ឆ្នាំនេះសម្គាល់ថា ជាឆ្នាំទី៥០ ចាប់តាំងពីសៀវភៅប្រលោមលោកក្លាសិកគំរូមួយមានចំណងជើងថា "សម្លាប់បក្សីម៉ក់ឃីងប៊ើដ" ឬជាភាសាអង់គ្លេសថា “To Kill a Mockingbird” ត្រូវបានបោះពុម្ភផ្សាយ។ សៀវភៅនោះ បានសរសេររៀបរាប់អំពីហេតុការណ៍នៅក្នុងក្រុងដែលប្រឌិតឡើងមួយ នៅភាគខាងត្បូងសហរដ្ឋអាមេរិក ក្នុងទស្សវត្សរ៍១៩៣០។ សៀវភៅប្រលោមលោកនោះ ជាសៀវភៅ ដែលគេចូលចិត្តបំផុតមួយនៅក្នុងសហរដ្ឋអាមេរិក ដែលនិយាយអំពីរឿងស្វែងរកយុត្តិធម៌ចំពោះការរើសអើងពណ៌សម្បុរស្បែកមួយដែលមិនបានជោគជ័យ ហើយនៅតែមានឮខ្ទរខ្ទារនៅក្នុងក្រុងដែលសៀវភៅនោះត្រូវបាននិពន្ធឡើងនៅឡើយ។
នៅពេលដែលអ្នកស្រី ហាបភើ លី (Harper Lee) បានបោះពុម្ភផ្សាយប្រលោមលោករឿង “សម្លាប់បក្សីម៉ក់ឃីងប៊ើដ” នៅឆ្នាំ១៩៦០នោះ ចលនាសិទ្ធិពលរដ្ឋកំពុងតែឡើងកម្លាំង និងបង្ខំឲ្យមានការផ្លាស់ប្តូរនៅក្នុងសង្គមអាមេរិក។ ក៏ប៉ុន្តែ នៅភាគខាងត្បូង ទីដែលអ្នកនិពន្ធប្រលោមលោករូបនេះ បានធំដឹងក្តីឡើង ច្បាប់និងទំនៀមទម្លាប់នៅតែបំបែកពលរដ្ឋស្បែកសនិងស្បែកខ្មៅឲ្យនៅដាច់ដោយឡែកពីគ្នា ស្ទើរតែគ្រប់ផ្នែកទាំងអស់នៃជីវិត។
ការរើសអើងពណ៌សម្បុរនេះ មានស្ថានភាពរឹតតែសាហាវខ្លាំងជាងនេះទៅទៀតនៅក្នុងឆ្នាំ ១៩៣២ នៅក្នុងក្រុងដែលអ្នកស្រី លី ប្រឌិតឡើងក្នុងរដ្ឋ អាឡាបាម៉ា (Alabama) សម្រាប់រឿងប្រលោមលោករបស់អ្នកស្រី។ រឿងប្រលោមលោកនេះ ជារឿងរ៉ាវរបស់កុមារីម្នាក់ឈ្មោះ ស្កោត៍ (Scout) និងឪពុករបស់នាងឈ្មោះ អាទីកខឹស ហ្វីនឆ៍ (Atticus Finch) ដែលជាមេធាវីមួយរូប។ រឿងសោកនាដកម្មនេះ ផ្តោតសំខាន់ទៅលើរបៀបដែលលោក ហ្វីនឆ៍ ការពារក្តីឲ្យបុរសស្បែកខ្មៅម្នាក់ ដែលត្រូវបានគេចោទប្រកាន់ដោយមិនត្រឹមត្រូវថា បានរំលោភស្ត្រីស្បែកសម្នាក់។ ចំណងជើងសៀវភៅនោះ លេចចេញមកពីការសន្ទនានៅពេលអាហារល្ងាចមួយ គឺនៅពេលដែលលោក អាទីកខឹស នឹកដល់មេរៀនមួយក្នុងវ័យកុមាររបស់លោក។ នេះជាពាក្យសម្តីដកស្រង់ចេញពីភាពយន្តផលិតឡើងនៅឆ្នាំ ១៩៦២ ដែលបានយកលំនាំតាមរឿងប្រលោមលោក“To Kill a Mockingbird” ដោយមានតារាភាពយន្តឈ្មោះ ហ្គ្រិកហ្កូរី ផិក (Gregory Peck) ដើរតួជា លោក អាទីកខឹស។
