តំណាងសហគមន៍ពលរដ្ឋខ្មែររងគ្រោះពីការទន្ទ្រានដីដោយក្រុមហ៊ុនផលិតស្ករសមួយពីប្រទេសថៃបានស្នើសុំភស្តុតាងពីក្រុមហ៊ុន Coca Cola តាមរយៈតុលាការនៅសហរដ្ឋអាមេរិកដើម្បីបន្ថែមទម្ងន់ដល់ពាក្យបណ្តឹងរបស់ខ្លួន។
ពាក្យបណ្តឹងនេះជាផ្នែកមួយនៃការតស៊ូមតិរបស់អង្គការ Inclusive Development International និងជាតំណាងឲ្យគ្រួសាររាប់រយ ដែលរងការប៉ះពាល់ពីគម្រោងវិនិយោគឧស្សាហកម្មផលិតស្ករសនៅកម្ពុជា។
អង្គការនេះ បានដាក់ញត្តិមួយ នៅក្រុង Atlanta រដ្ឋ Georgia សហរដ្ឋអាមេរិក ដោយស្នើឲ្យតុលាការអាមេរិកជួយឲ្យពួកគេទទួលបានភស្តុតាងពីក្រុមហ៊ុន Coca Cola។ ហើយភស្តុតាងនេះនឹងត្រូវប្រើប្រាស់ដើម្បីគាំទ្រពាក្យបណ្តឹងប្រឆាំងនឹងក្រុមហ៊ុន Mitr Phol ដែលជាក្រុមហ៊ុនផលិតស្ករធំជាងគេបង្អស់នៅអាស៊ី និងធំជាងគេបង្អស់ទីប្រាំនៅលើសាកលលោក ពាក់ព័ន្ធនឹងការរំលោភបំពានដីធ្លី។
នាយកប្រតិបត្តិអង្គការសមធម៌កម្ពុជា លោក អៀង វុទ្ធី ដែលបានតាមដានស្ថានភាពជម្លោះដីធ្លីដ៏រ៉ាំរ៉ៃនេះ បានប្រាប់វីអូអេនៅថ្ងៃព្រហស្បតិ៍នេះថា សហគមន៍ពលរដ្ឋរងគ្រោះនៅខេត្តឧត្តរមានជ័យបានដាក់ពាក្យបណ្តឹងទៅកាន់តុលាការថៃដើម្បីស្នើឲ្យមានការស៊ើបអង្កេតលើករណីរំលោភបំពានដីធ្លីដោយក្រុមហ៊ុន Mitr Phol។
លោកបានបន្តថា ដំណាលគ្នានេះដែរ សហគមន៍ក៏បានដឹងថា ក្រុមហ៊ុន Coca Cola គឺជា ក្រុមហ៊ុនទទួលទិញពីក្រុមហ៊ុន Mitr Phol ហេតុដូច្នេះ ទើបពួកគេបានសុំឲ្យក្រុមហ៊ុន Coca Colaផ្តល់ជាភស្តុតាង ដែលអាចគាំទ្រដល់ពាក្យបណ្តឹងរបស់ពួកគេ។
លោកបានថ្លែងថា៖ «អ៊ីចឹងប្រជាពលរដ្ឋគិតថា .... ហើយដែលមេធាវីតំណាងឲ្យប្រជាពលរដ្ឋនៅថៃហ្នឹងគឺ គាត់បាន អនុវត្តទៅតាមគោលការណ៍ដែលច្បាប់មានចែង។ ហើយសង្ឃឹមថា ខាងតុលាការនឹងបញ្ជាឲ្យ ឬមានការណែនាំឲ្យក្រុមហ៊ុន Coca Cola នឹងផ្តល់ឯកសារមួយចំនួនដែលពាក់ព័ន្ធទៅនឹងសំណុំរឿងហ្នឹង។ ដូចខ្ញុំបានជម្រាបជូនពីខាងដើម ជាឯកសារគាំទ្រ ឬជាភស្តុតាងសំខាន់សម្រាប់សវនាការ»។
លោក អៀង រិទ្ធី បានបន្ថែមថាក្រោយពីក្រុមហ៊ុន Mitr Phol បានដកគម្រោងវិនិយោគចេញពីកម្ពុជានោះ ក្រុមហ៊ុននេះមិនទាន់មានដំណោះស្រាយជូនគ្រួសារពលរដ្ឋរងគ្រោះនៅឡើយទេ។
វីអូអេមិនទាន់ទទួលបានការឆ្លើយតបពីក្រុមហ៊ុន Mitr Phol Group នៅឡើយទេ គិតត្រឹមថ្ងៃព្រហស្បតិ៍នេះ។
បន្ទាប់ពីទទួលបានសម្បទានដីទំហំធំ ដែលមិនមានភាពជាក់លាក់តាមប្រព័ន្ធផ្លូវច្បាប់ពីរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ក្រុមហ៊ុនផលិតស្ករថៃ Mitr Phol បានឃុបឃិតជាមួយអាជ្ញាធរមូលដ្ឋាន ក្តោបយកដីចំនួន៩.៤០០ ហិកតាពីកសិករ ដើម្បីធ្វើកសិដ្ឋានឧស្សាហកម្មដំណាំអំពៅនៅភាគពាយ័ព្យប្រទេស។ នេះបើយោងទៅតាមអង្គការ Inclusive Development International។
