ភ្ជាប់​ទៅ​គេហទំព័រ​ទាក់ទង

ព័ត៌មាន​​ថ្មី

ការ​កាត់​ទោស​វេជ្ជបណ្ឌិត​ឥណ្ឌា​ឲ្យ​ជាប់​ពន្ធនាគារ​អស់​មួយ​ជីវិត​បង្ក​ឲ្យ​មាន​កំហឹង


Malian soldiers man a bridge at the entrance of Gao, northern Mali where a suicide bomber on a motorcycle killed himself attempting to blow up an army checkpoint, Feb. 8, 2013.
Malian soldiers man a bridge at the entrance of Gao, northern Mali where a suicide bomber on a motorcycle killed himself attempting to blow up an army checkpoint, Feb. 8, 2013.

ញូដេលី ប្រទេស​ឥណ្ឌា៖ កំហឹង​កំពុង​កើន​ឡើង ចំពោះ​ការ​កាត់​ទោស​វេជ្ជបណ្ឌិត​ផ្នែក​កុមារ​ជាតិ​ឥណ្ឌា​ម្នាក់​ឲ្យ​ជាប់​ពន្ធនាគារ​អស់មួយ​ជីវិត​ពី​បទពាក់ព័ន្ធ​នឹង​ក្រុម​អ្នក​កាន់​លទ្ធិ​ម៉ៅ​និយម។

លោក​វេជ្ជបណ្ឌិត ប៊ីណាយ៉ាក សេន (Binayak Sen) ត្រូវ​បាន​ទទួល​ស្គាល់​ជា​អន្តរជាតិ ចំពោះ​កិច្ចការ​របស់​លោក​ក្នុង​ការ​ធ្វើ​ឲ្យ​ប្រសើរ​ឡើង​ដល់​សុខភាព​ក្មេង និង​ទារក​ក្រីក្រ​បំផុត​មួយ​ចំនួន​នៅ​ឥណ្ឌា។ ឥឡូវនេះ​សំណុំ​រឿង​របស់​លោក គឺ​ជា​ចំណុច​ប្រទាញ​ប្រទង់​នៃ​ការ​ជជែក​ដេញដោល​គ្នា​មួយ​អំពី​តម្លៃ​ជា​មូលដ្ឋាន​របស់​ឥណ្ឌា។

ញាត្តិ​មួយ​ចុះ​ផ្សាយ​នៅ​សប្តាហ៍​នេះ​ ដោយ​លោក ណម ឆមស្គី (Noam Chomsky) សាស្ត្រាចារ្យ​សាកល​វិទ្យាល័យសហរដ្ឋ​អាមេរិក និង​ក្រុម​អ្នក​សិក្សា​ស្រាវ​ជ្រាវ ក្រុម​អ្នក​កាសែត​ និង​ក្រុម​អ្នក​ផលិត​ភាពយន្ត​សំខាន់ៗរបស់​ឥណ្ឌា​ចំនួន​៨១​នាក់​បាន​ថ្កោល​ទោស​ការ​កាត់​ទោស​លោក​វេជ្ជបណ្ឌិត ប៊ីណាយ៉ាក សេន ឲ្យ​ជាប់​គុក​មួយ​ជីវិត​នោះថា​ជា “ភាពសាហាវ”។

លោក​វេជ្ជបណ្ឌិត ប៊ីណាយ៉ាក សេន ជា​គ្រូ​ពេទ្យ​កុមារ​ម្នាក់​ដែល​បាន​ចំណាយ​ពេល​ច្រើន​ទសវត្សរ៍ ធ្វើ​ការ​ជា​មួយ​អ្នក​ក្រីក្រ​បំផុត នៅ​ក្នុង​តំបន់​ខាង​កើត​នៃ​ប្រទេស​ឥណ្ឌា ជា​ពិសេស​នៅ​ក្នុង​រដ្ឋ​មួយ​ចំនួន​ដែល​ក្រុម​បះបោរ​ម៉ៅ​និយម​ដ៏​ឃោរឃៅ ​បាន​សម្លាប់​មនុស្ស​អស់​ច្រើន​ពាន់នាក់​ចាប់​តាំង​ពី​ក្រុម​នេះ ​បាន​កើត​ឡើង​នៅ​ក្នុង​ឆ្នាំ​១៩៦៧​មក។ លោក​វេជ្ជបណ្ឌិត ប៊ីណាយ៉ាក សេន ត្រូវ​បាន​ចាប់​ខ្លួន​នៅ​ឆ្នាំ​២០០៧​ ហើយ​បាន​ជាប់​ពន្ធនាគារ​ពីរ​ឆ្នាំមុន​នឹង​ត្រូវ​បាន​ដោះលែង​ឲ្យ​នៅ​ក្រៅឃុំ​ដោយ​បង់​ប្រាក់​ធានា។ លោកត្រូវ​បាន​កាត់​ទោស​កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី២៤ ខែ​ធ្នូ ឆ្នាំ​២០១០ ដោយ​តុលាការ​ក្នុង​ស្រុក​មួយ ដោយ​ចោទលោក​ថា បាន​បញ្ជូនសារ​មួយ​ទៅ​ឲ្យ​មេ​ដឹកនាំ​ម៉ៅនិយម​ដែល​ជាប់​ពន្ធនាគារ​ម្នាក់ ហើយ​បាន​ជួយ​ក្រុម​ម៉ៅនិយម​មួយ បើក​គណនី​ធនាគារ។ លោក​បដិសេធការ​ចោទ​ប្រកាន់​នោះ ហើយ​ក្រុម​អ្នក​គាំទ្រ​និយាយ​ថា ភស្តុតាង​ប្រឆាំង​នឹង​លោក មាន​តាំង​ពី​កំហុស​ស្រាល​ទៅ​ដល់​កំហុស​ប្រឌិត​ទាំង​ស្រុង។

