តាំងពីរដ្ឋដាច់ស្រយាលនៅតំបន់ភ្នំហិមាល័យនៅភាគខាងជើងនៃប្រទេសឥណ្ឌារហូតដល់តំបន់ភាគខាងត្បូងបំផុតនៃប្រទេសនេះ ជនជាតិឥណ្ឌារាប់លាននាក់ឈរតម្រង់ជួរនៅស្ថានីយ៍បោះឆ្នោតកាលពីថ្ងៃសុក្រទី១៩ ខែមេសានៅពេលចាប់ផ្តើមការបោះឆ្នោត ដែលគេឃើញជាទូទៅថាលោក Narendra Modi នាយករដ្ឋមន្ត្រីប្រជានិយមរបស់ប្រទេសជាអ្នកនាំមុខគេ។
ការបោះឆ្នោតនេះជាការប្រកួតប្រជែងរវាងគណបក្ស Bharatiya Janata ហៅកាត់ថា BJP របស់លោក Modi និងសម្ព័ន្ធភាព Indian National Developmental Inclusive Alliance ដែលជាក្រុមចម្រុះមួយនៃគណបក្សប្រឆាំងជាង២៤ ដែលមានឈ្មោះហៅកាត់ថា INDIA។ ក្រុមប្រឆាំងសង្ឃឹមថានឹងបន្ធូរការក្តាប់អំណាចមួយទសវត្សរ៍មកហើយរបស់លោក Modi ជាមួយការសន្យាថាដោះស្រាយបញ្ហាផ្សេងៗដូចជាបញ្ហាគ្មានការងារធ្វើនិងកង្វល់អំពីបញ្ហាសេដ្ឋកិច្ចក្នុងចំណោមពលរដ្ឋក្រីក្រជាដើម។
កាលពីថ្ងៃសុក្រទី១៩ ខែមេសា ក្រុមអ្នកបោះឆ្នោតជ្រើសរើសអ្នកតំណាងរាស្ត្រសម្រាប់អាសនៈ១០៣ក្នុងសភាជាន់ទាប ដែលជាដំណាក់កាលទីមួយនៃការបោះឆ្នោតដ៏ធំមួយ ធ្វើឡើងមាន៧ដំណាក់កាលក្នុងរយៈពេល៦សប្តាហ៍ដើម្បីជ្រើសរើសសមាជិកសភា៥៤៣នាក់។
ការបោះឆ្នោតនេះមានទ្រង់ទ្រាយធំដោយមានប្រជារាស្ត្រមានសិទ្ធិបោះឆ្នោត៩៧០លាននាក់ មានស្ថានីយ៍បោះឆ្នោត១លានកន្លែងនិងមានបុគ្គលិកនៅស្ថានីយ៍បោះឆ្នោតនិងបុគ្គលិកសន្តិសុខ១៥លាននាក់ទាក់ទិននឹងការធ្វើអ្វីដែលហៅថាជាការបោះឆ្នោតធំបំផុតក្នុងពិភពលោកនៅពេលមានសន្តិភាព។ សន្លឹកឆ្នោតនឹងត្រូវរាប់នៅថ្ងៃទី៤ ខែមិថុនានៅក្រោយការបោះឆ្នោតនេះចប់សព្វគ្រប់នៅទូទាំងប្រទេសដ៏ធំនេះ។
លោក Modi វ័យ៧៣ឆ្នាំ ដែលបានកំណត់គោលដៅដ៏មហិច្ឆតាយកជ័យជំនះកាន់តែខ្លាំងជាងកាលពីការបោះឆ្នោតពីរលើកមុន ទំនងជានឹងកាន់តំណែងក្នុងអាណត្តិទីបីដ៏កម្រដោយផ្អែកលើកម្លាំងនៃប្រជាប្រិយភាពរបស់លោក។
អ្នកវិភាគនយោបាយលោក Rasheed Kidwai បាននិយាយថា «ការបោះឆ្នោតនេះសុទ្ធសឹងតែអំពីលោក Modi។ លោកមានប្រជាប្រិយភាពជាងគណបក្សលោក ហើយប្រជាប្រិយភាពរបស់លោកឈ្នះអស់បញ្ហានានារបស់ពួកអ្នកបោះឆ្នោត»។
