ភ្ជាប់​ទៅ​គេហទំព័រ​ទាក់ទង

ព័ត៌មាន​​ថ្មី

កង្វះ​អ៊ីយ៉ូដ​ក្នុង​អំបិល​​ធ្វើ​ឲ្យ​កម្ពុជា​ប្រឈម​នឹង​បញ្ហា​សុខភាព​សាធារណៈ


រូបភាពម៉ាស៊ីនលាយបញ្ចូលសារធាតុអ៊ី់យ៉ូដក្នុងអំបិល។ ម៉ាស៊ីននេះមានតម្លៃ ៤០០០ ដុល្លាសហរដ្ឋអាមេរិក។ ម៉ាស៊ីននេះត្រូវបានគេប្រើប្រាស់ក្នុងសិប្បកម្មវេចខ្ចប់អំបិលខ្នាតតូចមួយ នៅរាជធានីភ្នំពេញ ថ្ងៃទី ០៤ ខែមេសា ឆ្នាំ២០១៧។ (ខាន់ សុគុំមនោ/VOA)
រូបភាពម៉ាស៊ីនលាយបញ្ចូលសារធាតុអ៊ី់យ៉ូដក្នុងអំបិល។ ម៉ាស៊ីននេះមានតម្លៃ ៤០០០ ដុល្លាសហរដ្ឋអាមេរិក។ ម៉ាស៊ីននេះត្រូវបានគេប្រើប្រាស់ក្នុងសិប្បកម្មវេចខ្ចប់អំបិលខ្នាតតូចមួយ នៅរាជធានីភ្នំពេញ ថ្ងៃទី ០៤ ខែមេសា ឆ្នាំ២០១៧។ (ខាន់ សុគុំមនោ/VOA)

តែ​ជា​អកុសល​ ការ​ស្រាវជ្រាវ​ថ្មី​នេះ​រក​ឃើញថា​​អំបិល​គ្រួស ដែល​ដាក់​លក់​ក្នុង​ទីផ្សារ​នៃ​ប្រទេស​កម្ពុជា​ប្រមាណ​ ៩០% ​ពុំមាន​សារធាតុ​អ៊ីយ៉ូដ​ទេ ​ហើយ​អំបិល​ម៉ដ្ឋ​ប្រមាណ​ ៤០ភាគរយ​ទៅ​ ៥០ភាគរយ​ ក៏​ពុំ​មាន​សារធាតុ​អ៊ីយ៉ូដ​ដែរ។

កាល​ពី​ឆ្នាំ ២០១៤​ នៅ​ពេល​ដែល​ក្រុម​អ្នក​ជំនាញ​ផ្នែក​អាហារូបត្ថម្ភ​របស់​អង្គការ​យូនី​សេហ្វ (UNICEF) ចុះ​ស្រាវ​ជ្រាវ​អំពី​សារធាតុ​អ៊ីយ៉ូដ​នៅ​ក្នុង​អំបិល​ដែល​ដាក់​លក់​នៅ​តាម​ទីផ្សារ​ក្នុង​ប្រទេស​កម្ពុជា​ លោក​ Arnaud Laillou អ្នក​ដឹកនាំ​ក្រុម​ស្រាវជ្រាវ​ ចង់​រក​ឃើញឲ្យ​ប្រាកដ​ថា​ តើក្រុម​អ្នកផលិត​អំបិលបាន​ដាក់សារធាតុ​អ៊ីយ៉ូដនៅក្នុង​អំបិល​លើស​ដែរ​ឬទេ​។

កាលពី​ឆ្នាំ២០១០ អង្គការ​យូនីសេហ្វ​បាន​បញ្ឈប់​ជំនួយ​ផ្គត់ផ្គង់សារធាតុ​អ៊ីយ៉ូដ​ទៅ​ឲ្យក្រុមអ្នក​ផលិត​អំបិល​ ពីព្រោះ តាម​ជាក់ស្តែង​ កម្មវិធី​ស្តីអំពី​ការ​លាយ​បញ្ចូល​សារធាតុ​អ៊ីយ៉ូដ​ក្នុង​អំបិល​ដែល​មាន​រយៈ​ពេល​ប្រមាណ​ជាង​មួយ​ទសវត្សរ៍ ចាប់ផ្តើមឡើងតាំងពី​អំឡុង​ឆ្នាំ ១៩៩០​ បាន​អនុវត្ត​ដោយជោគ​ជ័យ ដោយ​រាជរដ្ឋា​ភិបាល។

