របាយការណ៍ជាសំឡេងអមនឹងរបាយការណ៍ជាអក្សររបស់អង្គការការពារសិទ្ធិមនុស្សលីកាដូបង្ហាញអំពីការរំលោភសេពសន្ថវៈអំឡុងឆ្នាំ២០១២ ឆ្នាំ២០១៣ និងឆ្នាំ២០១៤ ដែលត្រូវបានស៊ើបអង្កេតដោយអង្គការសិទ្ធិមនុស្សនេះ។ របាយការណ៍នេះគឺជាផ្នែកមួយនៃយុទ្ធនាការ១៦ថ្ងៃដើម្បីទប់ស្កាត់អំពើហិង្សាលើស្ត្រី និងកុមារ។
របាយការណ៍នេះសរសេរអំពីជនរងគ្រោះនៃអំពើរំលោភសេពសន្ថវៈចំនួន៧៦២នាក់ដែលមានអាយុក្រោម៦ឆ្នាំចំនួន៥៨នាក់ស្មើនឹង៧% អាយុចន្លោះពី៦ឆ្នាំទៅ១១ឆ្នាំចំនួន១៨១នាក់ស្មើនឹង២៣% អាយុពី១២ឆ្នាំទៅ១៧ឆ្នាំចំនួន៣២៨នាក់ស្មើនឹង៤១% និងអាយុលើសពី១៨ឆ្នាំចំនួន២២៦នាក់ស្មើនឹង២៩%។
របាយការណ៍អង្គការលីកាដូបានបន្តទៀតថា ក្នុងរយៈកាល៣ឆ្នាំនៃការស៊ើបអង្កេតរបស់ខ្លួន អង្គការសិទ្ធិមនុស្សនេះរកឃើញថា មានបទល្មើសចំនួន៣៣%គ្មានការផ្តន្ទាទោសត្រឹមត្រូវគឺការផ្តន្ទាទោសស្រាលជាងទម្ងន់បទល្មើស ឬគ្មានការផ្តន្ទាទោសតែម្តង ដែលរួមមានការព្យួរទោស។ ក្រៅពីនោះ របាយការណ៍នេះបានឲ្យដឹងទៀតថា មានបទល្មើស៣២%ត្រូវបានបិទបញ្ចប់មុនការជំនុំជម្រះក្តីចាប់ផ្តើម។ របាយការណ៍នេះក៏បានឲ្យដឹងដែរថា មានតែបទល្មើស៣៥%ប៉ុណ្ណោះដែលអង្គការលីកាដូសង្កេតឃើញថា មានការកាត់ទោសសមស្រប។
របាយការណ៍ឲ្យដឹងថា ជនល្មើសបានរួចពីសំណាញ់ច្បាប់ដោយសារការបញ្ចប់រឿងក្តីតាមរយៈសំណង ជាថ្នូរនឹងការដកពាក្យបណ្តឹងដោយជនរងគ្រោះ ក្រោមការសម្របសម្រួលដោយមន្ត្រីនគរបាល មន្ត្រីតុលាការ។ ជនរងគ្រោះបញ្ចប់រឿងក្តីដោយទទួលសំណងគឺដោយសារភាពក្រីក្រ ពិការភាព បញ្ចប់ភាពអាម៉ាស់ ផលវិបាកនិងការចំណាយបន្តរឿងក្តីក្នុងប្រព័ន្ធតុលាការដែលគេដឹងថា ពុករលួយ ហើយនឹងករណីជនល្មើសមានអំណាច។
របាយការណ៍នេះក៏បានឲ្យដឹងថា មានករណីចំនួន១១ ដែលជនល្មើសរួចពីសំណាញ់ច្បាប់ដោយការរៀបអាពាហ៍ពិពាហ៍ជនរងគ្រោះឲ្យទៅជនល្មើស។ ក្រៅពីនេះក៏មានករណីរំលោភសេពសន្ថវៈក្នុងចំណងអាពាហ៍ពិពាហ៍ ដោយស្វាមី។ ករណីនេះកើតមានឡើងច្រើនជាផ្នែកមួយនៃអំពើហិង្សារយៈពេលយូរអង្វែង មុននឹងឈានដល់ការលែងលះគ្នា។
លោក អំ សំអាត ប្រធានការិយាល័យបច្ចេកទេសស៊ើបអង្កេតនៃអង្គការលីកាដូ បានប្រាប់ VOA ថា អង្គការសិទ្ធិមនុស្សជ្រើសរើសចេញរបាយការណ៍ជាសំឡេង និងអក្សរចំទិវាអន្តរជាតិព្រោះរបាយការណ៍នេះនិយាយអំពីស្ត្រីដែលជាជនរងគ្រោះ ហើយទិវានេះគឺជាថ្ងៃពិសេស ដែលសាធារណជនមានចំណាប់អារម្មណ៍អំពីសិទ្ធិនារី និងកុមារ។ លោកឲ្យដឹងថា របាយការណ៍ជាសំឡេងនេះមានភាពងាយស្រួលសម្រាប់ស្ត្រីនិងកុមារ ដែលភាគច្រើនមិនចេះអក្សរ ឬចេះតិចតួច ហើយពលរដ្ឋដែលមិនសូវមានពេលអានរបាយការណ៍ជាអក្សរ។
