សម្រាប់កញ្ញា Kristin Clay និស្សិតអាមេរិកដើមកំណើតកាណាដា ការចំណាយលើការសិក្សាគឺជាកត្តាចម្បង ក្នុងការធ្វើសេចក្តីសម្រេចចិត្តថា តើគួរតែបន្តការសិក្សាថ្នាក់បរិញ្ញាបត្រជាន់ខ្ពស់នៅទីណា។
នាងបានជ្រើសរើសយកសាកលវិទ្យាល័យ Aalborg University នៅប្រទេសដាណឺម៉ាក ជាជាងសាកលវិទ្យាល័យ Palm Beach Atlantic University នៅរដ្ឋ Florida សហរដ្ឋអាមេរិក ដើម្បីបន្តការសិក្សាផ្នែកវប្បធម៌ ទំនាក់ទំនងសារគមនាគម៍ និងសាកលភាវូបនីយកម្ម ដោយសារតែការចំណាយលើការសិក្សានៅប្រទេសដាណឺម៉ាក មានតម្លៃសមរម្យជាង។
កញ្ញា Kristin Clay បានប្រាប់ VOA ថា៖ «ខ្ញុំយល់ថា ខ្ញុំមិនមានលទ្ធភាពបង់ថ្លៃសិក្សានៅសហរដ្ឋអាមេរិកទេ»។ នាងបានបន្ថែមថា នាងចំណាយត្រឹមតែ៣០០០ដុល្លារក្នុងមួយឆមាសតែប៉ុណ្ណោះ សម្រាប់ការសិក្សារបស់នាងនៅប្រទេសដាណឺម៉ាក។
ជាមធ្យម ថ្លៃសិក្សា និងចំណាយផ្សេងៗទៀតនៅមហាវិទ្យាល័យ ឬសាកលវិទ្យាល័យអាមេរិក មានចំនួនប្រហែល២៥,០០០ដុល្លារ ក្នុងរយៈពេលមួយឆ្នាំ។ រីឯការចំណាយនៅតាមមហាវិទ្យាល័យឯកជនដែលល្បីល្បាញនៅអាមេរិកវិញ គឺមានចំនួនលើសពី៧០,០០០ដុល្លារ ក្នុងមួយឆ្នាំឯណោះ។ ក៏ប៉ុន្តែ សញ្ញាបត្រដែលទទួលបានពីមហាវិទ្យាល័យឯកជនទាំងនេះ អាចអនុញ្ញាតឲ្យនិស្សិតមានឱកាសការងារល្អ និងទទួលបានប្រាក់ចំណូលកើនឡើងពីមួយឆ្នាំទៅមួយឆ្នាំ។
សូមចុចមើលវីដេអូនៅខាងក្រោម៖
ក្នុងឆ្នាំ២០១៨ វិស័យអប់រំថ្នាក់ឧត្តមសិក្សានិងក្រោយឧត្តមសិក្សារបស់អាមេរិក កំពុងប្រឈមនឹងការប្រកួតប្រជែងពីបណ្តាប្រទេសដទៃទៀត ដែលផ្តល់ការអប់រំក្នុងតម្លៃសមរម្យជាង ហើយរួមទាំងមានការសម្រួលផ្នែកអន្តោប្រវេសន៍ និងបញ្ហាផ្សេងៗដល់និស្សិតអន្តរជាតិទៀតផង។
ចំនួននិស្សិតអន្តរជាតិ ដែលបានចុះឈ្មោះចូលរៀននៅតាមសាកលវិទ្យាល័យរបស់អាមេរិក បានថយចុះក្នុងរយៈពេលពីរឆ្នាំកន្លងទៅនេះ។ តែគេឃើញ ចំនួននិស្សិតអន្តរជាតិបានកើនឡើងនៅតាមសាកលវិទ្យាល័យនានានៅចក្រភពអង់គ្លេស អូស្ត្រាលី នូវែលសេឡង់ និងកាណាដា។ នេះបើយោងតាមរបាយការណ៍ប្រចាំឆ្នាំស្តីពីការអប់រំថ្នាក់ឧត្តមសិក្សានិងក្រោយឧត្តមសិក្សានៅសហរដ្ឋអាមេរិករបស់វិទ្យាស្ថានដើម្បីការអប់រំអន្តរជាតិ។