តែ​ជា​អកុសល​ ការ​ស្រាវជ្រាវ​ថ្មី​នេះ​រក​ឃើញថាអំបិល​គ្រួស ដែល​ដាក់​លក់​ក្នុង​ទីផ្សារ​នៃ​ប្រទេស​កម្ពុជា​ប្រមាណ​ ៩០ភាគរយ ​ពុំមាន​សារធាតុ​អ៊ីយ៉ូដ​ទេ ​ហើយ​អំបិល​ម៉ដ្ឋ​ប្រមាណ​ ៤០ភាគរយ​ទៅ​ ៥០ភាគរយ​ ក៏​ពុំ​មាន​សារធាតុ​អ៊ីយ៉ូដ​ដែរ។

លោកLaillou អ្នកជំនាញ​ដែល​ដឹកនាំ​ក្រុម​ស្រាវ​ជ្រាវ​លើ​សារធាតុ​អ៊ីយ៉ូដ​ក្នុង​អំបិល​នៅ​កម្ពុជា​ បាន​ប្រាប់​ VOA ថា​ នេះ​គឺជា​រឿង​ដ៏រន្ធត់​មួយ​សម្រាប់​ក្រុម​អ្នក​ស្រាវ​ជ្រាវ​។​

ឯកសារ​ស្រាវជ្រាវ​នោះបញ្ជាក់​ថា ​បញ្ហា​កង្វះ​សារធាតុ​អ៊ីយ៉ូដ​នៅ​ក្នុង​អំបិល​នៅ​កម្ពុជា​គឺជា​បញ្ហា​ប្រឈម​មួយ​ដ៏​ធ្ងន់ធ្ងរ​ ដែល​ប៉ះពាល់​ដល់​សុខភាព​សាធារណៈ​ទាំងមូល​នា​ពេល​បច្ចុប្បន្ន​ បើ​ទោះ​ជា​កន្លងមក​ បញ្ហា​ដដែល​នេះ​ធ្លាប់​បាន​ដោះ​ស្រាយ​ម្តង​រួច​មក​ហើយ​ក្តី​។

​គ្រួសារ​ដែលក្រីក្រ និង​រស់នៅ​តាមជនបទ​ជា​អ្នកដែល​ងាយរង​គ្រោះខ្លាំង​បំផុត​ ពីកង្វះ​សារធាតុ​អ៊ីយ៉ូដ​ក្នុង​អំបិល​ ហើយ​យោង​តាម​ឯកសារ​ស្រាវ​ជ្រាវ​នេះ​ដដែល​ គេរក​ឃើញថា​ ស្ត្រីជាម្តាយ​ និង​កុមារ​ លើស​ពី​៦០ភាគរយ​ ខ្វះ​សារធាតុ​អ៊ីយ៉ូដ​ក្នុង​សារពាង្គ​កាយ។

លទ្ធផល​នៃ​ការ​ស្រាវ​ជ្រាវ​ថ្មីនេះ​ ផ្ទុយគ្នា​ពីលទ្ធផល​នៃ​ការ​ស្រាវ​ជ្រាវ​ចាស់​ដែល​ធ្វើ​ឡើង​មុនគ្នា​ ៣ឆ្នាំ។ តាម​របាយកាណ៍​ស្រាវជ្រាវ​ចាស់​ឲ្យដឹង​ថា​ ក្រុម​អ្នក​ផលិត​អំបិល​បាន​ដាក់​សារធាតុ​អ៊ីយ៉ូដ​ចូល​ទៅ​ក្នុង​អំបិល​ ហើយ​ក្រុម​អាជ្ញាធរ​ដែល​មាន​សមត្ថកិច្ច​បាន​អនុវត្ត​ទៅ​តាម​អនុក្រឹត្យ​ឆ្នាំ​២០០៣​ ដែល​ស្តីអំពីការ​គ្រប់គ្រង​អាជីវកម្ម​អំបិល​អ៊ីយ៉ូដ​។​

សារធាតុ​អ៊ីយ៉ូដ​មាន​សារៈសំខាន់​ដល់​ការអភិវឌ្ឍ​ផ្នែក​ខួរ​ក្បាល​មនុស្ស​ និង​សម្រួល​តួនាទី​របស់​អរម៉ូន​។ ឧទាហរណ៍​ថា ​ប្រសិន​បើស្ត្រី​មាន​ផ្ទៃពោះ​ ពុំទទួល​ទាន​អាហារ​ ផ្ទុក​សារធាតុ​អ៊ីយ៉ូដ​បាន​គ្រប់​គ្រាន់​ ខួរក្បាល​កូន​ក្នុង​ផ្ទៃ​នឹង​មិន​អាច​អភិវឌ្ឍ​ដោយ​ប្រក្រតី​នោះទេ​។​ សារធាតុ​អ៊ីយ៉ូដ​ពិតជា​សំខាន់​ ដែល​អង្គការ​សុខភាព​ពិភពលោក​បាន​ពិពណ៌នា​អំពី​កង្វះ​សារធាតុ​អ៊ីយ៉ូដ​ថា​ ជា «មូលហេតុ​តែមួយ​ និង​ធំបំផុត [នៅ​លើ​ពិភពលោក] តែអាច​ចៀសវាង​បាន​ ដើម្បី​កុំឲ្យ​ឈាន​ដល់​ការ​អន់ថយ​ផ្នែក​សតិ​បញ្ញា​»។

