រដ្ឋាភិបាលទួរគីនិងមេដឹកនាំយោធាកំពុងជួបជុំគ្នាជាច្រើនថ្ងៃដើម្បីការពិភាក្សាដែលផ្តោតទៅលើការតម្លើងឋានន្តរសក្តិដល់មន្រ្តីយោធាជាន់ខ្ពស់។ ក៏ប៉ុន្តែការប្រជុំប្រចាំឆ្នាំលើកនេះនៃក្រុមប្រឹក្សាយោធាជាន់ខ្ពស់របស់ប្រទេសនេះគឺមានការខុសប្លែកគ្នាយ៉ាងខ្លាំង ពីព្រោះឥឡូវនេះរដ្ឋាភិបាលជាអ្នកមានអំណាច។ ការលាលែងពីតំណែងនៃមន្រ្តីយោធាជាន់ខ្ពស់ចំនួនបួនរូបកាលពីថ្ងៃសុក្រត្រូវបានមើលឃើញជាទូទៅថាជាការបញ្ចប់ការជ្រៀតជ្រែកពីមេបញ្ជាការកងទ័ពរបស់ប្រទេសនេះក្នុងរឿងនយោបាយ អស់ពេលជាច្រើនទសវត្សរ៍មកហើយ។ ក៏ប៉ុន្តែការព្រួយបារម្ភនៅតែមានលើអ្វីដែលលោកនាយករដ្ឋមន្រ្តីនឹងធ្វើជាមួយនឹងអំណាចដែលលោកទើបនិងមានថ្មីៗនេះ។
ចាប់តាំងពីឆ្នាំ១៩៦០មក ក្រុមមន្រ្តីយោធាទួរគីបានបង្ខំរដ្ឋាភិបាលចំនួនបួនឲ្យចុះចេញពីអំណាច។ គ្រប់នាយករដ្ឋមន្រ្តីដែលបានជាប់ឆ្នោត ត្រូវតែធ្វើការក្រោមអំណាចរបស់មេបញ្ជាការយោធារបស់ប្រទេសនេះ -- ដែលគ្មាននាយករដ្ឋមន្ត្រីណាទៀតទេដែលត្រូវស្រាប់បញ្ជារបស់យោធាលើសពីលោកនាយករដ្ឋម្រ្តីនាពេលបច្ចុប្បន្ននេះ គឺលោក Recep Tayyip Erdogan។ គណបក្សដែលមានឬសគល់ឥស្លាមត្រូវបានសង្ស័យយ៉ាងខ្លាំងពីកុ្រមយោធាដែលមិនទាក់ទងនឹងសាសនា។ ក៏ប៉ុន្តែនៅថ្ងៃសុក្រនេះ ក្រុមមេបញ្ជាការកងទ័ពទាំងមូលរបស់ប្រទេសបានចុះចេញពីតំណែងដើម្បីប្រឆាំងទៅនឹងការចាប់នាយទាហានជាន់ខ្ពស់ដែលមានឋានៈដូចពួកគេជាច្រើននាក់ដាក់ពន្ធនាគារ ក្នុងការចោទពីបទរួមគំនិតប្រឆាំងនឹងរដ្ឋាភិបាល។ លោក Yasmin Congar ជាបណ្ណាការរងរបស់កាសែត Taraf របស់ទួរគីនិយាយថា ទង្វើនេះបានបង្ហាញពីការឈប់ជ្រៀតជ្រែករបស់យោធាក្នុងនយោបាយរបស់ប្រទេសនេះ។
«នេះគឺជាជំហានដ៏ធំមួយក្នុងផ្លូវដ៏វែងឆ្ងាយរបស់ប្រទេសទួរគីទៅកាន់លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ និងនៅប្រទេសទួរគីពួកយោធាតែងតែមានអំណាចខ្លាំងជាងអំណាចនៃមន្រ្តីដែលជាប់បោះឆ្នោតស្របច្បាប់ជានិច្ច។ ឥឡូវយើងឃើញថា អ្វីដែលរដ្ឋាភិបាលស៊ីវិលចង់អនុវត្តនៅប្រទេសទួរគីគឺអាចត្រូវគេត្រួតពិនិត្យបានតែនៅក្នុងប្រអប់ឆ្នោតប៉ុណ្ណោះ មិនមែនដោយពួកមេបញ្ជាការទៀតទេ»។
កាសែត តារ៉ាហ្វ ( Taraf) បានធ្វើជាអ្នកនាំមុខគេក្នុងការបង្ហាញពីការចោទប្រកាន់ពួកយោធាពីបទរួមគំនិតប្រឆាំងនឹងរដ្ឋាភិបាល។ ក្រុមមេបញ្ជាការអះអាងថា ការស៊ើបអង្កេតនោះគឺជាការថ្កោលទោសដោយអាបធ្មប់ប្រឆាំងនឹងពួកគេដោយផ្អែកលើភស្តុតាងមិនគួរឲ្យជឿជាក់បាននិងមិនច្បាស់លាស់។ ការដាក់ក្រុមយោធាឲ្យឋិតក្រោមការគ្រប់គ្រងរបស់ជនស៊ីវិលគឺជាការទាមទារចម្បងមួយរបស់សហគមន៍អ៊ឺរ៉ុបដែលទួរគីកំពុងតែចង់ចូលរួម។ ក៏ប៉ុន្តែនៅលើផ្លូវជាច្រើននៅអ៊ីស្តង់ប៊ូល(Istanbul) នៅមានអារម្មណ៍ច្របូកច្របល់អំពី បញ្ហាថាតើការចុះចេញពីតំណែងរបស់ក្រុមយោធាគឺជាដំណើរបោះជំហានទៅមុខមួយទៅរកលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យឬយ៉ាងណា។
