សហរដ្ឋអាមេរិកបន្តផ្តល់ជំនួយអភិរក្សវប្បធម៌ដល់កម្ពុជាសរុបចំនួន ៤២ម៉ឺនដុល្លារអាមេរិក ដើម្បីអភិរក្សប្រាសាទបុរាណកម្ពុជា គឺប្រាសាទព្រះវិហារក្នុងខេត្តព្រះវិហារ និងប្រាសាទភ្នំបាខែង ក្នុងខេត្តសៀមរាប។ នេះបើតាមការប្រកាសរបស់ស្ថានទូតអាមេរិកប្រចាំនៅកម្ពុជា។
មន្រ្តីកម្ពុជារំពឹងថា ជំនួយអភិរក្សវប្បធម៌នេះនឹងចូលរួមចំណែកក្នុងវិស័យអភិរក្សបេតិកភណ្ឌវប្បធម៌ និងបណ្តុះបណ្តាលធនធានមនុស្សផ្នែកអភិរក្សវប្បធម៌ផងដែរ។
មូលនិធិឯកអគ្គរដ្ឋទូតសម្រាប់ការអភិរក្សវប្បធម៌ (Ambassadors Fund for Cultural Preservation) របស់ក្រសួងការបរទេសអាមេរិកនេះ នឹងផ្តល់ថវិកាចំនួន ១២ម៉ឺនដុល្លារ ដល់អាជ្ញាធរជាតិព្រះវិហារ ដើម្បីអភិរក្សជណ្តើរខាងជើងនៃប្រាសាទព្រះវិហារ ព្រមទាំងជួសជុលប្រព័ន្ធបង្ហូរទឹកសម័យបុរាណនៅសងខាងជណ្តើរនោះ។
ចំណែកទឹកប្រាក់ចំនួន ៣០ម៉ឺនដុល្លារទៀត ត្រូវផ្តល់ឲ្យមូលនិធិប្រាសាទពិភពលោក WMF (World Monuments Fund in Cambodia) សហការជាមួយអាជ្ញាធរជាតិអប្សរា ដើម្បីបន្តការងារអភិរក្សដំណាក់កាលទី៥ នៅប្រាសាទភ្នំបាខែងក្នុងខេត្តសៀមរាប សម្រាប់រយៈពេល ២ឆ្នាំ ខាងមុខ គឺរហូតដល់ឆ្នាំ២០២២។
កន្លងមក មូលនិធិប្រាសាទពិភពលោក (WMF) ក៏បានបណ្តុះបណ្តាលពលរដ្ឋកម្ពុជាប្រមាណ ១០០នាក់ តាមជំនាញផ្សេងៗផ្នែកបេតិកភណ្ឌវប្បធម៌ផងដែរ។ នេះបើតាមការប្រកាសរបស់ស្ថានទូតអាមេរិក។
នៅក្នុងពិធីចុះហត្ថលេខាលើកិច្ចព្រមព្រៀង សម្រាប់គម្រោងជំនួយប្រាសាទព្រះវិហារនិងប្រាសាទភ្នំបាខែងក្នុងខេត្តសៀមរាប កាលពីថ្ងៃសោរ៍ ទី១៦ ខែមករា លោកឯកអគ្គរដ្ឋទូតអាមេរិក W. Patrick Murphy ថ្លែងថាការអភិរក្ស និងថែទាំប្រាសាទបុរាណនៅកម្ពុជា មិនត្រឹមតែមានសារៈសំខាន់ចំពោះប្រវត្តិសាស្ត្រ និងវប្បធម៌កម្ពុជានោះទេ ក៏ប៉ុន្តែក៏ជួយរួមចំណែកដល់ការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ច និងភាពរុងរឿងនៅកម្ពុជាផងដែរ។
លោកឯកអគ្គរដ្ឋទូតថ្លែងថា៖ «យើងរំពឹងថាការគាំទ្រនេះ នឹងជួយពង្រឹងគុណភាពនៃការជួសជុលប្រាសាទផ្តល់ការងារដល់ប្រជាជនក្នុងស្រុកបង្កើនជំនាញនិងបច្ចេកទេសក្នុងការអភិរក្ស និងថែទាំទីតាំងវប្បធម៌នានាសម្រាប់អ្នកជួសជុលប្រាសាទក្នុងស្រុក។ ខ្ញុំអាចនិយាយបានថា ប្រាសាទទាំងនេះមិនមែនគ្រាន់តែជាសម្បត្តិបេតិកភណ្ឌរបស់កម្ពុជានោះទេ ក៏ប៉ុន្តែជាសម្បត្តិបេតិកភណ្ឌពិភពលោកផងដែរ»។
រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងវប្បធម៌និងវិចិត្រសិល្បៈ លោកស្រី ភឿង សកុណា ថ្លែងថា ការផ្តល់ជំនួយសម្រាប់ការអភិរក្សប្រាសាទនេះតំណាងឲ្យកិច្ចសហប្រតិបត្តិការនៃប្រទេសទាំងពីរ ក្នុងវិស័យវប្បធម៌ដូចជាការជួសជុសប្រាសាទ ការទប់ស្កាត់ការនាំចេញវត្ថុបុរាណខុសច្បាប់ ព្រមទាំងជាការចូលរួមការពារមរតកវប្បធម៌ទាំងកម្ពុជា និងពិភពលោក។
លោកស្រីថ្លែងថា៖ «ជាគំរូបង្ហាញថាទោះបីជាបរិយាកាសដ៏សែនលំបាកក្នុងពេលកូវីដនេះក្តី ក៏ផ្នែកវប្បធម៌នៅបន្តដំណើរ។ […] ចំពោះថវិកាមិនដែលមានពេលណាគ្រប់គ្រាន់ទាំងអស់ទេ ប៉ុន្តែអនុញ្ញាតឲ្យប្រាសាទខ្មែរជាច្រើនត្រូវបានជួសជុលជាហូរហែ ជាបន្តបន្ទាប់»។
ទាក់ទងនឹងបច្ចេកទេសនៃការអភិរក្សនិងជួសជុលប្រាសាទ លោកស្រី ភឿង សកុណា ពន្យល់ថា៖«បច្ចេកទេសរយៈពេលរាប់សិបឆ្នាំមកនេះ ខ្មែររបស់យើងមានភាពសមត្ថភាពគ្រប់គ្រាន់ ក៏ដូចជាធ្វើការសហការជាមួយដៃគូបរទេស។ ដូច្នេះ ចូលដល់កម្រិតមួយដែលប្រាសាទខ្មែរបុរាណភាគច្រើនជួសជុលដោយអ្នកជំនាញរបស់យើង»។
លោក គង់ ពុទ្ធិការ អគ្គនាយកអាជ្ញាធរជាតិព្រះវិហារ ថ្លែងថា មានកត្តាពីរសំខាន់ដែលបង្កការខូចខាតដល់ប្រាសាទនៅកម្ពុជា គឺកត្តាអាយុកាល និងកត្តាធម្មជាតិ។
លោកពន្យល់ប្រាប់វីអូអេទាក់ទងនឹងបញ្ហាធម្មជាតិយ៉ាងដូច្នេះ៖ «កត្តាធម្មជាតិពាក់ព័ន្ធបញ្ហាទឹក។ ទឹកហូរចុះទៅ វាច្រោះគ្រឹះប្រាសាទធ្វើឲ្យគ្រឹះប្រាសាទលែងសូវរឹងមាំ។ បញ្ហាដើមឈើដុះនៅលើតួប្រាសាទឬសរបស់ដើមឈើចាក់ចូលប្រាសាទធ្វើឲ្យគ្រឹះប្រាសាទហើប ធ្វើឲ្យប្រេះទ្រុឌទ្រោម»។
ចាប់តាំងពីឆ្នាំ២០០១ មក តាមរយៈមូលនិធិឯកអគ្គរដ្ឋទូតសម្រាប់ការអភិរក្សវប្បធម៌ (AFCP) សហរដ្ឋអាមេរិកបានផ្តល់ថវិកាជាង ៤លានដុល្លារ ដល់កម្ពុជា ដើម្បីជួយអភិរក្សទីតាំងបេតិកភណ្ឌវប្បធម៌សំខាន់ៗ។ នេះបើតាមរបាយការណ៍របស់ស្ថានទូតអាមេរិក។
បើតាមរដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងវប្បធម៌ ក្រៅពីសហរដ្ឋអាមេរិក រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាក៏ទទួលបានជំនួយពីប្រទេសមួយចំនួនទៀតដូចជាប្រទេសបារាំង ឥណ្ឌាចិន និងជប៉ុនជាដើម។
គួរបញ្ជាក់ថា កម្ពុជាមានប្រាសាទបុរាណសរុបចំនួន ១០៨០ នៅទូទាំងប្រទេស៕
