វ៉ាស៊ីនតោន —
ក្រុមមន្ត្រីសាលាក្តីខ្មែរក្រហមក្នុងអង្គភាពគាំពារជនរងគ្រោះបានអះអាងថា ខ្លួនបានទទួលពាក្យបណ្តឹងថែមទៀតពីពលរដ្ឋខ្មែរកម្ពុជាក្រោមដែលសុំតាំងខ្លួនជាដើមបណ្តឹងរដ្ឋប្បវេណីក្នុងសំណុំរឿង០០៣ និង០០៤ដ៏ចម្រូងចម្រាស់ ខណៈពេលដែលសំណុំរឿងទាំងនេះកំពុងស្ថិតនៅក្រោមការស៊ើបអង្កេតរបស់សហចៅក្រមអាមេរិកាំង ម៉ាក ហាមេន (Mark Harmon) នៃសាលាក្តីខ្មែរក្រហមដែលគាំទ្រដោយអ.ស.ប.។
ពលរដ្ឋខ្មែរក្រោមបានដាក់ពាក្យប្តឹងតាំងខ្លួនជាដើមបណ្តឹងរដ្ឋប្បវេណីចំនួន៥៧ថែមទៀត ក្រោយពេលបណ្តឹងចំនួន១៣៤បានដាក់រួចហើយនោះ។ មន្ត្រីអង្គការ ជួយសម្រួលការដាក់ពាក្យប្តឹង បានអះអាងថា ពលរដ្ឋខ្មែរក្រោមទាំងនោះបានទទួលរងទុក្ខវេទនា ក្រុមគ្រួសារពួកគេត្រូវពួកកម្មាភិបាលខ្មែរក្រហមកាប់សម្លាប់ដោយចោទប្រកាន់ថា ជាចារកម្មវៀតណាម និងរងទុក្ខដោយការកាប់សម្លាប់ដោយបញ្ហាផ្សេងទៀតក្នុងអំឡុងទសវត្សរ៍១៩៧០។
លោកតាន់ វិសាល មន្ត្រីសម្របសម្រួលនៃអង្គភាពគាំពារជនរងគ្រោះ បានអះ អាងប្រាប់វីអូអេតាមទូរស័ព្ទកាលពីថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ថា សំណុំរឿងរបស់ពលរដ្ឋខ្មែរ ក្រោមទាំងនេះនឹងបញ្ជូនទៅកាន់ការិយាល័យសហចៅក្រមស៊ើបអង្កេត ក្រោយ ពីដាក់បញ្ចូលក្នុងប្រព័ន្ធទិន្ន័យអង្គភាពគាំពារជនរងគ្រោះនៃសាលាក្តីខ្មែរក្រហមរួច។
«អង្គភាពជនរងគ្រោះបានទទួលយកសំណុំរឿងទាំងថ្មី ទាំងចាស់ហ្នឹង ហើយ កំពុងតែដំណើរការដាក់បញ្ចូលក្នុងប្រព័ន្ធទិន្នន័យរបស់អង្គភាពគាំពារជនរង គ្រោះហ្នឹង»។
ពលរដ្ឋខ្មែរក្រោម ដែលដាក់ពាក្យបណ្តឹងតាំងខ្លួនជាដើមបណ្តឹងរដ្ឋប្បវេណីទាំង នោះគឺភាគច្រើនមកខេត្តចំនួនបីគឺខេត្តបាត់ដំបង ខេត្តពោធិសាត់ និងខេត្តតាកែវ ក្រោយពីបានឃើញមានការដាក់បង្ហាញពីទំហ៊ុំនៃការស៊ើបអង្កេតថ្មីរបស់លោក សហចៅក្រមបរទេស ម៉ាក ហាម៊ែន។
លោកអាង ច័ន្ទរិទ្ធិ នាយកប្រតិបត្តិនៃអង្គការការពារសិទ្ធិជនជាតិភាគតិច ដែល បានជួយជនរងគ្រោះខ្មែរក្រោមទាំងនោះក្នុងការដាក់ពាក្យប្តឹង បានអះអាងថា ការដាក់ពាក្យបណ្តឹងបន្ថែមរបស់ពលរដ្ឋខ្មែរក្រោមនឹងជួយសម្រួលដល់កិច្ចការ ស៊ើបអង្កេតរបស់សហចៅក្រមស៊ើបអង្កេតបន្ត។
