សកម្មជន​ខ្មែរ​​​នៅ​ក្រៅ​ប្រទេស​និង​ថ្នាក់ដឹកនាំ​បក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ​ពេញចិត្ត​នឹង​ជំហរ​អាមេរិក​​ចំពោះ​កម្ពុជា

អ្នកស្រីអនុរដ្ឋមន្ត្រីការបរទេស Wendy R. Sherman ដែលជាមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់លំដាប់ទី ២ ក្នុងក្រសួងការបរទេសអាមេរិក បានជួបលោក កឹម សុខា មេដឹកនាំ​ប្រឆាំង​កម្ពុជា ក្នុង​អំឡុង​ទស្សនកិច្ច​របស់​អ្នកស្រី​នៅ​រាជធានី​ភ្នំពេញ​​កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី​១ ខែ​មិថុនា ឆ្នាំ​២០២១។ (Facebook/US Embassy Phnom Penh)

មន្ត្រី​គណបក្ស​ប្រឆាំង​ដែល​រស់នៅ​និរទេស​ខ្លួន​ក្រៅប្រទេស​និង​សកម្មជន​សិទ្ធិ​មនុស្ស​ខ្មែរ​អាមេរិកាំង​សម្តែង​ការ​ពេញចិត្ត​នឹង​ជំហរ​របស់​ក្រសួង​ការបរទេស​សហរដ្ឋ​អាមេរិក​ដែល​ជំរុញ​ឲ្យ​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា​បើក​ចំហ​សិទ្ធិ​ពលរដ្ឋ​និង​សិទ្ធិ​នយោបាយ​ជាថ្មី។

ប្រតិកម្ម​នេះ​កើតឡើង​បន្ទាប់​ពី​អ្នកស្រី​ Wendy R. Sherman ​អនុរដ្ឋមន្ត្រី​ការបរទេសសហរដ្ឋ​អាមេរិក​បាន​ធ្វើ​ទស្សនកិច្ច​នៅ​ប្រទេស​កម្ពុជា​កាលពី​ថ្ងៃទី១​ខែ​មិថុនាដោយ​បាន​ស្នើសុំ​ឲ្យ​មេដឹកនាំ​កម្ពុជា​យកចិត្ត​ទុកដាក់ដល់​ការ​គោរព​សិទ្ធិ​មនុស្ស​និង​បើក​ចំហ​សិទ្ធិ​សេរីភាព​នយោបាយសិទ្ធិ​ពលរដ្ឋ​និង​សិទ្ធិ​អង្គការ​សង្គម​ស៊ីវិល​ក្រោយ​ពី​បាន​ធ្លាក់ចុះ​ជាខ្លាំង​ក្នុង​រយៈពេល​ជាច្រើន​ឆ្នាំ​កន្លង​មកនេះ។ អ្នកស្រី​ Sherman ​ក៏​បាន​សង្កត់​ធ្ងន់​ថា​ទាំង​អស់​នេះ​គឺ​ជា​ផ្នែក​ដ៏​សំខាន់​នៃ​ទំនាក់ទំនង​ទ្វេភាគី​រវាង​សហរដ្ឋ​អាមេរិក​និង​កម្ពុជា។

ថ្នាក់​ដឹកនាំ​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ​ដែល​កំពុង​រស់នៅ​និរទេស​ខ្លួន​ក្នុង​សហរដ្ឋ​អាមេរិក​បាន​ថ្លែង​ថា​បើ​ទោះបី​ជា​ដំណើរ​ទស្សនកិច្ច​នេះ​មិន​ទាន់​ចេញ​ជា​លទ្ធផល​អ្វី​នៅឡើយប៉ុន្តែ​គណបក្ស​ប្រឆាំងរំពឹង​ថា​ស្ថានភាព​នៅ​កម្ពុជា​នឹង​អាច​ប្រសើរ​ឡើងវិញ។