លោក Jitender Singh Chandel វ័យ៣៦ឆ្នាំរស់នៅទីក្រុង Noida ក្នុងរដ្ឋ Uttar Pradesh ដែលជាអ្នកបើកបរម្នាក់បាននិយាយថា លោកពិបាករកការងារធ្វើ។ លោកបានថ្លែងប្រាប់វីអូអេថា«គ្មានការងារធ្វើទេ។ ខ្ញុំមិនដែលបានសម្រាកទេ។ ខ្ញុំបានឮថារដ្ឋាភិបាលផ្តល់លុយឱ្យអ្នកក្រកសាងផ្ទះក្នុងភូមិ តែខ្ញុំមិនបានទទួលផលប្រយោជន៍អ្វីទេ»។ ប៉ុន្តែនៅពេលបោះឆ្នោត លោកនឹងជ្រើសរើសយកគណបក្ស BJP ពីព្រោះលោកមានអារម្មណ៍ថា បញ្ហាសុវត្ថិភាពនិងសន្តិសុខមានភាពល្អប្រសើរជាងមុនក្រោមការគ្រប់គ្រងរបស់លោក Modi។
នៅពេលឃោសនាបោះឆ្នោត លោក Modi បានសន្យាដល់ប្រទេសជាតិថានឹងធ្វើឱ្យសេដ្ឋកិច្ចឥណ្ឌាមានសន្ទុះកាន់តែខ្លាំងបន្ថែមទៀត ដែលក្នុងពេលនេះ ប្រទេសឥណ្ឌាជាប្រទេសដែលមានសេដ្ឋកិច្ចលូតលាស់លឿនជាងគេបំផុតក្នុងពិភពលោក។ ការណ៍នេះកាន់ពង្រឹងការគាំទ្រលោកក្នុងចំណោមពលរដ្ឋមានប្រាក់ចំណូលមធ្យម។
នៅក្នុងប្រទេសមួយមានវិសមភាពសេដ្ឋកិច្ចទូលំទូលាយ លោក Modi ក៏បានសន្យាថានឹងបង្កើនវិធានការសុខុមាលភាពសង្គមដោយផ្តល់ជំនួយដល់គ្រួសារក្រីក្រដូចដែលបានធ្វើកាលពី១០ឆ្នាំមុន ដូចជាការផ្តល់នូវផ្ទះសម្បែង បង្គន់ ស្បៀងគ្រាប់ធញ្ញជាតិមិនគិតថ្លៃនិងជំនួយហិរញ្ញវត្ថុដល់ស្ត្រី។
លោក Modiបានថ្លែងក្នុងការប្រមូលផ្តុំឃោសនាបោះឆ្នោតមួយថា «អ្វីដែល Modi បានធ្វើរហូតមកដល់ពេលនេះគ្រាន់តែជាអាហារសម្រន់តែប៉ុណ្ណោះ។ អាហារចម្បងនឹងមានបន្ត»។
លោក Naresh Gupta ដែលជាអ្នកលក់ផ្លែឈើនៅក្រុង Noida នៃរដ្ឋ Uttar Pradesh ថ្លែងថា លោកនឹងបោះឆ្នោតឱ្យគណបក្ស BJP។ លោកនិយាយដោយខ្លីថា«លោក Modi ធ្វើការបានល្អ»។
ទស្សនៈជាតិនិយមហិណ្ឌូដែលលោក Modi បានប្រកាន់យកក៏នាំឱ្យលោកមានការគាំទ្រខ្លាំងដែរក្នុងប្រទេសឥណ្ឌាដែលមានប្រជារាស្ត្រភាគច្រើនជាអ្នកគោរពសាសនាហិណ្ឌូ។ ព្រះវិហារមួយត្រូវស្ថាបនាសម្រាប់ព្រះរាមដែលជាអវតារនៃសាសនាហិណ្ឌូដែលលោកបានសម្ពោធកាលពីខែមករាទទួលបានការកោតសរសើរពីសំណាក់មនុស្សជាច្រើនលាននាក់។ ប៉ុន្តែក្រុមអ្នករិះគន់និងក្រុមប្រឆាំងនិយាយថាមនោគមវិជ្ជាជាតិនិយមហិណ្ឌូរបស់គណបក្ស BJP នាំឱ្យមានការបែកបាក់គ្នានិងធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់ស្មារតីគោរពសាសនារបស់ឥណ្ឌា។
