ថ្វីបើប្រទេសកម្ពុជាធ្វើស្រែបានស្រូវគ្រប់គ្រាន់បំពេញតម្រូវការរបស់ប្រជាពលរដ្ឋខ្លួនក្តី តែមានមនុស្សច្រើនលាននាក់មិនមានមីក្រូអាហារូបត្ថម្ភគ្រប់គ្រាន់សម្រាប់ថែរក្សាសុខភាពក្នុងពេលយូរទៅមុខទេ នៅពេលមានបញ្ហាខាងសុខភាពនោះ។ នៅសប្តាហ៍ក្រោយនេះ គម្រោងមួយផ្តល់មូលនិធិដោយប្រទេសកាណាដាមានទឹកប្រាក់៣លានដុល្លារនឹងពិនិត្យមើលដើម្បីយកមកអនុវត្តបន្តនិងបង្កើនជោគជ័យសម្រាប់គម្រោងសាកល្បងមួយដែលបានអនុវត្តរួចហើយនៅតំបន់ជនបទនៅក្នុងខេត្តមួយ។
កង្វះអាហារូបត្ថម្ភនៅតែជាបញ្ហាធ្ងន់ធ្ងរនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។ តាមតួលេខចេញនៅឆ្នាំនេះដោយអង្គការស្បៀងអាហារ និងកសិកម្មរបស់អ.ស.ប.គឺ U.N. Food and Agriculture Organization បង្ហាញថា កុមារម្នាក់ក្នុងចំណោមបីនាក់អាយុក្រោម៥ឆ្នាំ មានជំងឺក្រិនដោយសារតែខ្សត់ខ្សោយរបបអាហារ។
សាស្ត្រាចារ្យ Tim Green ដែលជាអ្នកជំនាញខាងអាហារូបត្ថម្ភមកពីសាកលវិទ្យាល័យ British Columbia នៃប្រទេសកាណាដា និយាយថា ទោះបីជាប្រទេសកម្ពុជាត្រូវគេចាត់ទុកថា ផុតពីគ្រោះថ្នាក់កង្វះស្បៀងអាហារក្តី ក៏នៅមានមនុស្សជាច្រើនដែលប្រឈមមុខនឹងបញ្ហាកង្វះអាហារូបត្ថម្ភ។
«ដូច្នេះទោះជាកម្ពុជាមានស្រូវគ្រប់គ្រាន់ មានកាឡូរីគ្រប់គ្រាន់ សម្រាប់ពលរដ្ឋ តែពួកគេខ្វះធាតុនៃអាហារូបត្ថម្ភសំខាន់ៗជាច្រើនទៀត»។
កង្វះមីក្រូអាហារូបត្ថម្ភ ដូចជាវីតាមីន និងជាតិខនិជ ប៉ះពាល់ដល់ការលូតលាស់ខាងរាងកាយ និងស្មារតី ហើយវាអាចបង្កបញ្ហាលំបាកខាងសុខភាពរយៈពេលយូរទៅមុខ។
កង្វះអាហារូបត្ថម្ភប្រភេទនេះគឺហៅថា«កង្វះអាហារូបត្ថម្ភលាក់មុខ» ហើយវាបង្កបញ្ហាសម្រាប់ទារកនិងម្តាយ។ ឧទាហរណ៍ ការស្រាវជ្រាវរបស់លោក Green បង្ហាញថា កង្វះវីតាមីន B1 មានជាទូទៅ ហើយវាអាចនាំឲ្យទារកស្លាប់ភ្លាមក្នុងពេលមួយថ្ងៃ ដោយសារតែរោគសញ្ញាបណ្តាលមកពីកង្វះអាហារូបត្ថម្ភនេះ។ តែកង្វះអាហារូបត្ថម្ភនេះអាចបំពេញបានដោយងាយ។ ឧទាហរណ៍ ក្រុមរបស់លោក Green បានបន្ថែមជាតិវីតាមីន B1 ក្នុងទឹកត្រីសម្រាប់បរិភោគ។
