ភ្នំពេញ — ក្រុមអ្នកប្រកបរបរវិស័យទេសចរណ៍នៅក្នុងខេត្តសៀមរាប បានអះអាងថា ការជួយរបស់រដ្ឋាភិបាលនៅមិនទាន់អាចស្រោចស្រង់វិស័យទេសចរណ៍ក្នុងខេត្តនេះបាននៅឡើយ នៅក្នុងអំឡុងពេលមានការផ្ទុះមេរោគកូរ៉ូណាថ្មី (covid-19 )នេះ។
កាលពីចុងខែកុម្ភៈកន្លងទៅនេះរ ដ្ឋាភិបាលបានប្រកាសលើកលែងនូវការបង់ពន្ធប្រចាំខែគ្រប់ប្រភេទរយៈពេល ៤ខែ និងមិនធ្វើសវនកម្មពេញលេញក្នុងឆ្នាំ ២០២០នេះសម្រាប់សណ្ឋាគារនិងផ្ទះសំណាក់ នៅក្នុងខេត្តសៀមរាប។ ចំណែកឯសំបុត្រចូលទស្សនាអង្គរសម្រាប់ភ្ញៀវអន្តរជាតិទិញមួយថ្ងៃអាចចូលទស្សនាបាន ២ថ្ងៃ។
ជាមួយគ្នានេះដែរ កាលពីដើមខែមីនានេះ ក្នុងពិធីចែកសញ្ញាប័ត្រមួយដល់និស្សិតក្នុងរាជធានីភ្នំពេញលោកនាយករដ្ឋមន្រ្តី ហ៊ុន សែន ក៏បានជំរុញឲ្យប្រជាពលរដ្ឋធ្វើដំណើរទេសចរណ៍ក្នុងស្រុកឲ្យបានច្រើន និងជួលមគ្គុទេសក៍ទេសចរណ៍នៅក្នុងដំណើរកំសាន្តរបស់ខ្លួនផងដែរ។
រយៈពេល២ខែកន្លងមកនេះយ៉ាងហោចណាស់ សណ្ឋាគារចំនួនប្រមាណជា ២០ត្រូវបានបិទ ដោយសារការរីករាលដាលនៃមេរោគកូរ៉ូណាថ្មីនៅលើពិភពលោក។ម្ចាស់សណ្ឋាគារមួយចំនួនកំពុងពិចារណាក្នុងការបន្តអាជីវកម្មទៅមុខទៀត ឬក៏ផ្អាកស្របពេលដែលដំណើរការអាជីវកម្មរបស់ខ្លួនកំពុងទទួលរងការខាតបង់ជាខ្លាំងក្នុងអំឡុងពេលនេះ។
អ្នកដែលធ្វើការនៅក្នុងវិស័យទេសចរណ៍ថា ការវិធានការរបស់រដ្ឋាភិបាលអាចជួយបានមួយកម្រិតតិចតួច ខណៈម្ចាស់សណ្ឋាគារត្រូវចំណាយលុយរាប់ម៉ឺនដុល្លារ ដើម្បីចំណាយលើបុគ្គលិក និងថ្លៃភ្លើងអគ្គិសនីជាដើម ខណៈពួកគេមិនមានចំណូលចូល។
លោកស្រី ឆាយ ស៊ីវលីន ប្រធានសមាគមទីភ្នាក់ងារទេសចរណ៍កម្ពុជា បានឲ្យដឹងថា ការជួយរបស់រដ្ឋាភិបាលរួមចំណែកសំរាលបន្ទុកប្រមាណជា ១៥ភាគរយតែប៉ុណ្ណោះ។
លោកស្រីបានឲ្យដឹងបន្តថា សណ្ឋាគារនៅសៀមរាបរបស់លោកស្រីមានចំនួន១២០បន្ទប់ ជារៀងរាល់ថ្ងៃបើកដំណើរការបានយ៉ាងច្រើនត្រឹមតែ ៥បន្ទប់តែប៉ុណ្ណោះ ដូច្នេះអ្នកស្រីត្រូវខាតយ៉ាងហោចណាស់ចំនួន ៧ម៉ឺនដុល្លារអាមេរិកក្នុងមួយខែ។
«ចង់បិទណាស់ខ្ញុំអត់ចង់បើកទេ គ្រាន់តែកូរ៉ូណាមកភ្លាមខ្ញុំរកបិទភ្លាម ក៏ប៉ុន្តែនៅពេលដែលខ្ញុំបិទខ្ញុំត្រូវប្រឈមមុខនឹងការបង់ទៅឲ្យបុគ្គលិកដែរ ព្រោះបុគ្គលិកគ្នាទៅណា យើងក៏មនោសញ្ចេតនាដែរ គ្នាទៅណា ចឹងទៅមួយណាខ្ញុំខ្លួនឯងក៏អត់ដឹងថាទៅមួយណាដែរ រហូតមកដល់ឥឡូវ ថាខ្ញុំបិទឬខ្ញុំនៅ ទីទើៗ មិនដឹងថាធ្វើម៉េចល្អទេ»។