នៅក្នុងសារមួយបង្ហោះលើបណ្តាញសង្គម X លោក Rahul Gandhi មេដឹកនាំគណបក្សសមាជឬCongress Party ដែលជាគណបក្សប្រឆាំងធំជាងគេបាននិយាយថាការបោះឆ្នោតនេះនឹងសម្រេចអំពីអនាគតលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យឥណ្ឌា។
លោកបានថ្លែងថា«ការពង្រឹងលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យដោយលាបថ្នាំព្យាបាលដែលជាសន្លឹកឆ្នោតរបស់លោកអ្នកទៅលើមុខរបួសដែលធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់ដួងព្រលឹងប្រទេសជាតិក្នុងរយៈពេល១០ឆ្នាំកន្លងទៅនេះ» ហើយលោកបានអំពាវនាវដល់អ្នកបោះឆ្នោត«ឱ្យយកជ័យជំនះលើការស្អប់ខ្ពើម»។
អ្នកវិភាគនយោបាយលោក Nilanjan Mukhopadhyay បានហៅការបោះឆ្នោតនេះថាជាការបោះឆ្នោតប្រជាមតិអំពីលោក Modi។
លោកបាននិយាយថា«សម្រាប់អ្នកបោះឆ្នោត វាជាការទទួលយកការនិយាយរបស់លោកឬមួយជាការច្រានចោលអ្វីៗដែលលោកបានធ្វើក្នុងរយៈពេល១០ឆ្នាំកន្លងទៅនេះ។ មានការខ្វះខាតច្រើននៅក្នុងសមិទ្ធិផលរបស់លោក Modi ដូចជាកង្វល់អំពីបញ្ហាជីវភាពជាដើម»។
គណបក្សសមាជឬ Congress Party ដែលជាគណបក្សប្រឆាំងធំជាងគេសង្ឃឹមថានឹងទាញយកប្រយោជន៍ពីការមិនពេញចិត្តពាក់ព័ន្ធនឹងបញ្ហាអត់ការងារធ្វើនិងបញ្ហាអតិផរណា ដែលគណបក្សនេះនិយាយថាជាឧបសគ្គធំបំផុតដែលប្រទេសនេះកំពុងប្រឈម។
នៅក្នុងការស្ទង់មតិមួយកាលពីពេលថ្មីៗនេះដោយអង្គការស្រាវជ្រាវ Lokniti និង CSDS ចំនួនពីរភាគបីនៃពួកអ្នកឆ្លើយតបបាននិយាយថាមានការពិបាកជាងមុនក្នុងការរកការងារធ្វើក្នុងរយៈពេល៥ឆ្នាំកន្លងទៅនេះ។ ប៉ុន្តែយ៉ាងណាក៏ដោយ ក៏ការស្ទង់មតិនេះបង្ហាញថា កង្វល់ទាំងនោះមិនមានឥទ្ធិពលលើការបោះឆ្នោតរបស់ពួកគេទេ។
គណបក្សសមាជដែលវត្តមាននយោបាយរបស់ខ្លួនបានថយចុះច្រើនតាំងពីការលេចឡើងរបស់លោក Modi សង្ឃឹមថា សម្ព័ន្ធភាពខ្លួនជាមួយបក្សប្រឆាំងឯទៀតៗនឹងជួយទប់ទល់នឹងគណបក្ស BJP ដោយមានប្រសិទ្ធភាព។
ប៉ុន្តែពួកអ្នកវិភាគថាក្រុមប្រឆាំងនៅតែបែកបាក់គ្នា ហើយការខកខានរបស់ពួកគេក្នុងការជ្រើសរើសបេក្ខជនណាម្នាក់សម្រាប់តំណែងនាយករដ្ឋមន្ត្រីជាគុណវិបត្តិមួយ។ លោក Kidwai ដែលជាអ្នកវិភាគថ្លែងថា«សំណួរដែលពលរដ្ឋសួរជាញឹកញយគឺថាតើលោក Modi ប្រកួតប្រជែងជាមួយនឹងនរណា?»
