តុលាការវៀតណាមបានកាត់ទោសសកម្មជនម្នាក់ឱ្យជាប់ពន្ធនាគារ៧ឆ្នាំកាលពីថ្ងៃទី២០ ខែមករា ចំពោះការបង្ហាញសារលើហ្វេសប៊ុកដែលរិះគន់ច្បាប់សន្តិសុខអ៊ីនធឺណិត ច្បាប់សេដ្ឋកិច្ច ការដោះស្រាយរបស់រដ្ឋាភិបាលចំពោះការរាតត្បាតនៃជំងឺកូវីដ១៩ និងបញ្ហាបរិស្ថាន។
មេធាវីការពារក្តីឱ្យអ្នកស្រី Dinh Thi Thu Thuy បានប្រាប់VOAថា តុលាការនៅក្នុងខេត្ត Hau Giang នៅភាគខាងត្បូងនៃប្រទេស បានកាត់ទោសអ្នកស្រី Dinh Thi Thu Thuy ដែលជាសកម្មជនបរិស្ថាន និងវិស្វករជលវប្បកម្មពីបទ «មួលបង្កាច់ និងបង្ខូចកិត្តិនាមរបស់ថ្នាក់ដឹកនាំបក្ស និងរដ្ឋ»។
អ្នកស្រី Dinh Thi Thu Thuy អាយុ៣៩ឆ្នាំ ត្រូវបានចាប់ខ្លួនកាលពីថ្ងៃទី១៨ ខែមេសាឆ្នាំ២០២០ ដោយសារការចោទប្រកាន់ពីការបង្កើត និងចែកចាយព័ត៌មាន «ដើម្បីប្រឆាំងនឹងសាធារណរដ្ឋសង្គមនិយមវៀតណាម»។
អ្នកស្រីក៏ត្រូវបានចោទប្រកាន់ពីការរិះគន់លើវិធានការដោះស្រាយបញ្ហាកូវីដ១៩ និងរិះគន់ថ្នាក់ដឹកនាំបក្ស និងប៉ូលិសមូលដ្ឋានដោយបង្ហោះកំណាព្យដែលឪពុករបស់អ្នកស្រីបានតាក់តែងឡើង។
លោកមេធាវី Trinh Vinh Phuc ដែលជាមេធាវីម្នាក់ក្នុងចំណោមមេធាវីរបស់អ្នកស្រីThuy បានប្រាប់ VOA ថា៖
«មេធាវីការពារទាំងពីរបានផ្តល់សំអាងហេតុផលយ៉ាងរឹងមាំ ប៉ុន្តែតុលាការមិនអើពើនោះទេ ហើយនៅតែដាក់ទោសយ៉ាងធ្ងន់ ដោយកាត់ទោសកូនក្តីរបស់យើងដែលជាម្តាយទោល និងមានកូនតូចម្នាក់ឱ្យជាប់ពន្ធនាគារ៧ឆ្នាំ។ អ្នកស្រីបានបញ្ចេញមតិរបស់អ្នកស្រីអំពីបញ្ហាបរិស្ថាន និងបញ្ហាសង្គមដោយប្រើប្រាស់ឥរិយាបថស្ថាបនា និងវិជ្ជមាន»។
លោកមេធាវីរូបនេះបាននិយាយក្នុងន័យដើមថា៖ «មិនមានអ្វីខុសជាមួយនឹងអ្វីដែលអ្នកស្រីបានសរសេរនៅលើទំព័រហ្វេសប៊ុករបស់អ្នកស្រីនោះទេ លើកលែងតែភាសាដែលប្រើប្រាស់នោះរាងធ្ងន់បន្តិច»។
អ្នកស្រី Thuy ដែលជាអ្នកតស៊ូមតិសម្រាប់សេរីភាពបញ្ចេញមតិ និងសិទ្ធិបរិស្ថានបានជ្រើសយកហ្វេសប៊ុកដើម្បីបញ្ចេញទស្សនៈរបស់អ្នកស្រីអំពីបញ្ហានយោបាយនៅក្នុងឆ្នាំ២០១៦ បន្ទាប់ពីមានគ្រោះមហន្តរាយបរិស្ថាន Formosa ដែលក្នុងហេតុការណ៍នេះសំណល់ពុលចេញពីរោងចក្របានបំពុលឆ្នេរសមុទ្រប្រវែងជាង២០០ គ.ម.។
អ្នកស្រីបានប្រើប្រាស់វេទិកានេះដើម្បីពិភាក្សាបញ្ហាដែលត្រូវបានចាត់ទុកថាជាបញ្ហារសើបនៅក្នុងប្រទេសវៀតណាម រួមមានសំណើច្បាប់ស្តីពីតំបន់សេដ្ឋកិច្ចពិសេស និងសំណើច្បាប់ស្តីពីសន្តិសុខអ៊ីនធឺណិត ព្រមទាំងបញ្ហាបរិស្ថាននៅក្នុងខេត្ត Hau Giang ដែលជាស្រុកកំណើតរបស់អ្នកស្រីផងដែរ។ នេះបើយោងតាមអង្គការ Amnesty International។
