ប្រជាពលរដ្ឋរស់នៅក្នុងសហគមន៍ស្ទឹងអារ៉ែងបានសម្រេចមិនព្រមរុះរើទីស្នាក់ការសហគមន៍ ហើយពួកគាត់បានស្នើឲ្យមានការចរចាជាមួយអាជ្ញាធរមូលដ្ឋាននៅក្នុងឃុំជំនាប់ ខេត្តកោះកុង។ នេះបើតាមការបញ្ជាក់ពីតំណាងសហគមន៍ស្ទឹងអារ៉ែងកាលពីល្ងាចថ្ងៃច័ន្ទ។
កាលពីថ្ងៃទី២១ ខែមីនា ឆ្នាំ២០១៨ លោក មាស ជ្រាយ មេឃុំជំនាប់ ស្រុកថ្មបាំង ខេត្តកោះកុង បានចេញសេចក្តីជូនដំណឹងស្នើឲ្យប្រជាពលរដ្ឋរុះរើទីស្នាក់ការសហគមន៍ស្ទឹងអារ៉ែង ឲ្យបានមុនថ្ងៃទី២៥ ខែមេសា ឆ្នាំ២០១៨ជាកំណត់។
លោកហឹង ពៅ ជនជាតិដើមភាគតិចជង និងជាអនុប្រធានសហគមន៍ស្ទឹងអារ៉ែងបានប្រាប់ VOA ថា ប្រជាពលរដ្ឋនៅក្នុងសហគមន៍បានសម្រេចចិត្តថា នឹងមិនរុះរើទីស្នាក់ការសហគមន៍ទៅតាមការស្នើរបស់រដ្ឋបាលឃុំជំនាប់នោះឡើយ។ លោកបញ្ជាក់ថា រូបលោកផ្ទាល់ និងលោក វ៉ែន វ៉ន ដែលជាប្រធានសហគមន៍ បានផ្តើមការចរចាជាមួយលោក មាស ជ្រាយ មេឃុំ ជំនាប់ កាលពីថ្ងៃច័ន្ទ ដើម្បីបានការអនុញ្ញាតឲ្យទីស្នាក់ការសហគមន៍បានបន្តដំណើរការទៅមុខទៀត។
លោកថ្លែងថា៖
«ខ្ញុំជួបជាមួយមេឃុំ ប៉ុន្តែគាត់បាននិយាយថា ចំាមើលគាត់ប្រជុំជាមួយនឹងក្រុមប្រឹក្សាទាំងអស់ គាត់នឹងសម្រេច ហើយនឹងវាស់អារឿងដីហ្នឹងសល់ប៉ុន្មាន គាត់នឹងទុក[ប្រឡោះចែកឲ្យសហគមន៍]»។
តំណាងសហគមន៍ស្ទឹងអារ៉ែងរូបនេះបានរំពឹងទុកជាមុនថា អាជ្ញាធរឃុំនឹងព្រមឲ្យទីស្នាក់ការសហគមន៍នេះមានវត្តមានដដែល ពីព្រោះដីដែលអាជ្ញាធរបានគ្រោងទុកសង់សាលាឃុំ ដែលស្ថិតក្នុងទីតាំងតែមួយជាមួយទីស្នាក់ការសហគមន៍នេះ មានទំហំធំល្មមសម្រាប់ការសង់សាលាឃុំ។
ក្នុងសេចក្តីជូនដំណឹងរបស់រដ្ឋបាលឃុំជំនាប់ ចុះថ្ងៃទី២១ ខែមីនា ឆ្នាំ២០១៨ នោះ លោកមាស ជ្រាយ មេឃុំជំនាប់ក៏ព្រមានចាត់វិធានការផ្លូវច្បាប់ប្រឆាំងនឹងតំណាងសហគមន៍ ប្រសិនបើដល់ឱសានវាទ ហើយប្រជាពលរដ្ឋនៅក្នុងសហគមន៍មិនព្រមរុះរើទីស្នាក់ការសហគមន៍ស្ទឹងអារ៉ែង។
VOA ព្យាយាមសុំការអធិប្បាយពីលោក មាស ជ្រាយ មេឃុំ ជំនាប់ ក្នុងស្រុកថ្មបាំង ខេត្តកោះកុង តែមិនទាន់អាចទាក់ទងបានទេ។ ចំណែកលោក អន សុធារិទ្ធ អភិបាលស្រុកថ្មបាំង បានបដិសេធមិនផ្តល់ការអធិប្បាយ ដោយបានស្នើឲ្យអ្នកយកព័ត៌មានរបស់ VOA ទៅជួបលោកផ្ទាល់នៅសាលាស្រុក ដោយសារលោកមិនស្គាល់អត្តសញ្ញាណរបស់អ្នកយកព័ត៌មានរបស់ VOA ហើយថា លោកក៏ពិបាកពន្យល់តាមទូរស័ព្ទ។
