ភ្នំពេញ —
ក្រុមអង្គការសង្គមស៊ីវិលបានជួបប្រជុំគ្នានៅល្ងាចថ្ងៃអង្គារនេះដើម្បីលើកពីកង្វល់នានាទាក់ទងនឹងអំពើហិង្សាដែលអាចកើតឡើងជាយថាហេតុក្នុងអំឡុងពេលបោះឆ្នោត ដែលនឹងប្រព្រឹត្តទៅនៅថ្ងៃទី២៨ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៣នេះ។
មានតំណាងអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាលជាងដប់បានលើកពីកង្វល់រួមរបស់ពួកគេទាក់ទងនឹងបរិយាកាសហិង្សាក្នុងពេលដែលគណបក្សនយោបាយនានាកំពុងធ្វើការឃោសនាបោះឆ្នោតនិងដំណើរការឆ្ពោះទៅរកការបោះឆ្នោត ក្រោយពីមានសញ្ញានៃអំពើហិង្សាមួយចំនួនដែលក្រុមមន្ត្រីអង្គការសង្គមសីវិលបានកត់សម្គាល់។ នេះបើយោងតាមក្រុមមន្ត្រីដែលចូលរួមកិច្ចប្រជុំដែលបានប្រាប់វីអូអេសំឡេងសហរដ្ឋអាមេរិកតាមទូរស័ព្ទ។
លោកឈិត សំអាត នាយកប្រតិបត្តិនៃវេទិកាអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាល ឬNGO Forum មានប្រសាសន៍ថា សង្គមស៊ីវិលយល់ថា ការបោះឆ្នោតនឹងបង្ហាញពីសារៈសំខាន់នៃដំណើរការលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ ហេតុដូច្នេះហើយក្រុមអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាលចង់ឃើញការបោះ ឆ្នោតមួយប្រកបដោយបរិយាកាសយុត្តិធម៌។
លោកនិយាយថា៖ «យើងអត់ចង់ឃើញអំពើហិង្សា ឬការរំលោភសិទ្ធិផ្សេងក្នុងរយៈកាលនៃការឃោសនាបោះឆ្នោត ក៏ដូចជាការបោះឆ្នោតដែរ។ សំខាន់គឺយើងចង់ឲ្យមានសន្តិភាពនៅក្នុងការបោះឆ្នោតដើម្បីធានានូវការបោះឆ្នោតយុត្តិធម៌និងត្រឹមត្រូវ»។
កិច្ចប្រជុំនេះធ្វើឡើងមួយថ្ងៃប៉ុណ្ណោះបន្ទាប់ពីក្រុមសមត្ថកិច្ចក្រុងភ្នំពេញបានបង្រ្កាបលើស្ត្រីអ្នកតវ៉ានៃសហគមន៍ក្រីក្រនៅបឹងកក់ និងបុរីកីឡា ហើយបណ្តាលឲ្យស្ត្រីពីរនាក់រងរបួស និងម្នាក់ក្នុងនោះរលូតកូនដែលមានផ្ទៃពោះពីរខែកន្លះ។
លោកឈិត សំអាតបន្ថែមថា ក្រុមអង្គការសង្គមស៊ីវិលនឹងស្នើឲ្យគ្រប់ភាគីពាក់ព័ន្ធធានាឲ្យមានបរិយាកាសល្អសម្រាប់ដំណើរការបោះឆ្នោតនេះ។
លោកថ្លែងថា៖«យើងនឹងអំពាវនាវទៅដល់គណបក្សទាំងអស់ដែលឈរឈ្មោះក្នុងការបោះឆ្នោត ក៏ដូចជារដ្ឋាភិបាលនិងម្ចាស់ជំនួយទាំងអស់ ឲ្យជួយជំរុញធ្វើម៉េចឲ្យការបោះឆ្នោតនេះប្រកបដោយសន្តិភាព កុំឲ្យមានហិង្សា ធ្វើឲ្យការបោះឆ្នោតនេះត្រឹមត្រូវនិងយុត្តិធម៌»។