«ខ្ញុំនៅចាំបាន ពេលដែលឪពុកខ្ញុំឲ្យកាំភ្លើងមកខ្ញុំជាលើកដំបូង។ គាត់ប្រាប់ខ្ញុំថា ខ្ញុំមិនត្រូវភ្ជង់កាំភ្លើងទៅវត្ថុអ្វីមួយនៅក្នុងផ្ទះឡើយ។ តែខ្ញុំអាចបាញ់បក្សីមានស្លាបពណ៌ខៀវឬហៅថា Blue Jays ប៉ុន្មានក្បាលក៏បាន បើសិនជាខ្ញុំបាញ់វាត្រូវ។ តែត្រូវចាំថា វាជាអំពើបាបកម្មមួយ ក្នុងការសម្លាប់បក្សីម៉ក់ឃីងប៊ើដ»។
បក្សីម៉ក់ឃីងប៊ើដ ជាប្រភេទសត្វស្លាបម្យ៉ាងពណ៌ប្រផេះ ដែលចូលចិត្តបញ្ចេញសំឡេង។ លោក អាទីកខឹស ពន្យល់ថា ការសម្លាប់បក្សី ម៉ក់ឃីងប៊ើដ ជាអំពើបាបកម្ម ពីព្រោះពួកវាមិនធ្វើឲ្យអ្នកណាឈឺចាប់ទេ ពួកវាគ្រាន់តែបញ្ចេញសំលេងដូចជាតន្រី្តតែប៉ុណ្ណោះ។ នោះគឺជាសីលធម៌នៃរឿង“To Kill a Mockingbird”។ អ្នកស្រី ម៉េលីនដា ប៊ើត មើហ្វី (Melinda Byrd-Murphy) ជានាយកនៃមជ្ឈមណ្ឌលសិល្បៈអក្សរសាស្រ្តក្នុងរដ្ឋ អាឡាបាម៉ា និងជាអ្នកមានស្រុកកំណើតនៅក្រុង ម៉ុនរ៉ូវីល ដែលជាក្រុងកំណើតរបស់អ្នកស្រី ហាបភើ។ អ្នកស្រីនិយាយថា៖
«ត្រូវមានសណ្តានចិត្តល្អចំពោះគ្នាទៅវិញទៅមក។ បង្ហាញការយល់ទុក្ខសោករបស់អ្នកដទៃនិងការអាណិតមេត្តា»។
អ្នកស្រីនិយាយថា អ្នកស្រីបានអានរឿង “To Kill a Mockingbird” ចំនួន៤ដង។ អ្នកស្រីនិយាយបន្តទៀតថា៖
"ខ្ញុំគិតថា សៀវភៅនេះរៀបរាប់អំពីមនុស្សធម៌ ហើយនឹងទំនាក់ទំនងរបស់មនុស្សនៅក្នុងសកលលោក សុភាវៈដែលមនុស្សមាន និងថាលោកអ្នកគួរតែរាក់ទាក់ជាមួយអ្នកជិតខាងរបស់លោកអ្នក ដើម្បីឲ្យស្គាល់គេឲ្យច្បាស់"។
