ពិធីបុណ្យ អុំទូក បណ្តែតប្រទីប សំពះព្រះខែនិង អកអំបុក ដែលមានរយៈពេលបីថ្ងៃបានចាប់ផ្តើមប្រារព្ធធ្វើឡើងកាលពីថ្ងៃអាទិត្យទី១៣ វិច្ឆិកា។ ប្រជាជនខ្មែរជាច្រើនដែលបានចេញមកទស្សនាពិធីបុណ្យប្រពៃណីជាតិនេះបានសម្តែងក្តីសាទរចំពោះការរៀបចំពិធីបុណ្យនេះឡើងវិញបន្ទាប់ពីការខកខានកាលពីឆ្នាំមុន។ យ៉ាងណាក៏ដោយ ពួកគេមិនបានបំភ្លេចនូវសោកនាដកម្ម ដែលបានកើតឡើងនៅលើស្ពានកោះពេជ្រកាលពី៦ឆ្នាំមុនដែលមានមនុស្សជាង៣៥០នាក់បានស្លាប់បាត់បង់ជីវិត។
ទូកប្រណាំង បានបង្ហាញខ្លួនសារជាថ្មី នៅក្នុងទន្លេចតុមុខនៃរាជធានីភ្នំពេញ បន្ទាប់ពីខកខានមិនបានប្រណាំងកាលពីឆ្នាំ២០១៥ ដោយរដ្ឋាភិបាលលើកហេតុផលថា ទឹកទន្លេមានកម្រិតទាប។
ប្រជារាស្ត្រខ្មែរដែលបានចូលរួមទស្សនាការប្រណាំងទូកនៅឆ្នាំនេះ បានសម្តែងក្តីរីករាយ និងការចងចាំសោកនាដកម្មលើស្ពានកោះពេជ្រ ដែលបានឆក់យកជីវិតមនុស្សប្រមាណជាង ៣៥០នាក់ ដោយ ឧបទ្ទវហេតុរត់ជាន់គ្នា។ ពួកគេក៏បានស្នើឲ្យរដ្ឋាភិបាលរៀបចំពិធីបុណ្យតាំងពីបុរាណកាលនៅឆ្នាំខាងមុខទៀត ដោយបារម្ភថា ពិធីបុណ្យដ៏មានប្រជាប្រិយនេះ អាចនឹងសាបរលាបទៅក្នុងចំណោមមហាជនខ្មែរទូទៅ។
លោក យឹម ពិសាល វ័យ ២៤ឆ្នាំ ប្រជាពលរដ្ឋមកពីខេត្តតាកែវ ថ្លែងពីក្តីរីករាយយ៉ាងដូច្នេះថា៖
«មានអារម្មណ៍ថា សប្បាយចិត្តព្រោះអី វាជាប្រពៃណីរបស់ខ្មែរយើងតាំងពីដើមមក ដល់ពេលគេផ្អាក រៀងពីរបីឆ្នាំអញ្ចឹង មានអារម្មណ៍ថា អើយ ដូចអត់មានសប្បាយ ព្រោះអីចូលឆ្នាំអកអំបុកអញ្ចឹងយើងត្រូវការមានពិធីបុណ្យរំឭកឡើងវិញដល់ពេលឥឡូវមានអារម្មណ៍ថា សប្បាយហើយមានមនុស្សច្រើនមកមើល»។
កម្ពុជាបានខកខានមិនបានប្រារព្ធពិធីបុណ្យប្រពៃណីមួយនេះ៣ឆ្នាំជាប់ៗគ្នាកាលពីឆ្នាំ២០១១ ឆ្នាំ២០១២ និងឆ្នាំ២០១៣ ក្រោយពីមានហេតុការណ៍រត់ជាន់គ្នានៅកោះពេជ្រ ដែលបណ្ដាលឱ្យមនុស្សជាង៣៥០នាក់ស្លាប់នៅឆ្នាំ២០១០ និង ដោយសារហេតុផលគ្រោះទឹកជំនន់ និងក្រោយការសោយទិវង្គតរបស់ព្រះបរមរតនកោដ្ឋព្រះបាទ នរោត្តម សីហនុ។
ក្នុងឆ្នាំ២០១៤ ពិធីបុណ្យបុណ្យអុំទូកត្រូវបានរៀបចំធ្វើឡើងវិញ តែក៏បានខកខានម្ដងទៀតនៅឆ្នាំ២០១៥ ស្របពេលដែលស្ថានភាពនយោបាយនៅកម្ពុជាបានឡើងកម្តៅ តែលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីហ៊ុន សែន បានអះអាងថា ការផ្អាកប្រារព្ធពិធីបុណ្យកាលពីឆ្នាំមុននេះគឺដោយសារកម្ពស់ទឹកទន្លេទាបពេកមិនអាចអុំទូកបាន។