លោកឈាង រិទ្ធី សមាជិកក្រុមការងារដើម្បីសន្តិភាព ដែលបានចូលរួមក្នុងកិច្ចប្រជុំនេះដែរបានឲ្យដឹងថា ក្រុមអង្គការសង្គមស៊ីវិលគ្រោងនឹងចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍មួយអំពីកង្វល់របស់ខ្លួននេះហើយគ្រោងនឹងចូលគាល់ព្រះមហាក្សត្រសម្តេចព្រះបរមនាថ នរោត្តម សីហមុនី ដើម្បីស្វែងរកការគាំទ្រពីព្រះអង្គក្នុងការអំពាវនាវឲ្យមានបរិយាកាសបោះឆ្នោតមួយដោយគ្មានអំពើហិង្សា។
នៅក្នុងពេលនេះ គណបក្សចំនួនប្រាំបីកំពុងធ្វើការឃោសនាដើម្បីប្រជែងរកការគាំទ្រពីអ្នកបោះឆ្នោត។ អ្នកបោះឆ្នោតមានចំនួនសរុបជាង៩,៦លាននាក់។
យោងតាមកញ្ញា គង់ រ៉ាវីន អ្នកសម្របសម្រួលផ្នែកអង្កេតនៃគណៈកម្មាធិការដើម្បីការបោះឆ្នោតដោយសេរី និងយុត្តិធម៌នៅកម្ពុជាហៅថា ខុមហ្វ្រែល បានឲ្យដឹងថា មានភាពមិនប្រក្រតីប្រមាណជា៥០ករណីបានកើតឡើងក្នុងរយៈពេលឃោសនាបោះឆ្នោតប្រាំមួយថ្ងៃមកនេះ។ ប៉ុន្តែខុមហ្វ្រែលមិនទាន់បានរកឃើញករណីហិង្សាគួរកត់សម្គាល់នោះទេ។
ដោយឡែកលោកទេព នីថា អគ្គលេខាធិការគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត មានប្រសាសន៍ថា មានការមិនគោរពគ្នាមួយចំនួនរវាងគណបក្សធំៗក្នុងការឃោសនា ប៉ុន្តែមានករណីហិង្សាតែមួយគត់ដែលកើតឡើងនៅក្នុងខេត្តកំពង់ឆ្នាំ ដែលរំខានដល់ការឃោសនា។ លោកទេព នីថា បញ្ជាក់ថា ករណីនេះកំពុងស្ថិតក្រោមការដោះស្រាយ៕
មានតំណាងអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាលជាងដប់បានលើកពីកង្វល់រួមរបស់ពួកគេទាក់ទងនឹងបរិយាកាសហិង្សាក្នុងពេលដែលគណបក្សនយោបាយនានាកំពុងធ្វើការឃោសនាបោះឆ្នោតនិងដំណើរការឆ្ពោះទៅរកការបោះឆ្នោត ក្រោយពីមានសញ្ញានៃអំពើហិង្សាមួយចំនួនដែលក្រុមមន្ត្រីអង្គការសង្គមសីវិលបានកត់សម្គាល់។ នេះបើយោងតាមក្រុមមន្ត្រីដែលចូលរួមកិច្ចប្រជុំដែលបានប្រាប់វីអូអេសំឡេងសហរដ្ឋអាមេរិកតាមទូរស័ព្ទ។
លោកឈិត សំអាត នាយកប្រតិបត្តិនៃវេទិកាអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាល ឬNGO Forum មានប្រសាសន៍ថា សង្គមស៊ីវិលយល់ថា ការបោះឆ្នោតនឹងបង្ហាញពីសារៈសំខាន់នៃដំណើរការលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ ហេតុដូច្នេះហើយក្រុមអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាលចង់ឃើញការបោះ ឆ្នោតមួយប្រកបដោយបរិយាកាសយុត្តិធម៌។
