ខណៈការបោះឆ្នោតក្រុមប្រឹក្សាឃុំសង្កាត់ចូលមកដល់នាថ្ងៃអាទិត្យខាងមុខនេះ រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងមហាផ្ទៃ លោក ស ខេង បានជំរុញឱ្យមន្រ្តីនិងអាជ្ញាធរតាមមូលដ្ឋានបម្រើសេវាដល់ប្រជាពលរដ្ឋ ដោយមិនមានការរើសអើងនិន្នាការនយោបាយ។
គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាគ្រប់គ្រងមេឃុំចៅសង្កាត់នៅទូទាំងប្រទេស ក្រោយការរំលាយគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ កាលពីឆ្នាំ២០១៧ ដែលគណបក្សប្រឆាំងមួយនេះទទួលបានសំឡេងគាំទ្រប្រមាណ៤៣% និងទទួលបានតំណែងមេឃុំចៅសង្កាត់ ប្រមាណ៥០០។ ប៉ុន្តែតំណែងទាំងនេះត្រូវបានបែងចែកឱ្យគណបក្សកាន់អំណាច ក្រោយបក្សប្រឆាំងត្រូវបានរំលាយដោយតុលាការកំពូល។
នៅក្នុងវីដេអូឃ្លីបមួយបង្ហោះលើទំព័រហ្វេសប៊ុកផ្លូវការរបស់លោក ស ខេង កាលពីថ្ងៃចន្ទ ទី៣០ ខែឧសភា ស្តីពីការសំណេះសំណាលជាមួយសកម្មជន បេក្ខជន និងសមាជិកគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា អំឡុងពេលយុទ្ធនាការឃោសនាបោះឆ្នោតក្រុមប្រឹក្សាឃុំសង្កាត់ នៅក្នុងស្រុកគាស់ក្រឡ ខេត្តបាត់ដំបង លោក ស ខេង បានថ្លែងថា ប្រជាពលរដ្ឋដែលទៅបោះឆ្នោត បើទោះមកពីគណបក្សណាក៏ដោយ សុទ្ធតែជាប្រជាពលរដ្ឋ ដែលអាជ្ញាធរមូលដ្ឋានត្រូវបម្រើសេវាដល់ពួកគាត់ ដោយមិនមានការរើសអើង។
លោកបញ្ជាក់ថា៖ «យើងបង្វែរសិទ្ធិអំណាចនៃការចង្អុលតែងតាំងនេះ ដែលពីមុនមកមិនមែនប្រជាពលរដ្ឋជាអ្នកចង្អុលតែងតាំងនោះទេ គឺថ្នាក់រដ្ឋបាលថ្នាក់លើទេ គេតែងតាំង។ អ៊ីចឹង ពួកគាត់ត្រូវតែគោរពថ្នាក់លើហ្នឹង ហើយទៅធ្វើគណនេយ្យភាពដឹងគុណ ដឹងអីថ្នាក់លើហ្នឹង។ ប៉ុន្តែឥឡូវនេះគឺ ប្រជាពលរដ្ឋអ្នកបោះឆ្នោត។ អ៊ីចឹងយើងត្រូវដឹងគុណប្រជាពលរដ្ឋ។ ហើយមិនមែនតែប្រជាពលរដ្ឋរបស់គណបក្ស ដែលជាសមាជិកគណបក្សប្រជាជនទេគឺ ទាំងអស់គ្នា»។
លោក ស ខេង ដែលជាអនុប្រធានគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាផងដែរ បន្តថា បើទោះបីពលរដ្ឋខ្លះបោះឆ្នោតឱ្យគណបក្សដទៃ ដែលមិនមែនជាគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ពលរដ្ឋទាំងនោះ គឺបានបំពេញកាតព្វកិច្ចក្នុងការចូលរួមក្នុងការបោះឆ្នោត ដែលអាចបញ្ជាក់បានថា ពួកគេគាំទ្រការបោះឆ្នោត ហើយការបោះឆ្នោតមានលក្ខណៈប្រជាធិបតេយ្យពេញលេញ។
កាលពីពេលកន្លងទៅ មន្រ្តីគណបក្សនយោបាយ និងអង្គការសង្គមស៊ីវិលមួយចំនួនបានលើកឡើងអំពីការគំរាម និងព្រមានពីអាជ្ញាធរមូលដ្ឋានទៅលើប្រជាពលរដ្ឋ ដែលមិនបានបោះឆ្នោតឱ្យគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា និងគាំទ្រគណបក្សប្រឆាំងដូចជា ការគំរាមដកប័ណ្ណក្រីក្រ និងការមិនផ្តល់សេវារដ្ឋបាលផ្សេងៗជាដើម។
