បាងកក៖ កម្មករចំណាកស្រុករាប់ពាន់នាក់មកពីប្រទេសកម្ពុជា ភូមា និងឡាវ ត្រូវបានប៉ូលីសចាប់ខ្លួន ក្នុងខណៈដែលរដ្ឋាភិបាលថៃអនុវត្តគោលនយោបាយថ្មីមួយស្តីអំពីពលកម្មចំណាកស្រុក។
នៅឯសាលាមួយកណ្តាលក្រុងបាងកក កាលពីព្រឹកថ្ងៃអាទិត្យ កម្មករចំណាកស្រុកជនជាតិភូមាបានប្រមូលផ្តុំគ្នាដើម្បីសិក្សាអំពីជំនាញថ្មីៗ ដូចជា ភាសា និងការវាយកុំព្យូទ័រ។ កន្លែងនេះក៏ជាមជ្ឈមណ្ឌលសម្រាប់ពួកគេទទួលព័ត៌មានថ្មីបំផុតដែរ។ ព័ត៌មានធំបំផុតសម្រាប់កម្មករជាច្រើន គឺការបង្រ្កាបមួយនាពេលថ្មីៗនេះ ទៅលើកម្មករចំណាកស្រុក ដោយបានសម្រុកចូលក្នុងរោងចក្រមួយចំនួន នាំឲ្យមានការចាប់ និងបញ្ជូនកម្មកររាប់រយនាក់ឲ្យត្រឡប់ទៅប្រទេសវិញ។
រដ្ឋាភិបាលថៃឲ្យដឹងថា ការវាយសម្រុកចូលក្នុងរោងចក្រនេះ គឺជាផ្នែកមួយ នៃគោលនយោបាយថ្មីរបស់ខ្លួនដើម្បីធ្វើឲ្យប្រាកដថា ជនអន្តោប្រវេសន៍ទាំងអស់ ចុះឈ្មោះ និងធ្វើការស្របច្បាប់។ រដ្ឋាភិបាលឲ្យដឹងទៀតថា ការធ្វើបែបនេះ អាចការពារសិទ្ធិបានប្រសើរជាងមុនចំពោះជនអន្តោប្រវេសន៍ពីរលាននាក់នៅក្នុងប្រទេស។ ក្រោមគោលនយោបាយថ្មីនេះ ត្រឹមខែកុម្ភៈ ជនអន្តោប្រវេសន៍ត្រូវតែមានឯកសារអត្តសញ្ញាណ ដូចជាលិខិតឆ្លងដែនពីប្រទេសរបស់ខ្លួន និងដាក់ពាក្យសុំការអនុញ្ញាតធ្វើការថ្មី។ ប៉ុន្តែ កម្មកររាប់ម៉ឺននាក់បានដាក់ពាក្យសុំទាន់ពេលវេលា តែឯកសាររបស់គេនៅមិនទាន់ធ្វើហើយនៅឡើយ។ រដ្ឋាភិបាលឲ្យដឹងថា បើសិនជនអន្តោប្រវេសន៍ អាចបង្ហាញភស្តុតាងថា គេបានដាក់ពាក្យសុំហើយ គេនៅមានពេលរហូតដល់ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ ២០១២ ដើម្បីបញ្ចប់ដំណើរការដាក់ពាក្យនេះ។
លោកមីយីនត៍ វ៉ៃ (Myint Wai) នាយកគណកម្មការសកម្មភាពថៃ ដើម្បីលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យនៅប្រទេសភូមា មានប្រសាសន៍ថា ជនអន្តោប្រវេសន៍ មានការភ័យខ្លាច ការសម្រុកចូលកន្លែងធ្វើការ ទោះបីជាគេមានឯកសារត្រឹមត្រូវហើយក្តី។ លោកថ្លែងថា៖
«សូម្បីតែកម្មករស្របច្បាប់ក៏មានការភ័យខ្លាចដែរ ពីព្រោះអ្នកខ្លះមិនទាន់បានបញ្ចប់ឯកសារអនុញ្ញាតឲ្យធ្វើការនៅឡើយ គឺមិនទាន់បានបញ្ចប់ដំណើរការលិខិតឆ្លងដែន។ និយោជកជាច្រើនមានការភ័យខ្លាច ពីព្រោះនិយោជកខ្លះ ប្រើមនុស្សខុសច្បាប់ នៅក្នុងរោងចក្រមួយចំនួន។ ដូច្នេះ វាអាចមានរឿងជាច្រើនទាក់ទងនឹងការរំលោភសិទ្ធិមនុស្ស។ ខ្ញុំបានប្រាប់កូនសិស្សហើយថា អ្នកត្រូវតែមានច្បាប់អនុញ្ញាតធ្វើការ គឺលិខិតអនុញ្ញាតពិតប្រាកដ។ ប្រសិនបើអ្នកមិនមានលិខិតអនុញ្ញាតទេ ឬប្រសិនបើឯកសារអ្នកមានបញ្ហា សូមកុំមក។
