មេដឹកនាំគណបក្សសង្គ្រោះជាតិបានបង្ហើបឱ្យដឹងពីចេតនាក្នុងការមិនប៉ះពាល់លើផ្នែកកងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធទេនៅពេលដែលខ្លួនឈ្នះការបោះឆ្នោតជាតិក្នុងពេលខាងមុខ។
ថ្លែងប្រាប់ក្រុមអ្នកគាំទ្រជាង៥០នាក់នៅតំបន់រដ្ឋធានីវ៉ាស៊ីនតោនកាលពីថ្ងៃព្រហស្បតិ៍សប្តាហ៍មុនលោកសម រង្ស៊ីបានបញ្ជាក់ថា នេះជាគំរូមួយដែលមានប្រើប្រាស់នៅក្នុងប្រទេសភូមា។
«យើងមិនចាំបាច់ថាឥឡូវចង់ទៅគ្រប់គ្រងកងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធទាំងអស់ខ្លួនឯងបើយើងចែកការគ្នាធ្វើទៅ។ យើងមិនយល់ទាស់ទេ មិនយល់ទាស់ឱ្យមានការបែងចែកការងារគ្នាតួនាទីគ្នាដូចនៅប្រទេសភូមា»។
ប្រទេសភូមាបានរក្សាអាសនៈសភាមួយចំនួនដល់ក្រុមយោធាដោយមានចែងក្នុងរដ្ឋធម្មនុញ្ញ។ សម្រាប់កម្ពុជាផលប្រយោជន៍ដែលទទួលបាននោះត្រូវបានលោកសម រង្ស៊ីពន្យល់ថា គឺការផ្ទេរអំណាចដោយសន្តិវិធី និងជៀសវាងចលាចលក្នុងស្រុក។
«បញ្ហាសំខាន់គឺកម្ចាត់ការភ័យខ្លាច។ កុំឱ្យមានការភ័យខ្លាច។ តែមានការភ័យខ្លាចមនុស្សយើងមិនអាចធើ្វការសម្រេចត្រឹមត្រូវទេ។ ចឹងហើយបានយើងសង្ឃឹមថា សហគមន៍ អន្តរជាតិនឹងជួយប្រទេសកម្ពុជាតទៅទៀតក្នុងដំណាក់កាលថ្មី។ ដំណាក់កាលការផ្ទេរអំណាចក្រោយពីការបោះឆ្នោត»។
គណបក្សសង្គ្រោះជាតិបានឈ្នះអាសនៈចំនួន៥៥ពីក្នុងសភាដែលមានចំនួន១២៣អាសនៈក្រោយពីការបោះឆ្នោតខែកក្កដាឆ្នាំ២០១៣។
លោក សម រង្ស៊ី ក៏បានស្នើឱ្យអ្នកគាំទ្រមានភាពចាស់ទុំក្នុងរឿងនយោបាយនិងជៀសវាងការប្រើប្រាស់ហិង្សានានា។
«រាល់ការប្រើអំពើហិង្សារាល់ការចោទប្រកាន់ខុសរឿងយើងទុកមួយអន្លើរទៅ។ អាទិភាពរបស់យើងពេលនេះគឺការបោះឆ្នោត។ យើងត្រូវតែតាំងចិត្ត យើងត្រូវតែប្រមូលអារម្មណ៍ចូលរួមក្នុងការបោះឆ្នោតហើយកុំឱ្យមានរឿងរ៉ាវអ្វីដែលធ្វើឱ្យយើងងាកចេញពីការរៀបចំការបោះឆ្នោត»។
ប្រទេសកម្ពុជាគ្រោងនឹងរៀបចំការបោះឆ្នោតជាតិនៅឆ្នាំ២០១៨។
លោក ជីវី នុត ពលរដ្ឋខ្មែរអាមេរិកាំងដែលមកពីរដ្ឋ Virginia បានសម្តែងក្តីសុទិដ្ឋិនិយមបន្ទាប់ពីបានស្តាប់លោកសម រង្ស៊ី។