លោកស្រីបានស្នើរឲ្យរដ្ឋាភិបាលជួយអន្តរាគមន៍បន្ថែមទៀត ដើម្បីជួយទប់ទល់ការខាតបង់របស់ក្រុមអ្នកប្រកបរបរវិស័យទេសចរណ៍នេះ។
«ចំណាយទៅលើភ្លើងនឹងខ្លាំងពេក ចឹងប្រឈមមុខ១ខែៗ ចង់រាប់ម៉ឺនដុល្លារឯណោះ រាជរដ្ឋាភិបាលប្រសិនបើអាចជួយទឹក និងភ្លើង ធ្វើម៉េចឲ្យបានធូរថយទៅអាចជួយឲ្យសណ្ឋាគារទាំងអស់ហ្នឹង អាចឈរជើងបានដោយមិនចាំបាច់កាត់បន្ថយនូវការកាត់បុគ្គលិកក៏ដូចជាបិទទ្វារ ពីព្រោះថាបើយើងបិទទ្វា យើងអាចប្រឈម នឹងបុគ្គលិកទាំងអស់គាត់ទៅណា»។
ទោះបីការជួយរបស់រដ្ឋាភិបាលក្នុងវិស័យទេសចរណ៍នេះនៅមានកម្រិតតិចតួចក្តី ក៏ក្រុមវិស័យឯកជនចាត់ទុកវិធានការនេះជាការជួយលើកទឹកចិត្តដ៏សំខាន់ផងដែរ។
លោក កៅ ហ្វីលីព ( PHILIP KAO ) ប្រធានសមាគមក្លឹបទេសចរណ៍សៀមរាបនិយាយថា សណ្ឋាគាររបស់លោកនៅសៀមរាបមានជិត ២០០បន្ទប់កំពុងប្រឈមមុខការខាតបង់យ៉ាងច្រើន ហើយក៏មិនប្រាកដថាអាចបន្តដំណើរអាជីវកម្មនេះទៅមុខបានយ៉ាងណានោះដែរ។
«ជាក់ស្តែងសម្រាប់ខេត្តសៀមរាបយើងប៉ះពាល់ ២ដងជាប់គ្នា ២០១៩ និងកូរ៉ូណាចឹងនេះជាបញ្ហាមួយដែលយើងបានព្យាយាមរស់យូរខែមកហើយ ចឹងចុងក្រោយនេះយើងឃើញថា ភ្ញៀវដែលមកនេះគឺពិតជាតិចទៅៗមែនទែន ចឹងបើសិនជាក្នុងឆ្នាំនេះតែម្តង មិនមានការប្រែប្រួលទេ ខ្ញុំគិតថាមិនអាចទ្រាំទ្របន្តអាជីវកម្មទៅមុខទៀតបានទេ»។
លោកបន្តថា ក្រៅពីបញ្ហាទឹកនិងភ្លើង ក្រុមអាជីវករចង់បានបន្ថែមមួយទៀតនោះគឺស្នើសុំឲ្យរដ្ឋាភិបាលជួយអន្តរាគមន៍ជាមួយធនាគារ។
«រឿងភ្លើងបើសិនជាអាច ចុះបានត្រឹមប្រាក់ដើម ហើយអាចពន្យាពេលពេលនេះយើងមិនទាន់បង់ យើងបង់នៅពេលដែលយើងមានលុយវិញ ដើម្បីយើងដកដង្ហើមទៅមុខទៀតបានយូរតិច។ ភាគច្រើនយើងនៅក្នុងអាជីវកម្ម យើងតែងតែមានខ្ចីបំណុល ខ្ចីអីចឹងទៅ ហើយដល់ពេល ជួបបញ្ហាហ្នឹងតាមពិតគោលការណ៍របស់ធនាគារមាន ហើយបើយើងស្នើរឲ្យបង់ត្រឹមតែការប្រាក់ ក៏ប៉ុន្តែដល់ដំណាក់កាលនេះ មិនមែនជាដំណាក់កាលធម្មតាចឹង សូម្បីតែបង់ការប្រាក់ក៏វាមានបញ្ហាដែរ ចឹងអាចពន្យាពេលក្នុងការបង់»។
