គិតមកត្រឹមពេលបច្ចុប្បន្ននេះ អ្នកប្រហែលជាបានឮថា អត្រាការធ្វើអត្តឃាតនៅក្នុងសហរដ្ឋអាមេរិកបានកើនឡើងយ៉ាងខ្លាំងនៅក្នុងរយៈពេលពីរទសវត្សរ៍កន្លងមកនេះ។
គេឃើញមានសេចក្ដីរាយការណ៍ជាច្រើនរបស់ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយ ក្រោយពីអ្នកស្រី Kate Spade ដែលជាអ្នករចនាម៉ូត និងលោក Anthony Bourdain ដែលជាអ្នកមានឈ្មោះបោះសំឡេងមួយរូប បានបញ្ចប់ជីវិតរបស់ខ្លួនដោយខ្លួនឯង។
ការធ្វើអត្តឃាតរបស់ពួកគេបានកើតឡើងនៅក្នុងអំឡុងពេលដូចគ្នានៃពេលដែលមជ្ឈមណ្ឌលគ្រប់គ្រង និងបង្ការជំងឺ CDC របស់សហរដ្ឋអាមេរិកចេញរបាយការណ៍មួយដែលបង្ហាញថា អត្រាការធ្វើអត្តឃាតនៅក្នុងសហរដ្ឋអាមេរិកបានកើនឡើងចំនួន ២៥ ភាគរយ តាំងពីឆ្នាំ ១៩៩៩ មក។ នាពេលបច្ចុប្បន្ននេះ ការធ្វើអត្តឃាតគឺជាមូលហេតុចម្បងទី ១០ នៃការស្លាប់នៅក្នុងសហរដ្ឋអាមេរិក។
លោកស្រី Deborah Stone អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រនៃមជ្ឈមណ្ឌលគ្រប់គ្រង និងបង្ការជំងឺ CDC បាននិយាយថា អត្រាកើនឡើងនេះគឺមិនមែនជាអ្វីដែលគួរឲ្យភ្ញាក់ផ្អើលនោះទេ ដោយសារតែអ្នកស្រាវជ្រាវបានឃើញអត្រាទាំងនេះកើនឡើងអស់រយៈពេលជាយូរមកហើយ។
លោកស្រី Stone បានប្រាប់ VOA ថា៖ «ទិន្នន័យនេះពិតជាបង្ហាញពីវិសាលភាពដែលថា បញ្ហានេះគឺកាន់តែអាក្រក់ទៅៗ ហើយអ្វីដែលពិតជាត្រូវការនោះគឺការការពារមិនឲ្យមានការធ្វើអត្តឃាត»។
កត្តាហានិភ័យ
លោកស្រី Stone បាននិយាយថា កត្តាហានិភ័យនៃការធ្វើអត្តឃាតគឺស្រដៀងទៅនឹងកត្តាហានិភ័យនៃអំពើឃាតកម្ម ឬក៏ការសម្លាប់ទ្រង់ទ្រាយធំដូច្នេះដែរ។ អ្នកដែលធ្វើទង្វើទាំងនេះគឺជាអ្នកដែលមានបញ្ហាទំនាក់ទំនងជាមួយក្រុមគ្រួសារ ដែលក្នុងនោះមានដូចជាជម្លោះជាមួយនឹងប្ដីប្រពន្ធ ឬក៏ដៃគូរបស់ខ្លួនជាដើម ហើយម្យ៉ាងទៀតអ្នកនោះអាចជាជនរងគ្រោះនៃការសម្លុតធ្វើបាបផ្សេងៗ ឬក៏ជាអ្នកដែលបែកបាក់គ្នា ឬក៏បាត់បង់អ្នកជាទីស្រឡាញ់ជាដើម។
