លោក ហ៊ុន សែន អតីតនាយករដ្ឋមន្រ្តីកម្ពុជា និងជាប្រធានគណបក្សកាន់អំណាច គ្រោងទៅបំពេញទស្សនកិចុ្ចនៅប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ាសារជាថ្មី ខណៈអ្នកជំនាញកិច្ចការតំបន់ថា ដំណើរនេះជាការបញ្ជាក់ពីជំហររបស់កម្ពុជានៅក្នុងការដោះស្រាយវិបត្តិនៅមីយ៉ាន់ម៉ា។
ក្នុងដំណើរទៅកាន់ប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ាលើកនេះ លោក ហ៊ុន សែន នឹងទៅជាមួយលោក Yohei Sasakawa ប្រធានមូលនិធិ Nippon ដែលមានមូលដ្ឋាននៅប្រទេសជប៉ុន ហើយការព្រមព្រៀងគ្នារបស់ភាគីទាំងពីរនេះធ្វើឡើងនៅវិមាន៧មករា ស្នាក់ការកណ្តាលរបស់គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា កាលពីថ្ងៃទី១១ ខែតុលា ឆ្នាំ២០២៣។ នេះបើតាមសារបង្ហោះនៅលើទំព័រហ្វេសប៊ុករបស់គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាកាលពីថ្ងៃទី១១ ខែតុលា។
អ្នកនាំពាក្យគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា លោក ឈឹម ផលវរុណ ប្រាប់វីអូអេថា លោកមិនដឹងពីពេលវេលាជាក់លាក់នៃដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់លោក ហ៊ុន សែន នៅឡើយ។
នៅពេលសួរថា តើលោករំពឹងថា លោក ហ៊ុន សែន នឹងសម្រេចបានលទ្ធផលជាដុំកំភួនអ្វីទេ អ្នកនាំពាក្យរូបនេះថា៖ «រំពឹងគឺយើងចាំមើលលទ្ធផល»។
លោក សេង វណ្ណលី គ្រូឧទ្ទេសផ្នែកទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិ និងជាអ្នកតាមដានស្ថានការណ៍នយោបាយក្នុងតំបន់ ប្រាប់វីអូអេថា បើទោះបីជាអតីតនាយករដ្ឋមន្ត្រី លោក ហ៊ុន សែន លែងជានាយករដ្ឋមន្ត្រីកម្ពុជា ប៉ុន្តែលោកថា មកទល់ពេលនេះ គោលជំហររបស់កម្ពុជាក្រោមការដឹកនាំរបស់លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ទៅលើវិបត្តិនៅមីយ៉ាន់ម៉ា មិនទាន់មានអ្វីប្រែប្រួលនៅឡើយ។
បើតាមអ្នកវិភាគរូបនេះ អំឡុងពេលដែលកម្ពុជាធ្វើជាប្រធានប្តូរវេនរបស់អាស៊ាន កម្ពុជាមិនបានសម្រេចអ្វីជាដុំកំភួនឡើយ ខណៈដំណោះស្រាយរបស់លោក ហ៊ុន សែន កាលណោះក៏រងការរិះគន់ផងដែរ។
លោកបញ្ជាក់ថា៖ «អ៊ីចឹងដំណើរទស្សនកិច្ចនេះ វាឆ្លុះបញ្ចាំងបន្ថែមទៀតនូវគោលជំហររឹងមាំរបស់លោកក្នុងការចង់ឃើញវិបត្តិនៅមីយ៉ាន់ម៉ាដោះស្រាយដោយឈរទៅលើកិច្ចពិភាក្សា»។
លោកបន្ថែមថា៖ «អ៊ីចឹងការដែលលោក Yohei Sasakawa គាត់ព្យាយាមជំរុញឱ្យមានការចូលរួមពីអតីតនាយករដ្ឋមន្ត្រី ឬក៏ឥស្សរជននានារបស់អាស៊ានហ្នឹង វាអាចជារូបភាពមួយដែលជំរុញឱ្យមានការសម្របសម្រួលផ្នែកនយោបាយរវាងសមាជិកអាស៊ាន ជាមួយនឹងអង្គការនយោបាយរបស់មីយ៉ាន់ម៉ា ជាពិសេសជាមួយភាគីរបបសឹកដើម្បីឱ្យមានកិច្ចពិភាក្សាទូលំទូលាយជាងមុន»។