លោកមានប្រសាសន៍ថា៖
«បើបងចង់បានព័ត៌មានច្បាស់ បងមកសាលាស្រុកមក ដើម្បីខ្ញុំងាយស្រួលពន្យល់»។
តំបន់អារ៉ែងគឺជាជង្រុកសម្បត្តិធម្មជាតិមហាសាលរបស់កម្ពុជាដែលនៅសេសសល់ចុងក្រោយប្រចាំតំបន់អាស៊ី។ តំបន់នេះមានទាំងសត្វចម្រុះ ច្រើនប្រភេទ ធនធានរ៉ែ និងព្រៃឈើស្តុកស្តម្ភ។ នេះបើយោងតាមការបញ្ជាក់កន្លងមករបស់លោក Alex Gonzalez Davidson ស្ថាបនិក និងជានាយកអង្គការមាតាធម្មជាតិ ដែលពេលនេះត្រូវបានលុបឈ្មោះចេញពីបញ្ជីរបស់ក្រសួងមហាផ្ទៃ។
តំបន់អារ៉ែងក៏ជាទីតាំង ដែលភ្ញៀវទេសចរអាចធ្វើសកម្មភាពកម្សាន្តតាមរយៈការផ្សងព្រេង ក្នុងនោះមានការដើរឡើងភ្នំ និងការដើរក្នុងព្រៃជាដើម។ នេះបើតាមការបញ្ជាក់របស់លោក ស ម៉ូរី អនុប្រធានបណ្តាញយុវជនកម្ពុជា។
លោក ស ម៉ូរី បានប្រាប់ VOA កាលពីថ្ងៃសៅរ៍ថា មានហេតុផលជាច្រើនស្ថិតនៅក្រោយគោលបំណងរបស់អាជ្ញាធរមូលដ្ឋាន ដែលទាមទារឲ្យប្រជាពលរដ្ឋរស់នៅក្នុងឃុំជំនាប់រុះរើទីស្នាក់ការរបស់ពួកគេ។
លោកបញ្ជាក់ថា គម្រោងកសាងទំនប់វារីអគ្គិសនីក្នុងតំបន់អារ៉ែង ដែលបានផ្អាកនោះ អាចជាហេតុផលនៃសំណើរបស់អាជ្ញាធរដែលឲ្យប្រជាពលរដ្ឋនៅក្នុងសហគមន៍ស្ទឹងអារ៉ែងរុះរើទីស្នាក់ការ ហើយគម្រោងសហគមន៍ទេសចរណ៍របស់អង្គការ Wildlife Alliance ដែលបានបង្កើតនៅទីនោះ ក៏អាចជាផ្នែកមួយនៃការប៉ុនប៉ងរបស់អាជ្ញាធរឲ្យបញ្ឈប់សកម្មភាពទីស្នាក់ការសហគមន៍ស្ទឹងអារ៉ែង ដែលផ្តល់សេវាដល់ភ្ញៀវទេសចរ តែមិនត្រូវបានទទួលស្គាល់ដោយរដ្ឋាភិបាល។
លោក ស ម៉ូរី លើកឡើងថា អាជ្ញាធរគួរអនុញ្ញាតឲ្យទីស្នាក់របស់ប្រជាពលរដ្ឋសហគមន៍ស្ទឹងអារ៉ែង បានបន្តប្រតិបត្តិការទៅមុខទៀត ហើយថា អាជ្ញាធរអាចសង់សាលាឃុំជំនាប់នៅក្បែរទីស្នាក់នោះតែម្តង ដែលអាចនឹងបង្កភាពងាយស្រួលដល់ប្រជាពលរដ្ឋ និងអាជ្ញាធរមានការប្រាស្រ័យទាក់ទងគ្នាបានល្អ។
«អាជ្ញាធរគាត់អាចសាងសង់នៅជិតហ្នឹងទៅ ហើយខ្ញុំគិតថា វាជាឱកាសមួយដែរ ដែលជំរុញឲ្យមានការផ្សារភ្ជាប់គ្នា ពង្រឹងការជជែកគ្នា ការសន្ទនាគ្នារវាង សហគមន៍ជាមួយនឹងអាជ្ញាធរដែរ អីចឹងទៅ។ នៅពេលដែលគាត់មានទីតាំងនៅជិតគ្នាអីចឹងចៀសវាងការសាចទឹកដាក់គ្នា នាំឲ្យមានការយល់ច្រឡំ ការឈ្លោះគ្នាកន្លងមក ដូចជាមានការចោទប្រកាន់ទៅលើសហគមន៍ដែលតវ៉ារឿងទំនប់វារីអគ្គិសនី ជាក្រុមគណបក្សប្រឆាំង ក្រុមប្រឆាំង»។