អ្នកស្រី Esther Brimmer នាយិកាប្រតិបត្តិនៃវិទ្យាស្ថាន NAFSA បានឲ្យដឹងថា មហាវិទ្យាល័យ និងសាកលវិទ្យាល័យនានានៅទូទាំងសហរដ្ឋអាមេរិក ត្រូវតែយកចិត្តទុកដាក់លើការចំណាយខ្ពស់លើការសិក្សាថ្នាក់ឧត្តមសិក្សានិងក្រោយឧត្តមសិក្សារបស់និស្សិត រួមទាំងនិស្សិតអាមេរិក និងនិស្សិតអន្តរជាតិ។
អ្នកស្រីបានថ្លែងថា៖ «សំណួរសំខាន់ជាងនេះគឺថា តើសហរដ្ឋអាមេរិកនឹងធ្វើយ៉ាងណា ដើម្បីឲ្យការចំណាយលើការសិក្សារបស់និស្សិតគ្រប់រូប ទាំងនិស្សិតអាមេរិក និងនិស្សិតអន្តរជាតិ រួមទាំងអ្នកស្រាវជ្រាវផងនោះ មានតម្លៃសមរម្យ»។
អ្នកស្រីបានបន្ថែមទៀតថា៖ «វាសំខាន់ណាស់ ដែលយើងទាំងអស់គ្នា ត្រូវបន្តកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់យើងក្នុងប្រទេស ដើម្បីជួយសម្រួលដល់ការចំណាយលើការសិក្សា ជួយពង្រឹងដល់ឱកាសទទួលបានការសិក្សាជាន់ខ្ពស់បន្ថែមទៀត និងជួយស្វែងរកដំណោះស្រាយបន្ថែមទៀត ដើម្បីឲ្យនិស្សិតអាចមានលទ្ធភាពបង់ថ្លៃសិក្សាជាន់ខ្ពស់នេះបាន»។
យោងតាមក្រសួងការបរទេស សហរដ្ឋអាមេរិកនៅតែជាប្រទេសនាំមុខគេ ក្នុងពិភពលោក ដែលមានចំនួនសិស្សនិស្សិតជាង១លាននាក់ មកសិក្សានៅសហរដ្ឋអាមេរិក ជារៀងរាល់ឆ្នាំ ហើយជាលទ្ធផលបាននាំមកនូវចំណូលជាទឹកប្រាក់ប្រមាណ៤២ពាន់លានដុល្លារ និងបង្កើតការងារចំនួន៤៥០,០០០ ដល់សេដ្ឋកិច្ចអាមេរិក។
ការបន្តការសិក្សានៅបរទេស
ក៏ប៉ុន្តែ ការចំណាយលើការសិក្សាថ្នាក់ឧត្តមសិក្សានិងក្រោយឧត្តមសិក្សានៅអាមេរិក មានតម្លៃខ្ពស់ជាប្រទេសផ្សេងៗទៀត ដែលកំពុងប្រកួតប្រជែងជាមួយនឹងសហរដ្ឋអាមេរិក។
នៅប្រទេសហូឡង់ អាស្រ័យតាមស្ថាប័នអប់រំនីមួយៗ ការចំណាយលើការសិក្សាប្រចាំឆ្នាំ សម្រាប់កម្មវិធីសិក្សាយកសញ្ញាបត្រមានតម្លៃជាទឹកប្រាក់ប្រមាណ ១,៩០០ អឺរូ សម្រាប់និស្សិតនៅក្នុងសហភាពអឺរ៉ុប និងប្រមាណ៦,០០០អឺរូ សម្រាប់និស្សិតអន្តរជាតិតែប៉ុណ្ណោះ។ នេះបើយោងតាមគេហទំព័រ topuniversities.com។
