ពលរដ្ឋខ្មែរកម្ពុជាក្រោមជាង ២០០ នាក់ដែលបានភៀសខ្លួនចេញពីប្រទេសវៀតណាម ដោយសារការអះអាងថា បានរងការគាបសង្កត់សេរីភាពសាសនា និងការរំលោភសិទ្ធិមនុស្សជាដើមនោះ ទាមទារឲ្យអង្គការសហប្រជាជាតិទទួលបន្ទុកផ្នែកជនភៀសខ្លួន ហៅថា UNHCR ក្នុងទីក្រុងបាងកក ប្រទេសថៃ ពិនិត្យមើលសំណុំរឿងរបស់ពួកគេ និងពន្លឿនការតាំងទីលំនៅដល់អ្នកដែលបានទទួលសិទ្ធិជាជនភៀសខ្លួនឲ្យបានឆាប់។
ក្រុមអ្នកតស៊ូមតិ និងក្រុមជនដែលស្វះស្វែងរកសិទ្ធិជ្រកកោណក្នុងប្រទេសទី៣ខ្លះ បានថ្លែងប្រាប់ VOA ពីក្តីបារម្ភលើបញ្ហាជាច្រើន ដូចជាការរស់នៅខុសច្បាប់ក្នុង ប្រទេសថៃ ការប្រឈមនឹងការបញ្ជូនខ្លួនត្រឡប់ទៅវិញ ដែលអាចរងទុក្ខទោសធ្ងន់ធ្ងរ ពីអាជ្ញាធរវៀតណាម ការលំបាកក្នុងការខ្វះខាតជីវភាពក្នុងប្រទេសថៃ បញ្ហាសុខភាព បញ្ហាអប់រំសម្រាប់ក្មេងជាដើម។
ក្នុងដំណើរទស្សនកិច្ចមកកាន់រដ្ឋធានីវ៉ាស៊ីនតោននៅសប្តាហ៍ថ្មីៗនេះ ដើម្បីជួបប្រជុំជាមួយក្រុមមន្ត្រីក្រសួងការបរទេស និងទីភ្នាក់ងារអន្តរសាសនាអាមេរិកដើម្បីបន្តការតស៊ូមតិ និងជម្រាបពីស្ថានភាពសិទ្ធិមនុស្ស និងសេរីភាពសាសនារបស់ពលរដ្ឋខ្មែរក្រោមផងនោះ លោក ប្រាក់ សេរីវុឌ្ឍ ប្រធានសហព័ន្ធខ្មែរកម្ពុជាក្រោម បានថ្លែងប្រាប់ VOA ថា ការចេញទៅតាំងទីលំនៅក្នុងប្រទេសទី៣របស់ពលរដ្ឋខ្មែរក្រោមមានការលំបាកខ្លាំង ដែលលោកបានទទូចដល់សហរដ្ឋអាមេរិកនិងអង្គការសហប្រជាជាតិ ឲ្យសម្រួលកិច្ចការតាំងទីលំនៅរបស់ពលរដ្ឋខ្មែរក្រោម ឬពិនិត្យមើលឡើងវិញ ចំពោះជនដែលត្រូវបដិសេធជាជនភៀសខ្លួនដោយអង្គការ UNHCR។
«បញ្ហាជនភៀសខ្លួនហ្នឹង ពេលយើងជម្រាបនៅក្រសួងការបរទេស (អាមេរិក) ហ្នឹង គេថា គេនឹងជួយធ្វើអន្តរាគមន៍ទៅខាងអង្គការសហប្រជាជាតិទទួលបន្ទុកជនភៀសខ្លួន នៅទីក្រុងបាងកក។ ត្រង់បានប៉ុណ្ណា មិនដឹងទេ តែគេនឹងជួយនិយាយឲ្យ ហើយពេលយើងប្រាប់គេអំពីពលរដ្ឋខ្មែរក្រោម ២០៥ នាក់នៅក្នុងប្រទេសថៃហ្នឹង មួយចំនួនបានត្រូវទទួលស្គាល់ថាជាជនភៀសខ្លួន តែគ្នាអត់ទាន់ត្រូវគេយកចេញទៅកាន់ប្រទេសទី៣ នៅកកពេញហ្នុង ហើយមួយចំនួនទៀតកំពុងតែសុំឲ្យគេបានសម្ភាសឲ្យចូលទៅក្នុងជនភៀសខ្លួន ហើយមួយចំនួនតូចទៀតនោះអត់ត្រូវបានទទួលស្គាល់ថា ជាជនភៀសខ្លួន»។