លោក Green និយាយថា នៅពេលអ្នកជំនាញសិក្សាអំពីចំណីអាហារ នោះគេណែនាំថា របបអាហាររបស់ពលរដ្ឋត្រូវមានច្រើនបែបយ៉ាងខុសៗគ្នា។
ជាតួយ៉ាង បើគេបរិភោគសាច់ អង្ករ និងបន្លែបានកាន់តែច្រើនប្រភេទ នោះសុខភាពរបស់គេក៏ប្រសើរឡើងដែរ។ តែករណីបែបនេះមិនមានទេនៅតំបន់ក្រីក្រក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ថ្វីបើរបបអាហាររបស់ពលរដ្ឋមានច្រើនមុខក៏ដោយ។
«ព្រោះថា ការសិក្សារកឃើញថា ពលរដ្ឋខ្មែរបរិភោគចំណីអាហារតិចតួច។ ដូច្នេះ ប្រជាជននិយាយថា គេបរិភោគសាច់ជ្រូករាល់ថ្ងៃ តែបើគិតជាបរិមាណគឺមានចំនួនតិចតួច ប្រហែលពី៥ទៅ១០ក្រាមប៉ុណ្ណោះ។ ដូច្នេះយើងទៅធ្វើការសិក្សាវាយតម្លៃអំពីបរិមាណអាហារ ហើយយើងរកឃើញថា ថ្វីបើគេបរិភោគច្រើនមុខ តែបរិមាណគឺតិចពេក»។
ក្រុមរបស់លោក Green បានវាយតម្លៃអំពីគម្រោងសាកល្បងផ្តល់មូលនិធិដោយប្រទេសកាណាដា នៅខេត្តព្រៃវែង ភាគអាគ្នេយ៍ក្រុងភ្នំពេញ។
គម្រោងនេះមានបំណងសិក្សាអំពីប្រជាជនចំនួន៩០០គ្រួសារក្នុងការលើកកម្ពស់របបអាហារូបត្ថម្ភរបស់គេ ដោយឲ្យមានរបបអាហារច្រើនមុននិងគ្រប់គ្រាន់។
គម្រោងដែលមានឈ្មោះថា Fish on Farms គឺកសិដ្ឋានត្រី បានផ្តល់ជំនួយដល់គ្រួសារចំនួន៣០០ក្នុងការធ្វើចម្ការបន្ថែ ច្បារដំណាំ រីឯ៣០០គ្រួសារទៀតបានទទួលជំនួយក្នុងការធ្វើស្រះចិញ្ចឹមត្រី ជាការបន្ថែមលើចម្ការបន្លែ។ ហើយ៣០០គ្រួសារទៀត ជាក្រុមដែលគម្រោងត្រូវតាមដានសុខភាព ដូច្នេះ ពួកគេមិនបានទទួលជំនួយអ្វីទេ។
បីឆ្នាំក្រោយមក ក្រុមគ្រួសារដែលមានស្រះចិញ្ចឹមត្រី និងចម្ការបន្ថែនោះ មានសុខភាពប្រសើរឡើង និងធូរធារជាងក្រុមអ្នកភូមិដែលមានតែចម្ការបន្លែ។ ទោះជាយ៉ាងណាក្តី ក្រុមទាំងពីរនេះមានសុខភាពប្រសើរជាងក្រុមដែលត្រូវតាមដាន ហើយដែលមិនមានអ្វីសោះនោះ។
«យើងឃើញថា គេមានចំណូលកើនឡើង ហើយចំណូលនេះគ្រប់គ្រងដោយស្ត្រីមេផ្ទះ ហើយលុយនោះទុកសម្រាប់ទិញម្ហូប និងសម្រាប់ការអប់រំ។ យើងឃើញថា មានការប្រសើរឡើងនូវសារធាតុផ្សេងៗនៃរបបអាហារូបត្ថម្ភរបស់គេ»។