បន្ថែមលើនេះ ប្រាក់ឧបត្ថម្ភក៏ត្រូវបានបង្កើតឡើងសម្រាប់និស្សិតអន្តរជាតិ ដែលមិនមែនជាពលរដ្ឋរបស់សហភាពអឺរ៉ុបផងដែរ។ សាកលវិទ្យាល័យ University of Amsterdam ផ្តល់អាហារូបករណ៍ដល់និស្សិត «ពូកែ» ជាទឹកប្រាក់ចំនួន២៥,០០០អឺរូ ដែលទូទាត់លើថ្លៃសិក្សា ការចំណាយផ្សេងៗ និងរួមទាំងថ្លៃស្នាក់នៅទៀតផង។ «និស្សិតនឹងត្រូវជ្រើសរើសសម្រាប់កម្មវិធីអាហារូបករណ៍នេះ ដោយផ្អែកលើប្រវត្តិសិក្សាល្អបំផុត គម្រោងក្រោយការបញ្ចប់ការសិក្សា និងភាពពាក់ព័ន្ធគ្នារវាងការសិក្សានិងឱកាសការងារនាពេលអនាគតរបស់និស្សិតនោះ»។
នៅប្រទេសអាល្លឺម៉ង់វិញ និស្សិតដែលមិនមែនជាពលរដ្ឋរបស់សហភាពអឺរ៉ុប ចំណាយលើថ្លៃសិក្សាត្រឹមតែ ៣,៥០០ដុល្លារប៉ុណ្ណោះក្នុងមួយឆ្នាំ។
បន្ថែមលើថ្លៃសិក្សាសមរម្យ មហាវិទ្យាល័យនានានៅប្រទេសអាល្លឺម៉ង់ និងបណ្តាប្រទេសផ្សេងៗទៀត ដូចជាប្រទេសស៊ុយអ៊ែត ដាណឺម៉ាក និងហូឡង់ បានបង្កើតកម្មវិធីសិក្សាផ្សេងៗដែលបង្រៀនជាភាសាអង់គ្លេស។ រីឯនៅប្រទេសកាដាណាវិញ ការសម្រួលផ្នែកអន្តោប្រវេសន៍មានលក្ខណៈងាយស្រួល និងមិនសូវតឹងរ៉ឹងដូចនៅសហរដ្ឋអាមេរិកទេ។
លោក Akshay Chaturvedi ស្ថាបនិក និងប្រធាននៃអង្គការ Leverage ប្រចាំប្រទេសឥណ្ឌាដែលជួយនិស្សិតឥណ្ឌាបន្តការសិក្សានៅបរទេស បានលើកឡើងថា៖ «នៅអាល្លឺម៉ង់ ថ្លៃសិក្សាមានតម្លៃទាបខ្លាំង គឺទាបជាងនៅប្រទេសឥណ្ឌាទៅទៀត»។
អង្គការ Leverage បានជួយដល់និស្សិតឥណ្ឌាជាង១,៥០០នាក់ ឲ្យបានបន្តការសិក្សាថ្នាក់ឧត្តមសិក្សានិងក្រោយឧត្តមសិក្សានៅសាកលវិទ្យាល័យដែលនៅក្រៅប្រទេស។ លោក Chaturvedi បានកត់សម្គាល់ថា ក្នុងរយៈពេល១០ឆ្នាំចុងក្រោយនេះ ខុសពីសហរដ្ឋអាមេរិក កម្មវិធីសិក្សាថ្នាក់ឧត្តមសិក្សានិងក្រោយឧត្តមសិក្សានៅអឺរ៉ុប និងចិន បានបង្កើនកម្មវិធីសិក្សាផ្នែកទីផ្សារដល់និស្សិត ដោយមិនចាំបាច់តម្រូវឲ្យមានបទពិសោធន៍ការងារ។
និស្សិតត្រូវការបទពិសោធន៍ការងារ ដើម្បីអាចដាក់ពាក្យចូលរៀនកម្មវិធីសិក្សាថ្នាក់អនុបណ្ឌិត ផ្នែករដ្ឋបាលពាណិជ្ជកម្ម ដែលមានលក្ខណៈជាក់លាក់ និងពាក់ព័ន្ធនឹងវិស័យពាណិជ្ជកម្មអាមេរិក ហើយនិស្សិតអន្តរជាតិភាគច្រើន មិនធ្លាប់មានឱកាសធ្វើការងារក្នុងក្រុមហ៊ុនអាមេរិក មុនពេលពួកគេទៅសិក្សានៅសហរដ្ឋអាមេរិកទេ។