អ្នកស្រី ​មូរ សុខហួរ​ អនុប្រធាន​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ​បាន​បញ្ជាក់​ប្រាប់​វីអូអេ​ថា៖ «អ្វី​ដែល​លោក​ជំទាវ​អនុរដ្ឋ​មន្ត្រី ​Wendy Sherman លើក​មក​នេះ​គឺ​ជា​អ្វី​ដែល​ជា​សំណូមពរ​យើងខ្ញុំ​ជាអ្នក​ចង់ឃើញ​ប្រទេស​កម្ពុជា​មាន​លទ្ធិ​ប្រជាធិបតេយ្យ​មាន​សិទ្ធិ​សេរីភាព​និង​មាន​សន្តិភាព​ពិត​ប្រាកដ។ លោកជំទាវ​បាន​លើក​យក​គ្រប់​ចំណុច​ទាំងអស់។ ដូច្នេះ​ជា​និម្មិតរូប​នៃ​ការ​តស៊ូ​របស់​យើង​យើង​មាន​ក្តី​សង្ឃឹម​ក្រោយ​ពី​ឃើញ​និង​អាន​សេចក្តី​ថ្លែងការណ៍​និង​ធ្វីត​(tweet)​របស់​លោក​ជំទាវ​ចេញ​ជា​សាធារណៈ​មក»។

រូបឯកសារ៖ អ្នកស្រី មូរ សុខហួរ អនុប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ដែលត្រូវបានតុលាការរំលាយចោល ថ្លែងក្នុងបទសម្ភាសន៍មួយជាមួយនឹងទីភ្នាក់ងារព័ត៌មាន AP ក្នុងទីក្រុងឡុងដ៍ ចក្រភពអង់គ្លេស ថ្ងៃទី១៦ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៧។

លំហ​សិទ្ធិ​សេរីភាព​ពលរដ្ឋ​អង្គការ​សង្គម​ស៊ីវិល​និង​សិទ្ធិនយោបាយ​នៅ​កម្ពុជា​បានរួម​តូច​ជាង​៤ឆ្នាំ​មក​ហើយនិង​ជាពិសេស​ក្រោយពី​តុលាការ​កំពូល​បាន​រំលាយ​គណបក្ស​សង្គ្រោះជាតិនៅ​ចុងឆ្នាំ​២០១៧​ហើយ​រដ្ឋាភិបាល​បាន​ធ្វើទុកបុក្ខម្នេញ​អ្នករិះគន់​និង​ប្រើប្រាស់​ប្រព័ន្ធ​តុលាការ​ចោទ​ប្រកាន់​អ្នក​នយោបាយ​ប្រឆាំង​ក្នុង​នោះ​មាន​លោក កឹម​ សុខា​ ប្រធាន​គណបក្ស​សង្គ្រោះជាតិ​អតីត​អ្នកសារព័ត៌មាន​វិទ្យុ​អាស៊ីសេរីនិង​លោក រ៉ុង ឈុន​មេដឹកនាំ​សហជីព​ដ៏​ឆ្នើម​មួយ​រូប​និង​ក៏​ជាអតីត​សមាជិក​គណៈកម្មាធិការជាតិ​រៀបចំ​ការបោះឆ្នោត។​

នៅក្នុង​ជំនួប​ជាមួយ​នឹង​ប្រមុខ​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា​អ្នកស្រី​ Sherman​ក៏​បាន​អំពាវនាវ​ដល់​លោក​នាយករដ្ឋមន្ត្រី​ហ៊ុន សែន​ឲ្យ​ទម្លាក់​ចោល​ឲ្យ​បាន​ទាន់ពេល​នូវ​ការចោទ​ប្រកាន់​មាន​លក្ខណៈ​នយោបាយ​ទាំងអស់​និង​បើក​ចំហឡើងវិញ​នូវលំហ​នយោបាយ​និង​សង្គម​ស៊ីវិល​ឲ្យ​បាន​មុន​ការបោះឆ្នោត​ក្រុមប្រឹក្សា​ឃុំ​សង្កាត់​នៅ​ឆ្នាំ ២០២២​និង​ការបោះឆ្នោតជាតិ​នៅ​ឆ្នាំ​២០២៣។