សារនៅក្នុងប្រលោមលោកនោះ មានលាន់ឭរំពងក្នុងចំណោមអ្នកអាននិងអ្នករិះគន់ ក្នុងរយៈពេលកន្លងមកនេះ។ ប្រលោមលោកនោះ តម្រូវឲ្យសិក្សានៅក្នុងមុខវិជ្ជាអក្សរសាស្រ្តអង់គ្លេសនៅទូទាំងពិភពលោក ហើយត្រូវបានគេហៅថា ជាសៀវភៅដែលមនុស្សពេញវ័យគ្រប់រូបគួរតែអានមុនពួកគេស្លាប់។ សៀវភៅនេះ ត្រូវបានលក់ដាច់អស់ជាង ៤០ លានក្បាល និងបានឈ្នះរង្វាន់ ភូលីតហ្សើរ ប្រ៉ាយហ្ស៍ (Pulitzer Prize)។ សៀវភៅនោះ ក៏ត្រូវបានគេប្រែជាភាសាជាង៤០ ហើយបានផលិតជាភាយន្តដែលបានឈ្នះរង្វាន់កំពូលប្រចាំឆ្នាំឈ្មោះថា រង្វាន់អាខឹដាមមី អាវ៉ដ (Academy Award) ដែរ។
បើទោះយ៉ាងនេះក៏ដោយ ក៏នៅក្នុងក្រុងម៉ុនរ៉ូវីល រដ្ឋអាឡាបាម៉ា រឿង”សម្លាប់បក្សីម៉ក់ឃីងប៊ើដ” ជារឿងរ៉ាវផ្ទាល់ខ្លួនមួយ។ ថ្វីបើអ្នកស្រីហាបភើ មិនប្រើឈ្មោះក្រុងពិតប្រាកដ ដោយដាក់ឈ្មោះក្រុងនៅក្នុងរឿងប្រលោមលោករបស់អ្នកស្រីថា ម៉េខូម (Maycomb) ក៏ដោយ ប៉ុន្តែតួអង្គក្នុងរឿងប្រលោមលោកនោះ ត្រូវបានអ្នកស្រី លី យកតាមលំនាំរឿងរបស់មនុស្សដែលធំដឹងក្តីឡើងជាមួយអ្នកស្រី។
ក៏ប៉ុន្តែ ចាប់តាំងពីអ្នកស្រី ហាបភើ លី នៅក្មេងរហូតមកដល់ពេលនេះ ក្រុងម៉ុនរ៉ូវីលបានផ្លាស់ប្តូរយ៉ាងច្រើន។ មនុស្សដែលមានអម្បូរណ៍ជាអាហ្វ្រិកមួយចំនួន បំរើការងារក្នុងរដ្ឋាភិបាលក្នុងតំបន់។ តុលាការដែលដើរតួរដ៏មានឥទ្ធិពលក្នុងរឿងប្រលោមលោកនេះ បានប្តូរទៅជាសារៈមន្ទីរមានឈ្មោះថា ម៉ក់ឃីងប៊ើដ។ ហើយផ្ទះដែលអ្នកស្រី លី បានរស់នៅពេលអ្នកស្រីនៅជាកុមារីនោះ ឥឡូវនេះត្រូវជំនួសដោយហាងលក់ទំនិញតូចមួយ និងហាងលក់ម្ហូបដែលចម្អិនលឿន មានយីហោថា ម៉េលស៍ឌែរីឌ្រីម (Mel's Dairy Dream)។
«ទាំងអស់ថ្លៃ ១៩ដុល្លារ និង១១សេន»។
នៅពេលអាហារថ្ងៃត្រង់ ភ្ញៀវដែលមកទិញម្ហូបចំណាយលុយសម្រាប់សានវិចសាច់គោ ដំឡូងបារាំងចៀន និងទឹកការ៉េមក្រឡុកហៅ Milkshakes នៅឯបង្អួចនៃហាងលក់ម្ហូបចម្អិនលឿននេះ។
លោក ខីទ្ហ៍ ខានិន (Kieth Cannon) កំពុងតែទិញអាហារថ្ងៃត្រង់ឲ្យកូនៗរបស់លោក ដែលកំពុងមានវិស្សមកាលរដូវក្តៅ។ កូនប្រុសរបស់លោក ទើបតែបាន អានប្រលោមលោករឿង “To Kill a Mockingbird” នេះ នៅសាលារៀន។