ប៉ុន្តែលោកមានការខកចិត្តខ្លះដែលលោកសម រង្ស៊ីមិនអាចចូលស្រុកវិញបាន។
«ការទុកប្រធានដែលមិនឱ្យចូលស្រុកហើយគ្មានលទ្ធភាពក្នុងការបោះឆ្នោតហ្នឹងនាំឱ្យមានការខកចិត្តដែលថាគ្មានការត្រឹមត្រូវក្នុងការសម្រេចចិត្តរបស់ប្រជារាស្រ្តខ្មែរទៅអនាគតឱ្យបានរដ្ឋាភិបាលដ៏ត្រឹមត្រូវ»។
សម្រាប់អ្នកគាំទ្រដូចលោក ប៊ុន ឃាង មកពីរដ្ឋម៉ារីឡែន យល់ថាការដែលលោកសម រង្ស៊ីនៅក្រៅស្រុកមួយរយៈគឺជាឱកាសល្អទៅវិញទេសម្រាប់លោកបន្តពង្រីកទំនាក់ទំនងជាមួយប្រទេសមានឥទ្ធិពលក្នុងតំបន់ដោយសារគណបក្សនេះមានសក្តានុពលខ្លាំងជាងមុនឆ្នាំ២០១៣។
«ពេលនេះជាឱកាសមាសហើយដែលលោកប្រធាននៅក្រៅ។ លោកប្រធានត្រូវធ្វើការងារហ្នឹងឱ្យខ្លាំងទាល់តែបាន។ បានន័យថាលោកប្រធានចូលស្រុកយើងកុំអាលនិយាយយើងនិយាយតែរឹតចំណងគេឱ្យខ្លាំង។ កាលណារឹតចំណងគេខ្លាំងគេនឹងគាប។ ការងារចូលស្រុកវានឹងទៅតាមសម្រួលដែលយើងចង់បានហើយ។ ដូច្នេះសំណូមពរឱ្យលោកប្រធានធ្វើយ៉ាងណាជាមួយបរទេសលោកប្រធានត្រូវតែ ពង្រឹងទាល់តែបាន»។
លោកសម រង្ស៊ីកំពុងរស់នៅនិរទេសខ្លួននៅក្រៅប្រទេសដើម្បីគេចចេញពីបណ្តឹងបរិហារកេរ្តិ៍ជាមួយនឹងលោករដ្ឋមន្ត្រីការបរទេស ហោ ណាំហុង និងបណ្តឹងមួយចំនួនផ្សេងទៀត។
លោក យ័ប គឹមទុង ប្រធានសមាគមខ្មែរអាមេរិកាំងដើម្បីសិទ្ធិមនុស្សនិងលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យយល់ថាសារនយោបាយថ្មីរបស់លោកសម រង្ស៊ីមានលក្ខណៈវិជ្ជមានប៉ុន្តែលោកនៅមានការមន្ទិលសង្ស័យខ្លះលើដៃគូប្រកួតប្រជែង។
«យើងមានសំណួរថាតើនយោបាយគាត់ថ្មីដើរឬមិនដើរប៉ុន្តែបើសិនជានយោបាយហ្នឹងដើរបើសិនជាខាងគណបក្សកាន់អំណាចសព្វថ្ងៃក៏យល់ព្រមខ្ញុំថាវាចំណេញមកដល់ប្រជាជនយើងទាំងអស់គ្នាពីព្រោះប្រជាជនយើងមិនខ្វល់ថាគណបក្សណាឈ្នះទេឱ្យតែគណបក្សហ្នឹងធ្វើអ្វីៗដោយយុត្តិធម៌និងត្រឹមត្រូវកុំឱ្យរំលោភសិទ្ធិយើងចង់បានយុត្តិធម៌នៅស្រុកខ្មែរ»។
លោក សម រង្ស៊ី ក៏បានជួបជាមួយនឹងមន្ត្រីនិងអ្នកនយោបាយសំខាន់ៗមួយចំនួនរបស់សហរដ្ឋអាមេរិកកាលពីសប្តាហ៍មុននៅក្នុងរដ្ឋធានីវ៉ាស៊ីនតោន៕