អ្នកជំនាញ​ស្រាវជ្រាវ​សារធាតុអ៊ីយ៉ូដ​ក្នុង អំបិល​ លោក​ Laillou មាន​ប្រសាសន៍​ប្រាប់ VOA ថា​កង្វះ​សារធាតុ​អ៊ីយ៉ូដ​ ជា​គ្រោះ​ថ្នាក់មួយ​សម្រាប់​កុមារកម្ពុជា​។

«ឧទាហរណ៍​ថា ប្រទេស​កម្ពុជា​កំពុង​តែដាក់​ទុន​ថវិកា​ជាច្រើន​ទៅលើ​ក្រសួង​អប់រំ​ ក្នុង​ការអភិវឌ្ឍវិស័យ​អប់រំ​ទៅដល់​ក្មេងៗ​។ ក៏​ប៉ុន្តែ​ប្រសិន​បើ​ក្មេងៗ​ទាំង​នោះ​ខ្វះ​សារធាតុ​អ៊ីយ៉ូដក្នុងសារពាង្គកាយ នោះ​ខួរ​ក្បាល​របស់​ពួកគេ​មិន​អភិវឌ្ឍល្អ​ ព្រោះវាអាច​កាត់​បន្ថយ​កម្រិត​ IQ​ (ដែល​ជា​កម្រិត​វាស់វែង​សមត្ថភាព​នៃ​ការគិត​) របស់​ពួកគេ​ដល់ទៅ ១៣ ​កម្រិត​។» ​

ការ​បាត់​បង់​កម្រិត​ IQ ​ឬ​សមត្ថភាព​នៃ​ការ​គិត​ដល់​ទៅ ​១៣​ កម្រិត​នេះ​ ត្រូវ​បាន​លោក​ Laillou ពន្យល់​ថា​ វា​ខ្ពស់​ជាង​ការ​ដែល​បាត់បង់​ កម្រិត​ IQ​ ឬ​សមត្ថភាព​នៃ​ការ​គិត​របស់​កុមារ ​ដែល​មិន​បៅ​ទឹកដោះ​ម្តាយ ​៦​ខែ​ដំបូង​។ ពោលគឺ​ កុមារ​ដែល​មិន​បៅ​ទឹកដោះ​ម្តាយ ​៦​ខែ​ដំបូង ប្រឈម​នឹង ​ការ​បាត់​បង់​កម្រិត IQ តែប្រមាណ ៣ កម្រិតប៉ុណ្ណោះ។

ការ​បញ្ចូល​សារធាតុ​អ៊ីយ៉ូដ​ក្នុង​អំបិល ​ត្រូវ​បាន​គេ​ចាត់​ទុក​ថា​ជា​ការ​ចំណាយ​ដែល​អស់​ថវិកា​តិច​ ហើយ​ជា​វិធាន​ការដ៏​មាន​ប្រសិទ្ធភាព​បំផុត​ក្នុង​ការ​អភិវឌ្ឍ​ផ្នែក​សុខភាព​សាធារណៈ​។ ការ​លាយ​អ៊ីយ៉ូដ​ចំណាយ​តែ​ប្រមាណ​ ២​សេន ឬ​ ១០០​រៀល​ ប៉ុណ្ណោះ​ក្នុង​មួយ​គីឡូ​ក្រាម​នៃ​អំបិល​។​

ក្នុង​មួយ​ឆ្នាំៗ​ អំបិល​ប្រមាណ ៨ម៉ឺន​ទៅ១០ម៉ឺន​តោន ផលិតនៅក្នុង​ប្រទេស​កម្ពុជា។ អំបិល​ស្ទើរ​តែ ១០០​ ភាគរយ ​ផលិត​ចេញពី សមាគម​អ្នក​ផលិត​អំបិល​កែប ​និង​កំពត​ (SPCKK)​។ អ្នកជំនាញ​បាន​ឲ្យ​ដឹង​ថា​ ​ការ​គ្រប់គ្រង​ក្នុងការបញ្ចូល​សារធាតុ​អ៊ីយ៉ូដ​ក្នុង​អំបិលឲ្យ​ត្រឹមត្រូវ​ គួរតែ​ពុំ​មាន​បញ្ហា​សាំញ៉ាំ​នោះ​ទេ ពីព្រោះ​ថា​ អំបិល​ស្ទើរតែ​ ១០០ ភាគរយ​ផលិតចេញ​ពីកន្លែង​តែ​មួយ។ សមាគម​អ្នក​ផលិត​អំបិល​កែប​ និង​កំពត​ (SPCKK)​ផលិត​អំបិល​គ្រួស​ ​ហើយ​ចែក​ចាយ​បន្ត​ទៅក្រុមសិប្បករ​ស្ងោរ​អំបិល​ដើម្បី​ផលិត​ជា​អំបិល​ម៉ដ្ឋ។​