នៅថ្ងៃដំបូងនៃពិធីបុណ្យ អុំទូក បណ្ដែតប្រទីប អកអំបុក និងសំពះព្រះខែ នេះ អ្នកដើរកម្សាន្តច្រើនកុះករបានទៅឈរនៅតាមដងទន្លេចតុមុខ ដើម្បីទស្សនាការប្រណាំងទូកដែលបានចាប់ផ្តើមតាំងពីម៉ោង ១១ ថ្ងៃត្រង់ រហូតដល់ល្ងាចថ្ងៃអាទិត្យ។
ទោះជាយ៉ាងណា បើធៀបទៅនឹងឆ្នាំមុនៗ ដែលមិនមានហេតុការណ៍ជាន់ជើងគ្នាស្លាប់នៅស្ពានឆ្លងចូលកោះពេជ្រ ចំនួនអ្នកចូលរួមទស្សនាពិធីបុណ្យប្រពៃណីជាតិនេះ ត្រូវគេមើលឃើញថា មានការធ្លាក់ចុះខ្លាំងគិតមកត្រឹមម៉ោងជិត៥ល្ងាច ដោយសារដងវិថីនានា ដែលធ្លាប់តែមានមនុស្សកកកុញ ប្រែជាមានសភាពមិនសូវជាកកកុញ ដោយការដើរថ្មើរជើង។
កញ្ញា គង់ វណ្ណឌី វ័យ៣០ អ្នកដើរកម្សាន្ត ក្នុងពិធីបុណ្យអុំទូកនាថ្ងៃដំបូងនេះ បានសង្កេតឃើញពីភាពស្ងប់ស្ងាត់នេះ និងបានបញ្ជាក់ថា ហេតុការណ៍រត់ជាន់គ្នាកាលពី៦ឆ្នាំមុន ជាហេតុផលពីក្រោយការថយចុះចំនួនអ្នកកម្សាន្តនៅឆ្នាំនេះ។
«ស្ងាត់រៀងស្ងាត់ ជាងមុនអីចឹងណាបង កាលម្ហឹកមានបញ្ហានៅលើស្ពានអីចឹងណាបង»។
ថ្វីត្បិតតែគ្រោះថ្នាក់ជាយថាហេតុនេះ បានសម្លាប់មនុស្សរាប់រយនាក់ក្តី មន្ត្រីរដ្ឋាភិបាល ឬអ្នកពាក់ព័ន្ធផ្សេងទៀត ត្រូវគេដឹងថា មិនបានចេញមុខមកទទួលកំហុស តែលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីលើកឡើងថា ហេតុការណ៍ជាកំហុសរួម ហើយចាប់តាំងពីពេលនោះមក មិនមានមន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលណាម្នាក់ត្រូវបានបញ្ឈប់ ឬលាលែងពីមុខតំណែងនោះឡើយ។
លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ក៏បានហៅឧបទ្ទវហេតុនេះថា ជាសោកនាដកម្មដ៏ធំធេងបំផុត ដែលមិនធ្លាប់មានក្នុងរយៈពេល៣១ឆ្នាំ ចាប់តាំងពីរបបខ្មែរក្រហមបានដួលរលំ។ រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបានផ្តល់ជំនួយជាប្រាក់ជាង១ម៉ឺនដុល្លារអាមេរិកសម្រាប់សពជនរងគ្រោះម្នាក់ៗ។
អ្នកដើរកម្សាន្តក្នុងពិធីបុណ្យអុំទូកមួយចំនួន នៅថ្ងៃទីមួយនេះ បាននិយាយថា ពួកគេនៅមានអារម្មណ៍ភ័យខ្លាច បន្ទាប់ពីបាននឹកដល់ហេតុការណ៍ដ៏រន្ធត់នោះមក។ បើទោះបីជាពួកគេ នៅចងចាំហេតុការណ៍អាក្រក់នោះ យ៉ាងណាក៏ដោយ ក៏ពួកគេបានស្នើឲ្យរដ្ឋាភិបាល បន្តរៀបចំពិធីបុណ្យដែលជាផ្នែកដ៏សំខាន់មួយនៃអរិយធម៌ខ្មែរនេះ នៅឆ្នាំខាងមុខបន្តទៀត។