អ្នកស្រី Wendy Sherman អនុ​រដ្ឋមន្រ្តី​ក្រសួង​ការ​បរទេស​អាមេរិក ជួប​ជាមួយ​នឹង​លោក​នាយក​រដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ក្នុង​ដំណើរ​ទស្សនកិច្ច​ផ្លូវ​រដ្ឋ​មក​កម្ពុជា ថ្ងៃទី១ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២១។ (រូបថត​ផ្ដល់​ឲ្យ​ដោយ​ស្ថានទូត​សហរដ្ឋ​អាមេរិក​ប្រចាំ​នៅ​កម្ពុជា)

ថ្លែង​នៅ​ក្នុង​សន្និសីទ​សារព័ត៌មាន​តាម​ទូរស័ព្ទ​ក្រោយ​ពី​ដំណើរ​ទស្សនកិច្ច​នោះអ្នកស្រី Sherman បាន​បន្ថែម​ថា៖ «ដូច្នេះ​សារ​របស់​ខ្ញុំ​ច្បាស់​ពី​សហរដ្ឋ​អាមេរិក​ហើយ​ខ្ញុំ​សង្ឃឹម​ថា​លោក​នាយករដ្ឋមន្ត្រី​ស្តាប់​ដោយ​យកចិត្ត​ទុកដាក់​ហើយ​លោក​ហាក់​ដូច​ជា​យកចិត្ត​ទុកដាក់»។

លោក យ័ប​ គឹមទឹង​ ប្រធាន​សមាគម​ខ្មែរ​អាមេរិកាំង​ដើម្បី​សិទ្ធិមនុស្ស​និង​ប្រជាធិបតេយ្យ​នៅ​រដ្ឋ Virginiaបាន​ថ្លែងថា​វាជា​ការណ៍​ល្អ​ដែល​មាន​ការ​ពិភាក្សា​គ្នា​ដោយត្រង់​ទៅ​ត្រង់មក​ហើយ​កូនសោរ​គន្លឹះ​នៅ​ពេល​នេះ​គឺ​ស្ថិត​លើ​ប្រទេស​កម្ពុជា។

លោក​ យ័ប គឹមទឹង​ បាន​បន្ថែម​ថា៖ «បើ​សិន​ជា​រដ្ឋាភិបាល​ខ្មែរ​ផ្លាស់ប្តូរ​គឺ​ជា​ការណ៍​ល្អ។បើ​មិន​ផ្លាស់ប្តូរ​ទេ​ទំនាក់ទំនង​រវាង​ខ្មែរ​និង​អាមេរិក​មិន​ល្អ​ធ្វើ​ឲ្យ​សេដ្ឋកិច្ច​ខ្មែរ​យើង​មិន​ដើរ​ទៅមុខ»។

រូប​ឯកសារ៖ លោក យ័ប គឹមទឹង ​នៅ​ការិយាល័យ​វីអូអេក្នុង​រដ្ឋធានី​វ៉ាស៊ីនតោន​ កាល​ពី​ឆ្នាំ២០១៩។ (សាយ មុន្នី/VOA)

សកម្មជន​សហគមន៍​ខ្មែរ​យល់​ថា​ទស្សនកិច្ច​នេះ​មាន​លក្ខណៈ​វិជ្ជមាន​ទាំង​សម្រាប់​នយោបាយ​ផ្ទៃក្នុង​កម្ពុជា​និង​តួនាទី​របស់​កម្ពុជា​ក្នុង​តំបន់​ផង​ដែរ​ជាពិសេស​នៅ​ពេល​ដែល​កម្ពុជា​ក្លាយ​ជា​ប្រធាន​ប្តូរវេន​អាស៊ាន​នៅ​ឆ្នាំ​២០២២។

