Sean Griffin ដែលជាស្ថាបនិកនិងជានាយកប្រតិបត្តិនៃក្រុមហ៊ុន GriffinWorx បានថ្លែងប្រាប់ VOA ថាស្ថាប័នរបស់លោក៖
«បានឃើញពីតម្រូវការយ៉ាងខ្លាំងរបស់សហគ្រិនស្ត្រី ដែលមានមហិច្ឆតានិងចំណង់ចំណូលចិត្តធ្វើអាជីវកម្ម ប៉ុន្តែមានចំណេះដឹងឬបទពិសោធន៍តិចតួចក្នុងការធ្វើអាជីវកម្ម»។
មជ្ឈមណ្ឌល WECREATE មានគោលដៅបញ្ឈប់ឧបសគ្គផ្នែកសង្គមនានាដែលស្ត្រីជួបប្រទះនៅក្នុងការប្រកបអាជីវកម្ម។
លោក Griffin បានមានប្រសាសន៍ទៀតថា៖ «យើងកំពុងតែប្រើប្រាស់មធ្យោបាយនៃការពង្រឹងសេដ្ឋកិច្ច ដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហាអំពើហិង្សាដែលផ្អែកលើយេនឌ័រ ឬបញ្ហាយេនឌ័រនានាដែលស្ត្រីអាចប្រឈម»។
ជំរឿនសេដ្ឋកិច្ចមួយដែលត្រូវបានធ្វើឡើងដោយរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាក្នុងកិច្ចសហការជាមួយនឹងទីភ្នាក់ងារសហប្រតិបត្តិការអន្តរជាតិជប៉ុន ដែលហៅកាត់ថា JICA កាលពីឆ្នាំ២០១១ បានបង្ហាញថា ក្នុងចំណោមអាជីវកម្មជាង៥សែននៅកម្ពុជា អាជីវកម្មជាង៣២៩០០០ ឬស្ទើរតែ២/៣ ជារបស់ស្រ្តី ហើយ៨០ភាគរយនៃអាជីវកម្មទាំងនោះគឺជាអាជីវកម្មខ្នាតតូច ដែលមានបុគ្គលិកចំនួន២នាក់ឬតិចជាងនេះ។
អ្នកស្រី ដេលីស កំពុងមានគភ៌កូនទីពីរ នៅពេលដែលអ្នកស្រីចូលរួមសិក្សាក្នុងវគ្គបណ្តុះបណ្តាលនៅមជ្ឈមណ្ឌល WECREATE។ អ្នកស្រីបានលើកឡើងអំពីការលំបាកដែលសហគ្រិនស្ត្រីប្រឈមច្រើនជាងបុរសក្នុងការធ្វើអាជីវកម្ម។
អ្នកស្រី ដេលីស ដែលមានកូនប្រុស២នាក់ បានថ្លែងថា «បងគិតថា មនុស្សស្រី ជោគជ័យស្មើបុរស ទាល់តែខំប្រឹងជាងបុរស១០ដង។ ដោយសារមូលហេតុអី? ដោយសារមនុស្សស្រីយើង ក្រៅពីអាជីវកម្មរបស់យើង យើងនៅមានគ្រួសារ យើងត្រូវមើលកូន យើងត្រូវមើលការងារផ្ទះអីផ្សេងៗ»។
មកដល់បច្ចុប្បន្ននេះ មជ្ឈមណ្ឌល WECREATE នៅកម្ពុជា បានជួយដល់ស្ត្រីចំនួន ១៣៣៨នាក់ ដោយបានបង្កើតអាជីវកម្មថ្មីៗជាង១០០ និងការងារចំនួន៩១៥។ នេះបើយោងតាមអ្នកស្រី ឌី ម៉ានីឌី ដែលជានាយកនៃមជ្ឈមណ្ឌលនេះ។
ក្រោយពីដំណើរការអស់រយៈពេលជាងមួយឆ្នាំ កាលពីខែវិច្ឆិកាកន្លងទៅនេះ មជ្ឈមណ្ឌល WECREATE ត្រូវបានផ្ទេរឲ្យស្ថិតនៅក្រោមការដឹកនាំរបស់បុគ្គលិកក្នុងស្រុកវិញ ដោយស្ថិតក្នុងភាពជាដៃគូជាមួយនឹង Paz y Desarrollo (PYD) ដែលបកប្រែមកថា៖ «សន្តិភាពនិងការអភិវឌ្ឍន៍» ដែលជាស្ថាប័នមួយដែលជួយដល់ការគ្រប់គ្រងគំនិតផ្តួចផ្តើមទៅលើការអភិវឌ្ឍន៍។
ចាប់តាំងពីពេលនោះមក មជ្ឈមណ្ឌលនេះត្រូវស្វែងរកមធ្យោបាយដើម្បីប្រមូលចំណូលសម្រាប់ផ្គត់ផ្គង់ខ្លួនឯង ហើយមធ្យោបាយមួយគឺតម្រូវឲ្យអ្នកចូលរួមក្នុងវគ្គបណ្តុះបណ្តាលមួយចំនួនបង់ថ្លៃសិក្សា។ នេះបើយោងតាមលោក Griffin។
អ្នកស្រី ដេលីស បានថ្លែងប្រាប់ VOA ថា អ្នកស្រីចង់ពង្រីកអាជីវកម្មរបស់អ្នកស្រី ដោយបង្កើនផលិតផលទារកជាច្រើនប្រភេទទៀត ជាមួយនឹងតម្លៃថោកសមរម្យ ដើម្បីប្រកួតប្រជែងជាមួយនឹងផលិតផលនានាដែលនាំចូលពីប្រទេសជិតខាងដូចជា ប្រទេសថៃ និងប្រទេសវៀតណាមជាដើម។
អ្នកស្រីបានផ្តាំផ្ញើដល់ស្ត្រីទាំងអស់ កុំឲ្យចុះចាញ់។
អ្នកស្រីបានមានប្រសាសន៍យ៉ាងដូច្នេះថា៖ «កុំរាថយ ទោះបីជាការលំបាកអីក៏ដោយ។ យើងត្រូវតែទៅមុខៗរហូត ហើយយើងនឹងបានជោគជ័យ។ កុំគិតថា យើងជាស្ត្រី យើងខ្សោយ ធ្វើអីមិនបាន មិនកើត។ អត់ទេ! មនុស្សស្រីនិងមនុស្សប្រុសធ្វើកើតដូចគ្នា។ យើងមនុស្សស្រីចង់ពូកែជាងមនុស្សប្រុសផង។ ស្ត្រីខ្លះពូកែជាងមនុស្សប្រុសផង។ បងសរសើរស្ត្រីខ្លះ»។
ក្រៅពីមហិច្ឆតាពង្រីកមុខរបរសព្វថ្ងៃហើយ អ្នកស្រី ដេលីស ក៏មានបំណងនឹងបង្កើតអាជីវកម្មផ្សេងទៀតនៅពេលអនាគតផងដែរ៕