ជោគជ័យរបស់គម្រោងសាកល្បងនេះកំពុងត្រូវពង្រីកធ្វើជាកម្មវិធីធំ ហើយគ្រោងនឹងដំណើរការនៅសប្តាហ៍ក្រោយនេះ។ កម្មវិធីនេះនឹងត្រូវពង្រីកដល់គ្រួសារក្រីក្រ៤៥០០នៅក្នុងខេត្តចំនួនបួន។
លោកស្រី Zaman Talukder គឺជាទីប្រឹក្សាបច្ចេកទេសខាងអាហារូបត្ថម្ភសម្រាប់អង្គការអន្តរជាតិ Helen Keller International ដែលជាអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាលមិនរកកម្រៃ ដែលជួយជ្រោមជ្រែងគម្រោងទាំងពីរនេះ។
លោកស្រី Zaman និយាយថា គម្រោងសាកល្បងនេះបង្ហាញថា លទ្ធផលជាច្រើននឹងសម្រេចបានក្នុងតំបន់ជាច្រើន។
«គម្រោងនេះមានឥទ្ធិពលក្នុងការបង្កើនបរិមាណចំណីអាហារមានគុណភាព និងច្រើនប្រភេទផ្សេងៗគ្នា ដែលសម្បូរជាតិមីក្រូអាហារូបត្ថម្ភ ហើយវាបង្កើនបរិមាណក្នុងការបរិភោគសម្រាប់កុមារ និងស្រ្តីដែលងាយរងគ្រោះថ្នាក់។ គម្រោងនេះជួយឲ្យគេមានកំណើនប្រាក់ចំណូលបន្ថែមសម្រាប់ពួកគេ ហើយវាក៏ជួយធ្វើអន្តរាគមន៍ក្នុងការផ្តល់អំណាចដល់ស្ត្រីដែលជាអ្នកសម្រេចចិត្តក្នុងការចំណាយ ការហូបចុកនិងការប្រើប្រាស់នៅក្នុងផ្ទះ ព្រមទាំងសុខភាពគ្រួសារ»។
កម្មវិធីថ្មីនេះមានលក្ខណៈខុសប្លែកច្រើនយ៉ាង។ ក្នុងពេលចាប់ផ្តើម និងដើម្បីធ្វើឲ្យគម្រោងមានចីរភាព គ្រួសារដែលចូលរួមក្នុងគម្រោងត្រូវចូលរួមចំណែកក្នុងការចំណាយខ្លះៗក្នុងការធ្វើស្រះចិញ្ចឹមត្រី ចម្ការបន្លែ ឬកសិដ្ឋានចិញ្ចឹមមាន់ទា។
គ្រួសារដែលចូលរួមក្នុងគម្រោងក៏ត្រូវធ្វើតាមការណែនាំអំពីអនាម័យ ដែលនៅតែជាបញ្ហាធំនៅតំបន់ជនបទ។ ក្រៅពីនោះក៏មានការអប់រំអំពីអាហារូបត្ថម្ភ ឥណទានមីក្រូ ហើយនិងជួយរកទីផ្សារសម្រាប់ផលិតផលដែលគេផលិតបានលើសតម្រូវការផងដែរ។
នៅទីបញ្ចប់ គោលបំណងគម្រោងនេះគឺថា ភស្តុតាងនៃលទ្ធផលគម្រោងទាំងពីរនេះនឹងត្រូវចងក្រងបញ្ចូលក្នុងគម្រោងគោលនយោបាយរបស់ប្រទេសកម្ពុជាសម្រាប់អាហារូបត្ថម្ភ ព្រោះថា ថ្វីបើប្រទេសកម្ពុជាបានប្រឈមដោះស្រាយបញ្ហាស្រេកឃ្លានយូរហើយក្តី តែការដោះស្រាយ«កង្វះអាហារូបត្ថម្ភលាក់មុខ»នេះត្រូវមានការប្រឹងប្រែងកាន់តែច្រើន បើធៀបធៀបនឹងបញ្ហាកង្វះស្បៀងអាហារ។
ប្រែសម្រួលដោយ ពិន ស៊ីសុវណ្ណ