រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាគ្រោងចំណាយថវិកាជាង ១១លានដុល្លារអាមេរិក ក្នុងឆ្នាំ២០២៤ ដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហាគ្រឿងញៀន តាមរយៈគោលនយោបាយ«ភូមិ ឃុំ សង្កាត់ មានសុវត្ថិភាព» និងការលើកកម្ពស់ប្រសិទ្ធភាពនៃប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌។ នេះបើយោងតាមសេចក្តីព្រាងច្បាប់ស្តីពីហិរញ្ញវត្ថុសម្រាប់ការគ្រប់គ្រងឆ្នាំ២០២៤ ដែលត្រូវបានអនុម័តកាលពីសប្តាហ៍មុន ហើយវីអូអេទទួលបាន។
នៅក្នុងសេចក្តីព្រាងច្បាប់ស្តីពី«ហិរញ្ញវត្ថុសម្រាប់ការគ្រប់គ្រងឆ្នាំ២០២៤» រដ្ឋាភិបាលអាណត្តិទី៧ គ្រោងចំណាយថវិកាប្រមាណ៩លានដុល្លារអាមេរិក ក្នុងការពង្រឹងការអនុវត្តគោលនយោបាយ«ភូមិ-ឃុំ-សង្កាត់ មានសុវត្ថិភាព» ដែលផ្តោតការយកចិត្តទុកដាក់ លើការកាត់បន្ថយ និងលុបបំបាត់ការជួញដូរគ្រឿងញៀន និងការប្រើប្រាស់គ្រឿងញៀននៅសហគមន៍ និងការចំណាយប្រមាណ២,៥លានដុល្លារអាមេរិក លើការបន្តពង្រឹង និងលើកកម្ពស់គុណភាព និងប្រសិទ្ធភាពនៃប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌។ ចំណុចទាំង២នេះ ស្ថិតក្នុងការអនុវត្តវិធានការគន្លឹះចំនួន៥របស់រដ្ឋាភិបាល ដែលដឹកនាំដោយលោកនាយករដ្ឋមន្រ្តី ហ៊ុន ម៉ាណែត។
ចំណែកវិធានការគន្លឹះផ្សេងទៀត រួមមានការពង្រឹងសមត្ថភាពរដ្ឋបាលសាធារណៈ ដែលត្រៀមថវិកាប្រមាណ១២០លានដុល្លារអាមេរិក ការលើកកម្ពស់គុណភាពអប់រំ ផ្តោតសំខាន់លើការពង្រឹងគុណភាពសាលារដ្ឋចាប់ពីថ្នាក់មតេយ្យដល់មធ្យមសិក្សា គ្រោងថវិកាប្រមាណ ១០២លានដុល្លារអាមេរិក និងការលើកកម្ពស់គុណភាពសេវាសុខាភិបាល គ្រោងថវិកាប្រមាណ ៥៩លានដុល្លារអាមេរិក។
លោក មាស វិរិទ្ធ អគ្គលេខាធិការអាជ្ញាធរជាតិប្រយុទ្ធប្រឆាំងគ្រឿងញៀននៃក្រសួងមហាផ្ទៃ ប្រាប់វីអូអេនៅថ្ងៃចន្ទនេះថា ថវិកាដែលរដ្ឋាភិបាលគ្រោងចំណាយលើការកាត់បន្ថយ និងលុបបំបាត់ការជួញដូរគ្រឿងញៀនតាមសហគមន៍នេះ នឹងជួយពង្រឹងការងារមន្រ្តីបន្ថែមទៀត ដូចជាការយកចិត្តទុកដាក់ និងបង្កើតសេវាព្យាបាលថែទាំ សម្រាប់ជនដែលបានប្រើប្រាស់គ្រឿងញៀន។
លោកថ្លែងថា៖ «ខ្ញុំជឿថាថវិកានេះ នឹងជួយដល់មន្ត្រីមូលដ្ឋាន ហើយយកចិត្តទុកដាក់ក្នុងកិច្ចការងារទាំងការងារផ្សាយអប់រំ ទាំងការជំរុញលើកទឹកចិត្ត ការព្យាបាលស្តារនីតិសម្បទាចំពោះអ្នកញៀនគ្រឿងញៀនដែលគេបានពង្រាយសេវាព្យាបាលនៅទីនោះ ប្រសិនបើភូមិឃុំសង្កាត់មានអ្នកប្រើប្រាស់គ្រឿងញៀននៅក្នុងនោះ»។
ក្នុងពិធីសម្ពោធអគាររដ្ឋបាលថ្មី និងសមិទ្ធផលនៅខេត្តកំពង់ស្ពឺ នាព្រឹកថ្ងៃចន្ទនេះ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន ម៉ាណែត ថ្លែងថា រដ្ឋាភិបាលនឹងខិតខំលុបបំបាត់ការជួញដូរ និងការប្រើប្រាស់គ្រឿងញៀនឱ្យអស់ពីកម្ពុជា ក្រោមការដឹកនាំដោយមន្រ្តីជាន់ខ្ពស់នៃស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធ រួមមានក្រសួងមហាផ្ទៃ និងយុត្តិធម៌ផងដែរ។