លោក​ នាថបណ្ឌិត តាកែវ ឫទ្ធិពល ​ប្រធាន​មហាសន្និបាត​ខ្មែរ​ឯនាយ​សមុទ្របាន​បញ្ជាក់​ប្រាប់​វីអូអេ​ថា៖​«ជា​ការ​បើកផ្លូវ​មួយ​ដែល​គ្រប់​ភាគី​អាច​បើក​កិច្ច​ចរចា​ហើយ​រក​ដំណោះស្រាយ​ដែល​ទទួល​យក​បាន​ទាំងអស់​គ្នា​ទាំង​ភាគី​កម្ពុជា​ខ្លួន​ឯង​ផ្ទាល់​ទាំង​គ្រប់​គណបក្ស​គ្រប់​ភាគី​ទាំង​អន្តរជាតិ​ប្រទេស​ជិតខាង​ខ្មែរ​យើង​ផង​ហើយ​នឹង​ជាមួយ​តំបន់​អាស៊ាន​ហើយ​នឹង​មហា​អំណាច​ចិន​មហា​អំណាច​អាមេរិកាំង​និង​សហភាព​អឺរ៉ុប​ជាដើម»។

អ្នកស្រី​ Sherman​ ក៏​បាន​ទៅ​ជួបពិភាក្សា​ការងារ​ដោយ​ផ្ទាល់​ជាមួយ​នឹង​លោក កឹម សុខា​ នៅ​គេហដ្ឋាន​របស់​លោក​ហើយនៅតែ​ទទួលស្គាល់លោក​ជា​ប្រធាន​គណបក្ស​សង្គ្រោះជាតិ​បើទោះ​បី​ជា​តុលាការ​កំពូល​កម្ពុជា​បាន​រំលាយនិង​ចោទប្រកាន់​លោក​ពី​បទ​ក្បត់ជាតិ​ដោយ​ឃុបឃិត​នឹង​អាមេរិក​ក៏ដោយ។

Your browser doesn’t support HTML5

អនុរដ្ឋមន្ត្រី​ការបរទេស​បញ្ជាក់​ពី​សារៈសំខាន់​នៃ​តំបន់​អាស៊ី​ចំពោះ​សហរដ្ឋ​អាមេរិក

អ្នកស្រី​ មូរ សុខហួរ​ នៃ​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ​ពេញ​ចិត្ត​នឹង​ជំនួប​នេះ​និង​បញ្ជាក់​ថា៖ «នេះ​ផ្តល់​ក្តី​សង្ឃឹម​ហើយ​ផ្តល់​យុត្តិធម៌​ដល់​ពួក​យើង​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ​ផង​ដែរ។ នេះ​ជា​រូបភាព​ដ៏​ល្អ​ដែល​ផ្តល់​យុត្តិធម៌​ដល់​អ្នកស្នេហា​ជាតិ​ហើយ​ជាពិសេស​អ្នកដែល​កំពុង​រងគ្រោះ​ក្នុង​ពន្ធនាគារ​និង​ជូន​ទៅ​ដល់​លោក​ប្រធាន​កឹម សុខា​ ខ្លួន​ឯង»។​

ប្រទេស​កម្ពុជា​បាន​រៀបចំ​ការបោះឆ្នោត​ជាតិ​នៅ​ខែ​កក្កដា​ឆ្នាំ​២០១៨​ដោយ​គ្មាន​គណបក្ស​ប្រឆាំង​ដែល​មាន​សក្តានុពល​ដែល​នាំ​ឲ្យ​គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា​របស់​លោក​នាយករដ្ឋមន្ត្រី​ហ៊ុន សែន​ឈ្នះ​អាសនៈ​ទាំង​អស់​ចំនួន​១២៥​នៅ​រដ្ឋសភា​និង​ឈាន​ទៅ​កាន់​អំណាច​ដោយ​ឯកបក្ស។

សហរដ្ឋ​អាមេរិក​ក៏​បាន​សម្តែង​ក្តី​ព្រួយ​បារម្ភ​យ៉ាងខ្លាំង​ផងដែរ​អំពី​វត្តមាន​យោធា​ចិន​នៅ​ក្នុង​មូលដ្ឋាន​កងទ័ព​ជើងទឹក​រាម​នៃ​ខេត្ត​ព្រះសីហនុនិង​ចង់​ឲ្យ​ប្រទេស​កម្ពុជា​រក្សា​ជំហរ​ឯករាជ្យ។ សហរដ្ឋ​អាមេរិក​មើល​ឃើញ​ថា​វត្តមាន​យោធា​ចិន​ធ្វើ​ឲ្យ​ខូចខាត​អធិបតេយ្យភាព​កម្ពុជា​គំរាមកំហែង​ដល់​សន្តិសុខ​តំបន់​និងមាន​ផល​ប៉ះពាល់​អវិជ្ជមាន​ដល់​ទំនាក់ទំនង​អាមេរិក​និង​កម្ពុជា។