មន្រ្តីសម្របសម្រួលជាន់ខ្ពស់នៃអង្គការខុមហ្វ្រែលលោក កន សាវាង្ស បង្ហាញការពេញចិត្តចំពោះការលើកឡើងរបស់រដ្ឋមន្រ្តីមហាផ្ទៃលោក ស ខេង។ យ៉ាងណាក្តី លោកបាននិយាយថា មានការអនុវត្តច្បាប់ដោយលម្អៀងទៅរកបក្សពួក ឬគណបក្សនយោបាយពីសំណាក់មន្រ្តីនិងអាជ្ញាធរមូលដ្ឋាន។
លោកថ្លែងថា៖ «ពេលខ្លះគាត់ធ្វើលម្អៀង លម្អៀងទៅរកបក្សពួក ឬក៏បញ្ហានយោបាយ។ ប៉ិនតែថាខ្ញុំលើកឡើងនេះមិនមែនគ្រប់ទាំងអស់ទេ គ្រប់អាជ្ញាធរទាំងអស់ទេ។ វាមានតាមតំបន់ខ្លះដែលលោកមិនបានស្តាប់តាមការណែនាំពីខាងលើ ឬមួយក៏គាត់យល់ឃើញថា ឥទ្ធិពលខាងលើមិនមានប្រយោជន៍សម្រាប់គាត់ ខ្ញុំមិនដឹងដែរ។ តែខ្ញុំឃើញមានច្រើន ជាពិសេសពាក់ព័ន្ធជាមួយនឹងខ្ញុំដែលជាអង្គការសង្គមស៊ីវិលមកដល់ថ្ងៃនេះ ក៏មានកន្លែងខ្លះទទួលរងនូវភាពមិនប្រក្រតីដោយអាជ្ញាធរនៅតំបន់ខ្លះនោះដែរ»។
នាយកប្រតិបត្តិរបស់អង្គការឃ្លាំមើលការបោះឆ្នោតមួយឈ្មោះថានិកហ្វិច (NICFEC) លោក សំ គន្ធាមី ចាត់ទុកការលើកឡើងរបស់លោក ស ខេង ជាទិដ្ឋភាពទូទៅមួយតាមផ្លូវច្បាប់ ដែលអាជ្ញាធរតាមមូលដ្ឋានត្រូវមានការខុសត្រូវស្មើភាពគ្នា។
អ្នកជំនាញផ្នែកការបោះឆ្នោតរូបនេះបានកត់សម្គាល់ករណី «រើសអើងនយោបាយ» មួយចំនួនផងដែរ កាលពីពេលកន្លងមកនេះ មកលើពលរដ្ឋទូទៅ ដែលមាននិន្នាការគាំទ្រគណបក្សដទៃក្រៅពីគណបក្សកាន់អំណាច ដូចជា ការបង្កការលំបាកផ្សេងៗពាក់ព័ន្ធនឹងការធ្វើសំណើឯកសាររដ្ឋបាល ឬលិខិតអត្រានុកូលដ្ឋានជាដើម។
លោក សំ គន្ធាមី បានស្នើឱ្យអាជ្ញាធរអនុវត្តច្បាប់ឱ្យបានស្មើភាពចំពោះពលរដ្ឋតាមមូលដ្ឋានឆ្ពោះទៅកាន់ការបោះឆ្នោតក្រុមប្រឹក្សាឃុំសង្កាត់នៅថ្ងៃទី៥ ខែមិថុនាខាងមុខ។
លោកថ្លែងថា៖ «សុំឱ្យអាជ្ញាធរគ្រប់លំដាប់ថ្នាក់ ជួយផ្តល់សុវត្ថិភាពដល់អ្នកបោះឆ្នោតក៏ដូចជា មន្រ្តីបោះឆ្នោត និងភ្នាក់ងារគណបក្សនយោបាយទាំងអស់ហ្នឹងឱ្យបានស្មើៗគ្នាទៅ ជាពិសេសយកចិត្តទុកដាក់លើអ្នកបោះឆ្នោតផង ដើម្បីឱ្យគាត់មានទឹកចិត្តចូលរួមការបោះឆ្នោត ទោះបីគាត់មាននិន្នាការនយោបាយ គាត់ស្រឡាញ់និន្នាការនយោបាយជាមួយគណបក្សណាក៏ដោយ ក៏យើងត្រូវតែយកចិត្តទុកដាក់ឱ្យបានស្មើភាពគ្នា»។
ចំណែកអនុប្រធានគណបក្សភ្លើងទៀន លោក សុន ឆ័យ ដែលជាអតីតតំណាងរាស្រ្តមួយរូបរបស់គណបក្សសង្រ្គោះជាតិ សាទរការលើកឡើងរបស់រដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងមហាផ្ទៃ ហើយលោកសង្ឃឹមថា មន្រ្តីនិងអាជ្ញាធរមូលដ្ឋាននឹងអនុវត្តតាម។
លោកថ្លែងថា៖ «ប្រសិនបើប្រសាសន៍របស់ឧបនាយករដ្ឋមន្រ្តី [ស ខេង] អាចជាការពិត ហើយមានការអនុវត្តគោលការណ៍តាមមូលដ្ឋានឱ្យបានត្រឹមត្រូវ គឺថាពលរដ្ឋយើងនឹងទទួលបានផលប្រយោជន៍ និងភាពសុខសាន្ត»។
យ៉ាងណាក្តី លោក សុន ឆ័យ បានលើកឡើងពីករណីរឹតត្បិតផ្សេងៗពីសំណាក់អាជ្ញាធរមូលដ្ឋាន និងថាករណីរឹតត្បិតដូចគ្នានេះក៏កើតមានលើគណបក្សនយោបាយផ្សេងៗផងដែរ៕
រដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងមហាផ្ទៃស្នើអាជ្ញាធរបម្រើពលរដ្ឋ ដោយមិនគិតពីនិន្នាការនយោបាយ
ភ្នំពេញ —