មេរោគកូរ៉ូណាថ្មីនេះបានឆ្លងរាលដាលយ៉ាងហោចណាស់ជាង ៩០ប្រទេស ដែលអ្នកឆ្លងជំងឺនេះសរុបដល់ជាងមួយសែននាក់។ ប្រទេសកូរ៉េខាងត្បូង អ៊ីតាលី និងអ៊ីរ៉ង់ មានករណីឆ្លងច្រើនជាងគេបន្ទាប់ពីប្រទេសចិន។មេរោគនេះបានធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ជាខ្លាំងដល់វិស័យទេសចរណ៍ជុំវិញពិភពលោក។
ខេត្តសៀមរាបគឺជាខេត្តមួយរបស់កម្ពុជាដែលស្រូបទាញភ្ញៀវទេសចរណ៍ជាតិនិងអន្តរជាតិច្រើនជាងគេ នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ចំណែកឯអ្នកទេសចរជនជាតិចិនក៏ឈរលំដាប់ថ្នាក់លេខ១ផងដែរ។ នៅក្នុងអំឡុងពេលមានការផ្ទុះមេរោគកូរ៉ូណាថ្មីនេះ អ្នកទេសចរភាគច្រើនក៏បានលុបចោលការធ្វើដំណើររបស់ខ្លួនមកកម្ពុជា។
លោក កន ចាន់សត្យា អ្នកគ្រប់គ្រងទូទៅនៅសណ្ឋាគារ លីនណាយាអង្គរ បានឲ្យដឹងដែរថា ក្រុមអ្នកប្រកបរបរវិស័យទេសចរណ៍នៅខេត្តសៀមរាបអាចបន្តដំណើរទៅមុខទៀតបាន លុះត្រាតែមានការជួយជ្រោមជ្រែងបន្ថែមទៀត។
«រាជរដ្ឋាភិបាលគាត់ជួយហ្នឹង គឺបានមួយរយៈពេលដែលកំពុងត្រដាបត្រដួសចឹងដូច្នេះចឹងថា ពន្ធហ្នឹងចង់ឲ្យរាជរដ្ឋាភិបាលអាចបន្ត ពីព្រោះឥឡូវយើងមិនទាន់ដឹងថា អាហ្នឹងវាអាចបញ្ចប់ពេលណាពិតប្រាកដ ពាក់ព័ន្ធទឹកភ្លើង គាត់អាចជួយបានត្រឹម៥០ភាគរយអីក៏អាចដែរ ដោយសារយើងអត់មានភ្ញៀវទាំងអស់គ្នាចឹង យើងបើកភ្លើងបើកអីចោលដើម្បីលំអសម្រស់យើង»។
ប្រជាពលរដ្ឋរស់នៅក្នុងខេត្តសៀមរាបភាគច្រើនប្រកបរបរពឹងផ្អែកលើវិស័យទេសចរណ៍ ដូចជាមគ្គុទេសក៍ទេសចរណ៍ វត្ថុអនុស្សារិ៍យ សណ្ឋាគារ ផ្ទះសំណាក់ ភោជនីយដ្ឋានជាដើម។
ខេត្តសៀមរាបមានមគ្គុទេសក៍ទេសចរណ៍ចំនួនជាង៥០០០នាក់ ភាគច្រើនជាមគ្គុទេសក៍ទេសចរណ៍ភាសាអង់គ្លេស និងចិន។
លោក ខៀវ ធី ជាប្រធានសមាគមមគ្គុទេសក៍ទេសចរណ៍អង្គរ និងមគ្គុទេសក៍ទេសចរណ៍ភាសាអង់គ្លេស បានឲ្យដឹងថា ការបំផុសរបស់រដ្ឋាភិបាលជំរុញឲ្យភ្ញៀវទេសចរណ៍ក្នុងស្រុកជួលមគ្គុទេសក៍ណែនាំក្នុងដំណើរកំសាន្តនោះអាចជួយបានប្រហែល ២០ភាគរយ ពីព្រោះប្រជាពលរដ្ឋពេលនេះភាគច្រើនកំពុងជួបបញ្ហាផ្នែកសេដ្ឋកិច្ចក្នុងគ្រួសារ ដូច្នេះរាល់ការចំណាយមិនចាំបាច់ត្រូវកាត់បន្ថយ។