«ដូច្នេះហើយគឺគាត់មានចិត្តគាត់ចង់ជួយគាំទ្រដល់ការស៊ើបអង្កេត ហើយបង្ហាញនូវភស្តុតាងដើម្បីឲ្យសហចៅក្រមស៊ើបអង្កេតហ្នឹងធ្វើការចោទប្រកាន់ ឬក៏បន្តនូវនីតិវិធីច្បាប់សម្រាប់សំណុំរឿង០០៣ និង០០៤ ហើយពួកគាត់នឹងបានដាក់ពាក្យមកខាងអង្គការខ្ញុំដែលយើងបានទទួលជាង៥០ទៀត»។
សំណុំរឿង០០៣ និង០០៤ ដែលមានជនសង្ស័យ៥នាក់ជាអតីតកម្មាភិបាលខ្មែរក្រហមជាន់ខ្ពស់ ត្រូវរដ្ឋាភិបាលធ្លាប់បានប្រកាសប្រឆាំង រារាំង មិនឲ្យមានដំណើរការទៅមុខ។
ជនសង្ស័យទាំងនោះក្នុងសំណុំរឿង០០៤ មានលោកយឹម ទិត ហៅតាទិត លោកឱម អាន ហៅតាអាន និងអ្នកស្រីអ៊ឹម ចែម។ សំណុំរឿង០០៣គឺមានលោក មាស មុត តែម្នាក់ប៉ុណ្ណោះ ក្រោយពេលលោកស៊ូ ម៉េតបានស្លាប់ដោយសារជំងឺកាលពីពាក់កណ្តាលខែមិថុនាកន្លងមក។ ជនទាំងនោះមិនត្រូវគេនាំខ្លួនមកឃុំឃាំង ដូចសំណុំរឿង០០១ និង០០២ទេ ទោះជាសហព្រះរាជអាជ្ញាបានចោទប្រកាន់ជាបឋមតាំងពីឆ្នាំ២០០៨ក្តី។
សាលាក្តីកាត់ទោសខ្មែរក្រហម ដែលមានបញ្ហាខាងថវិកាគាំទ្រ កំពុងរង់ចាំសាលក្រមដាក់ទោសមេដឹកនាំខ្មែរក្រហមកំពូលពីរនាក់គឺនួន ជា និងខៀវ សំផននៃសំណុំរឿង០០២វគ្គទី១ ទាក់ទងនឹងការជម្លៀសពលរដ្ឋចេញពីទីក្រុង និងឧក្រិដ្ឋកម្មមួយចំនួនទៀត នៅពាក់កណ្តាលឆ្នាំ២០១៤ខាងមុខ។ សាលាក្តីនេះនឹងបន្តទៅកាន់សំណុំរឿងទី២ វគ្គ២ទៀតមុននឹងចាប់ផ្តើមសំណុំរឿងបន្ថែម០០៣និង០០៤។
ទោះជាមានការខ្វែងយោបល់គ្នាលើនីតិវិធីខ្លះរវាងសហចៅក្រមស៊ើបអង្កេតជាតិ និងអន្តរជាតិក្តី លោកនេត្រ ភក្តា្រ អ្នកនាំពាក្យសាលាក្តីខ្មែរក្រហម បានអះអាង ថា សហចៅក្រមស៊ើបអង្កេតជាតិ និងអន្តរជាតិកំពុងបំពេញកិច្ចការងារហើយ។
«ទាក់ទងជាមួយនឹងសំណុំរឿង០០៣ និង០០៤នេះគឺសំណុំរឿងទាំងពីរនេះកំពុង តែស្ថិតនៅក្នុងដៃរបស់សហចៅក្រមស៊ើបអង្កេត ហើយចៅក្រមជាតិ និងចៅក្រមអន្តរជាតិ ពួកគាត់កំពុងតែធ្វើការងារទៅលើការស៊ើបអង្កេតរបស់គាត់»។
