ភ្នំពេញ —
ក្រុមមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់ក្រសួងដែនដី នគរូបនីយកម្មនិងសំណង់បានទាត់ចោលរបាយការណ៍ប្រកបដោយការរិះគន់របស់អង្គការលីកាដូនៅថ្ងៃព្រហស្បតិ៍នេះទាក់ទងទៅនឹងទំនាស់ដីធ្លីដ៏រ៉ាំរ៉ៃនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ស្របពេលដែលប្រជាពលរដ្ឋជនជាតិដើមភាគតិចកួយក្នុងខេត្តព្រះវិហារបានប្រមូលផ្តុំគ្នាប្រឆាំងនឹងការរំលោភដីធ្លីពួកគេ។
កាលពីថ្ងៃអង្គារទី១ខែមេសា អង្គការការពារសិទ្ធិមនុស្សលីកាដូបានចេញរបាយការណ៍មួយដោយបង្ហាញថាមានប្រជាពលរដ្ឋជាងកន្លះលាននាក់នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាបានរងគ្រោះដោយសារទំនាស់ដីធ្លីចាប់តាំងពីឆ្នាំ២០០០រហូតដល់ខែមិនា ឆ្នាំ២០១៤នេះ ពោលគឺក្នុងអំឡុងរយៈពេល១៤ឆ្នាំ។
របាយការណ៍បញ្ជាក់ថា ជម្លោះនៅតែបន្តកើតឡើង ហើយរដ្ឋាភិបាលបានបរាជ័យនៅក្នុងការដោះស្រាយបញ្ហានេះ។
លោកស សុវណ្ណ រដ្ឋលេខាធិការក្រសួងដែនដី នគរូបនីយកម្ម និងសំណង់ បានប្រតិកម្មតបនៅក្នុងសន្និសីទកាសែតនៅព្រឹកថ្ងៃនេះថាព័ត៌មានរបស់អង្គការលីកាដូ ជាព័ត៌មានមិនពិត។
«ក្រសួងមិនទទួលស្គាល់តួលេខនេះទេពីព្រោះថាគឺជាតួលេខមិនពិត»។
យ៉ាងណាក៏ដោយក្រសួងនគរូបនីយកម្មមិនបានបង្ហាញតួលេខណាមួយថា មានជនរងគ្រោះដោយសារជម្លោះដីធ្លីនោះទេ។ប៉ុន្តែបានលើកឡើងថាមានអត្រាទំនាស់ដីធ្លីតិចតួចតែប៉ុណ្ណោះ។
លោកស សុវណ្ណ បន្ថែមយ៉ាងដូច្នេះថា៖ «ចម្លើយគឺថាយើងមានពីបីទៅបួនទំនាស់ក្នុងមួយពាន់ក្បាលដី»។
ថ្វីបើបែបនេះក្តីរបាយការណ៍របស់អង្គការលីកាដូបញ្ជាក់ថា៖ «ឆ្នាំ២០១៤នាំមកនូវរលកថ្មីនៃជម្លោះដីធ្លីនៅកម្ពុជា»ហើយចំនួនគ្រួសារដែលរងគ្រោះដោយសារដីធ្លីដែលពាក់ព័ន្ធនឹងរដ្ឋនិងភ្នាក់ងាររបស់រដ្ឋបានកើនឡើងដល់ជាង៥០ម៉ឺននាក់និងគ្រាន់តែក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានខែដើមឆ្នាំ២០១៤ នេះ រលកនៃការរំលោភដីធ្លី ដែលមាន អំពើហិង្សានៅតែបន្តកើតមានឡើងនិងបានជះផលប៉ះពាល់អាក្រក់ដល់ប្រជាពលរដ្ឋចំនួនជាង ២,២៤៦ គ្រួសារនៅស្ទើរគ្រប់ខេត្ត។
នេះបើផ្អែកតាមរបាយការណ៍របស់អង្គការលីកាដូ។