រូបឯកសារ៖ លោក ប្រាក់ សេរីវុឌ្ឍ ប្រធានប្រតិបត្តិនៃសហព័ន្ធខ្មែរកម្ពុជាក្រោម ធ្វើទស្សនកិច្ចនៅការិយាល័យ VOA ក្នុងរដ្ឋធានីវ៉ាស៊ីនតោន កាលពីថ្ងៃទី៣១ ខែសីហា ឆ្នាំ២០១៧។
លោកបា្រក់ សេរីវុឌ្ឍ បានបន្តពីការធ្វើទុក្ខបុកម្នេញរបស់អាជ្ញាធរវៀតណាម និងការលំបាកក្នុងពេលដែលរត់គេចខ្លួនមកកម្ពុជា ដែលពិបាកក្នុងការទទួលបានឯកសារ និងគ្មានសុវត្ថិភាពដែរ។
«បញ្ហាជនភៀសខ្លួនជាបញ្ហាច្រើន។ ទី១ នៅប្រទេសវៀតណាម យួនវាធ្វើបាបយើងដូច សម័យប៉ុល ពត អីចឹង ដល់គ្នារត់មកស្រុកខ្មែរ ខ្មែរគ្នាយើងគេមិនធ្វើបាបខ្លាំងទេតែយើងអត់មានបានកាន់អត្តសញ្ញាណប័ណ្ណជាខ្មែរ។ បានដល់អីចឹងទៅ អត់បានទៅជាខ្មែរទេ អត់មានមធ្យោបាយ ត្រូវធ្វើអ្វីដែលផ្លូវការអត់បានទេ។ ហើយបើនៅស្រុកខ្មែរ បើអ្នកណាមានរឿងធ្ងន់(ពីវៀតណាម) ផងហ្នឹង ក៏មិនស្រួលដែរ ចារកម្មយួនបង្កប់គ្រប់កន្លែង»។
លោក សេរីវុឌ្ឍ បានរៀបរាប់ថា នៅពេលពលរដ្ឋរត់មកដល់ប្រទេសថៃ អង្គការសហប្រជាជាតិទទួលបន្ទុកជនភៀសខ្លួន សួររកឯកសារបញ្ជាក់ពីការចាប់ដាក់គុកក្នុង ប្រទេសវៀតណាម និងការគំរាមកំហែង ពួកគេក៏គ្មានឯកសារដែរ។ លោកថា ក្នុងចំនួន ១០០ នាក់ ស្ទើតែគ្មានម្នាក់ ដែលរឿងនេះជាបញ្ហារបស់ខ្មែរក្រោម ដែលលោកអះអាងថា អ្នកស្រឡាញ់ជាតិ ការពារទឹកដីតាំងពីអតីតកាល មកត្រូវរងគ្រោះដោយគ្មានការគិតគូ។
លោកត្រាន់ ម៉ានរិន្ទ ប្រធានផែនការសហព័ន្ធខ្មែរកម្ពុជាក្រោម បានប្រៀបធៀបពលរដ្ឋខ្មែរក្រោមជាពលរដ្ឋគ្មានរដ្ឋ ដូចជាពួករ៉ូហ៊ីងយ៉ាភូមាដែរ ដោយសារនៅពេលខ្មែរក្រោមមកកាន់ប្រទេសកម្ពុជា ទោះជាពួកគេជាខ្មែរ តែមិនត្រូវបានទទួលលិខិត ស្នាមផ្លូវការ ឬការគាំពារផ្សេងៗដែរ។
«យួនធ្វើបាប យើងរត់មកខ្មែរ ខ្មែរដែលថាយើងខ្មែរហ្នឹងថាតែមាត់ ដល់អីចឹងទៅវាអត់មានការអនុវត្តន៍ អត់មានធ្វើ វាបណ្តាលឲ្យមានបញ្ហាដល់ខ្មែរកម្ពុជាក្រោមដែលភៀសខ្លួនមកថៃ»។
ពលរដ្ឋខ្មែរក្រោម ២០៥នាក់ មានក្មេង ចាស់ ប្រុស ស្រី កំពុងរស់នៅក្នុងកន្លែងសុវត្ថិភាពមួយក្នុងប្រទេសថៃ ក្រោយពីបានភៀសខ្លួនពីវៀតណាមមកស្វែងរកសិទ្ធិជ្រកកោណពីអង្គការសហប្រជាជាតិទទួលបន្ទុកជនភៀសខ្លួនជាច្រើនឆ្នាំមកនេះ។