ជនជាតិ​ឥណ្ឌា​មួយ​ចំនួន​ពណ៌នា​ពួក​អ្នក​បះបោរ​ថា ​ជា​ភេរវជន ហើយ​ជឿ​ថា ការ​អនុវត្ត​ច្បាប់​គួរ​មាន​ភាព​ទូលំ​ទូលាយ ដែល​អាច​កាត់​ទោស​អ្នក​ទាំង​នោះ និង​អ្នក​ពាក់​ព័ន្ធ។ ទោះ​ជា​យ៉ាង​ណា ការ​តវ៉ា​ទាំង​ឡាយ​បាន​ផ្ទុះ​ឡើង​ទូទាំង​ប្រទេស​ឥណ្ឌា ដើម្បី​ប្រឆាំង​នឹង​ភាព​យង់​ឃ្នង​នៃ​សាលក្រម​ពិសេស​នេះ។ លោក រ៉ាជីនឌ័រ សាចារ (Rajinder Sachar) អតីត​ចៅ​ក្រម​នៃ​តុលាការ​ជាន់​ខ្ពស់​របស់​ទី​ក្រុង ញូដេលី បាន​ចូល​រួម​ការ​ប្រមូល​ផ្តុំ​មួយ​នៅ​ក្នុង​ទី​ក្រុង​នោះ នៅ​សប្តាហ៍នេះ ហើយ​និយាយ​ថា សាល​ក្រម​នោះ​បាន​ធ្វើ​ឲ្យ​លោក​មាន​អារម្មណ៍​អាម៉ាស់​មុខ​នឹង​ពាក់​ព័ន្ធ​ជា​មួយ​នឹង​ប្រព័ន្ធ​តុលាការ។ លោក​ហៅ​សាលក្រម​នោះ​ថា គួរ​ឲ្យ​អស់​សំណើច​ និង​ហួស​ប្រមាណ ហើយ​លោក​និយាយ​ថា សាលក្រម​នេះ​កំពុង​ធ្វើ​ឲ្យ​វឹកវរ​ដល់​បរិយាកាស​នៃ​ភាព​មិន​អត់​ឱន​មួយ​នៅ​ក្នុង​ប្រទេស​ឥណ្ឌា។

លោក សាចារ ជា​អតីត​ប្រធាន​នៃ​ក្រុម​សិទ្ធិ​មនុស្ស​ឥណ្ឌា​មួយ​ឈ្មោះ​ថា សហភាព​ប្រជា​ពលរដ្ឋ​ដើម្បី​សេរីភាព​ជន​ស៊ីវិល​(People’s Union for Civil Liberties) ដែល​លោក​វេជ្ជ​បណ្ឌិត សេន​ជា​អនុ​ប្រធាន។ កិច្ចការ​របស់​លោក​វេជ្ជ​បណ្ឌិត សេន ជា​មួយ​នឹង​ក្រុម​នោះ និង​អង្គការ​នៃ​សហគមន៍​មួយ​ដែល​លោក​បាន​បង្កើត​ជាមួយ​ភរិយា​លោក ធ្វើ​ឲ្យ​លោក​ទទួល​បាន​ពាន​រង្វាន់​Jonathan Mann Award ដ៏​ល្បីល្បាញ​ពី​ក្រុម​ប្រឹក្សា​សុខភាព​សកល​ក្នុង​ឆ្នាំ​២០០៨។ ក្រុម​ជ័យលាភី​រង្វាន់ ណូបែល ២២​នាក់​បាន​ជំរុញ​ឲ្យ​ដោះលែង​លោក​ជា​បណ្តោះ​អាសន្ន​ពី​ពន្ធនាគារ ដើម្បី​ទៅ​ទទួល​រង្វាន់​នៅ​រដ្ឋធានី​វ៉ាស៊ីន​តោន ប៉ុន្តែ​រដ្ឋាភិបាល​ឥណ្ឌា​បាន​បដិសេធ។​អង្គការ​សិទ្ធិ​មនុស្ស Amnesty International ឲ្យ​ដឹង​ថា សាលក្រម​កាត់​ទោស​លោក​វេជ្ជបណ្ឌិត សេន “ចំអក​ឲ្យ​យុត្តិធម៌” និង​បង្ហាញ​ថា លោក​វេជ្ជបណ្ឌិត សេន មិន​ដែល​ទទួល​ខុស​ត្រូវ​ដោយ​ផ្ទាល់​ពី​បទ​ប្រព្រឹត្តិ​អំពើ​ឃោរឃៅ​ទេ។ នៅ​ក្នុង​ការ​ជាមួយ​ក្រុម Amnesty កាល​ពី​ឆ្នាំ​មុន លោក​វេជ្ជបណ្ឌិត បាន​បញ្ជាក់​ឡើង​វិញ​អំពី​ការ​ប្តេជ្ញា​របស់​លោក​ចំពោះ​មធ្យោបាយ​សន្តិវិធី។ លោក សេន ថ្លែង​ថា៖

