អនុប្រធានាធិបតី​​​មាន​​​តែ​​ឈ្មោះ​​​មីយ៉ាន់ម៉ា​​​មកពី​​រដ្ឋាភិបាល​លោកស្រី​ Suu Kyi ​ចូល​និវត្តន៍

​​​អនុប្រធានាធិបតី​​​មីយ៉ាន់ម៉ា​​លោក Henry Van Thio​(កណ្តាល) បាន​មកដល់​ពិធីបុណ្យ​វប្បធម៌​មីយ៉ាន់ម៉ា​នៅទីក្រុង​រ៉ង់ហ្គូន​ប្រទេស​មីយ៉ាន់ម៉ា​កាលពីថ្ងៃទី​០១ កុម្ភៈ ឆ្នាំ​២០២០។ (Photo by Sai Aung Main / AFP)

បណ្តាញ​សារព័ត៌មានរដ្ឋ​នៃប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ា​បានផ្សាយកាលពី​ថ្ងៃ​ចន្ទ​ទី២២ ខែ​មេសា​ថា​អនុប្រធានាធិបតី​មីយ៉ាន់ម៉ាលោក Henry Van Thio​ ដែលបានបម្រើការ​នៅ​ក្នុង​រដ្ឋាភិបាល​ជាប់ឆ្នោត​របស់​លោកស្រី Aung San Suu Kyi ​ហើយ​បានបន្ត​កាន់តំណែង​នេះនៅក្រោយ​ក្រុម​យោធា​បានបណ្តេញ​លោកស្រីដើម្បី​ក្តាប់​អំណាចកាលពី​ឆ្នាំ២០២១ ​បាន​ចុះចេញ​ពី​តំណែង​ដោយសារ​ហេតុផលសុខភាពដែល​មិនត្រូវ​បានបញ្ជាក់ជាក់លាក់​ឡើយ។

ទូរទស្សន៍​រដ្ឋ​ MRTV ​បានប្រកាសកាលពី​ថ្ងៃទី២២ ​ខែមេសា​ថា​លោក Henry ​Van Thio ​អាយុ​៦៥​ឆ្នាំ​ត្រូវបាន​អនុញ្ញាត​ឱ្យ​ចូល​និវត្តន៍ពី​តំណែង​លោកដោយសារ​ហេតុផល​សុខភាព​តាមរដ្ឋធម្មនុញ្ញតែមិន​បានផ្តល់​សេចក្តី​លម្អិតអំពី​សុខភាព​លោក​ទេ​ ហើយ​ក៏​មិន​បាន​និយាយទេ​ថាតើ​នរណា​នឹង​កាន់តំណែង​ជំនួស​លោក​ឡើយ។

លោក Van Thio ​ដែល​ជាជនអំបូរ​ភាគ​តិច Chin ​នៃប្រទេស​មីយ៉ាន់ម៉ា​និងជា​អតីត​នាយទាហាន​ម្នាក់ បានត្រូវ​តែងតាំងជា​អនុ​ប្រធានាធិបតី​ទី​ពីរ​កាលពី​ឆ្នាំ២០១៦​នៅ​ពេល​គណបក្ស​របស់​លោកស្រី Suu Kyi ​ចាប់ផ្តើម​អាណត្តិទីមួយ​របស់​ខ្លួន​ក្រោយ​ឈ្នះ​ឆ្នោតភ្លូកទឹក​ភ្លូក​ដី​ក្នុង​ការបោះឆ្នោត​ទូទៅ​កាលពី​ឆ្នាំ២០១៥។​ គណបក្ស​សម្ព័ន្ធ​ជាតិ​ដើម្បី​លទ្ធិ​ប្រជាធិបតេយ្យ​របស់​លោកស្រី​បានគ្រប់គ្រងប្រទេស​មីយ៉ាន់ម៉ាដោយ​មាន​សំឡេង​ភាគច្រើន​ក្នុង​សភាពី​ឆ្នាំ២០១៥ដល់​ឆ្នាំ២០២១ ​នៅមុន​ត្រូវ​បាន​ទម្លាក់​ពី​អំណាចដោយ​កង​យោធា។