សាលាក្តីកាត់ទោសខ្មែរក្រហមអនុញ្ញាតឲ្យជនរងគ្រោះដាក់ពាក្យបណ្តឹងព្រហ្ម ទណ្មធម្មតា និងបណ្តឹងតាំងខ្លួនជាដើមបណ្តឹងរដ្ឋប្បវេណីដើម្បីទាមទារសំណង ផ្លូវចិត្ត និងសំណងសមូហភាពក្នុងសំណុំរឿងនីមួយៗនៃសាលាក្តីខ្មែរក្រហម៕
ពលរដ្ឋខ្មែរក្រោមបានដាក់ពាក្យប្តឹងតាំងខ្លួនជាដើមបណ្តឹងរដ្ឋប្បវេណីចំនួន៥៧ថែមទៀត ក្រោយពេលបណ្តឹងចំនួន១៣៤បានដាក់រួចហើយនោះ។ មន្ត្រីអង្គការ ជួយសម្រួលការដាក់ពាក្យប្តឹង បានអះអាងថា ពលរដ្ឋខ្មែរក្រោមទាំងនោះបានទទួលរងទុក្ខវេទនា ក្រុមគ្រួសារពួកគេត្រូវពួកកម្មាភិបាលខ្មែរក្រហមកាប់សម្លាប់ដោយចោទប្រកាន់ថា ជាចារកម្មវៀតណាម និងរងទុក្ខដោយការកាប់សម្លាប់ដោយបញ្ហាផ្សេងទៀតក្នុងអំឡុងទសវត្សរ៍១៩៧០។
លោកតាន់ វិសាល មន្ត្រីសម្របសម្រួលនៃអង្គភាពគាំពារជនរងគ្រោះ បានអះ អាងប្រាប់វីអូអេតាមទូរស័ព្ទកាលពីថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ថា សំណុំរឿងរបស់ពលរដ្ឋខ្មែរ ក្រោមទាំងនេះនឹងបញ្ជូនទៅកាន់ការិយាល័យសហចៅក្រមស៊ើបអង្កេត ក្រោយ ពីដាក់បញ្ចូលក្នុងប្រព័ន្ធទិន្ន័យអង្គភាពគាំពារជនរងគ្រោះនៃសាលាក្តីខ្មែរក្រហមរួច។
«អង្គភាពជនរងគ្រោះបានទទួលយកសំណុំរឿងទាំងថ្មី ទាំងចាស់ហ្នឹង ហើយ កំពុងតែដំណើរការដាក់បញ្ចូលក្នុងប្រព័ន្ធទិន្នន័យរបស់អង្គភាពគាំពារជនរង គ្រោះហ្នឹង»។
ពលរដ្ឋខ្មែរក្រោម ដែលដាក់ពាក្យបណ្តឹងតាំងខ្លួនជាដើមបណ្តឹងរដ្ឋប្បវេណីទាំង នោះគឺភាគច្រើនមកខេត្តចំនួនបីគឺខេត្តបាត់ដំបង ខេត្តពោធិសាត់ និងខេត្តតាកែវ ក្រោយពីបានឃើញមានការដាក់បង្ហាញពីទំហ៊ុំនៃការស៊ើបអង្កេតថ្មីរបស់លោក សហចៅក្រមបរទេស ម៉ាក ហាម៊ែន។
លោកអាង ច័ន្ទរិទ្ធិ នាយកប្រតិបត្តិនៃអង្គការការពារសិទ្ធិជនជាតិភាគតិច ដែល បានជួយជនរងគ្រោះខ្មែរក្រោមទាំងនោះក្នុងការដាក់ពាក្យប្តឹង បានអះអាងថា ការដាក់ពាក្យបណ្តឹងបន្ថែមរបស់ពលរដ្ឋខ្មែរក្រោមនឹងជួយសម្រួលដល់កិច្ចការ ស៊ើបអង្កេតរបស់សហចៅក្រមស៊ើបអង្កេតបន្ត។