បញ្ហាញៀននឹងគ្រឿងញៀនក៏អាចជាបញ្ហាពាក់ព័ន្ធមួយផងដែរ។ កាលពីឆ្នាំ ២០១៦ គេឃើញមានករណីស្លាប់ដោយសារការប្រើថ្នាំញៀនហួសកម្រិតចំនួន ៦ ម៉ឺន ៤ ពាន់ករណី កើតឡើងនៅក្នុងសហរដ្ឋអាមេរិក។ ការស្លាប់មួយចំនួននៃការស្លាប់ទាំងនេះគឺមិនមែនធ្វើឡើងដោយចិត្តឯងនោះទេ ប៉ុន្តែការស្លាប់មួយចំនួនទៀតគឺធ្វើឡើងដោយចិត្តឯង។
បញ្ហាគ្មានផ្ទះសម្បែងជ្រកកោន បញ្ហាបាត់បង់ការងារធ្វើ និងបញ្ហាហិរញ្ញវត្ថុក៏ជាកត្តាហានិភ័យដូចទៅនឹងបញ្ហាសុខភាពផងដែរ។
លោកស្រី Stone បានបញ្ជាក់ថា ទាំងបញ្ហាសុខភាពរាងកាយ និងទាំងបញ្ហាសុខភាពផ្លូវចិត្ត សុទ្ធតែជាបញ្ហាដែលធ្វើឲ្យមនុស្សងាយនឹងធ្វើអត្តឃាត។
របាយការណ៍របស់មជ្ឈមណ្ឌលគ្រប់គ្រង និងបង្ការជំងឺ CDC បានបញ្ជាក់ថា ចំនួនស្ទើរតែពាក់កណ្ដាលនៃអ្នកធ្វើអត្តឃាតគឺមានបញ្ហាសុខភាពផ្លូវចិត្តដែលគេដឹងច្បាស់ ប៉ុន្តែចំនួនជាងពាក់កណ្ដាលទៀតគឺប្រហែល ៥៤ ភាគរយ គឺមិនមានបញ្ហាសុខភាពផ្លូវចិត្តនោះទេ។
អ្នកស្រី Jennifer Payne វេជ្ជបណ្ឌិតផ្នែកវិកលចរិតនៃមន្ទីរពេទ្យ Johns Hopkins Medicine បាននិយាយថា ទោះបីជាមជ្ឈមណ្ឌលគ្រប់គ្រង និងបង្ការជំងឺ CDC បានរាយការណ៍ថា ភាគច្រើននៃអ្នកដែលធ្វើអត្តឃាតជាអ្នកគ្មានជំងឺផ្លូវចិត្តក៏ដោយ ក៏មិនមែនមានន័យថាពួកគេពិតជាគ្មានជំងឺផ្លូវចិត្តនោះទេ។
អ្នកស្រីបាននិយាយយ៉ាងដូច្នេះថា៖ «ខ្ញុំគិតថា ភាគច្រើននៃករណីធ្វើអត្តឃាតនេះគឺទំនងជាពាក់ព័ន្ធនឹងបញ្ហាសុខភាពផ្លូវចិត្ត»។
ជំងឺផ្លូវចិត្តអាចមិនត្រូវបានគេធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យឃើញនោះទេ ឬក៏អាចដោយសារតែមនុស្សមានការអៀនខ្មាស់ពាក់ព័ន្ធនឹងជំងឺនេះ បានជាពួកគេមិនស្វែងរកការព្យាបាល។
លោក Bashkin Kadriu វេជ្ជបណ្ឌិតផ្នែកវិកលចរិតនៃវិទ្យាស្ថានជាតិសុខភាពផ្លូវចិត្តសហរដ្ឋអាមេរិក បាននិយាយថា៖ «នៅពេលដែលយើងពិនិត្យផ្នែកចិត្តសាស្ត្រ ឬក៏ធ្វើការពិនិត្យទៅលើអ្នកដែលធ្វើអត្តឃាត យើងឃើញថា ជាង ៩០ ភាគរយនៃអ្នកទាំងនោះមានបញ្ហាផ្លូវចិត្តដែលមិនបានធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យ»។