ពួកគណបក្សប្រឆាំងក៏បានចោទប្រកាន់គណបក្ស BJP ដែលជាគណបក្សគ្រប់គ្រងប្រទេសថា បានប្រើល្បិចដើម្បីឱ្យបានឈ្នះឆ្នោតតាមរយៈការស៊ើបអង្កេតទៅលើមេដឹកនាំមួយចំនួនរបស់បក្សប្រឆាំងទៅលើការប្រព្រឹត្តអំពើពុករលួយដោយទីភ្នាក់ងារសហព័ន្ធប្រឆាំង។ រដ្ឋមន្ត្រីពីរនាក់ត្រូវបានចាប់ខ្លួនកាលពីប៉ុន្មានខែថ្មីៗនេះចោទប្រកាន់ពីបទពុករលួយ។ គណបក្សសមាជបាននិយាយថាគណនីរបស់ពួកគេត្រូវបានបង្កកដោយមន្ទីរពន្ធដារ។ រដ្ឋាភិបាលបានបដិសេធអំពីការដែលថាការស៊ើបអង្កេតទាំងនេះទាក់ទិននឹងរឿងនយោបាយ។
ការប្រកួតប្រជែងមួយមានការតាមសង្កេតមើលខ្លាំងជាងគេគឺការបោះឆ្នោតនៅរដ្ឋ Tamil Nadu នៅប៉ែកខាងត្បូងប្រទេសដែលគ្រប់គ្រងដោយគណបក្សក្នុងតំបន់មួយមានអំណាចខ្លាំង ប៉ុន្តែគណបក្ស BJP ប្រឹងប្រែងឱ្យយកឈ្នះនៅទីនោះ។ គណបក្សជាតិនិយមហិណ្ឌូនេះមានការគាំទ្រច្រើននៅក្នុងរដ្ឋប៉ែកខាងជើងនិងប៉ែកខាងលិចប្រទេសដែលមានប្រជារាស្ត្រច្រើន តែចង់ឱ្យមានវត្តមាននៅទូទាំងប្រទេសឥណ្ឌា។
ការបោះឆ្នោតកាលពីថ្ងៃទី១៩ ខែមេសាគូសបញ្ជាក់ឧបសគ្គខាងភ័ស្តុភារនៃការរៀបចំការបោះឆ្នោតនៅក្នុងតំបន់ដាច់ស្រយាលនៃប្រទេសឥណ្ឌាដើម្បីធ្វើឱ្យប្រាកដប្រជាអំពីការប្តេជ្ញារបស់គណៈកម្មការរៀបចំការបោះឆ្នោតឱ្យបានទៅដល់អ្នកបោះឆ្នោតគ្រប់ៗគ្នា។ នៅក្នុងរដ្ឋ Meghalaya នាភាគឦសានប្រទេស ពួកអ្នកចាត់ចែងការបោះឆ្នោតមួយក្រុមបានធ្វើដំណើរ១២គីឡូម៉ែត្រឡើងលើភ្នំមួយដើម្បីរៀបចំកន្លែងបោះឆ្នោតមួយក្នុងភូមិតូចមួយដែលមានអ្នកបោះឆ្នោតប្រមាណ១៤០នាក់។
ក្នុងរដ្ឋ Manipur ដែលមនុស្សច្រើននាក់បានខ្ចាត់ព្រាត់ពីផ្ទះសម្បែងក្រោយមានជម្លោះខាងជាតិសាសន៍កាលពីឆ្នាំទៅ កន្លែងបោះឆ្នោតត្រូវបានរៀបចំឡើងក្នុងជំរំជួយសង្គ្រោះ។ នៅក្នុងរដ្ឋ Chhattisgarh នាប៉ែកកណ្តាលប្រទេស ក្រុមរៀបចំការបោះឆ្នោតនិងម៉ាស៊ីនបោះឆ្នោតត្រូវបានដឹកជញ្ជូនតាមឧទ្ធម្ភាគចក្រឱ្យបានទៅដល់អ្នកបោះឆ្នោតក្នុងព្រៃដែលជាសំបុកក្រុមឧទ្ទាមម៉ៅនិយម៕
ប្រែសម្រួលដោយលោក ឈឹម សុមេធ
វេទិកាបញ្ចេញមតិ