«កូនខ្ញុំទើបតែចាប់ផ្តើមសួរសំណួរជាច្រើនដូចជា តើរឿងនោះពិតជាកើតឡើងមែនឬ? គិតទៅមើលស្រ្តីដែលជាអ្នកនិពន្វប្រលោមលោកនោះ គឺជាអ្នកក្រុងនេះ ដូច្នេះលោកអ្នកពិតជាមិនដឹងប្រាកដទេថា តើរឿងនោះជារឿងប្រឌិត ឬយកតាមលំនាំរឿងដែលកើតមានឡើងក្នុងពេលអតីតកាលរបស់អ្នកស្រី។ ក៏ប៉ុន្តែ កូនប្រុសខ្ញុំពិតជារំភើបរីករាយនឹងសាច់រឿងប្រលោមលោកនេះណាស់»។
ក៏ប៉ុន្តែ ប្រជាពលរដ្ឋនៅក្នុងក្រុង ម៉ុនរ៉ូវីល មិនបានរំភើបរីករាយអំពីសៀវភៅនេះទេ នៅពេលដែលសៀវភៅនោះ ត្រូវបានបោះពុម្ពនៅឆ្នាំ១៩៦០។ ចច ថមម៉ាស ចូនស៍ (George Thomas Jones) បាននៅក្នុងក្រុងម៉ុនរ៉ូវីលនៅពេលនោះ។ លោកជាមិត្តភ័ក្តិយូរអង្វែងមួយរូបរបស់អ្នកនិពន្វនេះ ហើយលោកហៅឈ្មោះអ្នកស្រីថា នែល (Nelle) ។
«ប្រាកដណាស់ មានគេមកសម្ភាសខ្ញុំជាច្រើនលើកហើយអំពីរឿងនេះ ហើយសំណួរដែលគេសួរខ្ញុំច្រើនបំផុតនោះគឺ តើមានផលប៉ះពាល់យ៉ាងណាខ្លះទៅលើក្រុងនេះ នៅពេលដែលប្រលោមលោកនោះត្រូវបានបោះពុម្ពផ្សាយ? ប្រាកដណាស់ចម្លើយគឺ គ្មានការប៉ះពាល់អ្វីឡើយ។ មនុស្សម្នានិយាយថា នែលគ្រាន់តែ សរសេរសៀវភៅមួយក្បាលអំពី “ប្រជាពលរដ្ឋនៅក្នុងក្រុង” នេះប៉ុណ្ណោះ។ ពួកគេមិនដឹងទាល់តែសោះថា សៀវភៅមួយក្បាលនោះនឹងវិលត្រឡប់មករកពួកគេដូច្នេះឡើយ”។
ក៏ប៉ុន្តែ លោក ចូនស៍ និយាយថា មួយឆ្នាំក្រោយមកប្រជាពលរដ្ឋចាប់ផ្តើមផ្តោតអារម្មណ៍ នៅពេលដែលតារាភាពយន្ត ហ្គ្រិកហ្កូរី ផិក (Gregory Peck) ដែលសម្តែងជាតួឯកភាពយន្តយកលំនាំតាមសៀវភៅនោះ បានទៅលេងក្រុងម៉ុនរ៉ូវីលសម្រាប់ធ្វើការស្រាវជ្រាវ មុនពេលចាប់ផ្តើមថតភាពយន្តនោះ។
«លោក ហ្គ្រិកហ្កូរី ផិក ជាមនុស្សសាមញ្ញម្នាក់ លោកបានដើរជុំវិញក្រុងតែម្នាក់ឯង និយាយលេងជាមួយប្រជាពលរដ្ឋ។ ប្រាកដណាស់ ស្រីៗស្លៀកពាក់ សម្លៀកបំពាក់ស្អាតបំផុតដែលខ្លួនមាន ពាក់គ្រឿងអលង្ការ និងផាត់មុខលាបម្សៅ ហាក់ដូចជាលោក ផិក នឹងផ្តោតអារម្មណ៍ទៅលើពួកគេអញ្ចឹង»។
