សេចក្តីព្រាងរដ្ឋធម្មនុញ្ញ ដែលមានខ្លឹមសារឃ្លាតចេញឆ្ងាយពីរដ្ឋធម្មនុញ្ញបច្ចុប្បន្ននោះ នឹងគ្រប់គ្រងលើអំណាចរបស់គណបក្សដែលជាប់ឆ្នោត ហើយនឹងស្នើឲ្យមានព្រឹទ្ធសភាមួយដែលមានសមាជិកចំនួន២៥០នាក់ត្រូវបានតែងតាំងដោយយោធា។ ព្រឹទ្ធសភានេះរួមមានកងកម្លាំងយោធា ប៉ូលិស និងសន្តិសុខ។
ការជជែកដេញដោលលើផលប៉ះពាល់នៃរដ្ឋធម្មនុញ្ញថ្មី
មេដឹកនាំយោធាថៃនិយាយថា រដ្ឋធម្មនុញ្ញថ្មីនេះមានបំណងបញ្ចប់នូវអំពើពុករលួយផ្នែកនយោបាយ និងបើកផ្លូវឲ្យមានកំណែទម្រង់ដោយចាប់ផ្តើមពីការបោះឆ្នោតជាតិដែលនឹងត្រូវធ្វើឡើងនៅក្នុងឆ្នាំ២០១៧ នេះ។
ប៉ុន្តែរដ្ឋធម្មនុញ្ញថ្មីមួយនេះត្រូវបានរិះគន់ដោយក្រុមគណបក្សនយោបាយសំខាន់ៗក្នុងប្រទេសថៃ រួមទាំងគណបក្សនាំមុខគេគឺគណបក្ស Pheu Thai និងគណបក្សអ្នកប្រជាធិបតេយ្យ ដែលគណបក្សទាំងពីរនេះបានព្រួយបារម្ភពីការធ្លាក់ចុះនៃលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យនៅក្នុងប្រទេសនេះ ប្រសិនបើរដ្ឋធម្មនុញ្ញដែលគាំទ្រដោយយោធានេះចូលជាធរមាន។
ស្ថិរភាព និងសេរីភាពនៃការបញ្ចេញមតិ
លោក Kasit Piromya សមាជិកគណបក្សអ្នកប្រជាធិបតេយ្យ និងជាអតីតរដ្ឋមន្រ្តីការបរទេស បានហៅសេចក្តីព្រាងរដ្ឋធម្មនុញ្ញនេះថាជា «សេរីភាពដ៏អាក្រក់» និងជាការដើរថយក្រោយនៃដំណើរការលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យរបស់ប្រទេសថៃ។
លោក Kasit និយាយប្រាប់អ្នកកាសែតបរទេសថា៖ «ខ្ញុំអាចធ្វើសេចក្តីសន្និដ្ឋានបានថា អាជ្ញាធរយោធា ពួកអ្នកការិយាធិបតេយ្យអភិរក្សមួយចំនួន ពួកបញ្ញវន្ត និងសមាជិកបណ្ឌិតសភាមួយចំនួន ចង់ឃើញស្ថិរភាពនៅក្នុងជីវិតនយោបាយនៅក្នុងព្រះរាជាណាចក្រថៃ ជាជាងការបង្ហាញការខ្វែងគំនិតគ្នាជាច្រើននៅក្នុងសភា នៅតាមដងផ្លូវ ឬនៅតាមប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយ។
អ្នកស្រី Pavida Pananond ដែលជាសាស្រ្តាចារ្យនៅសាលាពាណិជ្ជកម្មអន្តរជាតិ របស់សាកលវិទ្យាល័យធម្មសាត (Thammasat) និយាយថា អាទិភាពសំខាន់របស់រដ្ឋាភិបាលគឺស្ថិរភាពនយោបាយ ប៉ុន្តែ វានឹងប៉ះពាល់ដល់គោលនយោបាយសេដ្ឋកិច្ច។
អ្នកស្រីនិយាយថា៖ «ទិសដៅនៃគោលនយោបាយផ្នែកសេដ្ឋកិច្ចនឹងមិនអាចជាអាទិភាពរបស់រដ្ឋាភិបាលនាពេលឥឡូវនេះទេ។ ដូច្នេះ ខ្ញុំគិតថា ផលប៉ះពាល់ផ្នែកសេដ្ឋកិច្ចនៅមុនពេលធ្វើប្រជាមតិនឹងមិនមានភាពច្បាស់លាស់ទេ។ នៅពេលយើងឃើញលទ្ធផលនៃការធ្វើប្រជាមតិ វានឹងបង្ហាញយ៉ាងច្បាស់ ដោយសារតែស្ថានភាពនយោបាយបន្ទាប់ពីការធ្វើប្រជាមតិនោះអាចនឹងធ្វើឲ្យមានការខ្វែងគំនិតគ្នា»។
អ្នកស្រី Pavida បានបន្ថែមថា ភាពច្របូកច្របល់នយោបាយដែលចេះតែបន្តនេះ នឹងមានផលប៉ះពាល់អវិជ្ជមានដល់សេដ្ឋកិច្ចរបស់ថៃ ជាពិសេសនៅពេលដែលសេដ្ឋកិច្ចនេះកំពុងឆ្ពោះទៅរក «ដំណើរការដោយស្វ័យប្រវត្តិ» ស្របពេលដែលអស្ថិរភាពនយោបាយនៅក្នុងប្រទេសថៃមិនបានផ្តោតលើគោលនយោបាយសេដ្ឋកិច្ចអស់រយៈពេលជាច្រើនឆ្នាំមកហើយ។
តើរដ្ឋាភិបាលប្រភេទណាជារដ្ឋាភិបាលល្អបំផុតសម្រាប់សេដ្ឋកិច្ចថៃ?