បើ​អនុក្រឹត្យស្ដីពីការ​គ្រប់គ្រង​ការធ្វើ​អាជីវកម្ម​អំបិល​អ៊ីយ៉ូដ​ សមាគម​អ្នក​ផលិត​អំបិល​កែប​ និង​កំពត ក៏ដូចជា​ឈ្មួញ​កណ្តាល​ ត្រូវ​តែគោរព​ការ​ដាក់​បញ្ចូល​សារធាត​អ៊ីយ៉ូដ​ក្នុង​ផលិត​ផល​អំបិល​របស់​ពួកគេ​ឲ្យបាន​ត្រឹមត្រូវ​។

តាម​រយៈ​ លោក​ ប៊ុន ណារិន​ ប្រធាន​ផ្នែក​បច្ចេក​ទេស​ នៃ​សមាគម​អ្នក​ផលិត​អំបិល​កែប​ និង​កំពត​ បាន​ឲ្យដឹង​ថា​ ម៉ាស៊ីន​លាយ​បញ្ចូល​អ៊ីយ៉ូដ​ ដែល​អង្គការ​យូនីសេហ្វ​ធ្លាប់​បាន​ឧបត្ថម្ភ​កន្លង​មក​ត្រូវ​បាន​ខូចខាត​ ហើយ​សមាគម​នៅ​មិនទាន់​បាន​រក​គ្រឿង​បន្លាស់​មក​ជួស​ជុល​ម៉ាស៊ីន​ដែល​ខូច​ទាំង​នោះ​នៅ​ឡើយ​។​

បច្ចុប្បន្ន ម៉ាស៊ីន​លាយបញ្ចូល​អ៊ីយ៉ូត​ដែល​ដំណើរ​ការ​ នៅសល់​ចំនួន​ ៤គ្រឿង​ប៉ុណ្ណោះ​សម្រាប់​ផលិតកម្ម​ទាំងមូល​ ហើយ​លោកថា វាមិន​អាច​បំពេញ​តម្រូវការ​ទីផ្សារ​បាន​ឡើយ​។ ​

លោក​ ប៊ុន​ ណារិន​ ប្រាប់ VOA តាម​ទូរស័ព្ទ​ បន្ត​ទៀត​ថា​ សមាគម​របស់​លោក​បាន​ឲ្យ​កម្មករ​បាច​សារធាតុ​អ៊ីយ៉ូដ​ទៅ​ក្នុង​អំបិល​ដោយ​ប្រើ​ឧបករណ៍​បាញ់ដោយ​ដៃ​។ លោ​កពន្យល់​ថា​ នេះ​ជា​វិធី​សាស្ត្រ​មួយ​ដែល​អាច​ជួយ​សម្រួល​ដល់​ផលិតកម្ម​ជំនួស​ម៉ាស៊ីន​ដែលចាស់​ និង​ខូច​។ តែ​លោក​បញ្ជាក់​ថា វិធីសាស្ត្រ​ នេះ​មិនអាច​ធានា​ថា នឹង​ធ្វើ​ឲ្យ​មាន​សារធាតុ​ អ៊ីយ៉ូដ​ស្មើសាច់​ក្នុង​អំបិល​ តាម​កម្រិត​ស្តង់ដានោះទេ។

«កម្មករ​ជួន​កាល​ធ្វើការ​មិន​ប្រឹតប្រៀង​ ដូច​កន្លែង​ម៉ាស៊ីន​គេ​បញ្ជាក្នុងរោង​ចក្រ​ធំៗ​ គេ​បញ្ជាតាម​កុំព្យូទ័រអីទេ។​ យើងធ្វើការតាម​មនុស្ស​ អញ្ចឹងអាច​មាន​ការ​ខ្វះ​ចន្លោះ​តិច​តួច។ គឺថា​វាមិនសុក្រឹត្យ ១០០% ដូចម៉ាស៊ីន​ដែល​គេហ្វិច(fixed) ទេបាទ»។