ពួកគេលើកឡើងថា ប្រសិនបើចេះតែមានការខកខានមិនបានធ្វើពិធីបុណ្យនេះនៅរាជធានីភ្នំពេញ នៅឆ្នាំបន្តបន្ទាប់ទៅមុខទៀតនោះ ពិធីបុណ្យនេះនឹងមិនត្រូវបានកូនខ្មែរចងចាំបន្តទៀតនោះឡើយ។
លោក យឹម ពិសាល ដែលនឹងចំណាយពេលបីថ្ងៃ ដើរកម្សាន្តក្នុងពិធីបុណ្យអុំទូកក្នុងឆ្នាំនេះ និយាយបន្ថែមថា៖
«និយាយទៅ បើធ្វើហើយអត់ ធ្វើហើយអត់អញ្ចឹង យើងអាច វាអាចសាបរលៀប ធ្វើឡើងអត់ ធ្វើឡើងអត់ អញ្ចឹងអាចឲ្យកូនខ្មែរយើងវាភ្លេចភ្លាំង អញ្ចឹង»។
អ្នកស្រី យន់ ស្រីអូន វ័យ ៣៥ឆ្នាំ និយាយអំពីការរក្សាការធ្វើពិធីបុណ្យអុំទូកនៅឆ្នាំខាងមុខនេះថា៖
«និយាយទៅ ពេលអុំទូកអញ្ចឹង ខ្ញុំធ្លាប់តែដើរលេង ខ្ញុំចង់ឲ្យគេរៀបចំរាល់ឆ្នាំអញ្ចឹង បើអត់បងក៏មិនដឹងធ្វើម៉េចដែរអូន គ្រាន់តែថា ពេលខ្លះយើងសោកស្តាយដែរ ពីព្រោះអាហ្នឹងដូចថា យើងធ្លាប់មានរាល់ឆ្នាំអញ្ចឹងហ្ហាស់ អញ្ចឹងហើយ ចង់ឲ្យមានរាល់ឆ្នាំអញ្ចឹងទៅណ៎ា»។
VOA មិនទាន់អាចសុំការអធិប្បាយពីលោក ឈិន កេតនា អនុប្រធានអចិន្ត្រៃយ៍ និងជាអគ្គលេខាធិការគណៈកម្មាធិការរៀបចំបុណ្យជាតិ និងអន្តរជាតិ បានទេ កាលពីថ្ងៃអាទិត្យ។
ពិធីបុណ្យអុំទូកនាឆ្នាំនេះ មានការចូលរួមពីទូកប្រណាំងចំនួន២៥៧គ្រឿង និងមានកីឡាករ និងកីឡាការិនី ចំនួនប្រមាណ១៧.០០០នាក់។
ព្រះមហាក្សត្រខ្មែរ ព្រះបាទសម្តេចព្រះបរមនាថ នរោត្តម សីហមុនី និងលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ព្រមទាំងមន្ត្រីរដ្ឋាភិបាល ហើយនិងមន្ត្រីអង្គទូតផ្សេងទៀតក៏បានចូលរួមទស្សនាការប្រណាំងទូក និងពិធីបណ្តែតប្រទីបរបស់ស្ថាប័នព្រះមហាក្សត្រ និងក្រសួងនានារបស់រដ្ឋាភិបាល នៅថ្ងៃទីមួយនៃពិធីបុណ្យអុំទូកនេះដែរ។ កាលពីយប់ថ្ងៃអាទិត្យដដែលនេះ ក៏មានការបាញ់កាំជ្រួចអបអរពិធីបុណ្យដ៏ធំនេះ ដូចសព្វមួយដង។
អ្នកដើរកម្សាន្តពិធីបុណ្យអុំទូក កាលពីថ្ងៃអាទិត្យ ក៏បានស្នើឲ្យប្រជាជនដែលបានចូលរួមក្នុងពិធីបុណ្យជាមួយគ្នានេះ មានការប្រុងប្រយ័ត្នចំពោះបញ្ហាសន្តិសុខ ដើម្បីចៀសវាងនូវការកើតឡើងជាថ្មីម្តងទៀតនូវសោកនាដកម្មដែលបានកើតឡើងនៅលើស្ពានកោះពេជ្រកាលពីឆ្នាំ២០១០៕
