គណៈកម្មការសិទ្ធិមនុស្សនៃសភាជាតិបានជំរុញឱ្យក្រសួងរៀបចំដែនដី នគរូបនីយកម្ម និងសំណង់ ដោះស្រាយឱ្យបានឆាប់នូវករណីទំនាស់ទាក់ទងនឹងការបែងចែកដីសម្បទានសង្គមកិច្ចនិងទំនាស់ដីធ្លីដែលប្រជាពលរដ្ឋនៅតាមខេត្តមួយចំនួនបានប្តឹងមកដល់រដ្ឋសភាជាតិ។
ទំនាស់ដីសម្បទានសង្គមកិច្ចនិងការចេញប័ណ្ណកម្មសិទ្ធិដីធ្លីទាំងនោះ មានប៉ះពាល់ប្រជាពលរដ្ឋជាង២០០០គ្រួសារដែលបានកើតមានឡើងនៅ ខេត្តក្រចេះ ឧត្តរមានជ័យ ខេត្តព្រះសីហនុ និងរាជធានី ភ្នំពេញ។ ក្នុងនោះ ក៏មានទំនាស់ខ្លះពាក់ព័ន្ធនឹងក្រុមហ៊ុននិងឧកញ៉ាផងដែរ។ នេះបើតាមលិខិតបញ្ជាក់របស់គណៈកម្មការសិទ្ធិមនុស្សដែលបានបង្ហាញជាសាធារណៈ។
លោក អេង ឆៃអ៊ាង ប្រធានគណៈកម្មការទីមួយនៃរដ្ឋសភាជាតិបានបញ្ជាក់ប្រាប់ក្រុមអ្នកសារព័ត៌មានក្រោយពីធ្វើសវនាការរបស់គណៈកម្មការជាមួយនឹងរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងដែនដីកាលពីថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ដោយបានលើកឡើងពីករណីទំនាស់ទាំងអស់នោះថាកន្លែងខ្លះការបែងចែកហាក់ដូចជាមិនមានតម្លាភាព។
លោក អេង ឆៃអ៊ាង បានលើកឡើងពីដំណើរការនៃការបែងចែកដីសម្បទានសង្គមកិច្ចដល់ប្រជាពលរដ្ឋចំនួន៣៥០គ្រួសារនៅ ចំណុចអូរអំបិល ភូមិអូរតាម៉េង ឃុំអន្លង់វែង ស្រុកអន្លង់វែង ខេត្តឧត្តរមានជ័យថា៖
«គាត់មានការព្រួយបារម្ភខ្លាចគេចែកទៅអត់ចែកឱ្យពួកគាត់ ចែកឱ្យអ្នកផ្សេងព្រោះ មានក្រុមការងារចុះទៅហើយប៉ុន្តែអត់បានទៅធ្វើអត្តសញ្ញាណកម្មអ្នក៣៥០គ្រួសារចឹងបានគណៈកម្មការស្នើសុំឱ្យឯកឧត្តមទេសរដ្ឋមន្ត្រីធ្វើម៉េចដើម្បីឱ្យមានការបែងចែកដីនៅ ទីនោះធ្វើឱ្យមានតម្លាភាព។ ធ្វើម៉េចដីដែលរាជរដ្ឋាភិបាលបានប្រកាសជូនប្រជាពលរដ្ឋហើយចែកជូនប្រជាពលរដ្ឋដែលរស់នៅ ទីនោះកុំយកឱ្យអ្នកផ្សេង។ នេះគ្រាន់តែខ្ញុំលើកឧទាហរណ៍ហើយខាងក្រសួងនឹងយករឿងនេះទៅធ្វើកិច្ចការ»។
