សាលាដំបូងខេត្តកោះកុងនៅព្រឹកថ្ងៃអង្គារនេះ បានសម្រេចដោះលែងសកម្មជនការពារបរិស្ថានពីរនាក់របស់អតីតអង្គការមាតាធម្មជាតិ គឺលោក ហ៊ុន វណ្ណៈ វ័យ៣៥ឆ្នាំ និងលោក ឌឹម គុណឌី វ័យ២១ឆ្នាំ ដែលបានរងការចោទប្រកាន់ពីបទ «ប៉ះពាល់ដល់សិទ្ធិខាងរូបភាពនៃបុគ្គល» និង «ញុះញង់ឲ្យប្រព្រឹត្តបទឧក្រិដ្ឋជាអាទិ៍» ហើយដែលបានទទួលការកាត់ទោសឲ្យជាប់ពន្ធនាគារចំនួនមួយឆ្នាំកាលពីចុងខែមករាឆ្នាំ ២០១៨ តែទោសរបស់ពួកគេត្រូវបានព្យួរ។ នេះបើតាមការបញ្ជាក់ពីមន្ត្រីសិទ្ធិមនុស្សរបស់អង្គការការពារសិទ្ធិមនុស្សលីកាដូប្រចាំខេត្តកោះកុង និងមេធាវីការពារកី្តសកម្មជនទាំងពីរ។
លោក អ៊ិន គង់ជិត មន្ត្រីសិទ្ធិមនុស្សរបស់អង្គការការពារសិទ្ធិមនុស្សលីកាដូ ប្រចាំខេត្តកោះកុង មានប្រសាសន៍ប្រាប់ VOA ថា ការដោះលែងសកម្មជនទាំងពីរដែលធ្វើឡើងនៅថ្ងៃអង្គារ មិនបានបញ្ជាក់ថា អ្នកទាំងពីរនឹងមានសេរីភាពពេញទីដើម្បីចូលរួមសកម្មភាពតស៊ូមតិ ប្រឆាំងនឹងការបំផ្លិចបំផ្លាញធនធានធម្មជាតិរបស់ប្រទេសដូចមុនឡើយ ដោយហេតុថា ពួកគេនឹងបន្តស្ថិតក្រោមការឃ្លាំមើលរបស់តុលាការ។
«យើងមើលសាលក្រមថ្ងៃ២៦មករានេះ គឺមានបញ្ជាក់ថា នៅពេលដែលគាត់នៅក្រៅឃុំរយៈពេល៧ខែនេះ គឺបើសិនជាគាត់បានទៅធ្វើការងារអ្វីដែលនាំឲ្យមានបទល្មើសបទអីណា៎គឺគាត់នឹងអាចនឹងត្រូវបានចាប់ខ្លួន យកមកអនុវត្តទោសនៅក្នុងពន្ធនាគារឡើងវិញ។ អីចឹង រឿងនេះ ធ្វើឲ្យគាត់មានការភ័យខ្លាច ធ្វើឲ្យគាត់មានការខ្លាចរអា។ អីចឹងមិនអាចធ្វើសកម្មភាពអ្វីដែលចូលរួមនៅក្នុងកិច្ចការការពារ និងអភិរក្សធនធានធម្មជាតិបានទេ»។
សកម្មជនទាំងពីរត្រូវបានចាប់ខ្លួន បន្ទាប់ពីមានពាក្យបណ្ដឹងពីក្រុមហ៊ុន LYP របស់សមាជិកព្រឹទ្ធសភានៃគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា គឺលោក លី យ៉ុងផាត់ ដែលជាសេដ្ឋីមួយរូបផងដែរ។ ពាក្យបណ្ដឹងនេះធ្វើឡើងតែមួយថ្ងៃប៉ុណ្ណោះ ក្រោយពីអង្គការមាតាធម្មជាតិបានចេញផ្សាយខ្សែអាត់វីដេអូមួយ ដែលបង្ហាញពីភាពខុសគ្នានៃទិន្នន័យនៃការនាំខ្សាច់ចេញរបស់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា និងអង្គភាពគយរបស់កោះតៃវ៉ាន់។
លោក សំ ចំរើន មេធាវីការពារក្តីសកម្មជនការពារបរិស្ថានទាំងពីរនាក់នេះ មិនត្រេកអរចំពោះការដោះលែងកូនក្តីរបស់លោកទាំងពីរនាក់នោះឡើយ។
លោកថ្លែងបញ្ជាក់យ៉ាងដូច្នេះ៖
«យើងមានអារម្មណ៍អីទៅសប្បាយទៅរួច បើសិនជាយើង អាដែង នែ៎ការ កិច្ចការនៃការអនុវត្តនីតិវិធីកន្លងមកដោយការភាន់ច្រឡំ ប៉ះពាល់ដល់សិទ្ធិពួកគេច្រើនស៊ឹងអីហ្នឹង! យើងមានអីត្រូវសប្បាយ និងត្រេកអរអី! គ្រាន់តែថា បានពួកគេនៅខាងក្រៅ។ វាជាកិច្ចការ វាជាលទ្ធផលមួយ។ វាជាការណ៍មួយល្អដែរ តែបើថា ឲ្យអារម្មណ៍ពួកយើងរីករាយ អរអីនោះ វាដូចជា... វាអត់មានអឺ ចំណុចល្អណាមួយ ធ្វើឲ្យយើងមានអារម្មណ៍រំភើបអីបែបហ្នឹងទេ មិនមានទេ»។