ក្រុមហ៊ុនវិភាគមួយឈ្មោះថា Capital Economics ដែលមានមូលដ្ឋាននៅក្នុងប្រទេសសិង្ហបុរី បានបញ្ចេញយោបល់លើសេដ្ឋកិច្ចថៃកាលពីថ្ងៃទី១៦ ខែឧសភា។ ក្រុមហ៊ុននេះនិយាយថា សេចក្តីព្រាងរដ្ឋធម្មនុញ្ញ ដែលជាជំហានឆ្ពោះទៅរកកាត់បន្ថយអំណាចរបស់អ្នកនយោបាយជាប់ឆ្នោតនៅក្នុងរដ្ឋាភិបាលថ្មីនេះ នឹងបណ្តាលឲ្យមានកម្តៅនយោបាយកើនឡើងជាមួយនឹងការចាប់ខ្លួនមនុស្សមួយចំនួន នៅស្របពេលដែលរដ្ឋាភិបាលដឹកនាំដោយយោធា ចាត់វិធានការតឹងរ៉ឹងលើការរិះគន់។
អ្នកសេដ្ឋកិច្ចនិយាយថា ការវិនិយោគលើវិស័យឯកជន និងវិស័យសាធារណៈក្នុងរយៈពេលដ៏យូររបស់ថៃ នៅតែដើរយឺតដោយសារតែអស្ថិរភាពនយោបាយ។
ក្រុមហ៊ុនវិភាគ Capital Economics បានកត់សម្គាល់ថា កំណើននៃវិនិយោគរបស់ថៃដែលមាន៣ភាគរយក្នុង១ឆ្នាំ នៅចន្លោះឆ្នាំ២០០៦ និងឆ្នាំ២០១៥ កំពុងស្ថិតក្នុងកម្រិតទាបជាងប្រទេសផ្សេងៗ ដូចជាប្រទេសវៀតណាម ដែលមានកំណើនជិត៨ភាគរយក្នុងមួយឆ្នាំ។
អ្នកវិនិយោគកំពុងរង់ចាំមើលថាតើប្រទេសថៃនឹងដើរផ្លូវណា
សាស្រ្តាចារ្យសេដ្ឋកិច្ចនៅក្នុងប្រទេសថៃ លោក Somphob Manarangsan និយាយថា វិនិយោគិនបរទេស និងក្នុងស្រុកឥឡូវកំពុងតែរង់ចាំមើលលទ្ធផលនៃការធ្វើប្រជាមតិមុននឹងសម្រេចចិត្តបន្តផែនការវិនិយោគរបស់ខ្លួន។
សាស្រ្តាចារ្យ Somphob និយាយថា៖ «ពួកគេកំពុងរង់ចាំមើលថាតើស្ថានភាពក្នុងប្រទេសនឹងទៅជាយ៉ាងណានៅក្នុងឆ្នាំនេះ ជាពិសេសថាតើទិដ្ឋភាពនយោបាយនឹងផ្លាស់ប្តូរទៅជាយ៉ាងណា។ ប្រសិនបើរដ្ឋាភិបាលអាចគ្រប់គ្រងការធ្វើប្រជាមតិ និងធ្វើការតាមលទ្ធផលដោយរលូននោះ រដ្ឋាភិបាលអាចនឹងទទួលបានការទុកចិត្តឡើងវិញពីអ្នកវិនិយោគ។ ប៉ុន្តែ ប្រសិនបើស្ថានភាពកាន់តែរញ៉េរញ៉ៃខ្លាំងជាងនេះ នឹងមានរឿងផ្សេងកើតឡើង»។
អ្នកវិនិយោគមិនចង់ឲ្យមានការតវ៉ា និងអំពើហិង្សា
របាយការណ៍រប់សក្រុមហ៊ុនវិភាគ Capital Economics សរសេរថា ការផ្ទុះឡើងណាមួយនៃ «ការតវ៉ាទ្រង់ទ្រាយធំ និងការប៉ះទង្គិចដោយហិង្សាអាចនឹងប៉ះពាល់ធ្ងន់ធ្ងរដល់សេដ្ឋកិច្ចប្រទេសនេះ»។
របាយការណ៍នោះបានបន្ថែមថា វិស័យទេសចរណ៍ដែលបច្ចុប្បន្នជាកត្តាជំរុញយ៉ាងសំខាន់នៃកំណើនសេដ្ឋកិច្ច ហើយទទួលចំណូលបានជិតស្មើ១០ភាគរយនៃទិន្នផលសរុបក្នុងស្រុក ឬ GDP ក៏ងាយនឹងរងគ្រោះដោយសារជម្លោះនយោបាយផងដែរ។ បញ្ហាធុរកិច្ច និងស្មារតីអ្នកប្រើប្រាស់ក៏អាចនឹងប៉ះពាល់ផងដែរ។