លោកផានីតាន់ វឌ្ឍនាយ៉ាកន (Panitan Wattanayagorn) អ្នកនាំពាក្យរដ្ឋាភិបាលថៃនិយាយថា វាជាការចាំបាច់ណាស់ ដែលមានការបង្កើតឲ្យគោលនយោបាយការងារអន្តោប្រវេសន៍រយៈពេលវែងមួយ។ លោកថ្លែងថា៖
«អ្វីដែលយើងព្យាយាមធ្វើ ពិតណាស់គឺថា ដើម្បីធ្វើឲ្យប្រាកដថា យើងចាប់ផ្តើម បទបញ្ញត្តិជាប្រព័ន្ធមួយ ស្តីអំពីកម្មករចំណាក់ស្រុកនៅក្នុងប្រទេសថៃ។ មានផែនការដែលត្រូវបានដាក់ចេញយ៉ាងល្អមួយ ហើយមានរចនាសម្ព័ន្ធមួយចំនួន ដែលនឹងត្រូវបានដាក់ឲ្យអនុវត្តបទបញ្ជានោះ។ យើងមិនចង់ទុកឲ្យមានស្ថានភាពដែលមិនមានការគ្រប់គ្រងដូចកាលពីអតីតនោះទេ»។
ប្រទេសថៃគឺជាប្រទេសដែលមានការទាក់ទាញកម្មករចំណាកស្រុកពីប្រទេសក្រីក្រជិតខាងខ្លួនដូចជាប្រទេសកម្ពុជា ភូមា និងឡាវ។ លើសពីនេះទៅទៀត ជម្លោះនៅក្នុងប្រទេសភូមា បានធ្វើឲ្យមានការបម្លាស់ទីប្រជាពលរដ្ឋរាប់ម៉ឺននាក់ឆ្លងកាត់ព្រុំដែន។
ជនអន្តោប្រវេសន៍ភាគច្រើនត្រូវបានផ្តល់ការងារនៅក្នុងវិស័យកសិកម្ម សំណង់ និងរោងចក្រ។ ហើយក្រៅពីនេះ ធ្វើការនៅក្នុងឧស្សាហកម្មផ្តល់សេវា និងធ្វើការតាមផ្ទះ។ ក្រុមសិទ្ធិមនុស្សមួយចំនួនឲ្យដឹងថា កម្មករចំណាកស្រុកជាច្រើនត្រូវបានកេងប្រវ័ញ្ចដោយនិយោជក។
ខណៈដែលប្រទេសកម្ពុជា និងឡាវបានធ្វើការជាមួយមន្រ្តីថៃ ដើម្បីចេញលិខិតឆ្លងដែននៅក្នុងប្រទេសថៃ ប្រទេសភូមា តម្រូវឲ្យប្រជាពលរដ្ឋរបស់ខ្លួនធ្វើដំណើរឆ្លងកាត់ព្រុំដែនត្រឡប់ទៅធ្វើលិខិតឆ្លងដែននៅក្នុងប្រទេសខ្លួនវិញ ដែលនោះមានន័យថា ជនអន្តោប្រវេសន៍ភូមា ត្រូវចំណាយរាប់រយដុល្លារអាមេរិក និងប្រឈមនឹងការប្រថុយគ្រោះថ្នាក់ដែលត្រូវបានបង្កឡើងដោយមន្រ្តីភូមា និងឧក្រឹដ្ឋជនតាមព្រំដែន។
អង្គការសិទ្ធិមនុស្សការ៉ែន រាយការណ៍ថា ប្រជាពលរដ្ឋភូមាជាច្រើនប្រឈមនឹងការបង់ពន្ធដារពិសេស ការធ្វើពលកម្មដោយបង្ខំ ការវាយធ្វើបាប ការរំលោភ និងឃាដកម្ម នៅពេលគេឆ្លងព្រំដែនទៅធើ្វឯកសាររបស់គេ។
មូលនិធិអភិវឌ្ឍសិទ្ធិមនុស្ស ដែលជាអង្គការសិទ្ធិជនអន្តោប្រវេសន៍មួយ ឲ្យដឹងថា កម្មករចំណាកស្រុកជាង១លាននាក់ អ្នកខ្លះមិនអាចធ្វើលិខិតអញ្ញាតធ្វើការបាន ហើយអ្នកខ្លះមិនទានចាប់ដំណើរការតែម្តង។