បើ​តាម​អ្វី​ដែល​ ប្រធាន​បច្ចេក​ទេស​នៃសមាគម​អ្នកផលិត​អំបិល​បាន​រៀបរាប់​ វាផ្ទៀង​ផ្ទាត់​ ជាមួយ​នឹង​ការ​ស្រាវជ្រាវ​ របស់​លោក ​Laillou ដែល​រក​ឃើញ​ថា​ ៩០ភាគរយ​នៃ​អំបិល​គ្រួស​នៅ​ក្នុង​កម្ពុជា​ពុំ​មាន​សារធាតុ​អ៊ីយ៉ូដ​។​ លើសពី​នេះ​ទៅ​ទៀត​ អ្វី​ដែល​ជា​បញ្ហា​នោះ​គឺ​ថា​ អំបិល​ដែល​ចេញ​ពី​សមាគម​អ្នក​ផលិត​អំបិលកែប​ និង​កំពត​ ត្រូវ​បាន​គេ​វេចខ្ចប់​ ដោយ​មាន​ដាក់​ស្លាក​សញ្ញា​បញ្ជាក់​ថា ​មាន​ផ្ទុក​សារធាតុ​អ៊ីយ៉ូដ​ត្រឹមត្រូវ​តាម​ស្តង់​ដា។

ប្រសិន​បើ​ក្រុម​អ្នក​សិប្បកម្ម​ស្ងោរ​អំបិល​ ដែល​ទទួល​អំបិល​គ្រួស​ពី​សមាគម​អ្នក​ផលិត​អំបិល​កែប និង​កំពត​ មិន​បាន​ធ្វើ​តេស្ត​រក​កម្រិត​អ៊ីយ៉ូដ​ក្នុង​អំបិល​នោះ​ទេ ហើយ​ប្រសិន​បើ​ក្រុម​អ្នក​វេច​ខ្ចប់​អំបិល​ជា​កញ្ចប់ៗ​តូចៗ​ ដែល​ទទួល​អំបិល​ត​ពី​ក្រុម​អ្នកស្ងោរ​អំបិល​ មិន​បាន​ធ្វើ​តេស្ត​រក​កម្រិត​អ៊ីយ៉ូដ​ក្នុង​អំបិល​ផង​ដែរនោះ ពួក​គេ​នឹង​មិន​ដឹង​អំពី​កម្រិត​អ៊ីយ៉ូដ​ក្នុង​អំបិល​ ថា​តើ​គួរ​ថែម​សារធាតុ​អ៊ីយ៉ូដ​យ៉ាង​ណា​ឲ្យ​ត្រឹមត្រូវ​តាម​ស្តង់ដា​ឡើយ។

ប្រសិនបើ​ គេ​មិន​បាន​ដាក់​បន្ថែម​សារធាតុ​អ៊ីយ៉ូដ​ទៅក្នុងអំបិល​តាម​ភាព​ជាក់ស្តែង​ទៅ​តាមស្តង់ដា​ទេ​ នោះ​លទ្ធផល​ដែល​បាន​មក​គឺ​អំបិល​ដែល​គ្មាន​ជាតិ​អ៊ីយ៉ូដ​ ឬអំបិល​ដែល​កម្រិត​អ៊ីយ៉ូដ​មិនត្រូវ​តាមស្តង់​ដា​ ដាក់​លក់​ក្នុងទីផ្សារ​កម្ពុជា។​នេះ​ជា​បញ្ហា​ដែល​កំពុង​តែ​កើត​ឡើង​។

លោក​ កុយ​ រិទ្ធី​យ៉ា ​វ័យ​ ៥៧ ឆ្នាំ ជា​ឈ្មួញ​គ្រប់គ្រង​សិប្បកម្ម​វេច​ខ្ចប់​អំបិល​មួយ​ដែល​ដំណើរ​ការ​អស់​រយៈពេលជាង ១៥ ​ឆ្នាំ​មកហើយ។ ក្រោយពី​ការ​ណែនាំ​ពីអង្គការ​យូនីសេហ្វ​អំពី​ អត្ថ​ប្រយោជន៍​នៃ​សារធាតុ​អ៊ីយ៉ូដ​ និង​តួនាទី​របស់​អ្នកផលិត ឈ្មួញ និង​អ្នក​វេច​ខ្ចប់​ក្នុង​ការ​ដាក់​សារធាតុ​អ៊ីយ៉ូដ​ចូល​ទៅ​ក្នុង​ផលិតផល​អំបិល​មក​ សិប្បករ​រូបនះ​ក៏ចាប់​ផ្តើម​អនុវត្ត​មក​ដល់​សព្វថ្ងៃ។​

បច្ចុប្បន្ន​ លោក​ រិទ្ធីយ៉ា ប្រើ​ប្រាស់​ឧបករណ៍​អេឡិច​ត្រូនិច​ដើម្បី​ធ្វើ​តេស្ត​រក​កម្រិត​សារធាតុ​អ៊ីយ៉ូដ​ក្នុង​អំបិលម៉ដ្ឋ​ មុន​នឹង​ឲ្យកម្មករ​របស់​ចំនួន ៣ នាក់​វេច​ខ្ចប់អំបិល​។​ សិប្បកម្ម​របស់​លោក​ ដែល​មាន​ស្លាក​សញ្ញា​រូបភ្នំ ​វេច​ខ្ចប់​អំបិល​ ប្រមាណ​ ៥០០​ គីឡូ​ក្រាម​ក្នុង​មួយថ្ងៃ​។​ តាមលក្ខណៈ​បច្ចេកទេសសារធាតុ​អ៊ីយ៉ូដក្នុងអំបិល​ត្រឹម​ត្រូវ​តាម​ស្តង់ដាគឺ​ មាន​កម្រិត​ពី​ ៣០​ ទៅ ៦០​ មីលីក្រាម​អ៊ីយ៉ូដ​ក្នុង​អំបិល​មួយ​គីឡូ​ក្រាម​ (៣០-៦០ ppm)។