ការបោះឆ្នោត និងការស្ទង់មតិបានចង្អុលបង្ហាញពីភាពមិនច្បាស់លាស់ ថាតើពលរដ្ឋថៃនឹងគាំទ្រដល់សេចក្តីព្រាងរដ្ឋធម្មនុញ្ញថ្មីនេះដែរឬយ៉ាងណា។
លោក Titipol Phakdeewanich អ្នកវិទ្យាសាស្រ្តនយោបាយនិយាយថា នៅខេត្តភាគខាងជើងដែលជាតំបន់សំខាន់របស់គណបក្ស Pheu Thai ការជជែកដេញដោលដោយបើកទូលាយទៅលើរដ្ឋធម្មនុញ្ញថ្មីនេះត្រូវបានរឹតត្បិត ដោយអ្នកបោះឆ្នោតបានបង្ហាញការខកចិត្តចំពោះខ្លឹមសាររបស់រដ្ឋធម្មនុញ្ញថ្មីនេះ។
លោកនិយាយថា៖ «មនុស្សជាច្រើនកំពុងនិយាយអំពីសេចក្តីព្រាងរដ្ឋធម្មនុញ្ញថ្មីនេះ។ ប៉ុន្តែមិនមានជម្រើសអ្វីផ្សេងល្អទេ ពីព្រោះរដ្ឋធម្មនុញ្ញបច្ចុប្បន្ននេះត្រូវបានគណបក្សទាំងពីររិះគន់យ៉ាងចាស់ដៃ។ មនុស្សជាច្រើននៅតែគិតថា យ៉ាងហោចណាស់ប្រសិនបើសេចក្តីព្រាងនេះត្រូវបានអនុម័ត យើងអាចនឹងមានការបោះឆ្នោតនៅក្នុងឆ្នាំ២០១៧ ប៉ុន្តែនេះមិនមែនជាជម្រើសដ៏ល្អបំផុតសម្រាប់ពលរដ្ឋនោះទេ»។
មន្រ្តីយោធាជាន់ខ្ពស់របស់ថៃ រួមមានមេបេញ្ជាការ Theerachai Nakwanich បានរិះគន់ការជំទាស់របស់គណបក្សនយោបាយទៅលើរដ្ឋធម្មនុញ្ញថ្មីនេះ។ លោកបាននិយាយថា រដ្ឋធម្មនុញ្ញថ្មីនេះសម្គាល់នូវ «ជំហានដំបូងឆ្ពោះទៅកាន់លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ» ព្រមទាំងកំណែទម្រង់នៅក្នុងការទប់ស្កាត់អំពើពុករលួយក្នុងនយោបាយ។
អនាគតសេដ្ឋកិច្ចថៃមិនមានភាពច្បាស់លាស់
ព័ត៌មានអំពីសេដ្ឋកិច្ចវិជ្ជមាន មានឡើងនៅពាក់កណ្តាលខែឧសភា ដោយទិន្នន័យផ្លូវការបង្ហាញថា សេដ្ឋកិច្ចថៃមានកំណើន ៣.២ភាគរយ នៅក្នុងត្រីមាសដំបូងគិតត្រឹមខែមីនា ដោយសារមានកំណើនការនាំចេញ វិស័យទេសចរណ៍ និងការប្រើប្រាស់ក្នុងវិស័យឯកជន។
ប៉ុន្តែក្រុមហ៊ុន Capital Economics បានរាយការណ៍ក្នុងរបាយការណ៍របស់ខ្លួនថា ទោះជាមានកំណើនសេដ្ឋកិច្ចនេះក៏ដោយ ក៏ការធ្វើប្រជាមតិនៅថ្ងៃទី៧ ខែសីហា នៅតែជា «ចំណុចសំខាន់» នៅក្នុងបរិយាកាសនយោបាយបែកបាក់របស់ថៃ។
របាយការណ៍ក្រុមហ៊ុននេះបានបន្ថែមថា៖ «ទោះបីជាស្ថានភាពអាក្រក់នេះត្រូវបានបញ្ចៀសនៅក្នុងឆ្នាំនេះក៏ដោយ ក៏មិនមានការបញ្ចប់ច្បាស់លាស់លើវិបត្តិនយោបាយរយៈពេលវែងរបស់ថៃនោះទេ»។ ជាលទ្ធផល កំណើនយឺតៗដែលមានប្រមាណជា ២.៥ភាគរយត្រូវគេរំពឹងថានឹងកើតមានក្នុងរយៈពេលមធ្យម៕
ប្រែសម្រួលដោយ ប៊ុន ប៉េងហ៊ុយ