ខណៈគណបក្សដែលចូលរួមការបោះឆ្នោតប្រឹងបង្អួតគោលនយោបាយរបស់ខ្លួន ដើម្បីកៀរគរសំឡេងគាំទ្រនៅក្នុងការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសតំណាងរាស្ត្រសម្រាប់អាណត្តិទី៧ អ្នកបោះឆ្នោតខ្លះថ្លែងដោយប្រយ័ត្នប្រយែងថា ពួកគេមិនទាន់មានជំនឿថា គោលនយោបាយទាំងនោះត្រូវបានអនុវត្តដោយមានប្រសិទ្ធភាពនោះទេ។
ពួកគេរង់ចាំមើលការអនុវត្ត ជាជាងការនិយាយ និងសន្យា ក្រោយការបោះឆ្នោតឆ្នាំ២០២៣។
អ្នកនាំពាក្យគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា លោក សុខ ឥសាន លើកឡើងថា គណបក្សកាន់អំណាចនៅបន្តគិតគូរពីការលំបាករបស់កសិករ ក្រោមហេតុផលថា រដ្ឋាភិបាលដែលដឹកនាំដោយគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជានឹងមិនយកពន្ធលើដីស្រែ បន្តការកសាងប្រព័ន្ធធារាសាស្ត្រ ហើយផ្តោតការយកចិត្តទុកដាក់លើជីវភាពកម្មករ និងអ្នករកស៊ីនៅក្នុងសេវាកម្សាន្ត និងសេដ្ឋកិច្ចក្រៅប្រព័ន្ធ។
លោកថ្លែងថា៖ «ចំពោះកម្មករ និយោជិត និងប្រជាពលរដ្ឋក្រីក្រ និងទទួលរងហានិភ័យខ្ពស់ហ្នឹង គឺយើងផ្តល់ប័ណ្ណប.ស.ស ហើយកម្មករនិយោជិតហ្នឹង យើងប្រគល់ប័ណ្ណក្រីក្រជូនគ្រប់គ្នាទាំងអស់ ដើម្បីធ្វើម៉េចឱ្យធានាបាននូវការកែប្រែជីវភាពរស់នៅបានល្អប្រសើរជាបន្តបន្ទាប់ឡើងវិញ»។
ប្រធានគណបក្សប្រជាធិបតេយ្យមូលដ្ឋាន លោក យ៉េង វីរៈ ប្រាប់វីអូអេក្នុងបទសម្ភាសន៍មួយកាលពីពេលថ្មីៗនេះថា កំណែទម្រង់ស្ថាប័នជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត (គ.ជ.ប) នឹងត្រូវធ្វើឡើង ហើយរក្សាឱ្យបានឋានៈអនុគ្រោះពន្ធ EBA របស់សហភាពអឺរ៉ុប បន្ធូរបន្ថយបំណុលរបស់ពលរដ្ឋ បើគណបក្សក្រៅរដ្ឋាភិបាលតូចមួយនេះ មានសំឡេងនៅរដ្ឋសភាជាតិ។
លោកថ្លែងថា៖ «គោលនយោបាយជាអាទិភាព ឬកិច្ចការជាអាទិភាព ដែលគណបក្សប្រជាធិបតេយ្យមូលដ្ឋាន តំណាងរាស្ត្រយើងនឹងធ្វើហ្នឹង គឺសុំស្នើដូរសមាសភាពគ.ជ.ប ព្រោះតាមរដ្ឋធម្មនុញ្ញយើង ច្បាប់ស្តីពីការរៀបចំប្រព្រឹត្តទៅរបស់គ.ជ.ប គឺគណបក្សក្រៅរដ្ឋាភិបាលក៏មានសិទ្ធិ អំណាចក្នុងការដាក់បេក្ខភាព សមាសភាពគ.ជ.ប ដែរ ចឹងៗ ជារឿងអាទិភាពទី១ គឺយើងនឹងធ្វើអាហ្នឹង»។
ប្រធានគណបក្សខ្មែររួបរួមជាតិ លោក ញឹក ប៊ុនឆៃ ថា គណបក្សរបស់លោកនឹងផ្តោតលើការសម្អាតអំពើពុករលួយនៅស្ថាប័នតុលាការ ពង្រឹងវិស័យអប់រំ និងដោះស្រាយបញ្ហាពាក់ព័ន្ធនឹងជនអន្តោប្រវេសន៍។
លោកប្រាប់វីអូអេថា៖ «នេះជាបញ្ហាមានសារៈសំខាន់ដែលគណបក្សខ្មែររួបរួមជាតិយកចិត្តទុកដាក់ ធ្វើយ៉ាងណាឱ្យការអនុវត្តច្បាប់ហ្នឹងឱ្យស្មើមុខគ្នាមិនថា អ្នកមាន អ្នកក្រ អ្នកតូច អ្នកធំ។ បច្ចុប្បន្ននៅមានការរើសអើង ហើយបញ្ហាតុលាការអី ក៏នៅមានបញ្ហាខ្លះៗ។ ដូច្នេះ យើងជំរុញធ្វើម៉េចឱ្យតុលាការហ្នឹង អនុវត្តច្បាប់ឱ្យបានត្រឹមត្រូវហើយស្អាតស្អំ ហើយផ្តល់យុត្តិធម៌ជូនប្រជាពលរដ្ឋ។ ច្បាប់អនុវត្តទៅលើប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរស្មើគ្នាទាំងអស់»។
ប្រធានគណបក្សសំបុកឃ្មុំសង្គមប្រជាធិបតេយ្យ លោក ម៉ម សូណង់ដូ មើលឃើញបញ្ហាបែកចែកស្ថាប័ន៣ គឺតុលាការ រដ្ឋាភិបាល និងសភាឱ្យដាច់ពីគ្នានោះថា នៅមានភាពមិនច្បាស់លាស់ក្នុងដំណើរការប្រជាធិបតេយ្យនៅកម្ពុជា។