អង្គការដដែលបានពិពណ៌នាពិស្តារថាជនរងគ្រោះបណ្តាលមកពីការផ្តល់ដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ចដល់ក្រុមហ៊ុនឯកជនហើយក្រុមហ៊ុនចិនចំនួនប្រាំពីរពាក់ព័ន្ធនឹងការកាប់បំផ្លាញព្រៃរបស់សហគមន៍ប្រជាពលរដ្ឋ ការធ្វើទំនប់វារីអគ្គិសនី និងគម្រោងអភិវឌ្ឍន៍ទេសចរណ៍។ ក្រៅពីនោះមានក្រុមហ៊ុនក្នុងស្រុកមួយរបស់លោកឧកញ៉ាទ្រី ភាព ដ៏ល្បីល្បាញផងដែរ។
លោកស សុវណ្ណ រដ្ឋលេខាធិការក្រសួងដែនដី នគរូបនីយកម្ម និងសំណង់ បានថ្លែងទទួលស្គាល់វិបត្តិដីធ្លីដែលកំពុងកើតឡើងនេះដោយប្រយ័ត្នប្រយែង។
«ដោយសារតែមានការយកចិត្តទុកដាក់របស់រាជរដ្ឋាភិបាលនេះហើយបានជាលោកមានគោលនយោបាយកំណែទម្រង់ដីធ្លីស៊ីជម្រៅ។នេះគឺជាការទទួលស្គាល់និងជាការដោះស្រាយបញ្ហាសង្គម»។
លោក លឹម វ័ន រដ្ឋលេខាធិការក្រសួងដែនដី នគរូបនីយកម្ម និងសំណង់ម្នាក់ទៀតបានរៀបរាប់ថាក្នុងជំហានឆ្ពោះទៅដោះស្រាយវិបត្តិដីធ្លីរដ្ឋាភិបាលបានចុះបញ្ជីដីធ្លីបានជាង២,៦លានក្បាលដីនិងចែកប័ណ្ណកម្មសិទ្ធិជូនប្រជាពលរដ្ឋជិត២,៣លានប័ណ្ណ។ ក្រៅពីនោះមានការចុះវាស់វែងដីធ្លីជូនប្រជាពលរដ្ឋចំនួន៧០ម៉ឺនក្បាលដីនិងបានចែកជាប័ណ្ណកម្មសិទ្ធិចំនួន៥០ម៉ឺនប័ណ្ណ។
បើទោះជាមានការច្រានចោលរបាយការណ៍ពីមន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលលោកអំ សំអាត ប្រធានការិយាល័យគ្រប់គ្រងបច្ចេកទេសស៊ើបអង្កេតរបស់អង្គការលីកាដូ បានការពាររបាយការណ៍របស់ខ្លួន។
លោកបញ្ជាក់ថា៖ «មុននឹងផ្សាយចេញ យើងមានការស្រាវជ្រាវយ៉ាងច្បាស់លាស់ហើយចំណុចដែលសំខាន់គឺនៅដើមឆ្នាំ២០១៤នេះ ទំនាស់ដីធ្លីចាប់ផ្តើមកក្រើក។ អីចឹងហើយបានយើងមានការព្រួយបារម្ភ ហើយយើងចេញជារបាយការណ៍នេះដើម្បីដាស់តឿននិងរំលឹកដល់រដ្ឋាភិបាលឲ្យចាត់វិធានការនិងរកយន្តការដើម្បីទប់ស្កាត់និងដោះស្រាយបញ្ហាដីធ្លីជូនពលរដ្ឋ»។
ដំណាលគ្នានឹងការច្រានចោលរបាយការណ៍ស្តីពីទំនាស់ដីធ្លីរបស់អង្គការលីកាដូ ពីសំណាក់មន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលខាងលើ ប្រជាពលរដ្ឋជនជាតិដើមភាគតិចកួយជាង៣០០នាក់ នៃឃុំប្រមេ ខេត្តព្រះវិហារ បានឡើងមកតវ៉ា នៅទីរួមខេត្តដើម្បីស្វែងរកអន្តរាគមន៍ពីអាជ្ញាធរស្របច្បាប់ប្រឆាំងនឹងការរំលោភយកដីរបស់ពួកគេពីក្រុមហ៊ុនចិនចំនួនពីរដែលទទួលបានសិទ្ធិសម្បទានសេដ្ឋកិច្ច។
កញ្ញា ហ៊ាន សាគន់ អ្នកតវ៉ាម្នាក់ក្នុងចំណោមនោះបានបញ្ជាក់ថា៖ «គឺមកដើម្បីឲ្យខាងអភិបាលខេត្តជួយទប់ស្កាត់កុំឲ្យក្រុមហ៊ុនឈូសឆាយ»។
