សហរដ្ឋអាមេរិក កាលពីថ្ងៃពុធ បានប្រគល់វត្ថុបដិមាបុរាណខ្មែរចំនួន២៧ ជូនកម្ពុជាវិញ ក្នុងអ្វីដែលភាគីទាំងពីរនិយាយថា ជាការប្រយុទ្ធនឹងការជួញដូរវត្ថុបុរាណខុសច្បាប់។
វត្ថុសិល្បៈទាំង២៧រូប រួមមានបដិមាករសម័យអង្គរដែលឆ្លាក់ប្រតិស្ឋឡើងតាមជំនឿព្រះពុទ្ធសាសនា និងព្រហ្មញ្ញសាសនា ដូចជាព្រះពុទ្ធគង់សមាធិលើនាគធ្វើពីសំរិទ្ធ ព្រះឥសូរធ្វើពីថ្មភក់ និងព្រះនាងប្រាជ្ញាបារមិតាធ្វើពីថ្មភក់ជាដើម។
ពិធីប្រគល់ត្រូវបានធ្វើឡើងនៅការិយាល័យរដ្ឋអាជ្ញាសង្កាត់ Manhattan នៃរដ្ឋ New York សហរដ្ឋអាមេរិក ដោយមានការចូលរួមពីឯកអគ្គរាជទូតកម្ពុជា លោក ជុំ សុន្ទរី និងលោករដ្ឋអាជ្ញា Cyrus Vance Jr.។
បើតាមការិយាល័យរដ្ឋអាជ្ញាសង្កាត់ Manhattan ក្នុងចំណោមបដិមាបុរាណទាំងនោះ មាន២៤រូបជាការរឹបអូសពីជនល្មើសជាឈ្មួញជួញដូរវត្ថុសិល្បៈឈ្មោះ Subhash Kapoor ដែលកំពុងជាប់ពន្ធនាគារនៅប្រទេសឥណ្ឌា និងមាន៣រូបជាការរឹបអូសពីឈ្មួញជួញដូរវត្ថុសិល្បៈឈ្មោះ Nancy Wiener។
អ្នកស្រី ភឿង សកុណា រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងវប្បធម៌កម្ពុជា បានថ្លែងសារពីចម្ងាយអំឡុងពិធីប្រគល់នោះថា «ទោះជាក្នុងស្ថានភាពលំបាកនៃការរាលដាលជំងឺកូវីដ-១៩ក្ដី ក៏ប្រជាជាតិកម្ពុជា នៅតែប្ដេជ្ញាចិត្តក្នុងការស្វែងរកត្រឡប់មកវិញនៃព្រលឹងបុព្វបុរសខ្មែរ ដែលបានរសាត់ចាកឆ្ងាយពីមាតុភូមិកំណើតអស់រយៈពេលជាច្រើនឆ្នាំមកហើយ នាសម័យសង្គ្រាម»។
នៅលើទីផ្សារវត្ថុបុរាណខុសច្បាប់ដ៏សកម្មក្នុងក្រុង New York វត្ថុបុរាណទាំង២៧រូបនេះ មានតម្លៃទីផ្សារសរុបប្រមាណ ៣,៨ លានដុល្លារ តែលោក Peter C. Fitzhugh ភ្នាក់ងារស៊ើបអង្កេតពិសេសរបស់ក្រសួងសន្តិសុខមាតុភូមិ សហរដ្ឋអាមេរិក បានថ្លែងថា៖
«វត្ថុសិល្បៈទាំងនេះ មានតម្លៃកាត់ថ្លៃមិនបានទេក្នុងការរក្សាអភិរក្សប្រវត្តិសាស្ត្រប្រទេសកម្ពុជា»។
លោក ហាប់ ទូច រដ្ឋលេខាធិការក្រសួងវប្បធម៌ បានប្រាប់វីអូអេថា រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា កំពុងធ្វើការជាមួយក្រុមហ៊ុនដឹកជញ្ជូន«មួយ»ដើម្បីរក្សាទុក និងដឹកជញ្ជូនរូបបដិមាទាំងនោះមកកម្ពុជាវិញ។
«ចំពោះពេលវេលា យើងមិនទាន់កំណត់ជាក់ច្បាស់នៅឡើយទេ ដោយសារគេនៅដំណើរការរៀបចំឯកសារមួយចំនួន ប៉ុន្តែរូបនេះវេចខ្ចប់ហើយ គេនឹងរក្សានៅក្នុងឃ្លាំងសុវត្ថិភាពមួយសិន ហើយនឹងរៀបចំដំណើរនីតិវិធី រៀបចំឯកសារផ្សេងៗសម្រាប់ការដឹកជញ្ជូនត្រឡប់មកវិញ»។
មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់រូបនេះ ជឿថា មានវត្ថុបុរាណខ្មែរ«ច្រើនណាស់» ដែលត្រូវបានលួចចេញពីប្រាសាទបុរាណនានាក្នុងទឹកដីកម្ពុជា ទៅលក់នៅទីផ្សារវត្ថុបុរាណអន្តរជាតិដោយខុសច្បាប់ ក្នុងពេលប្រទេសមួយនេះជាប់ដៃក្នុងសង្គ្រាមស៊ីវិល និងបញ្ហាហិង្សាចលាចលនយោបាយក្នុងស្រុក។
កាលពីខែមករា ក្រុមគ្រួសារលោក Douglas Latchford អ្នកប្រមូលវត្ថុបុរាណជាលក្ខណៈឯកជន និងដែលរងការចោទប្រកាន់ពីការ«រត់ពន្ធ»វត្ថុសិល្បៈដែលត្រូវបានលួចពីប្រទេសម្ចាស់ដើមផងដែរនោះ បានព្រមប្រគល់វត្ថុបុរាណខ្មែរប្រមាណជាងមួយរយរូបមកឱ្យកម្ពុជាវិញ។
តែលោក ហាប់ ទូច បានប្រាប់វីអូអេថា មកទល់នឹងខែមិថុនានេះ វត្ថុបុរាណពីគ្រួសារ Latchford ដែលដំបូងគ្រោងបញ្ជូនក្នុងវគ្គទី១ មាន៥រូបថា មកដល់ខែមីនា ត្រូវពន្យារពេលដោយបញ្ហារំខាននៃវិបត្តិកូវីដ១៩ទូទាំងសកលលោក ប៉ះពាល់ដល់ការដឹកជញ្ជូន។ យ៉ាងណាក្ដីលោកថា ជាមួយនឹងការប្រែប្រួលថ្មី វត្ថុសិល្បៈមួយវគ្គដំបូងនោះ ត្រូវរំពឹងថា នឹងមកដល់កម្ពុជានៅខែកក្កដាខាងមុខ៕