លោក​ កុយ​ រិទ្ធី​យ៉ា ជាឈ្មួញ​គ្រប់គ្រង​សិប្បកម្ម​វេច​ខ្ចប់​អំបិល កំពុងធ្វើតេស្តរកកម្រិតសារធាតុអ៊ីយ៉ូដក្នុងអំបិលដែលនឹងត្រូវវេចខ្ចប់ឡើងវិញដើម្បីលក់នៅក្នុងទីផ្សារនៃប្រទេសកម្ពុជា នៅភ្នំពេញ ថ្ងៃទី ០៤ ខែមេសា ឆ្នាំ២០១៧។ (ខាន់ សុគុំមនោ/VOA)
លោក​ កុយ​ រិទ្ធី​យ៉ា ជាឈ្មួញ​គ្រប់គ្រង​សិប្បកម្ម​វេច​ខ្ចប់​អំបិល កំពុងធ្វើតេស្តរកកម្រិតសារធាតុអ៊ីយ៉ូដក្នុងអំបិលដែលនឹងត្រូវវេចខ្ចប់ឡើងវិញដើម្បីលក់នៅក្នុងទីផ្សារនៃប្រទេសកម្ពុជា នៅភ្នំពេញ ថ្ងៃទី ០៤ ខែមេសា ឆ្នាំ២០១៧។ (ខាន់ សុគុំមនោ/VOA)

ទោះ​ជា​យ៉ាងណា​ក៏ដោយ​ លោក​មិន​បាន​ធ្វើ​តេស្ត​រក​កម្រិត​ សារធាតុ​អ៊ីយ៉ូត​ក្នុង​អំបិល​គ្រួស​ ដែល​លោក​នាំចូល​នោះ​ទេ។ តែ​លោក ​គ្រាន់តែ​ប្រើ​ទឹកថ្នាំ​ដើម្បី​តេស្ត​ថា​ អំបិល​គ្រួស​នោះ​មាន​ ឬ​គ្មាន​សារធាតុ​អ៊ីយ៉ូដ​ប៉ុណ្ណោះ​ ដោយ​វា​មិន​បញ្ជាក់​អំពី​កម្រិតបរិមាណឡើយ​។​

លោក កុយ រិទ្ធីយ៉ា​មាន​ប្រសាសន៍​ប្រាប់​ VOA ​ថា លោក​សម្គាល់​ឃើញ​បញ្ហា​កង្វះសារធាតុ​អ៊ីយ៉ូដ​ក្នុង​អំបិលនេះ​កំពុងតែកើតឡើងវិញ ហើយ​យល់ថា​ នេះ​វាអាច​បណ្តាល​មកពីប្រើប្រាស់​សារធាតុ​ អ៊ីយ៉ូដ​ដែលហួស​កាល​កំណត់​ ឬ​ការលាយ​ដោយ​មិន​បានយកចិត្ត​ទុក​ដាក់។​

«វាមានលក្ខណៈពីរ។ ទី១​ អ៊ីយ៉ូដ​ហ្នឹងវាអាចបាត់​បង់គុណភាព​។ ការយក​ចិត្ត​ទុក​ដាក់ យើងមិន​អាច​មើល​ឃើញ​យើង​ថា​ មិន​បាន​។ តែដែលខ្ញុំចោទ​សំខាន់​គឺ​ថា ខ្លាចអ៊ីយ៉ូដហ្នឹង​វា បាត់​បង់​គុណ​ភាពធ្វើ​ឲ្យ​ការលាយ​ទៅវាបាត់​ (កម្រិតសារធាតុអ៊ីយ៉ូដ)។ ហើយកត្តាទី២ គឺ​អ្នក​ធ្វើ​ហ្នឹង​គាត់​មិន​សូវ​យក​ចិត្ត​ទុក​ដាក់​ផង​ក៏មិនដឹង​។»

