អតីតមេដឹកនាំខ្មែរក្រហមគឺ នួន ជា ជាបងធំទី២ នៃរបបកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យខ្មែរក្រហម បានស្លាប់ក្នុងជន្មាយុ ៩៣ ឆ្នាំ ក្នុងមន្ទីរពេទ្យ ដែលរឿងនេះបានធ្វើឲ្យមានប្រតិកម្មចម្រុះជាច្រើនកើតឡើងទាក់ទងនឹងប្រវត្តិសាស្ត្រខ្មែរក្រហម។
លោក នេត្រ ភត្ត្រា អ្នកនាំពាក្យសាលាក្តីខ្មែរក្រហមបានបញ្ជាក់ប្រាប់ VOA នៅថ្ងៃអាទិត្យថា នួន ជា បានស្លាប់ក្នុងមន្ទីរពេទ្យរុស្ស៊ី កាលពីល្ងាចថ្ងៃអាទិត្យម៉ោងក្នុង ប្រទេសកម្ពុជា។
នួន ជា ជាមេមនោគមន៍វិជ្ជានៃរបស់ខ្មែរក្រហម ត្រូវបានគេដឹកទៅកាន់មន្ទីរពេទ្យ កាលពីថ្ងៃទី២ ខែកក្កដា ដើម្បីព្យាបាលជំងឺ។ គ្មានការបញ្ជាក់ឲ្យដឹងថា ពិរុទ្ធជន នួន ជា បានស្លាប់ដោយសារអ្វីនៅឡើយទេ តែត្រូវគេគិតថាលោកមានជំងឺទឹកនោមផ្អែម។
នួន ជា ត្រូវតុលាការកាត់ទោសឲ្យជាប់ពន្ធនាគារអស់មួយជីវិតពីបទឧក្រិដ្ឋកម្មជាច្រើន រួមទាំងឧក្រិដ្ឋកម្មប្រឆាំងមនុស្សជាតិ ឧក្រិដ្ឋកម្មប្រល័យពូជសាសន៍ជាដើម ដែលទាក់ទងនឹងការកាប់សម្លាប់ពលរដ្ឋស្លូតត្រង់ជាង១លាន៧សែននាក់ក្នុងទសវត្សរ៍ ១៩៧០ តែសាលាក្រមចុងក្រោយនៅមិនទាន់ចេញនៅឡើយទេ ដែលមន្ត្រីតុលាការអះអាងថាអាចនឹងចេញនៅឆ្នាំ២០២០។
លោក ឆាំង យុ នាយកមជ្ឈមណ្ឌលឯកសារកម្ពុជា បានអះអាងថា លោកបានដឹងពីការស្លាប់របស់នួន ជា ដែរ។ លោកថា នួន ជា ស្លាប់ គឺជាបាបកម្ម។
លោកបញ្ជាក់ថា ការស្លាប់នេះអាចនឹងធ្វើឲ្យជនរងគ្រោះស្ងប់ចិត្តខ្លះ ហើយនិងការមិនអស់ចិត្តផងដែរ ដោយសារការរឹងរូសមិននិយាយរឿងរ៉ាវពិតក្នុងអតីតកាល។
«ជាពិសេស ការស្លាប់របស់គាត់នេះ វាអាចដាក់ចុះបានច្រើនដោយសារថាគាត់មិនស្លាប់ដោយជរាពាធ ដោយសារសេចក្តីថ្លៃថ្នូរ គាត់ស្លាប់ដោយបាបកម្មអញ្ចឹង»។
លោក ឆាំង យុ បន្ថែមថា យ៉ាងណាក៏មានអ្នកខ្លះក៏មិនអស់ចិត្តដែរ។
«មួយចំនួនភ្លាមៗ៤ដប់ ២០នាក់ហ្នឹង គាត់ក៏មិនសប្បាយចិត្តដែរដោយសារថាពេលគាត់នៅរស់ គាត់រឹងចចេសអំពីអ្វីដែលគាត់បានធ្វើ គឺគាត់មិនយកភាពចាស់ទុំ មិនផ្តល់តម្លៃប្រវត្តិសាស្ត្រដល់ក្មេងជំនាន់ក្រោយ គាត់នៅតែមានចរិកក្រអឺតក្រទម ចំពោះអ្វីដែលគាត់បានធ្វើ បានទទួលខុសត្រូវ»។
លោក ស៊ុំ រិទ្ធី ជនរងគ្រោះម្នាក់ដែលនៅរួចជីវិតពីគុកខ្មែរក្រហម ហើយជាភាគីដើមបណ្តឹងរដ្ឋប្បវេណីមួយរូបផងនោះបានថ្លែងថា លោកសោកស្តាយដែលតុលាការចូលរួមដោយអង្គការសហប្រជាជាតិមិនបានកាត់ទោសឲ្យចប់ មុនពេល នួន ជា ស្លាប់។