មុនពេលចាប់ខ្លួន អ្នកស្រី Thuy បានរិះគន់ដល់រដ្ឋាភិបាលវៀតណាមអំពីគោលនយោបាយពាក់ព័ន្ធនឹងការរាតត្បាតនៃជំងឺកូវីដ១៩ រួមទាំងការសម្រេចចិត្តមិនបិទព្រំដែនជាមួយចិនផងដែរ។
ហ្វេសប៊ុកគឺជាបណ្តាញសង្គមដ៏ពេញនិយមបំផុតនៅក្នុងប្រទេសវៀតណាម ដែលមានអ្នកប្រើប្រាស់៦៥លាននាក់។ នេះជាចំនួនអ្នកប្រើប្រាស់ច្រើនបំផុតទី៧នៅក្នុងពិភពលោក។ នេះបើយោងតាមទិន្នន័យពីក្រុមហ៊ុន Statista ដែលធ្វើការលើទិន្នន័យទីផ្សារនេះ។
ដោយសារតែបរិយាកាសសារព័ត៌មានមានការរឹតត្បិតនៅក្នុងប្រទេសវៀតណាម ទីដែលមានតែសារព័ត៌មានរបស់រដ្ឋតែប៉ុណ្ណោះដែលទទួលបានអាជ្ញាបណ្ណ អ្នកសរសេរប្លុក និងអ្នកកាសែតបាននាំគ្នាប្រើប្រាស់វេទិកា Facebook នេះដើម្បីអាចរាយការណ៍បានដោយមានសេរីភាពជាងមុន។
ជាការឆ្លើយតប វៀតណាមបានចាប់ខ្លួនបុគ្គលណាដែលបង្ហោះសាររិះគន់ ឬស្នើសុំឱ្យហ្វេសប៊ុក ឬបណ្តាញសង្គមផ្សេងទៀតលុបចោលនូវអត្ថបទដែលខ្លួនយល់ថា ខុសច្បាប់។
ឪពុករបស់អ្នកស្រី Thuy បានប្រាប់ VOA ថា អ្នកស្រីបដិសេធការចោទប្រកាន់នៅក្នុងតុលាការ។ លោក Dinh Van Minh ដែលបានចូលរួមនៅក្នុងសវនាការនោះបាននិយាយថា ការចោទប្រកាន់ទៅលើអ្នកស្រី Thuy ដែលរួមមាន «សកម្មភាពប្រឆាំងបដិវត្តន៍កុម្មុយនិស្ត សង្គ្រាមចិត្តសាស្ត្រ និងការបង្កឱ្យមានការភ័ន្តច្រឡំដល់សាធារណជន» មិនមានមូលដ្ឋាននោះទេ។
លោក Minh បានប្រាប់ VOA ថា៖ «អ្នកស្រីព្យាយាមចូលរួមជាមួយនឹងអ្នកដទៃដើម្បីបង្កើតប្រទេសកាន់តែល្អប្រសើរ និងកាន់តែមានវឌ្ឍនភាព ដែលមានបរិស្ថានកាន់តែស្អាតសម្រាប់មនុស្សជំនាន់ក្រោយ»។
លោកបានបន្ថែមថា អ្នកស្រី Thuy បានបដិសេធថា អ្នកស្រីមិនបានយករបបដឹកនាំនេះជាគោលដៅនោះទេ។
ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយរដ្ឋបានរាយការណ៍ថា អ្នកស្រី Thuy បានប្រើប្រាស់គណនីហ្វេសប៊ុកជាច្រើនដើម្បីបង្ហោះ និងចែកចាយការបង្ហោះរាប់រយដែល«ឃោសនា មួលបង្កាច់ និងបង្ខូចកិត្តិនាមរបស់មេដឹកនាំបក្ស និងរដ្ឋ ញុះញង់ឱ្យមានគំនិតប្រឆាំង និងចែកចាយព័ត៌មានក្លែងក្លាយ» ដើម្បីព្យាយាមធ្វើឱ្យមានការភ័ន្តច្រឡំ និងដើម្បីប្រឆាំងរដ្ឋាភិបាល។
អ្នកស្រី Thuy បានអះអាងថា ការបង្ហោះនៅលើបណ្តាញសង្គមត្រូវបានការពារនៅក្រោមសិទ្ធិជាមូលដ្ឋាន រួមមានសេរីភាពនៃការបញ្ចេញមតិ ដែលមានចែងនៅក្នុងរដ្ឋធម្មនុញ្ញរបស់ប្រទេសនេះ និងអនុសញ្ញាអន្តរជាតិដែលវៀតណាមបានផ្តល់សច្ចានុមតិ។នេះបើយោងតាមលោក Minh។