ឯកសារ​ស្រាវជ្រាវ​របស់​អង្គការ​យូនីសេហ្វ​ដដែល​បញ្ជាក់​យ៉ាងច្បាស់​ទៀតថា​ បញ្ហា​ស្ថិតនៅ​ត្រង់​ផ្នែក​ផលិតកម្ម​ និង​ផ្នែក​អាជ្ញាធរ​។ ​ផ្នែក​ផលិតកម្មគឺ​ សំដៅ​ទៅលើ​ការអនុវត្ត​របស់​សមាគម​អ្នក​ផលិត​អំបិល​កែប​ និងកំពត ​(SPCKK)ក្រុមសិប្បករ​ស្ងោរ​អំបិល​ និង​អ្នកវេចខ្ចប់។​ ចំណែក​ឯផ្នែក​អាជ្ញាធរ​វិញ ​គឺ «ការ​បរាជ័យ» ​ក្នុង​ការធានា​យ៉ាងណា​ឲ្យ​ក្រុម​ផលិតករ​គោរព​ទៅ​តាម​ច្បាប់។

កម្មវិធី​ស្តីអំពី​ការ​លាយ​បញ្ចូល​សារធាតុ​អ៊ីយ៉ូដ​ក្នុងអំបិល​នៅកម្ពុជា​ចាប់​ផ្តើម​ឡើង​តាំងពី​អំឡុង​ឆ្នាំ ១៩៩០​ ដែល​យោងតាម​ការ​សិក្សា​ស្រាវ​ជ្រាវ​មួយ​នៅ​ពេលនោះ​គេ​រក​ឃើញ​ថា ​កុមារកម្ពុជា​ ១​ នៅ​ក្នុងចំណោម៥​នាក់​ ​មាន​ជំងឺ​ពកក។​ រហូត​មក​ទល់​នឹងឆ្នាំ​ ២០១០ តាមរយៈ​កម្មវិធីដឹកនាំ​ដោយ​រាជរដ្ឋា​ភិបាល​កម្ពុជា កម្ពុជា​បានទទួល​ជោគជ័យដែលធ្វើឲ្យគេជឿថា​ កង្វះ​ជាតិ​អ៊ីយ៉ូដ​លែង​ជាបញ្ហាទៀត​ហើយ។​ ដូចនេះ​ អង្គការ​យូនីសេហ្វ ក៏បាន​បញ្ឈប់​ការផ្តល់​ជំនួយលើ​សារធាតុអ៊ីយ៉ូដ​មកកម្ពុជាក្នុងឆ្នាំ ២០១០។

រហូតដល់ឆ្នាំ ២០១១ ​តម្លៃ​របស់​សារធាតុអ៊ីយ៉ូដ​កើនឡើង​ ៣ដង​ ក្រោយ​ពីគ្រោះ​ថ្នាក់​នៃ​បន្ទុះ​នុយក្លេអ៊ែរ​ នៅឯ​ខេត្ត​ហ្វូគូស៊ីម៉ា​ ​ប្រទេសជប៉ុន​។ ពេលនោះ​ គេឃើញថា​ក្រុមអ្នកផលិត ក៏​បញ្ឈប់​ការ​ទិញ​ចូល​នៃសារធាតុ​អ៊ីយ៉ូដ​ ឯក្រុមអាជ្ញាធរ​ក៏ពុំមាន​វិធាន​ការ​ណាមួយ​ដើម្បី​ធានា​ថា​ ការ​លាយ​បញ្ចូល​សារធាតុ​អ៊ីយ៉ូដ​នៅក្នុង​អំបិលនៅតែ​ត្រូវ​បាន​គេបន្ត​អនុវត្តដដែល។ ជា​លទ្ធផល​ បញ្ហា​សុខភាព​សាធារណៈ​នេះ​នៅ​តែបន្ត​កើតឡើងវិញ​ដល់​សព្វថ្ងៃ​ និងមិន​ត្រូវបាន​គេចាប់​អារម្មណ៍​ឡើយ។​

បច្ចុប្បន្ន អង្គការយូនីសេហ្វ បន្ត​សហការ​ជាមួយនឹងអនុគណៈកម្មការ​ជាតិលុប​បំបាត់​បញ្ហា កង្វះ​ជាតិ​អ៊ីយ៉ូដ​ នៃក្រសួង​ផែនការ​ ដើម្បី​បង្កើត​ប្រព័ន្ធ​ស្តង់ដា​ថ្មីមួយ​ដើម្បីគ្រប់គ្រង​ទៅលើក្រុម​អ្នក​ផលិត​អំបិល។​ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ គម្រោងថ្មីនេះត្រូវបានគេរំពឹងថា នឹងបន្តការអនុវត្ត​បន្ថែម​ប្រមាណ​ ២ឆ្នាំទៀតដើម្បីទទួល​បានជោគជ័យ។

លោក វែន គាហាក់ ប្រធាននៃអនុគណៈកម្មការជាតិ​លុបបំបាត់បញ្ហាកង្វះជាតិអ៊ីយ៉ូត បាន​ឲ្យដឹង​ថា ប្រព័ន្ធ​អាជ្ញាបណ្ណថ្មីសម្រាប់ផលិតករអំបិល គឺជា​ការដាក់កម្រិត​តឹងរ៉ឹងថ្មីមួយដែល​ស្របតាមវិធាន​ការ​ច្បាប់គ្រប់គ្រង​ទៅលើសារធាតុអ៊ីយ៉ូដ​ក្នុងអំបិល។