«ដូច្នេះហើយគឺគាត់មានចិត្តគាត់ចង់ជួយគាំទ្រដល់ការស៊ើបអង្កេត ហើយបង្ហាញនូវភស្តុតាងដើម្បីឲ្យសហចៅក្រមស៊ើបអង្កេតហ្នឹងធ្វើការចោទប្រកាន់ ឬក៏បន្តនូវនីតិវិធីច្បាប់សម្រាប់សំណុំរឿង០០៣ និង០០៤ ហើយពួកគាត់នឹងបានដាក់ពាក្យមកខាងអង្គការខ្ញុំដែលយើងបានទទួលជាង៥០ទៀត»។
សំណុំរឿង០០៣ និង០០៤ ដែលមានជនសង្ស័យ៥នាក់ជាអតីតកម្មាភិបាលខ្មែរក្រហមជាន់ខ្ពស់ ត្រូវរដ្ឋាភិបាលធ្លាប់បានប្រកាសប្រឆាំង រារាំង មិនឲ្យមានដំណើរការទៅមុខ។
ជនសង្ស័យទាំងនោះក្នុងសំណុំរឿង០០៤ មានលោកយឹម ទិត ហៅតាទិត លោកឱម អាន ហៅតាអាន និងអ្នកស្រីអ៊ឹម ចែម។ សំណុំរឿង០០៣គឺមានលោក មាស មុត តែម្នាក់ប៉ុណ្ណោះ ក្រោយពេលលោកស៊ូ ម៉េតបានស្លាប់ដោយសារជំងឺកាលពីពាក់កណ្តាលខែមិថុនាកន្លងមក។ ជនទាំងនោះមិនត្រូវគេនាំខ្លួនមកឃុំឃាំង ដូចសំណុំរឿង០០១ និង០០២ទេ ទោះជាសហព្រះរាជអាជ្ញាបានចោទប្រកាន់ជាបឋមតាំងពីឆ្នាំ២០០៨ក្តី។
សាលាក្តីកាត់ទោសខ្មែរក្រហម ដែលមានបញ្ហាខាងថវិកាគាំទ្រ កំពុងរង់ចាំសាលក្រមដាក់ទោសមេដឹកនាំខ្មែរក្រហមកំពូលពីរនាក់គឺនួន ជា និងខៀវ សំផននៃសំណុំរឿង០០២វគ្គទី១ ទាក់ទងនឹងការជម្លៀសពលរដ្ឋចេញពីទីក្រុង និងឧក្រិដ្ឋកម្មមួយចំនួនទៀត នៅពាក់កណ្តាលឆ្នាំ២០១៤ខាងមុខ។ សាលាក្តីនេះនឹងបន្តទៅកាន់សំណុំរឿងទី២ វគ្គ២ទៀតមុននឹងចាប់ផ្តើមសំណុំរឿងបន្ថែម០០៣និង០០៤។
ទោះជាមានការខ្វែងយោបល់គ្នាលើនីតិវិធីខ្លះរវាងសហចៅក្រមស៊ើបអង្កេតជាតិ និងអន្តរជាតិក្តី លោកនេត្រ ភក្តា្រ អ្នកនាំពាក្យសាលាក្តីខ្មែរក្រហម បានអះអាង ថា សហចៅក្រមស៊ើបអង្កេតជាតិ និងអន្តរជាតិកំពុងបំពេញកិច្ចការងារហើយ។
«ទាក់ទងជាមួយនឹងសំណុំរឿង០០៣ និង០០៤នេះគឺសំណុំរឿងទាំងពីរនេះកំពុង តែស្ថិតនៅក្នុងដៃរបស់សហចៅក្រមស៊ើបអង្កេត ហើយចៅក្រមជាតិ និងចៅក្រមអន្តរជាតិ ពួកគាត់កំពុងតែធ្វើការងារទៅលើការស៊ើបអង្កេតរបស់គាត់»។
សាលាក្តីកាត់ទោសខ្មែរក្រហមអនុញ្ញាតឲ្យជនរងគ្រោះដាក់ពាក្យបណ្តឹងព្រហ្ម ទណ្មធម្មតា និងបណ្តឹងតាំងខ្លួនជាដើមបណ្តឹងរដ្ឋប្បវេណីដើម្បីទាមទារសំណង ផ្លូវចិត្ត និងសំណងសមូហភាពក្នុងសំណុំរឿងនីមួយៗនៃសាលាក្តីខ្មែរក្រហម៕