ក្នុងចំណោមនោះ មានចំនួន ១១៩ នាក់ ត្រូវគេរាយការណ៍មកថាបានជាប់ជាជនភៀសខ្លួនជាច្រើនឆ្នាំហើយ តែមិនទាន់ទទួលបានការតាំងទីលំនៅនៅប្រទេសណាមួយដោយគ្មានការពន្យល់ពីមូលហេតុ។ ដោយឡែកពលរដ្ឋចំនួន ៦២ នាក់ទៀតកំពុងស្ថិតនៅក្រោមការពិចារណារបស់អ.ស.ប. ហើយមានពលរដ្ឋចំនួន ២៣ នាក់ត្រូវបានបដិសេធដោយអង្គការ UNHCRដែលថាមិនមានឯកសារនិងគ្រប់លក្ខណៈសម្បត្តិដែលអាចទទួលបានសិទ្ធិជាជនភៀសខ្លួន។
លោក ថាច់ ស៊ុង អាយុ ៥៩ មានកូន ៥ នាក់ រស់នៅក្នុងស្រុកអណ្តូងទឹក ខេត្តឃ្លាំង បានចាកចេញពីទឹកដីកំណើតកាលពីឆ្នាំ ២០០១ ដោយសារអាជ្ញាធរវៀតណាមធ្វើទុក្ខបុកម្នេញលោក និងតាមរកចាប់ខ្លួនលោក នៅពេលលោកតវ៉ារឿងការរំលោភបំពានសេរីភាពសាសនា និងការគោរពសិទ្ធិមនុស្ស។
«ដោយសារតែខ្ញុំមិនអាចរស់នៅក្នុងស្រុកកំណើតបាននៅក្នុងតំបន់ដែនដីខ្មែរក្រោម ព្រោះអីយើងដឹងហើយថា វៀតណាមគេចេះតែតាមរកយើង ដោយសារតែគេចោទប្រកាន់យើងថា គឺជាជនមួយដែលបង្កឡើងនូវអសន្តិសុខសង្គមរបស់ជាតិ និយាយឲ្យខ្លី គឺគេចោទប្រកាន់យើងថា យើងជាជនក្បត់ជាតិ ដោយសារតែយើងបង្កនូវអ្វីដែលយើងគិតថាជាការទាមទារសេរីភាពសាសនា និងសិទ្ធិមនុស្ស»។
អ្នកស្វែងរកសិទ្ធិជ្រកកោណខ្មែរក្រោម គឺលោក ថាច់ ស៊ុង អាយុ ៥៩ កំពុងអង្គុយក្នុងផ្ទះដែលលោកកំពុងលាក់ខ្លួនក្នុងប្រទេសថៃ។ (រូបភាពផ្តល់ឲ្យ)
លោកលើកយកឧទាហរណ៍មួយមកបញ្ជាក់ពីការប្រឆាំងរបស់លោក ចំពោះអាជ្ញាធរវៀតណាមដែលបង្ខំឲ្យពលរដ្ឋខ្មែរក្រោមធ្វើកឋិនទាន តែ១ថ្ងៃ រួមគ្នាក្នុងរយៈពេល ២៩ ថ្ងៃ ដែលខ្មែរក្រោមធ្លាប់ប្រតិបត្តិតាំងពីបុរាណកាលមក។
លោកបញ្ជាក់ប្រាប់ VOA តាមទូរស័ព្ទពីកន្លែងមួយក្នុងប្រទេសថៃ ដោយបន្តថា លោកបានភៀសខ្លួនមកនៅកម្ពុជា តែមិនអាចមានការធានាពីសុវត្ថិភាព គ្មានការចេញឯកសារជាផ្លូវការ និងការគាំពារលោកបានទេ។ លោកបន្តថា ក្រោមហេតុផលនេះហើយ លោកក៏សម្រេចចិត្តមកកាន់ទីក្រុងបាងកក ប្រទេសថៃ ដើម្បីសុំសិទ្ធិជ្រកកោណជាជនភៀសខ្លួនពីអង្គការសហប្រជាជាតិទទួលបន្ទុកជនភៀសខ្លួន UNHCR។ លោកបានអះអាងថា លោកបានទទួលសិទ្ធិជាជនភៀសខ្លួនរយៈពេលជាង៤ឆ្នាំហើយ តែមិនទាន់ត្រូវ អ.ស.ប. រកប្រទេសឲ្យលោកបានចេញទៅតាំងទីលំនៅនោះនៅឡើយទេ។