«នៅពេលដែល​ផលិតករអំបិល​សុំ License សុំប្រកាស​បើក​សិប្បកម្ម​គាត់ គាត់​ត្រូវ​មាន​លក្ខខណ្ឌ​ថាគាត់ត្រូវ​មាន​ម៉ាស៊ីន​ គាត់​ត្រូវ​មាន​ម្សៅ​អ៊ីយ៉ូដ​ គាត់​ត្រូវ​មាន​ស្លាក​សញ្ញា​ផ្ទាល់​ខ្លួន​របស់​គាត់​ គាត់​ត្រូវមានអំបិល​ដែលមាន​គុណភាពសមស្រប​ បាន​ក្រសួង​ព្រម​ចេញ License ឲ្យគាត់ process (បើកដំណើរការ)។​ មានន័យ​ថា​អាហ្នឹង​ជា​ផ្នែក​ច្បាប់​មួយ​ដែលក្រសួង​ត្រូវ​ចង​។​»​

កង្វះ​វិធាន​ការ​ក្នុង​ការ​ដាក់​កំហិត​តាម​ផ្លូវច្បាប់​ ដើម្បី​ជំរុញ​ឲ្យមាន​ការគោរព​ និងអនុលោមតាម គឺ​ជាផ្នែកមួយនៃបញ្ហាកន្លងមក​ ក៏ប៉ុន្តែលោក វែន គាហាក់ ពុំបាន​អត្ថា​ធិប្បាយ​អំពី​កង្វះ​វិធានការដឹកនាំ​ដោយភ្នាក់ងារ​រាជរដ្ឋាភិបាលដើម្បីអនុវត្តទៅ​តាម​ក្រឹត្យក្រម​នៃច្បាប់កន្លងមកនោះទេ។ ​

ទោះជា​មាន​ការរកឃើញ​នូវកញ្ចប់​អំបិល​មួយ​ចំនួន​ពុំ​មាន​សារធាតុ​អ៊ីយ៉ូដ​ និងរក​ឃើញ​ឈ្មោះ​ស្លាក​សញ្ញា​ដែលក្លែងបន្លំដាក់ស្លាកថាមានសារធាតុអ៊ីយ៉ូត នៅ​តាម​ទីផ្សារ​ក៏​ដោយលោក វែន គា​ហាក់ បញ្ជាក់​បន្ថែម​ថា កន្លង​មកគេ​ពុំ​ឃើញ​មាន​ផលិតករ​ណាម្នាក់ជាប់​ទោសទណ្ឌ​តាមវិធាន​ការ​ច្បាប់​ សូម្បី​តែ​មួយ​ករណី​នោះ​ឡើយ។

សព្វថ្ងៃ​ ​បញ្ហា​ដែល​នៅ​តែ​ចោទ​ឡើង​នោះ​គឺថា គ្រប់​កញ្ចប់​អំបិលដែលដាក់លក់នៅលើទីផ្សារ សុទ្ធ​តែមានស្លាកសញ្ញាបញ្ជាក់ថាជាអំបិលអ៊ីយ៉ូដ​ត្រឹមត្រូវ បើទោះ​ជា​គេ​រកឃើញ​មិនមាន​កម្រិត​ត្រឹមត្រូវ​ ឬរកឃើញថាគ្មានសារធាតុអ៊ីយ៉ូដ​ក៏ដោយ។ ដើម្បី​ដោះស្រាយបញ្ហានេះ ក្រុម​ការងារ​នៃ​ក្រសួង​ផែនការ​បានធ្វើតេស្តទៅលើគ្រប់ស្លាកសញ្ញា ឬម៉ាកនៃអំបិល។ ផែនការ​ផ្សេងៗ​ទៀតគឺ​ការផ្សព្វ​ផ្សាយតាមរយៈប្រព័ន្ធសារព័ត៌មាន អំពី​ស្លាកសញ្ញា​ទាំង​ឡាយ​ដែល​អ្នកទិញគួរទុក​ចិត្ត​។

អ្នកជំនាញបញ្ជាក់ទៀតថា ការ​លុប​បំបាត់​កង្វះ​សារធាតុ​អ៊ីយ៉ូដ​គឺជា​ បញ្ហា​ដែលងាយ​នឹង​ចៀសផុត ប្រសិន​បើមានការ​គ្រប់គ្រង​តឹងរ៉ឹង​ទៅលើផលិតផល​អំបិល ​ដែល​មានដាក់លក់​នៅ​លើ​ទីផ្សារ​ទាំង​អស់៕

XS
SM
MD
LG