ទំនាស់ដីធ្លីបានកើតមានឡើងនៅជាច្រើនកន្លែងក្នុងប្រទេសកម្ពុជាហើយមានជនរងគ្រោះខ្លះបានប្រថុយគ្រោះថ្នាក់ឡើងមកប្តឹងដល់លំនៅដ្ឋានលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន និងសភាជាតិហើយអ្នកខ្លះទៀតក៏ត្រូវបានអាជ្ញាធរចាប់ដាក់ពន្ធនាគារ។ នេះបើតាមរបាយការណ៍របស់អង្គការសិទ្ធិមនុស្សក្នុងពេលកន្លងមក។
លោក អ៊ឹម ឈុនលឹម រដ្ឋមន្ត្រី ក្រសួងដែនដីនិងនគរូបនីយកម្មបានបញ្ជាក់ប្រាប់ក្រុមអ្នកសារព័ត៌មានក្រោយពីសវនាការនៅរដ្ឋសភាថា៖
«អ្វីដែលជាសំណូមពរពាក់ព័ន្ធនឹងការចាប់ការឃុំខ្លួនអីនេះគឺថាគឺជាក្របខណ្ឌច្បាប់គឺថាយើងខ្ញុំសន្យាថានឹងពិនិត្យនៅក្នុងក្របខណ្ឌជំនាញរបស់ក្រសួងប៉ុណ្ណឹង»។
លោក សេង ឡូត អ្នកនាំពាក្យក្រសួងដែនដីនិងនគរូបនីយកម្មបានបញ្ជាក់ថាចាប់តាំងពី ឆ្នាំ២០០៣មកក្រសួងទទួលបានពាក្យបណ្តឹងប្រហែល៧០០០ករណីហើយបានដោះស្រាយជាង៣០០០ករណីហើយប៉ុន្តែលោកបដិសេធថាមិនមានទំនាស់ជាមួយអ្នកមានទេ៖
«ក្រុមការងាររបស់គណៈកម្មការសូរិយោដីដែលយើងមានមន្ត្រីជំនាញវាស់ដីគាត់ជួយសម្របសម្រួលជួយវាស់វែងអីក៏ដោះស្រាយបានដែរ។ ហើយបើសំដៅទៅលើមុខសញ្ញាវិវាទឧកញ៉ាអ្នកមានអំណាច ខ្ញុំគិតថាបើមើលទៅលើជ្រុងហ្នឹងដូចជាតិចតួចមែនទែន។ ស្ទើរតែថាគ្មាន»។
ប៉ុន្តែនេះមិនមែនជាអ្វីដែលលោកអំ សំអាត ប្រធានបច្ចេកទេសស៊ើបអង្កេតនៃអង្គការសិទ្ធិមនុស្សលីកាដូរកឃើញទេ។
លោកបានបញ្ជាក់ថា៖
«បើយើងនិយាយឱ្យចំទៅបើយើងសម្បទានដី សេដ្ឋកិច្ចភាគច្រើនជាម្ចាស់ក្រុមហ៊ុនគឺឧកញ៉ាហ្នឹងតែម្តង។ នេះគឺអ្វីដែលយើងចង់បញ្ជាក់ហើយក៏មានដី ឯកជនខ្លះក៏ ទាក់ទងនឹងឧកញ៉ា អ្នកមានអំណាចឬក៏មានលុយផងដែរ»។
លោក អំ សំអាត បានបន្ថែមទៀតថា៖
«អ្វីដែលយើងកត់សម្គាល់យើងឃើញថាបើសិនជាបញ្ហាដីធ្លីវាកើតចេញពីប្រជាពលរដ្ឋនិងប្រជាពលរដ្ឋនោះ ការដោះស្រាយវាមានប្រសិទ្ធភាពហើយដោះស្រាយបានលឿនប៉ុន្តែបញ្ហាដែលកើតចេញពីអ្នកមានអំណាច អ្នកមានលុយ អ្នកមានបុណ្យសក្តិទៅទៀតនោះហើយជាការអូសបន្លាយនៃការដោះស្រាយបញ្ហាទាំងអស់នោះ»។
ក្រសួងបានអះអាងថាមានបណ្ណកម្មសិទ្ធិដីធ្លី៤លានប័ណ្ណត្រូវបានផ្តល់ជូនប្រជាពលរដ្ឋ អតីតកងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធនិងគ្រួសារ៕