លោក Chaturvedi បាននិយាយថា៖ «ក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយនេះ សហភាពអឺរ៉ុប បានបង្កើតឱកាសសិក្សាផ្នែកពាណិជ្ជកម្មដល់និស្សិតមកពីប្រទេសចិន និងឥណ្ឌា ដែលមិនតម្រូវឲ្យមានបទពិសោធន៍ការងារទេ»។
ប្រទេសចិនបានក្លាយជាដៃគូប្រកួតប្រជែងដ៏ខ្លាំងមួយរបស់អាមេរិក ក្នុងការផ្តល់កម្មវិធីសិក្សាថ្នាក់ឧត្តមសិក្សានិងក្រោយឧត្តមសិក្សា។
Kashish Yadav ធ្លាប់ធ្វើការនៅហាងលក់ទំនិញបោះដុំ Costco មុននឹងនាងបន្តការសិក្សាថ្នាក់អនុបណ្ឌិតផ្នែករដ្ឋបាលពាណិជ្ជកម្ម នៅមហាវិទ្យាល័យ China Europe International Business School (CEIBS) នៅទីក្រុងសៀងហៃ ប្រទេសចិន។
នាងនិយាយថា៖ «ខ្ញុំបានដាក់ពាក្យបន្តការសិក្សានៅមហាវិទ្យាល័យនានានៅទ្វីបអាស៊ី នៅទ្វីបអឺរ៉ុប និងមហាវិទ្យាល័យពីរទៀត មួយនៅសហរដ្ឋអាមេរិក និងមួយទៀតនៅកាដាណា»។
នាងបន្ថែមថា៖ «ការសិក្សានៅមហាវិទ្យាល័យរបស់ប្រទេសចិន មានតម្លៃថោកជាង ហើយមួយទៀត ខ្ញុំចង់ធ្វើការនៅក្នុងវិស័យជួញដូរទំនិញ ហើយប្រទេសចិនកំពុងតែសិក្សាអំពីបច្ចេកវិទ្យាថ្មីក្នុងវិស័យនេះស្រាប់» ដែលបច្ចេកវិទ្យាថ្មីនេះ មិនទាន់មាននៅឡើយទេនៅសហរដ្ឋអាមេរិក។
ការចុះឈ្មោះរបស់និស្សិតអន្តរជាតិមានចំនួនកើនឡើងនៅក្នុងប្រទេសចិន ក្នុងរយៈពេលមួយទសវត្សរ៍កន្លងទៅនេះ។ កាលពីឆ្នាំ២០០៨ ប្រទេសចិនបានកំណត់គោលដៅមួយថា នឹងទទួលយកនិស្សិតអន្តរជាតិចំនួន៥សែននាក់ គិតរហូតដល់ឆ្នាំ២០២០។ ហើយជាក់ស្តែង ចិនបានសម្រេចគោលដៅនេះ បីឆ្នាំមុនពេលកំណត់។ នេះបើយោងតាមវិទ្យាស្ថាន NAFSA។
ការព្រួយបារម្ភពីច្បាប់អន្តោប្រវេសន៍អាមេរិក
មូលហេតុផ្សេងទៀត ដែល Yadav សម្រេចចិត្តបន្តការសិក្សាបរិញ្ញាបត្រជាន់ខ្ពស់នៅប្រទេសចិន គឺដោយសារតែ «ភាពមិនប្រាកដប្រជា» នៃច្បាប់ទិដ្ឋាការ និងវោហាសព្ទប្រឆាំងនឹងជនអន្តោប្រវេសន៍របស់អាមេរិក។
អ្នកជំនាញក្នុងវិស័យអប់រំ បានឲ្យដឹងថា បទបញ្ជារបស់លោកប្រធានាធិបតី ដូណាល់ ត្រាំ (Donald Trump) ក្នុងការមិនផ្តល់ទិដ្ឋាការដល់ប្រទេសចំនួន៧ ក្នុងនោះប្រទេស៥គឺជាប្រទេសកាន់សាសនាឥស្លាម បានបង្កជាបញ្ហាប្រឈមដល់និស្សិតអន្តរជាតិ។