លោក ផិក បានប្រើការស្រាវជ្រាវនោះនៅក្នុងភាពយន្តដែលបានឈ្នះរង្វាន់អូស្ការ ដោយសម្តែងជាតួមេធាវី អាទីកខឹស ហ្វីនឆ៍។ នៅក្នុងការបិទអំណះអំណាងបញ្ចប់របស់មេធាវីរូបនេះ លោកអំពាវនាវឲ្យគណៈវិនិច្ឆ័យ មើលឃើញការភូតកុហកដែលបានផ្ទុះឡើងពីការរើសអើងពណ៌សម្បុរ ដើម្បីធ្វើឲ្យកូនក្តីរបស់លោកជាប់ទោស។
«ដូច្នេះ បុរសស្បែកខ្មៅដែលសុភាពរាបសារ ជាមនុស្សស្ងៀមស្ងាត់ និងជាមនុស្សគួរឲ្យគោរពម្នាក់ ដែលមានសេចក្តីក្លាហាន ក្នុងការមានអារម្មណ៍សោកស្តាយចំពោះស្រ្តីស្បែកសម្នាក់ ហើយត្រូវនិយាយប្រឆាំងទៅនឹងមនុស្សស្បែកសពីរនាក់។ ជនជាប់ចោទនេះ គឺមិនមានទោសទេ។ ក៏ប៉ុន្តែ នៅក្នុងបន្ទប់សវនាការនេះ មានមនុស្សម្នាក់ជាអ្នកមានទោស»។
ថ្វីបើ ការការពារកូនក្តីមានលក្ខណៈស្វិតស្វាញក៏ដោយ ក៏គណៈវិនិច្ឆ័យស្បែកសទាំងអស់បានសម្រេចថា កូនក្តីរបស់លោកមានទោស ហើយបានកាត់ទោសប្រហារជីវិតកូនក្តីលោក។
អ្នកស្រី ម៉េលីនដា ប៊ើត មើហ្វី (Melinda Byrd-Murphy) ជានាយិកានៃមជ្ឈមណ្ឌលសិល្បៈអក្សរសាស្រ្តក្នុងរដ្ឋអាឡាបាម៉ានិយាយថា បន្ថែមលើមេរៀនសីលធម៌ យុត្តិធម៌ពណ៌សម្បុរស្បែក ការគោរព ភាពអត់ធ្មត់ និងសេចក្តីស្រឡាញ់នោះ គឺវិធីសរសេររបស់អ្នកស្រី លី បានធ្វើឲ្យសៀវភៅ “To Kill a Mockingbird” នៅតែមានប្រជាប្រិយភាព។
« វាជាប្រលោមលោកដ៏អស្ចារ្យមួយ ហើយខ្ញុំគិតថា នោះជាមូលហេតុដែលធ្វើឲ្យមនុស្សបន្តអានសៀវភៅនោះ»។
នៅឆ្នាំនេះ នៅក្រុងម៉ុនរ៉ូវីល និងនៅទូទាំងសហរដ្ឋអាមេរិក ប្រជាពលរដ្ឋប្រារព្វខួបទី ៥០ នៃសៀវភៅប្រលោមលោកដែលមានចំណងជើងថា “សម្លាប់បក្សីម៉ក់ឃីងប៊ើត៉” ឬ “To Kill a Mockingbird” ដោយអានផ្នែកខ្លះនៅក្នុងសៀវភៅ ពិភាក្សាគ្នា ដោយការមើលភាពយន្ត តន្រ្តី និងសិល្បៈដែលបំផុសដោយអត្ថន័យនៃសាច់រឿងនោះ និងការអាំងសាច់បរិភោគតាមរបៀបរដ្ឋភាគខាងត្បូងរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក៕
ប្រែសម្រួលដោយ លី ម៉ូរីវ៉ាន់