លោកនិយាយថា៖ «យើងអត់ចង់ឃើញអំពើហិង្សា ឬការរំលោភសិទ្ធិផ្សេងក្នុងរយៈកាលនៃការឃោសនាបោះឆ្នោត ក៏ដូចជាការបោះឆ្នោតដែរ។ សំខាន់គឺយើងចង់ឲ្យមានសន្តិភាពនៅក្នុងការបោះឆ្នោតដើម្បីធានានូវការបោះឆ្នោតយុត្តិធម៌និងត្រឹមត្រូវ»។
កិច្ចប្រជុំនេះធ្វើឡើងមួយថ្ងៃប៉ុណ្ណោះបន្ទាប់ពីក្រុមសមត្ថកិច្ចក្រុងភ្នំពេញបានបង្រ្កាបលើស្ត្រីអ្នកតវ៉ានៃសហគមន៍ក្រីក្រនៅបឹងកក់ និងបុរីកីឡា ហើយបណ្តាលឲ្យស្ត្រីពីរនាក់រងរបួស និងម្នាក់ក្នុងនោះរលូតកូនដែលមានផ្ទៃពោះពីរខែកន្លះ។
លោកឈិត សំអាតបន្ថែមថា ក្រុមអង្គការសង្គមស៊ីវិលនឹងស្នើឲ្យគ្រប់ភាគីពាក់ព័ន្ធធានាឲ្យមានបរិយាកាសល្អសម្រាប់ដំណើរការបោះឆ្នោតនេះ។
លោកថ្លែងថា៖«យើងនឹងអំពាវនាវទៅដល់គណបក្សទាំងអស់ដែលឈរឈ្មោះក្នុងការបោះឆ្នោត ក៏ដូចជារដ្ឋាភិបាលនិងម្ចាស់ជំនួយទាំងអស់ ឲ្យជួយជំរុញធ្វើម៉េចឲ្យការបោះឆ្នោតនេះប្រកបដោយសន្តិភាព កុំឲ្យមានហិង្សា ធ្វើឲ្យការបោះឆ្នោតនេះត្រឹមត្រូវនិងយុត្តិធម៌»។
លោកឈាង រិទ្ធី សមាជិកក្រុមការងារដើម្បីសន្តិភាព ដែលបានចូលរួមក្នុងកិច្ចប្រជុំនេះដែរបានឲ្យដឹងថា ក្រុមអង្គការសង្គមស៊ីវិលគ្រោងនឹងចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍មួយអំពីកង្វល់របស់ខ្លួននេះហើយគ្រោងនឹងចូលគាល់ព្រះមហាក្សត្រសម្តេចព្រះបរមនាថ នរោត្តម សីហមុនី ដើម្បីស្វែងរកការគាំទ្រពីព្រះអង្គក្នុងការអំពាវនាវឲ្យមានបរិយាកាសបោះឆ្នោតមួយដោយគ្មានអំពើហិង្សា។
នៅក្នុងពេលនេះ គណបក្សចំនួនប្រាំបីកំពុងធ្វើការឃោសនាដើម្បីប្រជែងរកការគាំទ្រពីអ្នកបោះឆ្នោត។ អ្នកបោះឆ្នោតមានចំនួនសរុបជាង៩,៦លាននាក់។
យោងតាមកញ្ញា គង់ រ៉ាវីន អ្នកសម្របសម្រួលផ្នែកអង្កេតនៃគណៈកម្មាធិការដើម្បីការបោះឆ្នោតដោយសេរី និងយុត្តិធម៌នៅកម្ពុជាហៅថា ខុមហ្វ្រែល បានឲ្យដឹងថា មានភាពមិនប្រក្រតីប្រមាណជា៥០ករណីបានកើតឡើងក្នុងរយៈពេលឃោសនាបោះឆ្នោតប្រាំមួយថ្ងៃមកនេះ។ ប៉ុន្តែខុមហ្វ្រែលមិនទាន់បានរកឃើញករណីហិង្សាគួរកត់សម្គាល់នោះទេ។
ដោយឡែកលោកទេព នីថា អគ្គលេខាធិការគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត មានប្រសាសន៍ថា មានការមិនគោរពគ្នាមួយចំនួនរវាងគណបក្សធំៗក្នុងការឃោសនា ប៉ុន្តែមានករណីហិង្សាតែមួយគត់ដែលកើតឡើងនៅក្នុងខេត្តកំពង់ឆ្នាំ ដែលរំខានដល់ការឃោសនា។ លោកទេព នីថា បញ្ជាក់ថា ករណីនេះកំពុងស្ថិតក្រោមការដោះស្រាយ៕