អ្នកស្រី Brimmer បានលើកឡើងថា៖ «សម្រាប់និស្សិតដែលបានចុះឈ្មោះចូលរៀននៅសហរដ្ឋអាមេរិក នៅពេលដែលបទបញ្ជាមិនផ្តល់ទិដ្ឋាការដល់ប្រទេសមួយចំនួន ត្រូវបានប្រកាស ពួកគេខ្លះគឺកំពុងនៅក្រៅសហរដ្ឋអាមេរិក ហើយពួកគេព្រួយបារម្ភថា ពួកគេប្រហែលជាមិនអាចវិលត្រឡប់ទៅសហរដ្ឋអាមេរិកបានវិញទេ»។
យោងតាមវិទ្យស្ថាន NAFSA ក្នុងអំឡុងពេលវិស្សមកាលរដូវក្តៅ និស្សិតអន្តរជាតិជាច្រើននាក់សម្រេចចិត្តនៅសហរដ្ឋអាមេរិក ដោយមិនធ្វើដំណើរទៅលេងប្រទេសកំណើតរបស់ពួកគេទេ ដោយសារតែពួកគេភ័យខ្លាចថា មិនអាចវិលត្រឡប់មកសហរដ្ឋអាមេរិកវិញបាន។
ស្របពេលជាមួយគ្នានោះ វោហាសព្ទប្រឆាំងនឹងជនអន្តោប្រវេសន៍ ក៏បានជំរុញឲ្យនិស្សិតដែលមានបំណងបន្តការសិក្សានៅសហរដ្ឋអាមេរិក សម្រេចចិត្តទៅសិក្សានៅប្រទេសផ្សេងវិញ។
អ្នកស្រី Brimmer នៃ NAFSA បានលើកឡើងថា៖ «និស្សិត និងអ្នកស្រាវជ្រាវអន្តរជាតិជាច្រើននាក់ អាចមានការព្រួយបារម្ភដោយសារតែបញ្ហាទាំងនេះ ដូចជាបញ្ហាទិដ្ឋាការ វោហាសព្ទ និងបរិបទនយោបាយក្នុងអំឡុងពេលប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយនេះ ដែលមានលក្ខណៈតឹងរ៉ឹងនឹងពលរដ្ឋមកពីប្រទេសផ្សេងៗនៅសហរដ្ឋអាមេរិក។ ការណ៍នេះអាចបង្កើតជាបរិយាកាសអវិជ្ជមានខ្លាំង»។
រីឯលោក Chaturvedi នៃអង្គការ Leverage ក៏បានឲ្យដឹងថា និស្សិតជាច្រើននាក់ដែលអង្គការរបស់លោកបានជួយ និងដែលមិនរងផលប៉ះពាល់ដោយសារតែបទបញ្ជារបស់លោក ត្រាំ នៅតែមានភាពស្ទាក់ស្ទើរ ដោយសារតែការត្រួតពិនិត្យលើនិស្សិតបរទេស ទិដ្ឋាការសិស្ស និងទិដ្ឋាការការងារ ដែលរដ្ឋបាលលោក ត្រាំ បានស្នើឡើង។
លោកថា៖ «ផ្នត់គំនិតបែបនេះ ដែលត្រូវបានបង្កើតឡើង [ដោយលោក ត្រាំ] បង្កភាពចប្រូកច្របល់គួរសម»។
លោកបានបន្ថែមថា៖ «ផ្នត់គំនិតនេះ គឺបង្ហាញឲ្យឃើញថា លោក [ត្រាំ] ប្រឆាំងនឹងពលរដ្ឋឡាទីន ឥណ្ឌា និងពលរដ្ឋអាស៊ី។ ហើយហេតុការណ៍បាញ់ប្រហារ បានបណ្តាលឲ្យមនុស្សជាច្រើន មានការព្រួយបារម្ភ។ បើទោះបីជាតួលេខបង្ហាញថានៅទាបក៏ដោយ ក៏ហេតុការណ៍បាញ់ប្រហារនៅតាមសាលារៀននៅអាមេរិក ត្រូវបានផ្សព្វផ្សាយយ៉ាងឆាប់រហ័សនិងយ៉ាងទូលំទូលាយដល់សហគមន៍អន្តរជាតិ»។