ឪពុកវ័យ៧៤ឆ្នាំរូបនេះបាននិយាយថា លោកត្រូវបានគេកោះហៅឱ្យចូលរួមក្នុងសវនាការរបស់កូនស្រីលោកដោយសារតែកំណាព្យរបស់លោក ដែលរិះគន់យុទ្ធនាការប្រឆាំងអំពើពុករលួយដឹកនាំដោយលោក Nguyen Phu Trong ជាអគ្គលេខាធិការបក្ស និងជាប្រធានាធិបតីវៀតណាម ហើយប៉ូលិសបានកោះហៅលោកចំពោះការបង្ហោះសារក្នុងហ្វេសប៊ុកផ្ទាល់ខ្លួនរបស់លោកផងដែរ។ លោក Minh បាននិយាយថា អ្នកស្រី Thuy បានបង្ហោះកំណាព្យនៅលើទំព័រហ្វេសប៊ុករបស់អ្នកស្រីដោយមិនបានឱ្យលោកជាឪពុកដឹងនោះទេ។
ឪពុករបស់អ្នកស្រីបាននិយាយថា ការលើកយកកំណាព្យទាំងនេះដាក់ចូលបន្ថែមទៅក្នុងការចោទប្រកាន់មានន័យថា ការចោទប្រកាន់លើអ្នកស្រី Thuy មានលក្ខណៈធ្ងន់ធ្ងរជាងមុន។
លោក Minh ក៏ត្រូវបានពិន័យដោយសារតែកំណាព្យរបស់លោកដែរ។ នៅក្នុងសាររបស់លោក លោក Minh បានសរសេរថា នៅក្នុងខែសីហា អាជ្ញាធរបានពិន័យលោក Minh ចំនួន២,៥លានដុង (ប្រមាណជា១០៨ដុល្លារអាមេរិក) ចំពោះ «ការចំអក និងការបង្ខូចកិត្តិនាមរបស់មេដឹកនាំបក្ស និងអាជ្ញាធរមូលដ្ឋាន»។
សវនាការរបស់អ្នកស្រី Thuy ត្រូវបានធ្វើឡើងត្រឹមតែ៥ថ្ងៃមុនសមាជជាតិលើកទី១៣របស់គណបក្សកុម្មុយនិស្តវៀតណាម ដែលជាកិច្ចប្រជុំដើម្បីជ្រើសរើសថ្នាក់ដឹកនាំកំពូលសម្រាប់រយៈពេល៥ឆ្នាំខាងមុខ។ សមាជនេះបានចាប់ផ្តើមសម័យប្រជុំរបស់ខ្លួននៅក្នុងក្រុងហាណូយ នៅថ្ងៃទី២៥ ខែមករា។
នៅមុនពេលបើកសវនាការរបស់អ្នកស្រី លោក John Sifton នាយកផ្នែកតស៊ូមតិនៅអាស៊ីនៃអង្គការឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្ស Human Rights Watch បានទស្សន៍ទាយថា អ្នកស្រី Thuy នឹងត្រូវជាប់ពន្ធនាគារចំពោះ «ការធ្វើអ្វីម្យ៉ាងដែលពលរដ្ឋរាប់លាននាក់នៅជុំវិញពិភពលោកធ្វើជារៀងរាល់ថ្ងៃ។ នោះគឺការបង្ហោះទស្សនៈរបស់ពួកគេនៅលើហ្វេសប៊ុក»។
លោកបាននិយាយក្នុងន័យដើមថា៖ «ជាការប៉ាន់ស្មាន សវនាការនៅថ្ងៃនេះគឺដូចសវនាការផ្សេងៗជាច្រើនទៀតមុននេះដែរ។ វាគ្រាន់តែពិធីផ្លូវការមួយដែលទោសរបស់ជនជាប់ចោទត្រូវបានកំណត់ជាមុនរួចទៅហើយដោយតុលាការ ដែលមិនឯករាជ្យ និងត្រូវបានគ្រប់គ្រងដោយគណបក្សកុម្មុយនិស្តវៀតណាម»។
លោក Sifton បានអំពាវនាវឱ្យវៀតណាមទម្លាក់ការចោទប្រកាន់ និងបញ្ចប់ការអនុវត្តរបស់ខ្លួនក្នុងការដាក់ទោស«ចំពោះការអនុវត្តសិទ្ធិមនុស្ស»៕
កំណត់សម្គាល់៖ វីអូអេ បានបញ្ចូលព័ត៌មានបន្ថែម ពីកថាខណ្ឌទី១១ ដល់ទី២៥