ចំណែកប្រធានវិទ្យាស្ថានចក្ខុវិស័យអាស៊ី លោក ឈាង វណ្ណារិទ្ធ មើលឃើញដែរថា ដំណើររបស់លោក ហ៊ុន សែន និងប្រធានមូលនិធិ Nippon អាចមាន «លទ្ធផលខ្លះ» ជាពិសេសការស្តារឡើងវិញនូវទំនាក់ទំនងរវាងភាគីជម្លោះដែលលោកថា អាចជា «ស្ពានចម្លង»។
លោកថ្លែងថា៖ «និយាយឱ្យចំទៅលោក Yohei Sasakawa គាត់បានធ្វើការរឿងបញ្ហាភូមាហ្នឹងយូរឆ្នាំហើយគាត់មានទំនាក់ទំនងល្អជាមួយគ្រប់ភាគីពាក់ព័ន្ធនៅភូមា ហើយក៏មានទំនាក់ទំនងល្អជាមួយថ្នាក់ដឹកនាំកម្ពុជាយើងដែរ។ អ៊ីចឹងបើទៅរួមគ្នា លទ្ធផលជាក់ស្តែងអាចមានប្រសិទ្ធភាពខ្លះដែរ»។
ភាពចលាចល និងអំពើហិង្សានៅក្នុងប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ា បានកើតឡើងក្រោយមានរដ្ឋប្រហារទម្លាក់រដ្ឋាភិបាលស៊ីវិលរបស់អ្នកស្រី អោងសាន ស៊ូជី (Aung San Suu Kyi) កាលពីឆ្នាំ ២០២១។ អាស៊ានបាននិងកំពុងស្វែងរកមធ្យោបាយដើម្បីបិទបញ្ចប់ជម្លោះដ៏រ៉ាំរ៉ៃនៅប្រទេសនេះ។
កាលពីខែមេសា ឆ្នាំ ២០២១ មេដឹកនាំអាស៊ានដែលមានទាំងមេដឹកនាំយោធាមីយ៉ាន់ម៉ាផងដែរ បានមូលមតិគ្នាជាឯកច្ឆន្ទលើ ៥ ចំណុច ដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហាតានតឹងនយោបាយ ក្រោយប្រទេសនេះធ្លាក់ក្នុងរដ្ឋប្រហារយោធា កាលពីដើមខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ ២០២១។ ទី ១ បញ្ឈប់រាល់អំពើហិង្សាជាបន្ទាន់ ហើយគ្រប់ភាគីត្រូវរក្សាភាពអត់ធ្មត់ខ្ពស់បំផុត។ ទី ២ កិច្ចសន្ទនាប្រកបដោយការស្ថាបនារវាងភាគីពាក់ព័ន្ធ ដើម្បីផលប្រយោជន៍របស់ប្រជាជន។ ទី ៣ ចាត់តាំងប្រេសិតពិសេសរបស់អាស៊ាន ដើម្បីសម្របសម្រួលកិច្ចសន្ទនា ដោយមានជំនួយពីអគ្គលេខាធិការអាស៊ាន។ ទី ៤ ផ្តល់ជំនួយមនុស្សធម៌តាមរយៈមជ្ឈមណ្ឌលអាស៊ាន។ ទី ៥ ទស្សនកិច្ចរបស់ប្រេសិតពិសេសនៅប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ា ដើម្បីជួបជាមួយគ្រប់ភាគីពាក់ព័ន្ធទាំងអស់។
ប៉ុន្តែរាល់ការខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់ប្លុក ១០ ប្រទេសនេះហាក់មិនមានការរីកចម្រើនអ្វីបន្តិចនោះឡើយ ហើយរបបសឹកភូមារងការចោទប្រកាន់ថា មិនគោរពទៅតាមកិច្ចព្រមព្រៀងដែលខ្លួនបានសន្យាជាមួយមេដឹកនាំអាស៊ាន។
កាលពីដើមឆ្នាំ ២០២២ លោក ហ៊ុន សែន បានទៅបំពេញទស្សនកិច្ចនៅប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ា និងបានជួបមេដឹកនាំយោធាភូមា ប៉ុន្តែដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់លោកត្រូវបានមើលឃើញថា មិនសម្រេចលទ្ធផលអ្វីឡើយ។ លោក ហ៊ុន សែន បានលើកឡើងថា វិបត្តិនយោបាយនៅមីយ៉ាន់ម៉ាអាចនឹងបន្តយ៉ាងតិចរយៈពេល ៥ ឆ្នាំទៀត៕