«រឿងនេះស្រេចតែ U.N (អ.ស.ប.) បញ្ជូនខ្ញុំទៅកន្លែងណាគឺខ្ញុំទទួលហើយ។ នៅ ប្រទេសណាក៏ដោយ ឲ្យតែប្រទេសនោះ មានសេរីភាព មានប្រជាធិបតេយ្យសម្រាប់ខ្ញុំ សុវត្ថិភាពសម្រាប់គ្រួសាររបស់ខ្ញុំ»។
លោកថា សំណុំរឿងរបស់លោកត្រូវអង្គការសហប្រជាជាតិច្រានចោលជាច្រើនលើក មុននឹងឈានដល់ការទទួលស្គាល់ជាជនភៀសខ្លួនកាលពីឆ្នាំ ២០១៤ ក្រោយពីលោកតវ៉ាបើកសំណុំរឿងជាថ្មី។ រឿងនោះដោយសារថាគ្មានឯកសារបញ្ជាក់គ្រប់គ្រាន់ ដែលធ្វើឲ្យលោកដាក់សម្ភាសម្តងហើយម្តងទៀត។ នៅក្នុងកាតរបស់លោកដែលចេញ ដោយអ.ស.ប. ដែល VOA បានឃើញ គ្រាន់តែដាក់ថា លោកគឺជនដែលទទួលបានការគាំពារ ឬហៅថា The Person of concern។
លោកបានទទូចដល់អ.ស.ប.ពន្លឿនករណីលោក ដោយសារតែបញ្ហាសុវត្ថិភាពនៅក្នុងប្រទេសថៃ ការលំបាករឿងរស់នៅ ហើយនិងបញ្ហាសុខភាពជាដើម។
អតីតព្រះសង្ឃខ្មែរក្រោមមួយអង្គ គឺលោក ថាច់ ថាញ់ហ្វាង អាយុ ៣៧ ឆ្នាំ រស់នៅក្នុងស្រុកអណ្តូងទឹក ខេត្តឃ្លាំង បានចាកចេញពីទឹកដីកំណើត ដោយសារការធ្វើទុក្ខបុកម្នេញរបស់អាជា្ញធរវៀតណាម បានថ្លែងប្រាប់ VOA ពីប្រទេសថៃដែរថា លោកបានគេចខ្លួនពីកម្ពុជាក្រោមមកកម្ពុជា និងមកដល់ប្រទេសថៃកាលពីឆ្នាំ ២០១៥ ដោយសារថា មិនអាចមានសេរីភាពប្រតិបត្តិសាសនាបាន ដោយសារអាជ្ញាធរវៀតណាមបង្ខំឲ្យធ្វើអ្វីខុសពីសាសនាព្រះពុទ្ធ ដូចជាសង្ឃត្រូវស្លៀកខោ មិនមែនស្បង់ចីពរ ប្រតិបត្តិតាមជំនឿសាសនាបែបផ្សេង ខុសពីព្រះពុទ្ធសាសនាថេរវាទ ដែលខ្មែរក្រោមប្រកាន់យក។
«ខាងមន្ត្រីសង្ឃរបស់រដ្ឋាភិបាលយួនលើកបន្តុបឡើងមក ដោយរដ្ឋាភិបាលយួន ហើយ យើងត្រូវកែកន្លែងណាដែលយើងមិនពេញចិត្តអីចឹងទៅ យើងប្រតិកម្មទៅ។ រដ្ឋាភិបាលយួនគេមិនពេញចិត្ត ហើយគេត្រូវតែមានការគាបសង្កត់យើង»។
អ្នកស្វែងរកសិទ្ធិជ្រកកោណខ្មែរក្រោម លោក ថាច់ ថាញ់ហ្វាង អាយុ៣៧ ឆ្នាំ។ (រូបថតផ្តល់ឲ្យ)
លោកថា ក្រៅពីនេះ អាជ្ញាធរវៀតណាមបានបង្ខំឲ្យព្រះសង្ឃខ្មែរក្រោមរៀនពីប្រវត្តិរបស់អតីតមេដឹកនាំវៀតណាម ហូ ជីមិញ បន្ថែមលើកម្មវិធីផ្សេងទៀត បើពុំដូច្នោះទេនឹងត្រូវចោទប្រកាន់ថាជាក្រុមប្រឆាំង ហើយនិងការធ្វើទុក្ខបុកម្នេញផ្សេងទៀត។