លោកស ម៉ូរី អះអាងថា អាជ្ញាធរបានហាមឃាត់ប្រជាពលរដ្ឋនៅសហគមន៍ស្ទឹងអារ៉ែងមិនឲ្យទទួលភ្ញៀវទេសចរ លើកលែងតែសហគមន៍ទេសចរណ៍របស់អង្គការការពារសត្វព្រៃ Wildlife Alliance ដែលត្រូវបានទទួលស្គាល់ដោយអាជ្ញាធរខេត្ត។
លោក ហឹង ពៅ អនុប្រធានសហគមន៍ស្ទឹងអារ៉ែង ថ្លែងថា លោកមិនមានយោបល់ចំពោះការយល់ឃើញរបស់ខាងអង្គការការពារសត្វព្រៃយ៉ាងណានោះទេ តែអ្វីដែលប្រជាពលរដ្ឋចង់បាននោះ គឺរក្សាឲ្យបានទីស្នាក់ដែលបានកសាងរួចដោយលំបាកនេះ។
លោកត្អូញត្អែរថា ក្រុមប្រជាពលរដ្ឋសហគមន៍ប្រមាណជាង១០០គ្រួសារ មុខនឹងប្រឈមផលវិបាករកទីតាំងថ្មី ប្រសិនបើអាជ្ញាធរប្រកាន់ជំហរដាច់ខាតឲ្យប្រជាពលរដ្ឋសហគមន៍រុះរើទីស្នាក់ការសហគមន៍ដែលមានទំហំត្រឹម៧ម៉ែត្រគុណនឹង១២តែប៉ុណ្ណោះ។ លោកនិយាយថា ដីដែលអាជ្ញាធរបានគ្រោងទុកសង់សាលាឃុំនោះមានទំហំបណ្តោយ១០០ម៉ែត្រគុណនឹងទទឹងប្រមាណ៧០ម៉ែត្រ ហើយអាជ្ញាធរចង់សង់សាលាឃុំទំហំផ្ទៃក្រឡាជាង៣០ម៉ែត្រតែប៉ុណ្ណោះ។
«បើទោះបីជាយើងសង់ស្នាក់ការហ្នឹងនៅលើដីភូមិវាពិតមែន ប៉ុន្តែដូចជាមិន ចង្អៀតអីណាស់ណ៎ាទេ ពីព្រោះយើងសង់ឯខាងតើបាទ។ ហើយនៅចំណុចកណ្តាល ចំណុចខាងលិចហ្នឹងច្រើនមែនទែន ហើយដីជាង១០០ម៉ែត្រ ហើយយើងសង់ទំហំធំបំផុត៣០ជាងម៉ែត្របាទ»។
VOA មិនទាន់អាចសុំការអធិប្បាយពីអង្គការការពារសត្វព្រៃ Wildlife Alliance បានទេ នៅថ្ងៃអង្គារនេះ។
តំបន់អារ៉ែង គឺជាទីតាំង ដែលធ្លាប់មានបញ្ហាចម្រូងចម្រាសទាក់ទិនគម្រោងសង់ទំនប់វារីអគ្គិសនី ដោយក្រុមហ៊ុនចិន ហើយតំណាងសហគមន៍នេះមួយរូបធ្លាប់ត្រូវបានអាជ្ញាធរមានសមត្ថកិច្ចចាប់ដាក់ក្នុងពន្ធនាគារ ដោយចោទថា ពាក់ព័ន្ធនឹងបទល្មើសព្រៃឈើ។
លោក ស ម៉ូរី អនុប្រធានបណ្តាញយុវជនកម្ពុជា ដែលបានចុះទៅធ្វើការផ្ទាល់ក្នុងសហគមន៍ស្ទឹងអារ៉ែង បានបញ្ជាក់ឲ្យដឹងថា ប្រជាពលរដ្ឋសហគមន៍បានរងការឈឺចាប់ក្នុងការកសាងទីស្នាក់ការសហគមន៍ស្ទឹងអារ៉ែងនេះ ដោយហេតុថា តំណាងសហគមន៍មួយរូប គឺលោក វ៉ែន វ៉ន ត្រូវគេចាប់ដាក់គុក ក្រោមបទចោទថា បានប្រព្រឹត្តបទល្មើសព្រៃឈើ៕