លោកបញ្ជាក់ថា រដ្ឋាភិបាលគួរតែជួយដល់វិស័យទេសចរណ៍ទាំងមូលមិនមែនត្រឹមតែម្ចាស់សណ្ឋគារ និងផ្ទះសំណាក់នោះទេ។
«២០ភាគរយចំពោះអ្នកដែលគេមានលុយសល់ច្រើនគេអាចដើរ។ សំណូមពរឲ្យរដ្ឋាភិបាលពិចារណាជួយអ្នករកស៊ីវិស័យទេសចរណ៍គ្រប់សេវាកម្មចឹង រដ្ឋាភិបាលមេត្តាជួយដល់ក្រុមមគ្គុសទេសក៍ទេសចរណ៍ មេត្តាបន្ធូរបន្ថយអាជ្ញាប័ណ ក៏ដូចជាជួយដល់សេវាកម្មបើកបរ រកវិធីថាជួយគាត់តាមវីធីណា ដូចជាជួយដល់ក្រុមហ៊ុនទេសចរណ៍ផងដែរ ក្រុមហ៊ុនទេសចរណ៍ក៏គាត់ជាអ្នករកភ្ញៀវចូលក្នុងស្រុកយើងដែរ»។
ការផ្ទុះជំងឺកូវីដ១៩នេះបានធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ជាខ្លាំងដល់ការរកប្រាក់ចំណូលរបស់ប្រជាពលរដ្ឋទូទៅជាប្រព័ន្ធ។
អ្នកស្រី ចាន់ និមិល ជាអាជីវករម្នាក់ក្នុងទីក្រុងភ្នំពេញបានឲ្យដឹងថា ប្រាក់ចំណូលរបស់អ្នកស្រីនៅក្នុងអំឡុងពេលនេះមានការថមថយ ដូចនេះការចំណាយមិនចាំបាច់ត្រូវកាត់បន្ថយ ដូចជាការដើរលេងជាដើម។
«សេដ្ឋកិច្ចកំពុងតែចឹងមានលុយឯណាទៅដើរលេងហើយមានលុយឯណាទៅជួល[មគ្គុទេសក៍ទេសចរណ៍]ដើម្បីឲ្យគាត់ជួយនាំផ្លូវយើងទៅដើរលេង គឺអត់មានទេ ពីព្រោះយើងកំពុងតែអត់មានលុយ ចឹងយើងកាត់បន្ថយការដើរលេងដែរ ។និយាយរួម គឺយើងអត់លុយ អត់ចង់ ដើរ លេង ប៉ុន្តែឥឡូវទទួលមានជំងឺចឹងទៀតគឺយើងអត់ហ៊ានដើរលេងហ្មង»។
រៀងរាល់ពីរឆ្នាំម្តង មគ្គុទេសក៍ទេសចរណ៍ត្រូវបង់ប្រាក់ប្រមាណជា ១០០ដុល្លារអាមេរិកដើម្បីបន្តសុពលភាពអាជ្ញាប័ណមគ្គុទេសក៍របស់ខ្លួន។ មួយវិញទៀតមគ្គុទេសក៍ទេសចរណ៍ភាគច្រើនកំពុងជាប់បំណុលធនាគារ។
លោក ទៀ គីយូ មគ្គុទេសក៍ទេសចរណ៍ភាសាចិន បានឲ្យដឹងដែរថា បញ្ហាទាំងពីរខាងលើនេះ កំពុងធ្វើឲ្យមគ្គុទេសក៍ទេសចរណ៍ជួបការលំបាកជាខ្លាំងនៅក្នុងអំឡុងពេលនេះ។
«ចង់ស្នើរសុំឲ្យខាងមន្ទីរក្រសួងហ្នឹង មានការលើកលែងនូវការដូរអាជ្ញាប័ណ្ណ ដោយសារភ្ញៀវយើង អត់សូវសំបូរចឹង មានការសំណូមពរឲ្យខាងមន្ទីរ ឬក៏ក្រសួងដែលគាត់អាចហ្នឹងជួយសម្របសម្រួលបានហ្នឹង គឺសំណូមពរស្នើទៅខាងធនាគារអាចបង់តែការប្រាក់សិន សម្របសម្រួលកាត់បន្ធូរបន្ថយការចំណាយរបស់គាត់ចឹង»។