«មានន័យថា សំណុំរឿងរបស់គាត់កន្លងមកទាំងប៉ុន្មានហ្នឹងគឺទុកជាមោឃៈ អត់មានបានប្រយោជន៍អីទាំងអស់ ព្រោះតុលាការអត់បានកាត់ទោសគាត់ផងហ្នឹង ទាល់តែចេញសាលក្រមមកកាត់ទោសគាត់ ជាស្ថាពរហ្នឹងបានគាត់មានទោស។ ឥឡូវមាន ទាន់ចេញឯណា»។
លោកថា លោកបានរំលឹកឲ្យមានការកាត់ទោសឲ្យបានលឿន ដោយសារលោកខ្លាចថា មេដឹកនាំខ្មែរក្រហមបានស្លាប់ទាំងមិនបានទទួលទោសពីការប្រព្រឹត្តរបស់ពួកគេ។
លោក ថេត សម្បត្តិ សហអ្នកនិពន្ធភាពយន្តឯកសារខ្មែរក្រហម ហៅថា «សត្រូវប្រជាជន» ឬ Enemies of the People ដែលបានសម្ភាស នួន ជា ពេលនៅរស់នោះបានសម្តែងការសោកស្តាយចំពោះការបាត់បង់ជីវិត នួន ជា។ លោកបានការពារ នួន ជា ចំពោះការដឹកនាំរបស់គាត់ក្នុងរបបខ្មែរក្រហម ផ្នែកតាមការរកឃើញរបស់លោក។
«អ្នកខ្លះគេថា គាត់ជាឃាតករខ្ញុំ មិនមានទស្សនៈអីចឹងទេ។ ខ្ញុំយល់ឃើញថា គាត់ជាមនុស្សម្នាក់ដែលខ្ញុំគោរព។ ទោះបីអ្នកណាថាម៉េចបានគោរពឃាតករ ខ្ញុំថា អ្នកឯងមានទស្សនៈហ្នឹង ជាទស្សនៈរបស់អ្នកឯង ប៉ុន្តែការស្រាវជ្រាវរបស់ខ្ញុំ ខ្ញុំរកឃើញ ខ្ញុំដឹងថា គាត់ជាមនុស្ស មិនមែនជាឃាតករទេ ខ្ញុំចាត់ទុកថា គាត់ជាអ្នកសេ្នហាជាតិមួយរូប»។
លោកថ្លែងថាលោក នួន ជា បានផ្តល់ឯកសារសម្ងាត់ជាច្រើនដល់លោកអំពីរឿងខ្មែរក្រហម ដែលលោកអរគុណ និងដឹងគុណលោក នួន ជា ហើយលោកចាត់ទុកថាជា សំណាងរបស់កម្ពុជា។
លោក Peter Maguire សាស្ត្រាចារ្យច្បាប់អាមេរិកាំងនិងជាអ្នកនិពន្ធសៀវភៅ «ខ្មែរ ក្រហមប្រឈមមុខនឹងការស្លាប់នៅកម្ពុជា» បានថ្លែងប្រាប់ VOA ថា ការស្លាប់របស់នួន ជា គឺជាមូលហេតុមួយទៀតដែលសាលាក្តីនេះត្រូវបិទទ្វារ។ លោកបញ្ជាក់បែបចំអកថា គ្មានហេតុផលអ្វីដែលថាអង្គការសហប្រជាជាតិមិនអាចបញ្ចប់សំណុំរឿងនេះមិនបានទេ។
សាលាក្តីខ្មែរក្រហមដែលចូលរួមដោយអង្គការសហប្រជាជាតិ ហើយត្រូវគេស្គាល់ជាផ្លូវការថា អង្គជំនុំជម្រះវិសាមញ្ញក្នុងតុលាការកម្ពុជានោះ បានកាត់ទោសអ្នកទទួលខុសត្រូវខ្ពស់បំផុតម្នាក់ គឺ កាំង ហ្កេចអ៊ាវ ហៅ ឌុច ប្រធានគុកទួលស្លែង ស ២១ និង មេដឹកនាំជាន់ខ្ពស់បំផុតពីរនាក់ ដែលនៅមានជីវិត គឺ នួន ជា បងធំទី២ និង ខៀវ សំផន ប្រមុខរដ្ឋនៃរបបកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យខ្មែរក្រហម។
សាលាក្តីនេះបានចំណាយថវិកា៣០០រយលានដុល្លារអាមេរិក ចាប់តាំងពីឆ្នាំ២០០៦មក៕