ទោះបីជាយ៉ាងណាអង្គការលីកាដូ ក៏បានកត់សម្គាល់ថាមាននិន្នាការធ្លាក់ចុះនៃគ្រួសារដែលរងផលប៉ះពាល់ដោយសារជម្លោះដីធ្លីថ្មីៗនេះនៅក្នុងខេត្តចំនួន១៣ ក្នុងអំឡុងឆ្នាំ២០១២និងឆ្នាំ២០១៣៕
កាលពីថ្ងៃអង្គារទី១ខែមេសា អង្គការការពារសិទ្ធិមនុស្សលីកាដូបានចេញរបាយការណ៍មួយដោយបង្ហាញថាមានប្រជាពលរដ្ឋជាងកន្លះលាននាក់នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាបានរងគ្រោះដោយសារទំនាស់ដីធ្លីចាប់តាំងពីឆ្នាំ២០០០រហូតដល់ខែមិនា ឆ្នាំ២០១៤នេះ ពោលគឺក្នុងអំឡុងរយៈពេល១៤ឆ្នាំ។
របាយការណ៍បញ្ជាក់ថា ជម្លោះនៅតែបន្តកើតឡើង ហើយរដ្ឋាភិបាលបានបរាជ័យនៅក្នុងការដោះស្រាយបញ្ហានេះ។
លោកស សុវណ្ណ រដ្ឋលេខាធិការក្រសួងដែនដី នគរូបនីយកម្ម និងសំណង់ បានប្រតិកម្មតបនៅក្នុងសន្និសីទកាសែតនៅព្រឹកថ្ងៃនេះថាព័ត៌មានរបស់អង្គការលីកាដូ ជាព័ត៌មានមិនពិត។
«ក្រសួងមិនទទួលស្គាល់តួលេខនេះទេពីព្រោះថាគឺជាតួលេខមិនពិត»។
យ៉ាងណាក៏ដោយក្រសួងនគរូបនីយកម្មមិនបានបង្ហាញតួលេខណាមួយថា មានជនរងគ្រោះដោយសារជម្លោះដីធ្លីនោះទេ។ប៉ុន្តែបានលើកឡើងថាមានអត្រាទំនាស់ដីធ្លីតិចតួចតែប៉ុណ្ណោះ។
លោកស សុវណ្ណ បន្ថែមយ៉ាងដូច្នេះថា៖ «ចម្លើយគឺថាយើងមានពីបីទៅបួនទំនាស់ក្នុងមួយពាន់ក្បាលដី»។
ថ្វីបើបែបនេះក្តីរបាយការណ៍របស់អង្គការលីកាដូបញ្ជាក់ថា៖ «ឆ្នាំ២០១៤នាំមកនូវរលកថ្មីនៃជម្លោះដីធ្លីនៅកម្ពុជា»ហើយចំនួនគ្រួសារដែលរងគ្រោះដោយសារដីធ្លីដែលពាក់ព័ន្ធនឹងរដ្ឋនិងភ្នាក់ងាររបស់រដ្ឋបានកើនឡើងដល់ជាង៥០ម៉ឺននាក់និងគ្រាន់តែក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានខែដើមឆ្នាំ២០១៤ នេះ រលកនៃការរំលោភដីធ្លី ដែលមាន អំពើហិង្សានៅតែបន្តកើតមានឡើងនិងបានជះផលប៉ះពាល់អាក្រក់ដល់ប្រជាពលរដ្ឋចំនួនជាង ២,២៤៦ គ្រួសារនៅស្ទើរគ្រប់ខេត្ត។
នេះបើផ្អែកតាមរបាយការណ៍របស់អង្គការលីកាដូ។
អង្គការដដែលបានពិពណ៌នាពិស្តារថាជនរងគ្រោះបណ្តាលមកពីការផ្តល់ដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ចដល់ក្រុមហ៊ុនឯកជនហើយក្រុមហ៊ុនចិនចំនួនប្រាំពីរពាក់ព័ន្ធនឹងការកាប់បំផ្លាញព្រៃរបស់សហគមន៍ប្រជាពលរដ្ឋ ការធ្វើទំនប់វារីអគ្គិសនី និងគម្រោងអភិវឌ្ឍន៍ទេសចរណ៍។ ក្រៅពីនោះមានក្រុមហ៊ុនក្នុងស្រុកមួយរបស់លោកឧកញ៉ាទ្រី ភាព ដ៏ល្បីល្បាញផងដែរ។