លោក ថាច់ ថាញ់ហ្វាង បានអះអាងថា លោកបានទទួលស្គាល់សិទ្ធិជនភៀសខ្លួនពី អ.ស.ប. ទទួលបន្ទុកជនភៀសខ្លួនហើយកាលពីឆ្នាំ ២០១៦ ក្នុងប្រទេសថៃ ក្រោយពីមួយឆ្នាំដែលលោកមកដល់។ តែលោកមិនបានបង្ហាញឲ្យ VOA បានឃើញពីកាតដែល អ.ស.ប. បានចេញជូនលោកទេ។
ក្រៅពីមានក្តីបារម្ភខ្លាំងខ្លាចថាត្រូវគេចាប់បញ្ជូនទៅកាន់ប្រទេសវៀតណាមវិញ ហើយរងទោសទណ្ឌធ្ងន់ធ្ងរនោះ ពលរដ្ឋខ្មែរក្រោមទាំងពីរបានអំពាវនាវដល់សហគមន៍អន្តរជាតិ និង អ.ស.ប. បានគិតគូពីសេរីភាព និងសិទ្ធិមនុស្សរបស់ពលរដ្ឋខ្មែរក្រោម ដែលកំពុងរស់នៅលើទឹកដីកំណើត ហើយត្រូវស្ថិតនៅក្រោមការគ្រប់គ្រងរបស់វៀតណាមបច្ចុប្បន្ន។
លោក ហ្វៀល រ៉ូប៊ឺតសុន (Phil Robertson) នាយករងអង្គការសិទ្ធិមនុស្ស Human Rights Watch ប្រចាំតំបន់អាស៊ីបានថ្លែងថា អាជ្ញាធរវៀតណាមព្យាយាមគ្រប់គ្រងយ៉ាងតឹងរ៉ឹងលើពលរដ្ឋខ្មែរក្រោម ហើយមានការរឹតត្បិតសេរីភាពសាសនា មិនឲ្យពលរដ្ឋខ្មែរក្រោមបានប្រតិបត្តិ និងចាត់ចែងដោយខ្លួនគេឡើយ។ លោកបានអះអាងថា ខ្មែរក្រោមពិបាកក្នុងការទទួលបានឯកសារពីប្រទេសកម្ពុជា។
«បញ្ហាគឺថាប្រទេសកម្ពុជាបានអះអាងថា ខ្លួននឹងគាំពារខ្មែរក្រោមទាំងអស់ ដែលជាពលរដ្ឋខ្មែរ តែក្រោយមកអ្វីដែលកើតឡើងគឺថា កម្ពុជាមិនបានចេញឯកសារជាមូលដ្ឋាន ឬឯកសារផ្សេងៗជូនដល់ខ្មែរក្រោមដែលត្រូវការរស់នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាទេ។ ពលរដ្ឋខ្មែរក្រោមជាច្រើនគេចខ្លួនដោយការធ្វើទុក្ខបុកម្នេញនយោបាយ និងការយាយីផ្សេងៗ ហើយមិនមានអារម្មណ៍ថា មានសុវត្ថិភាពក្នុងប្រទេសកម្ពុជាទេ។ ដូច្នេះហើយពួកគេបន្តគេចខ្លួនចេញពីកម្ពុជាទៅកាន់ប្រទេសថៃ ជាកន្លែងដែលពួកគេស្វែងរកសិទ្ធិជាជនភៀសខ្លួន»។
លោកថា ពលរដ្ឋខ្មែរក្រោមរងការធ្វើទុក្ខបុកម្នេញលើសេរីភាពសាសនា និងសិទ្ធិមនុស្សដោយអាជ្ញាធរវៀតណាម។
«លោកអ្នកដឹងទេ ជាការពិតយើងសង្ឃឹមថា អង្គការសហប្រជាជាតិទទួលបន្ទុកកិច្ចការជនភៀសខ្លួន គាំទ្រអំណះអំណាងរបស់ខ្មែរក្រោមទាំងនោះ ហើយរំពឹងថាប្រទេសជាច្រើនផ្សេងទៀត រួមទាំងសហរដ្ឋអាមេរិក និងកាណាដា នឹងស្វែងរកវិធីដើម្បីគាំពារពលរដ្ឋខ្មែរក្រោម»។