ពួកគេ ជាមួយនឹងមេដឹកនាំនៃក្រុមជួញដូរមនុស្សដែលនាំកម្មករចូលប្រទេសថៃ គឺជាគោលដៅនៃការបង្ក្រាបរបស់រដ្ឋាភិបាល។ មូលនិធិបានរាយការណ៍ថា ជនអន្តោប្រវេសន៍ចំនួន៣.០០០នាក់ និងនិយោជក៦នាក់ត្រូវបានចាប់ខ្លួន។ រដ្ឋាភិបាលសម្ព័ន្ធភាពជាតិប្រឆាំងរបស់សហភាពភូមា ឲ្យដឹងថា ជនអន្តោប្រវេសន៍រហូតដល់១ម៉ឺននាក់ ត្រូវបានបញ្ជូនត្រឡប់ទៅប្រទេសវិញ។
លោកអ៊ែនឌី ហល (Andy Hall) អ្នកនាំពាក្យមូលនិធិ និយាយថា ក្នុងខណៈដែល គោលនយោបាយស្តីអំពីពលកម្មគឺជាការចាំបាច់ យុទ្ធសាស្រ្តបច្ចុប្បន្នកំពុងមានដំណើរទៅកាន់ភាពបរាជ័យ។ លោកថ្លែងដូច្នេះថា៖
«តម្រូវការកម្លាំងពលកម្មគឺនៅទីនោះ។ គឺនៅទីនោះហើយ ដែលកម្មករត្រូវតែនៅក្នុងប្រទេស។ ប៉ុន្តែប្រព័ន្ធគ្រប់គ្រងនោះគឺពិតជាបរាជ័យនាពេលនោះ។ យុទ្ធសាស្ត្រនោះមិនត្រូវបានគិតគូរឲ្យបានវែងឆ្ងាយទេ។ នៅពេលអ្នកមានប្រព័ន្ធបរាជ័យ អ្នកមិនមានផែនការល្អនោះទេ អ្នកមិនមានការគ្រប់គ្រងជនអន្តោប្រវេសន៍ប្រកបដោយនិរន្តរភាពទេ ដូច្នេះអ្នកនឹងឃើញមានការរំលោភសិទ្ធិមនុស្ស ដូចដែលយើងកំពុងឃើញនាពេលនេះ»។
អង្គការសិទ្ធិមនុស្សឲ្យដឹងថា កម្មករប្រឈមនឹងការរំលោភបំពានពីកងកម្លាំងប៉ូលីស ប្រសិនបើគេត្រូវបានចាប់ដោយសារគ្មានឯកសារគ្រប់គ្រាន់។ ប៉ុន្តែ និយោជក ជារឿយៗ ដកលិខិតឆ្លងដែន និងលិខិតអនុញ្ញាតធ្វើការរបស់កម្មករ។ ដូច្នេះកម្មករត្រូវបានចាប់ដោយសារគ្មានឯកសារ។ គេត្រូវសូកប៉ាន់ បើមិនដូច្នេះទេនឹងត្រូវទទួលរងការបញ្ជូនឲ្យត្រឡប់ទៅប្រទេសវិញ ហើយត្រូវបានគេរត់ពន្ធត្រឡប់ចូលមកប្រទេសថៃវិញ។
លោកស្រីចាគី ផូលឡក់ (Jackie Pollock) ធ្វើការឲ្យគម្រោងជំនួយជនអន្តោប្រវេសន៍ មានប្រសាសន៍ថា គោលនយោបាយថ្មី បានទទួលជោគជ័យតិចតួចក្នុងការកែលំអរស្ថានភាព អន្តោប្រវេសន៍។ លោកស្រីថ្លែងថា៖
«ដំណើរការទាំងមូលមិនផ្តល់ការការពារណាមួយ ឬសិទ្ធិជាងប្រព័ន្ធចាស់នោះទេ។ ដូច្នេះ គេចំណាយលុយ និងពេលវេលាយ៉ាងច្រើនដើម្បីធ្វើតាមប្រព័ន្ធថ្មីនេះ ប៉ុន្តែគេមិនបានទទួលផលប្រយោជន៍អ្វីទេ»។
មន្រ្តីថៃមួយចំនួនឲ្យដឹងថា ការរិះគន់បែបនេះ មិនត្រឹមត្រូវទេ ហើយថា គោលនយោបាយថ្មីនេះ លើកកម្ពស់ទាំងបទដ្ឋាននៃច្បាប់ថៃ និងសិទ្ធិមនុស្ស។ ក្រៅពីមានការងារដ៏លំបាកក្នុងការតាក់តែង និងអនុវត្តគោលនយោបាយថ្មីស្តីអំពីពលកម្មអន្តោប្រវេសន៍ ប្រទេសថៃត្រូវប្រយុទ្ធការពារព្រំដែនដ៏ច្រឡោះប្រហោងរបស់ខ្លួន ភាពក្រីក្រ និងភាពមិនប្រាកដប្រជាផ្នែកនយោបាយនៅជុំវិញប្រទេស។
ប្រែសម្រួលដោយលោកអ៊ឹម សុធារិទ្ធ