នេះជាលើកទីមួយហើយដែលប្រជាពលរដ្ឋនៅទូទាំងប្រទេសអ៊ូហ្គង់ដាកំពុងមើលការផ្សាយផ្ទាល់អំពីការឡើងសវនាការនៅបឋមនៃការជំនុំជម្រះលើអតីតមេបញ្ជាការកងទ័ព LRA នៅក្នុងតុលាការឧក្រិដ្ឋកម្មអន្តរជាតិនៅឯទីក្រុងឡាអេ។
សំណុំរឿងលោក Dominic Ongwen បានធ្វើឲ្យមានការខ្វែងគំនិតគ្នាជាច្រើនទៅលើអត្ថន័យនៃការផ្សះផ្សា និងយុត្តិធម៌។ លោក Ongwen ត្រូវបានគេមើលឃើញថា ជាអ្នករងគ្រោះផង និងជាជនដៃដល់ផង។
លោក Ongwen ត្រូវបានកងទ័ពតស៊ូ LRA ចាប់យកទៅនៅពេលលោកមានអាយុទើបតែ១០ឆ្នាំប៉ុណ្ណោះ។ លោកបានចូលក្នុងជួរទាហានកុមាររាប់ពាន់នាក់។ ប៉ុន្តែ មួយរយៈក្រោយមក លោកOngwen ក៏បានលេចធ្លោនៅក្នុងជួរកងទ័ពតស៊ូ LRA ដោយបានបើកការវាយប្រហារជាច្រើនលើក និងឡើងឋានៈជាបន្តបន្ទាប់ចូលទៅក្នុងក្រុមស្នូលរបស់មេដឹកនាំ Joseph Kony។
លោក Ongwen បានប្រគល់ខ្លួនចុះចាញ់នៅប្រទេសសាធារណរដ្ឋអាហ្វ្រិកកណ្តាល កាលពីខែមករា ឆ្នាំ២០១៥ ហើយត្រូវបានបញ្ជូនទៅតុលាការឧក្រិដ្ឋកម្មអន្តរជាតិ ICC ភ្លាមៗបន្ទាប់ពីនោះមក។
អង្គការច្បាប់ជនភៀសខ្លួន (Refugee Law Project) ដែលដឹកនាំកម្មវិធីមួយចំនួនទាក់ទងនឹងសន្តិភាព និងយុត្តិធម៌ បានរៀបចំទីតាំងចាក់ផ្សាយអំពីការជំនុំជម្រះចំនួននៅទីតាំងចំនួនប្រាំមួយកន្លែងនៅទូទាំងភាគខាងជើងប្រទេសអ៊ូហ្គង់ដា។ ជនរងគ្រោះដោយសារសង្រ្គាម អាចទស្សនាការផ្សាយផ្ទាល់នេះជាមួយគ្នានឹងអ្នកដឹកនាំសហគមន៍ និងមេដឹកនាំសាសនាអំពីសវនាការមុនការកាត់ទោសលោក Ongwen ។
លោក Stephen Oolo នាយកអង្គការច្បាប់ជនភៀសខ្លួន បាននិយាយថា មានមតិយោបល់ខុសប្លែកគ្នាជាច្រើនអំពីតួនាទីរបស់តុលាការឧក្រិដ្ឋកម្មអន្តរជាតិ ICC។
«ប្រជាជននៅតែតាមដានមើលដំណើរការកាត់ទោសនេះយ៉ាងយកចិត្តទុកដាក់។ មុនពេលចាក់ផ្សាយ យើងបានបើកការពិគ្រោះខ្លះៗជាមួយជនរងគ្រោះ។ យើងឃើញថា ការឆ្លើយតបរបស់ពួកគេមានលក្ខណៈចម្រុះ។ មានអ្នកដែលចង់ឲ្យកាត់ទោស Ongwen នៅអ៊ូហ្គង់ដានេះ។ ប៉ុន្តែក៏មានមនុស្សជាច្រើនទៀតអ្នកយល់ថា Ongwen គួរតែត្រូវបានជំនុំជម្រះនៅតុលាការ ICCប្រសើរជាង។
លោក Oolo បានឲ្យដឹងថា មានមនុស្សជាច្រើនកំពុងតែងឿយឆ្ងល់ថា ហេតុអ្វីបានជារដ្ឋាភិបាលអ៊ូហ្គង់ដា មិនដើរតួនាទីចម្បងនៅពេលធ្វើសវនាការនោះ។ នេះមិនមែនដោយសារតែកងការពារប្រជាជនអ៊ូហ្គង់ដា UPDF ត្រូវបានចោទប្រកាន់ពីបទប្រព្រឹត្តអំពើឃោរឃៅក្នុងពេលមានសង្រ្គាមប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែដោយសារតែរដ្ឋាភិបាលនេះមិនបានការពារលោក Ongwen ពីពួកទាហានតស៊ូ LRA តាំងពីដំណាក់កាលដំបូង។
«ខ្ញុំទើបតែបានស្តាប់រដ្ឋអាជ្ញាអានអង្គហេតុនៃករណីនេះ។ ហើយខ្ញុំគិតថា ពួកគេបានធ្វើការបង្ហាញបានល្អអំពីលក្ខណៈនិងប្រវត្តិរបស់កងទ័ពតស៊ូ LRA។ ក៏ប៉ុន្តែ អ្វីដែលមិនច្បាស់គឺតួនាទីរបស់រដ្ឋាភិបាល និងកងកម្លាំងរដ្ឋាភិបាល។ បញ្ហាមួយដែលរឿងក្តីរបស់ Ongwen បានធ្វើឲ្យលេចចេញឡើងនេះ គឺបញ្ហាទាក់ទង់នឹងរឿងការពារ ដែលខ្ញុំគិតថារដ្ឋអាជ្ញាគួរតែបានលើកឡើងតាំងពីដំបូង ប៉ុន្តែគាត់បានធ្វើខកខានឱកាសនោះ»។
សវនាការមុនការកាត់ទោសលោក Ongwen ត្រូវគេរំពឹងថានឹងមានរយៈពេលបីទៅប្រាំថ្ងៃ។ ប្រសិនបើតុលាការរកឃើញថាមានភស្តុតាងគ្រប់គ្រាន់ដើម្បីដាក់បន្ទុក រឿងក្តីនេះនឹងត្រូវបានវិនិច្ឆ័យនៅក្នុងអង្គជំនុំជម្រះពេញអង្គ៕
ប្រែសម្រួលដោយ៖ សើ សាយ្យាណា