រូបភាពពីផ្កាយរណប បង្ហាញពីមូលដ្ឋានកងទ័ពជើងទឹករាមនៅខេត្តព្រះសីហនុ មុន និងក្រោយការវាយកម្ទេចមូលដ្ឋានទ័ពចាស់ដែលឧបត្ថម្ភដោយរដ្ឋាភិបាលអាមេរិក។ (រូបថតដកស្រង់ពីគេហទំព័រ CSIS)

រូប​ឯកសារ៖ អ្នកសារព័ត៌មានម្នាក់មើលពីក្នុងរថយន្តក្រុងមួយទៅកាន់ទិដ្ឋភាពផែសំចតនាវាល្បាតនៃកងទ័ពជើងទឹកកម្ពុជា ក្នុងអំឡុងទស្សនកិច្ចពិសេសនិងកម្រមួយសម្រាប់អ្នកសារព័ត៌មាននៅមូលដ្ឋានទ័ពសមុទ្ររាម ក្នុងខេត្តព្រះសីហនុកាលពីថ្ងៃសុក្រទី២៦ ខែកក្កដា ឆ្នាំ ២០១៩។ (សឹង សុផាត/VOA)

ក្រសួង​ការបរទេស​សហរដ្ឋ​អាមេរិក​បាន​ថ្លែង​តាម​រយៈ​សេចក្តី​ប្រកាស​ព័ត៌មានថា៖ «អ្នកស្រី​អនុរដ្ឋមន្ត្រី​បាន​ទទូច​ឲ្យ​ថ្នាក់​ដឹកនាំ​កម្ពុជា​រក្សា​គោលនយោបាយ​ការបរទេស​ឯករាជ្យ​និង​រក្សា​តុល្យភាព​ដើម្បី​ផលប្រយោជន៍​ដ៏​ល្អ​បំផុត​របស់​ពលរដ្ឋ​កម្ពុជា»។

មេដឹកនាំ​កម្ពុជា​ធ្លាប់​បាន​ប្រកែក​ជាបន្ត​បន្ទាប់​ថា​កងយោធា​ចិន​គ្រាន់តែ​ជួយ​សាងសង់​កំពង់ផែ​និង​មូលដ្ឋាន​ទ័ព​ជើងទឹក​នៅ​រាម​សម្រាប់​កម្ពុជា​ប្រើប្រាស់​តែ​ប៉ុណ្ណោះ​ដោយសារតែ​កម្ពុជា​មិន​មាន​ប្រាក់​គ្រប់គ្រាន់ហើយ​មិន​មាន​កិច្ច​សន្យា​សម្ងាត់​ណា​រវាង​ចិន​និង​កម្ពុជា​ឡើយ។ ប៉ុន្តែ​កាល​ពី​ចុង​ឆ្នាំ​មុន​កម្ពុជា​បាន​វាយ​កម្ទេច​ចោល​អគារ​ចំនួន​ពីរ​ក្នុង​មូលដ្ឋាន​កងទ័ព​ជើងទឹក​រាម​ដែល​សហរដ្ឋ​អាមេរិក​ទើបតែ​បាន​ជួយ​សាងសង់ក្នុងឆ្នាំ​២០១៧​មួយ​និង​មួយ​ទៀត​សាងសង់​ក្នុង​ឆ្នាំ​២០១២។ អ្នកស្រី Sherman បានសុំ​ឲ្យ​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា​បំភ្លឺ​អំពី​ការ​វាយ​អគារ​ទាំង​ពីរ​ចោល​ដោយ​គ្មាន​ការ​ជូន​ដំណឹង​ឬ ការ​ពន្យល់​មូលហេតុ។​កម្ពុជា​នៅ​តែ​មិនទាន់​មាន​ចម្លើយ​សមស្រប​ដែល​សហរដ្ឋ​អាមេរិក​អាច​ទទួលបាន​នៅឡើយ។