ដើមបណ្តឹងប្រឆាំងនឹងសកម្មជនទាំងពីរគឺលោកចាន់ ណាគ្រី ដែលជាតំណាងឲ្យក្រុមហ៊ុន LYP របស់លោក លី យ៉ុងផាត់ មានប្រសាសន៍ថា ថៅកែក្រុមហ៊ុនលោកមិនមានចេតនាបន្តរករឿងសកម្មជនទាំងពីរទៀតនោះទេ ហើយលោកបាននិយាយការពារការប្តឹងផ្តល់កន្លងមកថា «ជាមេរៀន» សម្រាប់អប់រំអ្នកទាំងពីរ មិនឲ្យប្រព្រឹត្តអំពើឆ្គាំឆ្គងបន្ថែមទៀត។
«ខាងខ្ញុំនេះ មិនទៅចង់ចាញ់ ចង់ឈ្នះអីទេ! គ្រាន់តែថា ឲ្យក្មេងវាយល់ថា ស្អីដែលគួរធ្វើ ស្អីមិនគួរធ្វើ ពីព្រោះពាក់ព័ន្ធផ្លូវច្បាប់ យើងមិនចេះមកធ្វើតាមតែចិត្តបានអីចឹងឯណ៎ាបង! គិតថាតុលាការគាត់សម្រេចម៉េចអាស្រ័យលើលោក ព្រោះជាសិទ្ធិរបស់លោកទេ»។
លោកថ្លែងបន្តថា៖
«លោកឧកញ៉ា គាត់មិនដែលមានគំនិតថា ចង់ដាក់ទោសទណ្ឌអីចឹងទេ ដោយសារថា លោកប្អូនប៉ុន្មាននាក់ហ្នឹង គាត់បានធ្វើខុសអីចឹងណា៎! ចង់ឲ្យច្បាប់គេវិនិច្ឆ័យ។ បើសិនថា ច្បាប់ គាត់គិតថា គាត់អស់ទោស អស់ពៃរ៍ហើយ អាហ្នឹងអត់អីទេ ខាងខ្ញុំឯកភាពណ៎ា!»
ពីរថ្ងៃក្រោយការចាប់ខ្លួនសកម្មជនទាំងពីរគឺលោក ហ៊ុន វណ្ណៈ និងលោក ឌឹម គុណឌី ក្រសួងមហាផ្ទៃបានសម្រេចលុបឈ្មោះអង្គការ«មាតាធម្មជាតិ» ចេញពីបញ្ជីអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាល។ នាយឧត្តមសេនីយ៍ខៀវ សុភ័គ អ្នកនាំពាក្យក្រសួងមហាផ្ទៃ បានផ្តល់ហេតុផលថា ការសម្រេចលុបឈ្មោះអង្គការមាតាធម្មជាតិនេះគឺធ្វើទៅតាមសំណើរបស់ប្រធានអង្គការនេះ គឺព្រះតេជគុណ ព្រហ្មធម្មជាតិ ដែលស្នើឲ្យក្រសួងមហាផ្ទៃបញ្ចប់អាណត្តិអង្គការមាតាធម្មជាតិ។
អង្គការមាតាធម្មជាតិត្រូវបានរដ្ឋាភិបាលចាត់ទុកថា «ជាក្រុមញុះញង់» នៅពេលពួកគេទម្លាយរបាយការណ៍របស់គយតៃវ៉ាន់ទាក់ទិនការនាំខ្សាច់របស់កម្ពុជាទៅកាន់កោះតៃវ៉ាន់។ របាយការណ៍នោះ បានបង្ហាញនូវទិន្នន័យតម្លៃនាំខ្សាច់ចេញមានទឹកប្រាក់រាប់លានដុល្លារ ដែលមិនត្រូវគ្នានឹងទិន្នន័យរបស់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា។
បន្ថែមលើការទប់ស្កាត់ការបូមខ្សាច់បំផ្លាញស្ថានភាពបរិស្ថានក្នុងដែនសមុទ្រខ្មែរ និងនៅតាមដងទន្លេ ក្រុមសកម្មជននៃអតីតអង្គការមាតាធម្មជាតិ ក៏ត្រូវគេដឹងថា បានចូលរួមសកម្មភាពទប់ស្កាត់មិនឲ្យមានការសង់ទំនប់វារីអគ្គិសនីនៅក្នុងតំបន់អារ៉ែងនៃខេត្តកោះកុង ដែលមានព្រំប្រទល់ជាប់ប្រទេសថៃផងដែរ។
ក្រុមមេធាវីនិងអ្នកការពារសិទ្ធិមនុស្សបញ្ជាក់ថា ការសម្រេចដោះលែងសកម្មជនបរិស្ថាន ទាំងពីររូបនេះឲ្យមានសេរីភាពវិញ ក្រោយពីពួកគេបានអនុវត្តន៍ទោសចំនួន ៥ខែនៃការអនុវត្តទោសសរុប ចំនួន១២ខែក្នុងពន្ធនាគារនៃខេត្តកោះកុង។ តុលាការខេត្តជាប់ដែនសមុទ្រនេះបានព្យួរទោសអ្នកទាំងពីរនៅក្រៅឃុំចំនួន ៧ខែ ដោយឱ្យពួកគេស្ថិតក្រោមការតាមដានរបស់សមត្ថកិច្ច៕