ទោះជាយ៉ាងណាក្តី វិទ្យាស្ថានអប់រំ និងសាកលវិទ្យាល័យអាមេរិក កំពុងខិតខំស្វែងរកដំណោះស្រាយទប់ទល់នឹងបញ្ហាខ្លះៗទាំងនេះ ដែលអាចបណ្តាលឲ្យនិស្សិតជ្រើសយកជម្រើសផ្សេង។
អ្នកស្រី Brimmer បានលើកឡើងថា៖ «យើងគួរតែកត់សម្គាល់ពីកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងជាក់ស្តែងរបស់មនុស្សជាច្រើននៅទូទាំងសហរដ្ឋអាមេរិក ក្នុងការស្វាគមន៍និស្សិត និងអ្នកស្រាវជ្រាវអន្តរជាតិ ដែលក្នុងនោះរួមមាន អ្នកដែលបំពេញការងារនៅតាមមហាវិទ្យាល័យនិងសាកលវិទ្យាល័យនានា រួមទាំងសហគមន៍តាមមូលដ្ឋាន ដែលផ្តល់តម្លៃដល់ការស្វាគមន៍ដល់ពលរដ្ឋដែលមកពីជុំវិញពិភពលោក ចូលក្នុងសហគមន៍របស់ពួកគេ និងអ្នកដែលទទួលយកនិស្សិតនិងអ្នកស្រាវជ្រាវអន្តរជាតិ ឲ្យរស់នៅជាមួយពួកគេ»។
បើទោះបីជានិស្សិតខ្លះមានការស្ទាក់ស្ទើរក្នុងការមកសិក្សានៅសហរដ្ឋអាមេរិក ដោយសារតែវោហាសព្ទនយោបាយប្រឆាំងនឹងជនអន្តោប្រវេសន្ត៍ក៏ដោយ ក៏និស្សិតដ៏ទៃខ្លះទៀតនៅតែចង់មកសិក្សានៅសហរដ្ឋអាមេរិក។
លោក Santiago Lopez Alvarez បានជ្រើសរើសយកសាកលវិទ្យាល័យ Rice University នៅរដ្ឋ Texas ដើម្បីបន្តការសិក្សាថ្នាក់ក្រោយឧត្តមសិក្សា តាមរយៈកម្មវិធីអាហារូបករណ៍ Fulbright ដោយសារតែសាកលវិទ្យាល័យនេះបានទាក់ទងមកលោកផ្ទាល់។ លោកថា បើសិនជាសាកលវិទ្យាល័យមិនទាក់ទងមកលោកដោយផ្ទាល់ទេ នោះលោកនឹងមិនពិចារណាកម្មវិធីសិក្សាថ្នាក់ក្រោយឧត្តមសិក្សានៅរដ្ឋ Texas នេះទេ។
លោកបានប្រាប់ VOA នៅក្នុងសប្តាហ៍បើកកម្មវិធីសិក្សានៅសាកលវិទ្យាល័យ Rice University ថា៖ «ខ្ញុំមានការស្ទាក់ស្ទើរខ្លាំងមែនទេ។ ដំបូងឡើយ ខ្ញុំបានគិតថា ពលរដ្ឋនៅរដ្ឋនោះ ច្បាស់ជាមានកាំភ្លើងជាប់ខ្លួន ហើយរដ្ឋ Texas នេះ គឺជារដ្ឋដែលអភិរក្សនិយម។ ក៏ប៉ុន្តែ ខ្ញុំក៏គិតថា វាល្អប្រសើរដែលខ្ញុំបានមកសិក្សានៅទីនេះ ដោយសារតែនៅក្នុងជីវិតមនុស្សយើង ការរើសអើង និងការប្រកាន់ពូជសាសន៍ មិនត្រូវបានគេទទួលស្គាល់រហូតនោះទេ»។
លោក Santiago Lopez Alvarez បានចាត់ទុកទីក្រុង Houston ថា ជាទីកន្លែងដែលពោរពេញដោយមនុស្សរួសរាយរាក់ទាក់ និងស្វាគមន៍៕
ប្រែសម្រួលដោយ ទែន សុខស្រីនិត