«ជនរងគ្រោះភាគច្រើន ខ្លះគាត់អត់ចេះ ខ្លះចេះតិចតួច ហើយមានអ្នកចេះដែរ មួយភាគផងដែរ។ អញ្ចឹងហើយបានជាយើងចេញរបាយការណ៍ជាសារសំឡេងនេះ ឲ្យពួកគាត់អាចនឹងងាយយល់និងងាយស្តាប់បាននោះបាទ»។
លោកពន្យល់ថា របាយការណ៍នេះចេញផ្សាយជាសាធារណៈសម្រាប់អាជ្ញាធរ ឬក្រសួងពាក់ព័ន្ធដើម្បីទប់ស្កាត់ការសម្របសម្រួលក្រៅប្រព័ន្ធច្បាប់ ដើម្បីរងយុត្តិធម៌ពេញលេញសម្រាប់ជនរងគ្រោះក្រីក្រ និងទប់ស្កាត់ការរំលោភសេពសន្ថវៈដែលជាទម្រង់រំលោភសិទ្ធិមនុស្សធ្ងន់ធ្ងរ។
លោក ជិន ម៉ាលីន អ្នកនាំពាក្យក្រសួងយុត្តិធម៌បានប្រាប់ VOA ថា លោកមិនទាន់បានអានរបាយការណ៍របស់អង្គការលីកាដូលម្អិតទេ ដូច្នេះមិនទាន់អាចអធិប្បាយអំពីរបាយការណ៍នេះទេ។ លោកសង្កេតឃើញថា អង្គការលីកាដូច្រើនចេញរបាយការណ៍នៅថ្ងៃពិសេស ដែលមិនមែនជារឿងចម្លែកទេ។
អ្នកនាំពាក្យក្រសួងយុត្តិធម៌បានបន្ថែមថា ក្រសួងយុត្តិធម៌ពិនិត្យរបាយការណ៍ពីគ្រប់ភាគីទាំងអស់ ទោះជារបាយការណ៍នោះមានរបៀបវារៈនយោបាយ និងគ្មានការចូលរួមពីភាគីអាជ្ញាធរក៏ដោយ។
«មិនមានការចូលរួមពីខាងយើងក៏ដោយ ក៏យើងយកមកសិក្សាមើលដែរថា តើចំណុចណាខ្លះដែលឆ្លុះបញ្ចាំងពីការណ៍ពិតជាក់ស្តែង ហើយចំណុចណាខ្លះ ដែលមិនឆ្លុះពីតថភាពនិងកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់យើងនោះណា៎»។
លោក ជិន ម៉ាលីន បន្ថែមថា បើរបាយការណ៍នេះឆ្លុះបញ្ចាំងពីចំណុចខ្វះខាតរបស់មន្ត្រីអនុវត្តច្បាប់ នោះក្រសួងតែងតែខិតខំបំពេញចំណុចខ្វះខាត។
លោក អំ សំអាតបានរំឭកថា មន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលធ្លាប់បដិសេធ ឬមើលស្រាលចំពោះរបាយការណ៍សិទ្ធិមនុស្សសង្គមស៊ីវិល។ តែលោករំឭកថា លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីហ៊ុន សែនធ្លាប់បានចាប់អារម្មណ៍របាយការណ៍របស់អង្គការលីកាដូអំពីកុមាររស់នៅក្នុងពន្ធនាគារ និងស្ត្រីមានផ្ទៃពោះក្នុងពន្ធនាគារ។
«សម្តេចនាយករដ្ឋមន្ត្រី លោកបានចាប់អារម្មណ៍នឹងរបាយការណ៍របស់អង្គការលីកាដូទាក់ទងនឹងក្មេងរស់នៅជាមួយម្តាយក្នុងពន្ធនាគារ និងស្រី្តមានផ្ទៃពោះក្នុងពន្ធនាគារនោះបាទ»។
ក្នុងទិវានារីអន្តរជាតិកាលពីឆ្នាំ២០១៥ អង្គការលីកាដូបានចេញរបាយការណ៍ឃ្លាំមើលពន្ធនាគារចំនួន១៨នៃពន្ធនាគារទាំងអស់ចំនួន២៧ ទូទាំងប្រទេសដែលបង្ហាញថា មានកុមាររស់នៅក្នុងពន្ធនាគារជាមួយម្តាយ និងមានស្ត្រីមានផ្ទៃពោះជាប់ពន្ធនាគារ។ បន្ទាប់មក លោកនាយករដ្ឋមន្រ្តីហ៊ុន សែនបានអំពាវនាវឱ្យក្រសួងយុត្តិធម៌ដោះលែងស្ត្រី២២នាក់ ដែលមានផ្ទៃពោះ ឬមានកូននៅក្នុងពន្ធនាគារ នាពេលចូលឆ្នាំខ្មែរ និងថ្ងៃបុណ្យជាតិ៕