នៅក្នុងសហរដ្ឋអាមេរិក ការព្យាបាលជំងឺផ្លូវចិត្តជារឿយៗជាការព្យាបាលដ៏ថ្លៃមួយ។ មិនមែនគ្រប់វេជ្ជបណ្ឌិតផ្នែកវិកលចរិតទាំងអស់សុទ្ធតែទទួលយកប័ណ្ណធានារ៉ាប់រងសុខភាពនោះទេ។ ដោយសារតែហេតុដូច្នេះហើយ បានជាមនុស្សភាគច្រើនមិនអាចមានលទ្ធភាពព្យាបាលជំងឺផ្លូវចិត្តនេះបាន។ លោកស្រី Stone នៃមជ្ឈមណ្ឌលគ្រប់គ្រង និងបង្ការជំងឺ CDC បញ្ជាក់ថា បញ្ហានេះគឺបណ្ដាលមកពីកង្វះគ្រូពេទ្យផ្នែកវិកលចរិត។
លោកស្រី Stone គឺជាវេជ្ជបណ្ឌិតព្យាបាលជំងឺអស់សង្ឃឹម ដែលជាជំងឺមួយជារឿយៗឈានទៅដល់ការធ្វើអត្តឃាត។ ជាទូទៅ ជំងឺអស់សង្ឃឹមនេះមិនមែនជាការឈឺចាប់ពេញមួយជីវិតនោះទេ។ វាអាចមានស្ថានភាពខ្លាំងក្លាតែមួយរយៈពេលខ្លី ហើយវាអាចបាត់ទៅវិញក៏មាន។ ជំងឺអស់សង្ឃឹមនេះក៏អាចព្យាបាលផងដែរដោយការប្រើថ្នាំពេទ្យ។
នេះមិនមែនជាការភ្ញាក់ផ្អើលនោះទេ
លោក Paul Gionfriddo ប្រធានអង្គការសុខភាពផ្លូវចិត្តអាមេរិកាំង (Mental Health America) ដែលជាអង្គការតស៊ូមតិមួយ បាននិយាយថា ការកើនឡើងនៃអត្រាការធ្វើអត្តឃាតគឺមិនមែនជាអ្វីដែលគួរឲ្យភ្ញាក់ផ្អើលនោះទេ។
លោកបានបញ្ជាក់យ៉ាងដូច្នេះថា៖ «រយៈវេលានៃរបាយការណ៍របស់មជ្ឈមណ្ឌលគ្រប់គ្រង និងបង្ការជំងឺ CDC គឺមានបញ្ហា។ ដោយសារតែការយកឆ្នាំ ១៩៩៩ ជាចំណុចយោងមួយ របាយការណ៍នេះផ្ដោតតែលើអ្វីដែលបានកើតឡើងនៅក្រោយព្រឹត្តិការណ៍ភេរវកម្មលើសហរដ្ឋអាមេរិកថ្ងៃទី ១១ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ ២០០១ តែប៉ុណ្ណោះ។ នៅក្នុងអំឡុងពេលនោះ សហរដ្ឋអាមេរិករងគ្រោះដោយសារព្រឹត្តិការណ៍តក់ស្លុតយ៉ាងខ្លាំង ហើយទាហានអាមេរិកាំងវ័យក្មេងបានវាយប្រយុទ្ធនៅក្នុងសង្គ្រាមពីរដែលអូសបន្លាយដ៏វែងអន្លាយ និងគ្មានទីបញ្ចប់»។
លោក Gionfriddo បាននិយាយថា បញ្ហាតក់ស្លុតនេះ និងការជួបដោយផ្ទាល់នឹងអំពើហិង្សា គឺជាបញ្ហាដែលបណ្ដាលឲ្យមានជំងឺផ្លូវចិត្តកើតឡើង ដែលវាអាចឈានទៅដល់ការធ្វើអត្តឃាតបាន។