អង្គការនេះបានបន្តថានៅចន្លោះឆ្នាំ២០០៨ និង២០០៩ ប្រជាជនជាង២០០០គ្រួសារពីភូមិចំនួន២៦ ត្រូវបានបង្ខំឲ្យចាកចេញពីដីរបស់ខ្លួនដោយសារការផ្តល់សម្បទានដីដល់ក្រុមហ៊ុន Mitr Phol។ ហើយគ្រួសារដែលរងផលប៉ះពាល់បានបាត់បង់ដីស្រែ ផ្ទះសម្បែង ដីសម្រាប់ដាំដំណាំ និងការអាចចូលទទួលផលពីព្រៃឈើដែលបានជួយទ្រទ្រង់ដល់ជីវភាពរបស់ពួកគេ។
កាលពីឆ្នាំ២០១៨ ភាគីដើមបណ្តឹងបានដាក់ពាក្យបណ្តឹងទៅកាន់តុលាការថៃ ដោយចោទប្រកាន់ក្រុមហ៊ុន Mitr Phol ពីបទឃុបឃិតក្នុងរឿងបណ្តេញចេញដោយហិង្សាមកលើពលរដ្ឋខ្មែរជាង៧០០គ្រួសារនៅតំបន់ជនបទ ភាគពាយ័ព្យប្រទេស នៅចន្លោះឆ្នាំ ២០០៨ និង២០០៩។ហើយនៅឆ្នាំ២០១៥ គណៈកម្មាធិការសិទ្ធិមនុស្សថៃបានរកឃើញថា ក្រុមហ៊ុន Mitr Phol មានការទទួលខុសត្រូវផ្ទាល់ ដោយស្នើឲ្យក្រុមហ៊ុននេះ «កែប្រែនិងផ្តល់ជាសំណងដល់ការប៉ះពាល់» ប៉ុន្តែភាគីដើមបណ្តឹងមិនទាន់ទទួលបានសំណងនៅឡើយទេ។ នេះបើយោងតាមសេចក្តីថ្លែងការណ៍របស់អង្គការសមធម៌កម្ពុជា និងអង្គការ Inclusive Development International ចេញនៅថ្ងៃព្រហស្បតិ៍នេះ។
នៅក្នុងសេចក្តីថ្លែងការណ៍ ភាគីដើមបណ្តឹងកំពុងជំរុញឲ្យក្រុមហ៊ុន Mitr Phol ទទួលស្គាល់ចំណែកតួនាទីរបស់ខ្លួននៅក្នុងការរំលោភបំពានខាងលើ និងផ្តល់ជាសំណងដល់គ្រួសារពលរដ្ឋដែលត្រូវបានបណ្តេញចេញ ។ កាលពីខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២០ ពួកគេទទួលបានសេចក្តីសម្រេចយល់ស្របពីសាលាឧទ្ធរណ៍ថៃ ដែលបានអនុញ្ញាតឲ្យគ្រួសាររងគ្រោះដាក់ពាក្យបណ្តឹងជាសមូហភាព ហើយរឿងក្តីនេះកំពុងមានដំណើរឆ្ពោះទៅរកសវនាការ។
សេចក្តីថ្លែងការណ៍បានបញ្ជាក់បន្តថា កាលពីខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៣ ក្រុមហ៊ុន Coca Cola បានបង្ហាញថា ក្រុមហ៊ុន Mitr Phol គឺជាក្រុមហ៊ុនផ្គត់ផ្គង់លំដាប់ថ្នាក់កំពូល៣របស់ខ្លួននៅលើសាកលលោក។
ស្របពេលជាមួយគ្នានេះ ក្រុមហ៊ុន Coca Cola ក៏បានបង្ហាញការប្តេជ្ញាចំពោះគោលការណ៍ «មិនអត់ឱនជាដាច់ខាត» ប្រឆាំងនឹងការរំលោភសិទ្ធិដីធ្លីរបស់ប្រជាពលរដ្ឋនៅក្នុងបណ្តាញផ្គត់ផ្គង់ និងបានបញ្ចេញផែនការចំពោះការអភិវឌ្ឍបទដ្ឋាន និងតម្រូវការសវនកម្មចំពោះក្រុមហ៊ុនផ្គត់ផ្គង់របស់ខ្លួន។ ក្រុមហ៊ុន Coca Cola ក៏បានបើកឲ្យមានការស៊ើបអង្កេតលើករណីចោទប្រកាន់មកលើក្រុមហ៊ុន Mitr Phol ផងដែរ ប៉ុន្តែលទ្ធផលនៃការស៊ើបអង្កេតនោះមិនត្រូវបានបញ្ចេញជាសាធារណៈទេ៕