លោកស សុវណ្ណ រដ្ឋលេខាធិការក្រសួងដែនដី នគរូបនីយកម្ម និងសំណង់ បានថ្លែងទទួលស្គាល់វិបត្តិដីធ្លីដែលកំពុងកើតឡើងនេះដោយប្រយ័ត្នប្រយែង។
«ដោយសារតែមានការយកចិត្តទុកដាក់របស់រាជរដ្ឋាភិបាលនេះហើយបានជាលោកមានគោលនយោបាយកំណែទម្រង់ដីធ្លីស៊ីជម្រៅ។នេះគឺជាការទទួលស្គាល់និងជាការដោះស្រាយបញ្ហាសង្គម»។
លោក លឹម វ័ន រដ្ឋលេខាធិការក្រសួងដែនដី នគរូបនីយកម្ម និងសំណង់ម្នាក់ទៀតបានរៀបរាប់ថាក្នុងជំហានឆ្ពោះទៅដោះស្រាយវិបត្តិដីធ្លីរដ្ឋាភិបាលបានចុះបញ្ជីដីធ្លីបានជាង២,៦លានក្បាលដីនិងចែកប័ណ្ណកម្មសិទ្ធិជូនប្រជាពលរដ្ឋជិត២,៣លានប័ណ្ណ។ ក្រៅពីនោះមានការចុះវាស់វែងដីធ្លីជូនប្រជាពលរដ្ឋចំនួន៧០ម៉ឺនក្បាលដីនិងបានចែកជាប័ណ្ណកម្មសិទ្ធិចំនួន៥០ម៉ឺនប័ណ្ណ។
បើទោះជាមានការច្រានចោលរបាយការណ៍ពីមន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលលោកអំ សំអាត ប្រធានការិយាល័យគ្រប់គ្រងបច្ចេកទេសស៊ើបអង្កេតរបស់អង្គការលីកាដូ បានការពាររបាយការណ៍របស់ខ្លួន។
លោកបញ្ជាក់ថា៖ «មុននឹងផ្សាយចេញ យើងមានការស្រាវជ្រាវយ៉ាងច្បាស់លាស់ហើយចំណុចដែលសំខាន់គឺនៅដើមឆ្នាំ២០១៤នេះ ទំនាស់ដីធ្លីចាប់ផ្តើមកក្រើក។ អីចឹងហើយបានយើងមានការព្រួយបារម្ភ ហើយយើងចេញជារបាយការណ៍នេះដើម្បីដាស់តឿននិងរំលឹកដល់រដ្ឋាភិបាលឲ្យចាត់វិធានការនិងរកយន្តការដើម្បីទប់ស្កាត់និងដោះស្រាយបញ្ហាដីធ្លីជូនពលរដ្ឋ»។
ដំណាលគ្នានឹងការច្រានចោលរបាយការណ៍ស្តីពីទំនាស់ដីធ្លីរបស់អង្គការលីកាដូ ពីសំណាក់មន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលខាងលើ ប្រជាពលរដ្ឋជនជាតិដើមភាគតិចកួយជាង៣០០នាក់ នៃឃុំប្រមេ ខេត្តព្រះវិហារ បានឡើងមកតវ៉ា នៅទីរួមខេត្តដើម្បីស្វែងរកអន្តរាគមន៍ពីអាជ្ញាធរស្របច្បាប់ប្រឆាំងនឹងការរំលោភយកដីរបស់ពួកគេពីក្រុមហ៊ុនចិនចំនួនពីរដែលទទួលបានសិទ្ធិសម្បទានសេដ្ឋកិច្ច។
កញ្ញា ហ៊ាន សាគន់ អ្នកតវ៉ាម្នាក់ក្នុងចំណោមនោះបានបញ្ជាក់ថា៖ «គឺមកដើម្បីឲ្យខាងអភិបាលខេត្តជួយទប់ស្កាត់កុំឲ្យក្រុមហ៊ុនឈូសឆាយ»។
ទោះបីជាយ៉ាងណាអង្គការលីកាដូ ក៏បានកត់សម្គាល់ថាមាននិន្នាការធ្លាក់ចុះនៃគ្រួសារដែលរងផលប៉ះពាល់ដោយសារជម្លោះដីធ្លីថ្មីៗនេះនៅក្នុងខេត្តចំនួន១៣ ក្នុងអំឡុងឆ្នាំ២០១២និងឆ្នាំ២០១៣៕