សណ្ឋាគារ ផ្ទះសំណាក់ ហាងលក់នៅវត្ថុអនុស្សាវរីយ៍មួយចំនួន ដែលមិនទាន់បានបិទនោះដើម្បីកាត់បន្ថយការប្រឈមមុខក្នុងការខាតបង់ច្រើននិងបន្តដំណើរអាជីវកម្មរបស់ខ្លួនទៅមុខទៀត ម្ចាស់អាជីវកម្មខ្លះបានកាត់បន្ថយបុគ្គលិក។ ចំណែកម្ចាស់អាជីវកម្មខ្លះទៀតឲ្យបុគ្គលិកធ្វើការចែកវេនគ្នា ពោលគឺម្នាក់ៗធ្វើការ១៥ថ្ងៃប៉ុណ្ណោះ ក្នុង១ខែ ដោយប្រាក់ខែក៏ត្រូវបាត់អស់ពាក់កណ្តាលដែរ។ នេះបើតាមការឲ្យដឹងពីក្រុមអាជីវករទាំងនោះ។
លោក ទិត ចន្ថា រដ្ឋលេខាធិការប្រចាំការក្រសួងទេសចរណ៍ បានមានប្រសាសន៍ថា វិធានការណ៍របស់រដ្ឋាភិបាលដែលបានដាក់ចេញនោះ គ្រាន់តែជំហានដំបូងតែប៉ុណ្ណោះ នៅមានវិធានការណ៍ផ្សេងៗទៀតដែលរដ្ឋាភិបាលកំពុងសិក្សា រកដំណោះបន្ថែមទៀត។
«នឹងមានវិធានការជាបន្តបន្ទាប់ទៀត នៅក្នុងការបន្ទាប់ពីធ្វើកិច្ចការនេះមិនមែនថាយើងចេញប៉ុណ្ណឹងទៅ ហើយឈប់ប៉ុណ្ណឹងទេ។ ផ្នែកពាក់ព័នកំពុងធ្វើកិច្ចការហ្នឹងហើយ ខាងភ្លើង ខាងទឹក ខាងធនាគារ ដែលស្នើរសុំឲ្យមានការបញ្ចុះការប្រាក់ ឬក៏ស្នើរសុំឲ្យមានប្រព័នកែសម្រួលអីគេបានកំពុងធ្វើរឿងនេះ»។
សម្រាប់បុគ្គលិកសណ្ឋាគារនិងផ្ទះសំណាក់ ដែលបានបាត់បង់ការងារលោក បានឲ្យដឹងថា រដ្ឋាភិបាលមានប្រាក់ខ្លះសម្រាប់ឧបត្ថម្ភ។
«បើទោះបីថា គាត់ផ្អាកពីការងារហ្នឹង ក៏គាត់មិនអត់ជម្រើសដែរ ក៏នៅតែមានការជួយឧបត្ថម្ភគាំទ្រជួយឲ្យគាត់បានរៀនសូត្រ ហើយមានប្រាក់ឧបត្ថម្ភក្នុងការរស់នៅ ដោយឆ្លងកាត់ដំណាក់កាលនេះមួយរយៈ គឺឲ្យគាត់ទាក់ទងជាមួយនឹងមន្ទីរទេសចរណ៍ មន្ទីរការងារ ឬរដ្ឋបាលរបស់យើង យើងបានកំពុងធ្វើនៅសៀមរាបនេះ»។
លោក ទិត ចន្ថា បានឲ្យដឹងបន្ថែមថា នៅក្នុងអំឡុងពេលប៉ុន្មានថ្ងៃនេះក្រសួងទេសចរណ៍និងក្រុមមន្ត្រីពាក់ព័ន្ធដទៃទៀតរួមជាមួយក្រុមវិស័យឯកជនផងនោះកំពុងជួបគ្នាប្រជុំនៅក្នុងខេត្តសៀមរាប ដើម្បីរកដំណោះស្រាយបន្ថែមទៀតសម្រាប់ការជួយដល់អ្នកដែលប្រកបរបរពឹងផ្អែកលើវិស័យទេសចរណ៍ក្នុងខេត្តសៀមរាប។
យោងតាមស្ថិតិរបស់ក្រសួងទេសចរណ៍ នៅក្នុងខេត្តសៀមរាបមានសណ្ឋាគារចំនួន ២៣៤ គិតជាបន្ទប់មានប្រមាណជាង ១៤០០០បន្ទប់ ផ្ទះសំណាក់ ៣១០ គិតជាបន្ទប់ ជាង ៤៦០០បន្ទប់ និងភោជនីយដ្ឋានមានចំនួន១៩៦។ ជារៀងរាល់ឆ្នាំភ្ញៀវទេសចរណ៍ប្រហែលជាង ២លាននាក់បានទៅលេងខេត្តសៀមរាប ដែលអាចផ្តល់ចំណូលប្រហែលជាង ១០០លានដុល្លារក្នុងមួយឆ្នាំ៕