«យើង​យល់​ឃើញ​ថា សកម្មភាព​យោធា​មិន​ត្រឹម​ត្រូវ​តាម​ច្បាប់ ឬ​មិន​មែន​ជា​វិធី​មួយ​គួរ​ឲ្យ​ចង់​បាន​ទេ... យើង​ចង់​ចេញ​ឲ្យ​ផុត​ពី​ការ​វិលវល់​នៃ​អំពើ​ឃោរឃៅ....អំពើ​ឃោរឃៅ​របស់​រដ្ឋ ប្រឆាំង​នឹង​អំពើ​ឃោរឃៅ​នៃ​អ្នក​ម៉ៅនិយម....​យើង​មិន​យល់​ស្រប​ជាមួយ​នឹង​ទម្រង់​ណាមួយ​នៃ​អំពើ​ឃោរឃៅ​ ដែល​ត្រូវ​បាន​អនុវត្ត​ក្នុង​ពេល​នេះ​នៅ​ក្នុង​តំបន់​នោះទេ»។

អង្គការ Amnesty International ព្រមាន​ថា សាល​ក្រម​នោះ​នឹង​បំភ័យ​យ៉ាង​ធ្ងន់ធ្ងរ​ដល់​ក្រុម​សកម្មជនដទៃ​ទៀត​ដែល​ស្វែង​រក​ដំណោះស្រាយ​ដោយ​សន្តិវិធី​ឲ្យ​ដល់​ភាពក្រ​របស់​ប្រទេស​ឥណ្ឌា។

លោកស្រី មីនាកស្ស៊ី ហ្កានហ្គូលី (Meenakshi Ganguly) នាយិការ​នៃ​អង្គាការឃ្លាំមើល​សិទ្ធិ​មនុស្ស​ (Human Rights Watch) ប្រចាំ​អាស៊ី​ខាង​ត្បូង​មាន​ប្រសាសន៍ថា សាលក្រម​នោះ លើក​ឡើង​នូវ​សំណួរ​អំពី​តម្លៃ​គោល​របស់​ឥណ្ឌា។ លោក​ស្រី​មាន​ប្រសាសន៍​ថា៖

«ឥណ្ឌា​មាន​កត្តា​ពីរ ដែល​ខ្លួន​អះអាង​ថា ជា​ជោគជ័យ​ធំ​បំផុត​របស់​ខ្លួន​ក្នុង​លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ។ កត្តា​ទីមួយ​គឺ​ប្រព័ន្ធ​យុត្តិធម៌​របស់​ខ្លួន និង​ទីពីរ​គឺ​ជា​សេរីភាព​ដែល​អនុញ្ញាត​ឲ្យ​សង្គម​ស៊ីវិល​របស់​ខ្លួន​ដំណើរការ។ រឿង​ក្តី​ពិសេសនេះ ពិតជា​ផ្ទុយ​នឹង​កត្តា​ទាំង​ពីរ​នេះ។»

លោក​ស្រី​មាន​ប្រសាសន៍​ថា ច្បាប់​ចែង​ពី​ការ​នាំ​បំបះបំបោរ និង​សន្តិសុខ​ដែល​ត្រូវ​បាន​ប្រើ​ក្នុង​ការ​កាត់​ទោស​លោក​វេជ្ជបណ្ឌិត សែន នោះ​ស្រពិច​ស្រពិល ហើយ​ជួន​កាល​អាច​ងាយ​នឹង​យកមក​ប្រើ​ខ្លាំង​ណាស់។

ក្រុម​សមាជិក​គ្រួសារ​របស់​លោក​វេជ្ជបណ្ឌិត សេន និយាយ​ថា ពួកគេ​នឹង​ប្តឹង​ឧទ្ធរណ៍​រឿង​ក្តី​របស់​លោកប៊ិណាយ៉ាក សេន ទៅ​តុលាការ​ជាន់​ខ្ពស់​មួយ​នៅ​ខែ​ក្រោយ ហើយ​នឹង​ឡើង​ទៅ​តុលាការ​កំពូល​ទៀត​បើ​ចាំ​បាច់។

ប្រែ​សម្រួល​ដោយ នុច សារីតា

XS
SM
MD
LG