រូបឯកសារ៖ ពលរដ្ឋខ្មែរនាំគ្នាធ្វើបាតុកម្មទាមទារការសុំទោសពីមន្ត្រីនៃស្ថានទូតវៀតណាមប្រចាំកម្ពុជា ដែលអះអាងថា ទឹកដីខ្មែរក្រោមគឺជាទឹកដីរបស់វៀតណាម កាលពីថ្ងៃទី២១ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៤។
ប្រទេសកម្ពុជានិងអង្គការសហប្រជាជាតិផ្នែកជនភៀសខ្លួន បញ្ចេញអត្ថាធិប្បាយរៀងខ្លួនលើការលើកឡើងរបស់ក្រុមអ្នកតស៊ូមតិ និងពលរដ្ឋខ្មែរក្រោម។
លោកនាយឧត្តមសេនីយ៍ ខៀវ សុភ័គ អ្នកនាំពាក្យក្រសួងមហាផ្ទៃ បានបដិសេធការលើកឡើងនានា ដោយលោកបញ្ជាក់ថា កម្ពុជាផ្តល់អត្តសញ្ញាណប័ណ្ណដល់ពលរដ្ឋខ្មែរក្រោម ដែលមានទីលំនៅ ឬអាសយដ្ឋានច្បាស់លាស់ និងថ្ងៃខែឆ្នាំកំណើត។ បើពលរដ្ឋខែ្មរក្រោមដែលមានអាសយដ្ឋាននៅទឹកដីក្រៅពីនៅក្នុងទឹកដីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ដែលមានផ្ទៃក្រឡា ១៨១ ០៣៥ គីឡូម៉ែត្រការ៉េដែលច្បាប់រដ្ឋធម្មនុញ្ញបានចែងគឺមិនអាចផ្តល់ជូនបានទេ។
«សុំឲ្យបំពេញលក្ខខណ្ឌឲ្យគ្រប់គ្រាន់តាមអ្វី ដែលច្បាប់យើងបានកំណត់។ យើងទទួលស្គាល់ហើយថា បងប្អូនខ្មែរកម្ពុជាក្រោមពេលដែលលោកឆ្លងផុតពីទឹកដីវៀតណាមមកកម្ពុជាក្រោម មិនចាំបាច់ដាក់ពាក្យសុំចូលសញ្ជាតិខ្មែរទេ គឺខ្មែរជាស្វ័យប្រវត្តិ ក៏ប៉ុន្តែត្រង់ថាគាត់អត់មានអាសយដ្ឋានពិតប្រាកដ យើងចេញអត្តសញ្ញាប័ណ្ណឲ្យគាត់ធ្វើម៉េច?»។
លោកបានបន្តថា ច្បាប់កម្ពុជាមិនគ្រប់ដណ្តប់ដល់អាសយដ្ឋានលើទឹកដីកម្ពុជាក្រោម ដែលបច្ចុប្បន្នជាអធិបតេយ្យប្រទេសវៀតណាមទេ។
លោកស្រី ជេននីហ្វឺ ហារីសសុន (Jennifer Harrison) អ្នកនាំពាក្យរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិទទួលបន្ទុកជនភៀសខ្លួន UNHCR ប្រចាំទីក្រុងបាងកក ប្រទេសថៃ បានថ្លែងប្រាប់ VOA តាមសារអេឡិចត្រូនិក អ៊ីម៉េលថា អង្គការ UNHCR វាយតម្លៃ និងធ្វើកិច្ចសម្ភាសន៍ដល់ជនភៀសខ្លួន ឬមិនមែនជាជនភៀសខ្លួនទៅតាមនិយមន័យជនភៀសខ្លួននៅក្នុងច្បាប់អន្តរជាតិ។