ទំនាក់ទំនង​រវាង​កម្ពុជា​និង​ចិន​បាន​ឈាន​មក​ដល់​កម្រិត​យុទ្ធសាស្ត្រ​គ្រប់ជ្រុងជ្រោយ​តាំង​ពី​ថ្នាក់​ជាតិ​ដល់​ថ្នាក់​មូលដ្ឋាន​ក្នុង​ខណៈ​ពេល​ដែល​ឥទ្ធិពល​បស្ចិមប្រទេស​ថយចុះ។ ចិន​បាន​បង្កើន​ជំនួយ​និង​ផ្តល់ប្រាក់​កម្ចី​សម្រាប់​សាងសង់​ហេដ្ឋា​រចនា​សម្ព័ន្ធ​ជាច្រើន​នៅ​កម្ពុជា​តាម​គម្រោង​ផ្លូវ​ក្រវ៉ាត់​ពាណិជ្ជកម្ម​(Belt and Road Initiative)។​ ចិន​បាន​សន្យា​ផ្តល់​ប្រាក់​ជិត​៦០០​លាន​ដុល្លារ​សម្រាប់​ឆ្នាំ​២០១៩​ដល់​២០២១។​នេះ​បើតាម​ការប្រកាស​កន្លង​មក​របស់​លោក​នាយករដ្ឋ​មន្ត្រី​ហ៊ុន សែន។ ​

លោក ​វ៉ាន់ ស ​ប្រធាន​មូលនិធិ​មិត្តភាព​ខ្មែរ​អាមេរិកាំងបាន​ថ្លែងថា​បណ្តា​ប្រទេស​មហា​អំណាច​តែងតែ​ស្វែងរក​ផលប្រយោជន៍​ដោយ​ទាក់ទាញ​ការគាំទ្រ​ពី​តំបន់​ហើយ​បើ​កម្ពុជា​ដើរ​ផុត​ពី​គោល​នយោបាយ​អព្យាក្រឹត​នឹងអាច​ជាន់ដាន​អតីតកាល​ដែល​ភាគី​និយម​ចិន​និង​អាមេរិក​បាន​ប្រយុទ្ធ​គ្នា​នៅ​កម្ពុជា​ក្នុង​ទសវត្សរ៍​១៩៧០។

លោក ​វ៉ាន់ ស ​ដែល​ក៏​ជា​អតីត​រដ្ឋមន្ត្រី​ក្រសួង​សន្តិសុខ​ជាតិ​របស់​រដ្ឋាភិបាល​លោក​នាយករដ្ឋមន្ត្រី​ឡុង បូរ៉េត​ បាន​បន្ថែម​ថា៖​«ដូច្នេះ​ចំណង​ចង​អន្តរជាតិ​គឺ​មាន​តែ​ផ្លូវ​ដដែល​ទេ​ហើយ​បំណង​របស់​គេ​គឺ​ទាញ​រក​ការគាំទ្រ​ពី​តំបន់​ទៅ​ចូល​ទៅ​ម្ខាងៗ។ ខាងចិន​គេ​អត់​ធ្វើ​អី​ទេ​គេ​យក​តែ​ Belt and Road (ផ្លូវ​ក្រវ៉ាត់​ពាណិជ្ជកម្ម) មក​និយាយ។ ដូច្នេះ​ជៀស​មិនរួច​ទេ​គឺ​គ្រាន់តែ​ឈ្មោះ​ខុស​គ្នា​ហើយ​ទន្លេ​មេគង្គ​ក៏​ចែក​គ្នា​ជាពីរ។ ខាងQUAD (សហរដ្ឋ​អាមេរិក ជប៉ុន ឥណ្ឌា​និង​អូស្រ្តាលី) ក៏​មាន​ហើយ​បើ​យើង​ទៅ​ណា​ម្ខាងៗ​គឺ​ទៅ​ជា​ភាគ​មួយ​នៃ​សង្គ្រាម​ត្រជាក់​ទៀត​ហើយ។ តែ​យើង​មិន​ស្រួល​ទៅ​ជា​ឧបករណ៍​របស់គេ»៕