លោកថ្លែងថា៖ «ទំងន់នេះ វាស្មើនឹងការទទួលខុសត្រូវ និងអាទិភាពដែលរាជរដ្ឋាភិបាល ផ្តោតនៅក្នុងការយចិត្តទុកដាក់ទៅលើការកាត់បន្ថយ និងឈានទៅលើការលុបបំបាត់ការជួញដូរ និងការប្រើប្រាស់គ្រឿងញៀន ឱ្យអស់ពីកម្ពុជា។ នេះគឺជាអ្វីដែលយើងខិតខំប្រឹងប្រែង»។
នាយកទទួលបន្ទុកកិច្ចការទូទៅនៃអង្គការការពារសិទ្ធិមនុស្សលីកាដូ លោក អំ សំអាត ប្រាប់វីអូអេថា ការយកចិត្តទុកដាក់របស់រដ្ឋាភិបាល ក្នុងការដាក់ថវិកាពង្រឹងលើការបង្រ្កាប ឬការចែកចាយគ្រឿងញៀននៅភូមិឃុំមូលដ្ឋានជារឿងចាំបាច់ ប៉ុន្តែត្រូវពង្រឹងការអនុវត្តច្បាប់ឱ្យបានត្រឹមត្រូវ បើមិនដូច្នោះទេ ការលុបបំបាត់គ្រឿងញៀន នឹងមិនមានប្រសិទ្ធភាពឡើយ។
លោកថ្លែងថា៖ «ប្រសិទ្ធភាព គឺការអនុវត្ត អ៊ីចឹងការអនុវត្តទី១ គឺពង្រឹងការអនុវត្តច្បាប់ ទី២លុបបំបាត់នៃអំពើពុករលួយ ទី៣ បើមន្ត្រីណាដែលជាប់ពាក់ព័ន្ធជាមួយបទល្មើស ជាពិសេសបញ្ហាគ្រឿងញៀន ត្រូវតែអនុវត្តតាមផ្លូវច្បាប់»។
លោក អំ សំអាត បន្ថែមថារដ្ឋាភិបាលក៏គួរពង្រឹងការអនុវត្តច្បាប់ឱ្យបានតឹងរ៉ឹងលើករណីគ្រឿងញៀន ដែលហូរចូលប្រទេសកម្ពុជា និងបង្កើនកិច្ចសហប្រតិបត្តិការជាមួយបណ្តាប្រទេសនានាក្នុងតំបន់ក្នុងការបង្ក្រាបការនាំចូលគ្រឿងញៀន និងត្រូវចុះត្រួតពិនិត្យកន្លែងដែលសង្ស័យថាជាកន្លែងផលិត និងចែកចាយគ្រឿងញៀនជាដើម។
បើតាមគម្រោងថវិកាជាតិសម្រាប់ឆ្នាំ២០២៤ រដ្ឋាភិបាលគ្រោងចំណាយថវិកាសរុបជាង ៩ពាន់លានដុល្លារអាមេរិក ដែលថយចុះ៥%។
អ្នកនាំពាក្យក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុ លោក មាស សុខសេនសាន បញ្ជាក់ថា ការថយចុះនៃចំណូល និងចំណាយថវិកាជាតិឆ្នាំ២០២៤ គឺដោយសាររដ្ឋាភិបាលអាណត្តិទី៧ បានលើកលែងពន្ធលើការវិនិយោគថ្មីៗ និងបានអនុគ្រោះពន្ធមួយចំនួនទៀតសម្រាប់ការវិនិយោគក្នុងស្រុក។
លោកប្រាប់វីអូអេជាអក្សរតាមប្រព័ន្ធទំនាក់ទំនងតេឡេក្រាមថា៖ «កិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មថ្មីៗ យើងមានកាតព្វកិច្ចលើកលែងពន្ធ រាប់ទាំងការវិនិយោគថ្មី ក៏ផ្ដល់នូវភាពអនុគ្រោះមួយចំនួនដល់ការវិនិយោគក្នុងស្រុកសម្រាប់ការលើកលែងពន្ធ អ៊ីចឹងធ្វើឱ្យចំណូលរដ្ឋធ្លាក់ចុះ។ ធម្មតាបើចំណូលធ្លាក់ចុះ ចំណាយគឺត្រូវថយចុះជាស្វ័យប្រវត្តហើយ ព្រោះថវិការបស់យើងជាថវិកាតុល្យភាព»។
នៅក្នុងឆ្នាំ២០២៤ រដ្ឋាភិបាលអាណត្តិទី៧ ដែលដឹកនាំដោយលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន ម៉ាណែត នឹងយកចិត្តទុកដាក់លើ វិស័យសង្គម ដែលគ្រោងចំណាយថវិកាច្រើនទៅលើក្រសួងអប់រំយុវជននិងកីឡា ក្រសួងការងារនិងបណ្តុះបណ្តាលវិជ្ជាជីវៈ ក្រសួងសុខាភិបាល និងក្រសួងសង្គមកិច្ច ដែលផ្តោតលើសមត្ថភាពសា្ថប័ន មនុស្ស ការកែទម្រង់រដ្ឋបាលសាធារណៈ និងការកែទម្រង់រចនាសម្ព័ន្ធដែលមានអភិបាលកិច្ចជាស្នូល។ នេះបើតាមសេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានរបស់រដ្ឋាភិបាល៕
រដ្ឋាភិបាលគ្រោងចំណាយប្រាក់ជាង១១លានដុល្លារលើបញ្ហាគ្រឿងញៀន និងលើកកម្ពស់ប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌ នៅឆ្នាំក្រោយ
ភ្នំពេញ —