លោកលើកឡើងថា៖ «មិនមែនខ្ញុំដណ្តើមអំណាចទេ ខ្ញុំដណ្តើមធ្វើសង្គមខ្មែរមួយឱ្យល្អរឹងប៉ឹង រឹងមាំ។ យើងគិតពីឈ្លោះគ្នា ក៏ឈ្លោះទៅ អានេះខុស អានេះត្រូវ យើងកុំនិយាយខុសត្រូវ។ យើងយកបញ្ហាណាមួយដូចលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ ដែលមានចារនៅក្នុងរដ្ឋធម្មនុញ្ញ គេនិយាយថាម៉េច? ស្ថាប័នបីបែងចែកពីគ្នា។ ឥឡូវបើថាមាត្រានៅក្នុងរដ្ឋធម្មនុញ្ញណាមួយដែលថាមិនបែងចែក យើងត្រូវមើលអាត្រង់ហ្នឹង បើសិនមិនកើតទេ យើងធ្វើវិសោធនកម្មចុះ។ បើមិនវិសោធនកម្មមិនបាច់ថា អាហ្នឹងលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យទេ ត្រូវកើតថាលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យរបស់ monsier [លោក ] អ្នកណាមួយទៅ ឧកញ្ញ៉ាណាមួយទៅ»។
អ្នកនំាពាក្យគណបក្សជំទាស់ភ្លើងទៀន លោក គីម សួរភិរិទ្ធ សោកស្តាយដែលគណបក្សមិនបានឈរឈ្មោះបោះឆ្នោត ព្រោះគណបក្សមានគោលនយោបាយសំខាន់ៗជាច្រើនផងដែរ ដើម្បីជួយប្រជាពលរដ្ឋ តួយ៉ាងការជួយមនុស្សចាស់នៅកម្ពុជាដែលពឹងពាក់ខ្លាំងលើការផ្គត់ផ្គង់ពីកូនៗ។
លោកថ្លែងថា៖ «ស្រុកខ្មែរនេះស៊ឹង ៧០ភាគរយជាងហើយដែល មនុស្សចាស់រស់ពឹងផ្អែកលើសេដ្ឋកិច្ចកូន។ អ៊ីចឹង បើកូនរកមិនបានហើយ ឪហ្នឹងក៏ពិបាកនឹងហូបដែរ។ ទី២ គាត់ចាស់ គាត់ឈឺច្រើន ជំងឺចាប់ផ្តើមរួមរឹតហើយ។ ទី៣ ផ្លូវចិត្តគាត់ឯកោ។ អ៊ីចឹងទេ យើងត្រូវគិតថា ហើយប្រទេសខ្ញុំមើលទៅឯកសារស្រាវជ្រាវ ខ្ញុំឃើញចាស់ៗ គាត់ធ្វើវេទិកា កាលពីឆ្នាំ២០១៩ ២០២០ គាត់ជុំគ្នា គាត់បង្ហាញថា នៅតែកម្ពុជា ហើយនិងឡាវទេ ដែលមិនទាន់បានគិតគូរអំពីបញ្ហាមនុស្សចាស់ហ្នឹងឱ្យបានដិតដល់»។
និស្សិតឆ្នាំទី៤ ផ្នែកទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិ លោក សែម ជាដារ៉ាវិបុល អាយុ ២២ឆ្នាំ ថា គណបក្សត្រូវមានសកម្មភាពជាក់ស្តែង ដើម្បីអនុវត្តគោលនយោបាយរបស់ខ្លួន។
លោកថ្លែងថា៖ «សម្រាប់ខ្ញុំពិបាកបន្តិច ទី១គឺយើងគ្រាន់តែឃើញគោលនយោបាយ ហើយនឹងទី២ គឺយើងត្រូវការរង់ចាំ មើលទាល់តែការអនុវត្តពួកគាត់ហ្នឹងមានប្រសិទ្ធភាពបែបណា»។
ជុំវិញការបោះឆ្នោតជាតិនៅថ្ងៃទី២៣ ខែកក្កដា អ្នកតាមដាននយោបាយមួយចំនួនសង្កេតឃើញថា ដោយសារតែគណបក្សចំនួន១៧ មានថវិកានិងសំឡេងគាំទ្រតិចតួច គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាដែលកំពុងកាន់អំណាចទំនងជានឹងទទួលបានអាសនៈទាំងអស់ ហើយបង្កើតរដ្ឋាភិបាលថ្មី។ អង្គការអន្តរជាតិជាច្រើនចាត់ទុកថាការបោះឆ្នោតនេះមិនឆ្លុះបញ្ចាំងពីសំឡេង និងឆន្ទៈពិតប្រាកដរបស់ពលរដ្ឋ៕
អ្នកបោះឆ្នោតខ្លះថា រង់ចាំមើលការអនុវត្តជាជាងស្តាប់ការឃោសនាកម្មវិធីនយោបាយរបស់គណបក្សនីមួយៗ
រូបឯកសារ៖ មន្ត្រីតាមការិយាល័យបោះឆ្នោត ត្រួតពិនិត្យឯកសារបោះឆ្នោតរបស់ពលរដ្ឋ នៅការិយាល័យបោះឆ្នោតអូរតាគាំ១ ក្នុងក្រុងបាត់ដំបង នៅថ្ងៃទី០៥ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២២។ (លាស់ លីបលីប/វីអូអេ)
ភ្នំពេញ —