លោក Van Thio ​ជាសមាជិក​តែ​ម្នាក់​គត់នៃ​គណបក្ស​សម្ព័ន្ធ​ជាតិ​ដើម្បី​លទ្ធិ​ប្រជាធិបតេយ្យ​របស់​លោកស្រី Suu Kyi​ ដែល​កាន់តំណែង​ក្នុង​ឋានៈ​ជា​សមាជិក​ម្នាក់​នៃ​ក្រុមប្រឹក្សា​ការពារ​ជាតិ​និង​សន្តិសុខនៅក្រោយ​ក្រុម​យោធាក្តាប់អំណាច​ពីរដ្ឋាភិបាល​ជាប់ឆ្នោត​របស់​លោកស្រី Suu Kyi ​កាលពី​ខែកុម្ភៈ ​ឆ្នាំ​២០២១។

ក្រុមប្រឹក្សានេះ ​ត្រូវបាន​បង្កើតនៅក្រោម​រដ្ឋាភិបាល​យោធា​មុន ​ជាអង្គការ​រដ្ឋាភិបាលខ្ពស់បំផុត​តាម​រដ្ឋធម្មនុញ្ញទទួល​ខុស​ត្រូវខាងកិច្ចការ​សន្តិសុខ​និងការពារ​ជាតិ​ត្រូវ​ដឹកនាំ​ដោយ​ប្រធានាធិបតី។ តែជា​ការ​អនុវត្ត​វិញ​ ​ក្រុមយោធា​គ្រប់គ្រងអង្គការ​នេះ។ ​សមាជិក​នៃក្រុមប្រឹក្សា​នេះ​ជា​មេទាហាន​ជាន់​ខ្ពស់​និង​ពួក​អ្នកនយោបាយ​លម្អៀង​ទៅ​ខាង​យោធា។

ក្រុមប្រឹក្សានេះបំពេញ​មុខនាទី​សំខាន់​មួយនៅក្នុងការក្តាប់អំណាចដោយកងយោធាកាលពី​ខែ​កុម្ភៈ ​ឆ្នាំ២០២១នៅ​ពេលលោក Win Myint ​ប្រធានាធិបតីនៅក្នុង​រដ្ឋាភិបាល​លោក​ស្រី Suu Kyi ​ត្រូវបាន​ចាប់​ឃុំឃាំង​ជាមួយ​លោកស្រី។​ អនុប្រធានាធិបតីទី​មួយ​លោក Myint Swe ​ដែល​ជា​សមាជិក​ម្នាក់នៃគណបក្ស​មួយ​លម្អៀងទៅខាងយោធាបាន​ក្លាយ​ជា​ប្រធានាធិបតីស្តីទី។ ចំណាត់ការ​នេះ​បានអនុញ្ញាត​ឱ្យ​ក្រុមប្រឹក្សា​នេះ​អាច​ប្រជុំគ្នា​បាន​ ប្រកាស​ភាព​អាសន្ននិង​ប្រគល់​អំណាចឱ្យ​លោកឧត្តមសេនីយ៍​ជាន់​ខ្ពស់ Min Aung Hlaing។​

ទោះជា​កងទ័ព​អះអាង​ថា​ខ្លួនក្តាប់​អំណាច​តាម​រដ្ឋធម្មនុញ្ញក៏​ដោយ​ ក៏ពួក​អ្នកប្រាជ្ញខាងច្បាប់​ពណ៌នាសកម្មភាព​នេះ​ថាមិនត្រឹមត្រូវតាមច្បាប់ទេ។​ កងទ័ព​បានប្រកាស​ភាពអាសន្នច្រើនដងមកហើយ។

លោក Van Thio ​មិនបាន​បំពេញ​មុខនាទីសកម្មជាក់លាក់​ណា​មួយក្នុង​រដ្ឋាភិបាល​យោធា​ទេ ​ក្រៅពីជួយធ្វើឱ្យ​ឃើញ​ថាក្រុមយោធាគ្រប់គ្រង​ប្រទេស​តាម​រដ្ឋធម្មនុញ្ញ។

លោកសឹង​តែ​បាត់​មុខ​ទាំង​ស្រុង​ពី​សាធារណៈរហូតដល់ពេល​លោក​បានចូល​រួម​ក្នុង​ការប្រជុំក្រុម​ប្រឹក្សាការពារ​ជាតិ​និង​សន្តិសុខ​កាលពី​ខែ​កក្កដា​ឆ្នាំ​ទៅ នៅ​ពេល​ស្ថានភាព​អាសន្ន​ត្រូវ​បាន​ពន្យារពេលជា​លើក​ទី​បួន។ លោក​បាន​អវត្តមានពី​ការប្រជុំ​ក្រុមប្រឹក្សា​នេះ​កាលពី​លើកមុន​ៗដើម្បី​ពន្យារ​ពេល​ការគ្រប់គ្រងគ្រា​មាន​អាសន្ន​ ដោយ​ហេតុផល​សុខ​ភាព។ គេ​បាន​រាយការណ៍​ថាលោក​បាន​ព្យាបាល​នៅក្នុងមន្ទីរពេទ្យកាលពី​ឆ្នាំទៅ​មិញដោយសារ​លោក​មាន​របួស​ធ្ងន់​ត្រង់​ក្បាលនៅក្នុង​ការដួល​នៅ​ឯ​ផ្ទះលោកក្នុង​រដ្ឋធានី​ណៃពិដោ។