របាយការណ៍របស់មជ្ឈមណ្ឌលគ្រប់គ្រង និងបង្ការជំងឺ CDC បានរកឃើញថា ការធ្វើអត្តឃាតភាគច្រើនត្រូវបានធ្វើឡើងនៅតាមតំបន់ជនបទ ដែលជាតំបន់ដែលមនុស្សខ្វះលទ្ធភាពទទួលបានការព្យាបាលទាន់ពេលវេលា និងជាកន្លែងដែលជារឿយៗពួកគេរស់នៅដាច់ឆ្ងាយពីគេ ដែលការរស់នៅដាច់ឆ្ងាយពីគេនេះហើយគឺជាកត្តាហានិភ័យមួយផ្សេងទៀតផងដែរ។
ជាងនេះទៅទៀត ភាគច្រើននៃការធ្វើអត្តឃាតនៅក្នុងសហរដ្ឋអាមេរិកបានធ្វើឡើងដោយការប្រើកាំភ្លើង។
លោកវេជ្ជបណ្ឌិត Georges Benjamin ប្រធានសមាគមសុខភាពសាធារណៈអាមេរិកាំង បានប្រាប់ VOA ថា អ្នកដែលទិញកាំភ្លើង ទោះបីជាសម្រាប់ការពារខ្លួនក៏ដោយ គឺប្រឈមនឹងគ្រោះថ្នាក់ដោយសារកាំភ្លើងរបស់ខ្លួនច្រើនជាងដោយសារការបាញ់របស់អ្នកដទៃ។
លោកបានបញ្ជាក់ថា ការបញ្ចុះបញ្ចូលឲ្យមានការគាំទ្រការប្រើប្រាស់កាំភ្លើងបានរារាំងការស្រាវជ្រាវអំពីវិធីដែលធ្វើឲ្យការប្រើប្រាស់កាំភ្លើងមានសុវត្ថិភាពជាងមុន។
លោក Benjamin បាននិយាយយ៉ាងដូច្នេះថា៖ «សម្រាប់ហេតុផលនយោបាយ មនុស្សមិនធ្វើរឿងដែលពួកគេធ្វើជាធម្មតានោះទេ ប្រសិនបើយើងមានការធ្លាក់យន្តហោះជារៀងរាល់ថ្ងៃនោះ»។
លោកស្រី Stone បានបញ្ជាក់ថា បញ្ហាចម្បងគឺថា ការធ្វើអត្តឃាតគឺអាចបង្ការបាន។
លោកស្រីបានបន្ថែមយ៉ាងដូច្នេះថា៖ «នេះជាបញ្ហាសុខភាពសាធារណៈដែលតម្រូវឲ្យមានដំណោះស្រាយសុខភាពសាធារណៈ។ វាមិនមែនដោយសារតែបញ្ហាមួយនោះទេ។ ដូច្នេះហើយ យុទ្ធសាស្ត្ររបស់យើងចាំបាច់ត្រូវតែធ្វើគ្រប់ជ្រុងទាំងអស់ដើម្បីដោះស្រាយគ្រប់បញ្ហាអត្តឃាតទាំងអស់»។
ការធ្វើអត្តឃាតក៏ជាបញ្ហាសាកលលោកមួយផងដែរ។ អង្គការសុខភាពពិភពលោកបានរាយការណ៍ថា ការធ្វើអត្តឃាតគឺជាមូលហេតុនាំមុខទី ២ នៃការស្លាប់ ក្នុងចំណោមមនុស្សអាយុចន្លោះពី ១៥ ទៅ ២៩ ឆ្នាំ ហើយការធ្វើអត្តឃាតចំនួន ៧៥ ភាគរយ កើតឡើងនៅក្នុងបណ្ដាប្រទេសដែលមានប្រាក់ចំណូលទាប និងបណ្ដាប្រទេសដែលមានប្រាក់ចំណូលមធ្យម។
មនុស្សជិត ៨ សែននាក់ស្លាប់ដោយសារការធ្វើអត្តឃាតជារៀងរាល់ឆ្នាំ។ មនុស្សជិត ៤ ម៉ឺន ៥ ពាន់នាក់ បានធ្វើអត្តឃាតនៅក្នុងសហរដ្ឋអាមេរិកនៅក្នុងឆ្នាំ ២០១៦៕
ប្រែសម្រួលដោយ ភី សុភាដា