«ខ្ញុំមានគំនិតវិជ្ជមានអំពីបញ្ហានេះ។ នាយទាហានជាច្រើនកំពុងធ្វើការក្រោមបង្គាប់របស់នាយករដ្ឋមន្រ្តី ប្រសិនបើពួកគេមិនយល់ស្របពីរឿងរ៉ាវអ្វីមួយ ដូចជាមនុស្សសាមញ្ញដូចជាពួកយើងដែរ ប្រសិនបើយើងមិនយល់ស្របនឹងគោលការណ៍នានាក្នុងស្ថាប័នមួយទេ យើងគ្រាន់តែសុំឈប់ទៅ។ នេះហើយជាអ្វីដែលកើតមានក្នុងប្រទេសប្រជាធិបតេយ្យ និងខ្ញុំសប្បាយចិត្តយ៉ាងខ្លាំងពីរឿងដូចធម្មតាបែបនេះ»។
ក៏ប៉ុន្តែបុរសម្នាក់នេះមិនទាន់មានជំនឿដូចគ្នានេះទេ។
«វាហាក់ដូចជាការប៉ះទង្គិចគ្នារវាងអ្នកប្រកួតប្រជែងពីរក្រុម។ វាដូចជាការបង្ហាញថា 'ប្រសិនបើអ្នកធ្វើដូច្នេះបាន យើងក៏អាចធ្វើបានដែរ អ្នកគិតថា យើងមិនអាចធ្វើបាន' ក៏ប៉ុន្តែយើងអាចធ្វើបាន' នេះជាស្ថានការណ៍ដែលកំពុងមាន។ ដូច្នេះលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យគឺ នៅដូចពីមុនតែដដែល»។
ការមន្ទិលសង្ស័យបែបនេះអាចពន្យល់បាន មួយផ្នែកដោយអ្វីដែលអ្នកសង្កេតការណ៍ខ្លះនិយាយថា ជាឥរិយាបថផ្តាច់ការកាន់តែខ្លាំងឡើងរបស់នាយករដ្ឋមន្ត្រី។ ដោយមានការលើកទឹកចិត្តពីការឈ្នះឆ្នោតម្តងទៀត ហើយចុងក្រោយបំផុតគឺកាលពីខែមុន ដែលលោកនាយករដ្ឋមន្រ្តីបានទទួលសន្លឹកឆ្នោត៥០ភាគរយនោះ ក្រុមអ្នករិះគន់ជាច្រើននិយាយថា លោកបានប្រើអំណាចរបស់លោកដើម្បីបំភិតបំភ័យអ្នកសារព័ត៌មាននិងយកប្រព័ន្ធតុលាការដាក់ក្រោមការគ្រប់គ្រងយ៉ាងតឹងរ៉ឹងរបស់រដ្ឋាភិបាល។ ខណៈដែលលោកបានទទួលស្វាគមន៍ដល់ការផ្លាស់ប្តូរដោយដាក់ពួកយោធាឲ្យនៅក្រោមការគ្រប់គ្រងរបស់រដ្ឋបាលស៊ីវីលវិញនោះ លោក Cengiz Aktar ជាអ្នកវិទ្យាសាស្ត្រនយោបាយនៃសាកលវិទ្យាល័យ Bahcesehir University នាទីក្រុងអ៊ីស្តង់ប៊ូល មានការព្រួយបារម្ភអំពីការកើនឡើងនៃអំណាចដែលមិនអាចត្រួតពិនិត្យបានរបស់នាយករដ្ឋមន្រ្តី។
«ការមានទំនុកចិត្តហួសហេតុពេក ការមានអារម្មណ៍ថាលោកមានអំណាចខ្លាំង ធ្វើឲ្យលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី Erdogan មានសិទ្ធិលើអ្វីៗទាំងអស់ និងលើអ្នកទាំងអស់គ្នា ហើយដើរតាមផ្លូវនយោបាយប្រើអំណាច។ ការដើរតាមទិសដៅនេះឆ្ពោះទៅរកការដោះស្រាយបញ្ហាទាំងនេះ នឹងមិនជួយនាំឲ្យមានចម្លើយសម្រាប់រយៈពេលវែងបានទេ»។
អ្នករិះគន់នឹងចង្អុលបង្ហាញទៅលើការបង្រ្កាបដែលកំពុងធ្វើបន្តមកលើក្រុមនិស្សិតប្រឆាំង ការចាប់ឃុំឃាំងសមាជិករាប់ពាន់នាក់នៃចលនាគាំទ្រជនជាតិ ឃឺដ (Kurdish) និងចាប់អ្នកកាសែតជាង៥០នាក់ដាក់គុក ដើម្បីបង្ហាញជាឧទាហរណ៍នៃនយោបាយប្រើអំណាចបែបនេះ។ ការព្រួយបារម្ភបែបនេះ កំពុងត្រូវបានលើកឡើង ពីសំណាក់សម្ព័ន្ធមិត្តរបស់ទួរគី ទាំងនៅអ៊ឺរ៉ុប ទាំងនៅក្នុងសហរដ្ឋអាមេរិក៕
ប្រែសម្រួលដោយ ហ៊ុយ សម្ផស្ស