ពីរ​បីថ្ងៃ​ក្រោយ​ការប្រជុំ​កាល​ពី​ខែកក្កដា​របស់​ក្រុមប្រឹក្សាយោធា ​គណបក្ស​សម្ព័ន្ធ​ជាតិ​ដើម្បី​លទ្ធិ​ប្រជា​ធិបតេយ្យ​បាន​ប្រកាសថា​ខ្លួន​បានបណ្តេញ​លោក Van Thio ​ចេញ​ពី​គណបក្សដោយសារ​លោកបាន​ចូល​រួម​ក្នុងការ​ប្រជុំ​ជាមួយ​ពួក​យោធា។ កាលពី​ខែមីនាឆ្នាំ​ទៅ ​រដ្ឋាភិបាលយោធាបាន​រំលាយ​គណបក្ស​សម្ព័ន្ធ​ជាតិ​ដើម្បី​លទ្ធិប្រជា​ធិបតេយ្យ ​ដោយសារបក្ស​នេះ​មិនបាន​ចុះឈ្មោះ​ឱ្យទាន់ពេល​កំណត់​ចុង​ក្រោយ​បង្អស់។ គណបក្ស​សម្ព័ន្ធ​ជាតិ​ដើម្បី​លទ្ធិ​ប្រជាធិបតេយ្យ​មិន​បានទទួល​ស្គាល់ភាពស្រប​ច្បាប់​របស់​ក្រុម​ប្រឹក្សា​យោធា​ឡើយ។

គណបក្សលោក​ស្រី Suu Kyi ​បាន​ឈ្នះ​ឆ្នោតមាន​សំឡង​ភាគ​ច្រើននៅក្នង​ការបោះឆ្នោត​កាលពី​ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ​២០២០​ តែ​នៅ​ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ​២០២១ ​កង​យោធា​បានរារាំង​ពួក​សមាជិក​សភា​ជាប់​ឆ្នោតទាំងអស់មិនឱ្យកាន់កាប់​អាសនៈ​របស់​ពួក​គេ​ក្នុង​សភា​ទេ។ ក្រុមយោធា​បាន​ក្តាប់​អំណាច​ និង​បានចាប់ឃុំឃាំង​សមាជិកជាន់​ខ្ពស់​នៃ​រដ្ឋាភិបាល​និង​គណបក្សរបស់​លោកស្រី Suu Kyi ​លើកលែង​តែ​លោក​ Van Thio និង​លោក​ Myint Swe។

កងទ័ពបាននិយាយ​ថាពួកគេបាន​ក្តាប់អំណាចកាលពីឆ្នាំ២០២១ដោយសារ​មាន​ការបន្លំសន្លឹក​ឆ្នោត​ច្រើន​ ទោះជាពួកអ្នក​សង្កេតការ​បោះឆ្នោត​ឯករាជ្យ​មិនបាន​រកឃើញ​ភាពមិន​ប្រក្រតី​ធំដុំ​ក៏​ដោយ។

ការក្តាប់អំណាច​ដោយ​កងទ័ពបាននាំ​ឱ្យមាន​ការ​ប្រឆាំង​ពីប្រជារាស្ត្រ។​ នៅក្រោយ​បាតុកម្មដោយ​សន្តិវិធីត្រូវបានបង្ក្រាប​ដោយ​កងកម្លាំង​នាំឱ្យមាន​មនុស្ស​ស្លាប់ អ្នក​ជំទាស់​ច្រើន​នាក់​នឹងការគ្រប់គ្រង​យោធាបាន​កាន់​អាវុធ ​ហើយ​ក៏​មាន​សង្គ្រាមក្នុងផ្នែក​ជាច្រើននៃ​ប្រទេស​មីយ៉ាន់ម៉ា៕


​ប្រែសម្រួល​ដោយ​លោក​ ឈឹម សុមេធ