«អំណះអំណាងនានាត្រូវវាយតម្លៃទៅតាមលក្ខណៈសម្បត្តិនៃរឿងរ៉ាវដោយផ្ទាល់ ហើយជនដែលត្រូវបានបដិសេធចំពោះការស្វែងរកសិទ្ធិជ្រកកោណ អាចស្នើសុំឲ្យមានប្តឹងឧទ្ធរណ៍ ដើម្បីពិនិត្យសំណុំរឿងឡើងវិញទៅតាមដំណើរការនីតិវិធី។ ដំណើរការល្អិតល្អន់នេះគឺចាំបាច់ត្រូវការពារភាពជឿទុកចិត្តបាន ចំពោះដំណើរការស្វែងរកសិទ្ធិជ្រកកោណទាំងនៅក្នុងប្រទេសថៃ ក៏ដូចជានៅក្នុងពិភពលោក ដែលនេះគឺជាវិធានការផ្នែកសិទ្ធិមនុស្សដ៏សំខាន់ដើម្បីធានាបាននូវដំណើរការប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាពចំពោះអ្នកដែលត្រូវការការគាំពារជាអន្តរជាតិ»។
លោកស្រីបានបង្ហាញឲ្យដឹងពីសារៈសំខាន់ចំពោះការចុះឈ្មោះអ្នកស្វះស្វែងរកការសុំសិទ្ធិជ្រកកោណនៅប្រទេសទី៣។
«ការចុះឈ្មោះចំពោះអ្នកស្នើសុំសិទ្ធិជ្រកកោណ និងអ្នកស្នើសុំសិទ្ធិជាជនភៀសខ្លួនគឺជារឿងសំខាន់សម្រាប់ពលរដ្ឋដែលពាក់ព័ន្ធ ក៏ដូចជារដ្ឋនានា និងអង្គការ UNHCR ដែរ ដើម្បីឲ្យបានដឹងថា នរណាបានមកដល់ពេលត្រូវការសម្របសម្រួលឲ្យទទួលបានជំនួយជាមូលដ្ឋាននិងការគាំពារនោះ។ បន្ថែមលើនេះ ដំណើរការចុះឈ្មោះអាចធានាបានការទទួលស្គាល់បានឆាប់ចំពោះជន ដែលងាយនឹងមានគ្រោះថ្នាក់ជា ពិសេសនោះ។ ជាងនេះទៅទៀត ការចុះបញ្ជីដោយមានអំណះអំណាងពិតប្រាកដអាចការពារមិនឲ្យមានការបញ្ជូនខ្លួនត្រឡប់ទៅវិញ»។
មន្ត្រី អ.ស.ប. រូបនេះមិនបានបញ្ជាក់ឲ្យដឹងពីបញ្ហាទាក់ទងនឹងស្ថានការណ៍ ដែលធ្វើឲ្យខ្មែរក្រោមត្រូវភៀសខ្លួននៅវៀតណាម និងបញ្ហាលម្អិតផ្សេងៗ ដូចជាចំនួនក្រុមជនភៀសខ្លួនណាមួយ និងជើងហោះហើរនោះទេ ដោយយោងថា នេះជាការសម្ងាត់។
ក្រុមមេដឹកនាំសហព័ន្ធខ្មែរកម្ពុជាក្រោម ដែលបន្តការតស៊ូមតិរបស់ខ្លួននៅលើឆាកអន្តរជាតិបានថ្លែងនៅសប្តាហ៍ថ្មីៗថា ពលរដ្ឋខ្មែរក្រោម ដែលរស់នៅជុំវិញពិភពលោកនិងក្រុមអ្នកជំនាញនានា នឹងជួបប្រជុំគ្នានៅក្នុងទីក្រុង ឡាអេ ប្រទេសហូឡង់នៅដើមខែមិថុនា ឆ្នាំ ២០១៩ ខាងមុខ ដើម្បីចូលរួមក្នុងសន្និសីទពិភពលោកលើកទី ២ ដែលផ្តោតលើ «សិទ្ធិខ្មែរក្រោមក្នុងការសម្រេចជោគវាសនាដោយខ្លួនឯង» ក្នុងពេលជាមួយគ្នាដែលមានការប្រារព្ធខួបលើកទី ៧០ នៃការបាត់បង់ទឹកដីកម្ពុជាក្រោម។
ការបន្តកិច្ចប្រឹងប្រែងតស៊ូមតិលើឆាកអន្តរជាតិ គឺដើម្បីធ្វើឲ្យមានសេរីភាព និងការគោរពសិទ្ធិពលរដ្ឋខ្មែរក្រោមនៅលើទឹកដីកម្ពុជាក្រោម ដែលបារាំងបានកាត់ឲ្យស្ថិតនៅក្រោមការគ្រប់គ្រងរបស់វៀតណាមកាលពីឆ្នាំ ១៩៤៩៕